Ναργκίς Μοχαμαντί: Η «φωνή αυτών που δεν έχουν φωνή» στο Ιράν - Ποια είναι η ακτιβίστρια που τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης

Η Ναργκίς Μοχαμαντί, η οποία τιμήθηκε σήμερα με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, αφιέρωσε τη ζωή της στην υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων στο Ιράν, με τίμημα χρόνια στη φυλακή και ένα σπαρακτικό χωρισμό από την οικογένειά της.

Μάχεται εναντίον της υποχρεωτικής μαντίλας και της ποινής του θανάτου, καταγγέλλει τη σεξουαλική βία μέσα στις φυλακές και συνεχίζει ακούραστα τη μάχη της, ακόμη και πίσω από τα κάγκελα της φυλακής Εβίν της Τεχεράνης, στην οποία οι αρχές την έκλεισαν και πάλι πριν από περισσότερο από ένα χρόνο.

Η 51χρονη αγωνίστρια «είναι ο πιο αποφασισμένος άνθρωπος που γνωρίζω», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο σύζυγός της Ταγί Ταχμανί, πρόσφυγας από το 2012 στη Γαλλία μαζί με τα δίδυμα παιδιά τους, ηλικίας σήμερα 17 ετών.

Η Ναργκίς Μοχαμαντί έχει συλληφθεί επανειλημμένα από το 1998. Έχει καταδικαστεί σε ποινές φυλάκισης και θα δικασθεί προσεχώς με νέες κατηγορίες. Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, είναι θύμα «αληθινής δικαστικής παρενόχλησης».

Η βράβευση αυτής της γυναίκας με το Νόμπελ Ειρήνης είναι πολύ συμβολική, καθώς το κίνημα «Γυναίκα Ζωή Ελευθερία» συγκλονίζει το Ιράν εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο.

Η αμφισβήτηση, η οποία ξεκίνησε από το θάνατο μιας νεαρής κουρδικής καταγωγής Ιρανής, της Μαχσά Αμινί, η οποία έχασε τη ζωή της μετά τη σύλληψή της από την αστυνομία ηθών επειδή δεν φορούσε σωστά τη μαντίλα, έχει πνιγεί στο αίμα. Όμως για την Μοχαμαντί, η αλλαγή είναι «μη αναστρέψιμη».

«Το κίνημα επιτάχυνε τη διαδικασία της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της ισότητας», είχε απαντήσει πρόσφατα σε γραπτές ερωτήσεις του Γαλλικού Πρακτορείου, και «εξασθένησε τα θεμέλια της δεσποτικής θρησκευτικής διακυβέρνησης».

Ναργκίς Μοχαμαντί: «Φωνή αυτών που δεν έχουν φωνή»

Προαίσθηση ή σύμπτωση; Δύο μήνες πριν αρχίσουν οι διαδηλώσεις στις 16 Σεπτεμβρίου 2022, η Ναργκίς Μοχαμαντί είχε δημοσιοποιήσει στο λογαριασμό της στο Instagram, τον οποίο διαχειρίζεται η οικογένειά της, ένα κείμενο εναντίον της υποχρέωσης των γυναικών να φορούν το χιτζάμπ.

«Σ' αυτό το αυταρχικό καθεστώς, η φωνή των γυναικών είναι απαγορευμένη, τα μαλλιά των γυναικών είναι απαγορευμένα (...) Εγώ, η Ναργκίς Μοχαμαντί, (...) δηλώνω πως δεν θα δεχθώ το υποχρεωτικό χιτζάμπ», έγραφε στο κείμενο αυτό. Δύο μήνες αργότερα έγιναν viral τα βίντεο στα οποία εικονίζονται γυναίκες να καίνε το χιτζάμπ τους στο Ιράν.

Γεννημένη το 1972 στη Ζαντζάν, στο βορειοδυτικό Ιράν, η Ναργκίς Μοχαμαντί σπούδασε φυσική πριν γίνει μηχανικός. Ασχολήθηκε επίσης με τη δημοσιογραφία σε μεταρρυθμιστικές εφημερίδες.

Στα χρόνια του 2000, εντάχθηκε στο Κέντρο Υπερασπιστών των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (του οποίου είναι σήμερα αντιπρόεδρος), το οποίο είχε ιδρυθεί από την ιρανή δικηγόρο Σιρίν Εμπαντί, Νομπελίστρια της Ειρήνης το 2003. Έδινε τότε μάχη κυρίως για την κατάργηση της θανατικής ποινής.

«Η Ναργκίς είχε τη δυνατότητα να φύγει από τη χώρα, αλλά πάντα αρνιόταν να το κάνει (...) έγινε η φωνή αυτών που δεν έχουν φωνή. Ακόμα και στη φυλακή, δεν ξεχνάει τα καθήκοντά της και ενημερώνει για την κατάσταση των κρατουμένων», λέει η Ρεζά Μοϊνί, ιρανή υπέρμαχος των ανθρώπινων δικαιωμάτων που έχει έδρα το Παρίσι και τη γνωρίζει καλά.

Σε ένα βιβλίο με τίτλο «Λευκό βασανιστήριο» (White torture), καταγγέλλει τις συνθήκες κράτησης των φυλακισμένων γυναικών, ιδιαίτερα τον εγκλεισμό τους στην απομόνωση, κακομεταχειρίσεις των οποίων υπήρξε και η ίδια θύμα. Αυτή τη στιγμή κρατείται στην πτέρυγα γυναικών, μαζί με γύρω στις 50 άλλες φυλακισμένες, σύμφωνα με το σύζυγό της, τον Ταγί Ραχμανί.

Ο «απερίγραπτος πόνος» και οι διώξεις που έχει υποστεί η Ναργκίς Μοχαμαντί

«Έχει τρεις μάχες στη ζωή της: το σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, τη φεμινιστική δέσμευσή της και τη δικαιοσύνη για όλα τα εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί», επιμένει ο Ραχμανί.

Η Ναργκίς Μοχαμαντί είχε φυλακισθεί από το Μάιο του 2015 ως τον Οκτώβριο του 2020 επειδή «σχημάτισε και διηύθυνε μια παράνομη ομάδα» που καλούσε για την κατάργηση της θανατικής ποινής.

Καταδικάστηκε και πάλι έκτοτε σε μαστίγωση και σε χρόνια στη φυλακή για «προπαγάνδα εναντίον του συστήματος», «εξέγερση» ή ακόμα «προσβολή της εθνικής ασφάλειας».

Η κομψή αυτή γυναίκα με τα σγουρά μαλλιά, η οποία θεωρείται «κρατούμενη συνείδησης» από τη Διεθνή Αμνηστία, δεν έχει μπορέσει να δει να μεγαλώνουν τα παιδιά της, την Κιάνα και τον Άλι, τα οποία έχουν να δουν τη μητέρα τους από το 2015.

«Είναι ένας αφόρητος και απερίγραπτος πόνος», έλεγε το Σεπτέμβριο στις απαντήσεις της στο Γαλλικό Πρακτορείο.

«Σε 24 χρόνια γάμου, είχαμε 5 ή 6 χρόνια κοινής ζωής!», υπολογίζει ο σύζυγός της.

Όμως εκείνη «ουδέποτε παραιτήθηκε, δεν μπορούν να τη λυγίσουν. Προσπάθησαν, αλλά μέχρι τώρα δεν τα κατάφεραν, το μόνο που πέτυχαν ήταν να ενισχύσουν την αποφασιστικότητά της», λέει. «Η Ναργκίς είναι επίσης μια γυναίκα πολύ ζωντανή, πολύ αισιόδοξη», υπογραμμίζει ακόμα.

ΟΗΕ: Ζητά την απελευθέρωση της Ναργκίς Μοχαμαντί

Ο ΟΗΕ ζήτησε σήμερα την απελευθέρωση της βραβευμένης με Νόμπελ Ειρήνης, Ιρανής ακτιβίστριας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ναργκίς Μοχαμαντί, μια βράβευση που δείχνει «το θάρρος και την αποφασιστικότητα» των Ιρανών γυναικών.

«Η περίπτωση της Ναργκίς Μοχαμαντί είναι εμβληματική των τεράστιων κινδύνων που αναλαμβάνουν οι γυναίκες προκειμένου να προασπιστούν τα δικαιώματα όλων των Ιρανών. Απαιτούμε την απελευθέρωσή της και την απελευθέρωση όλων των υπέρμαχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχουν φυλακιστεί στο Ιράν», ανέφερε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που στάλθηκε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP).

Η 51χρονη ακτιβίστρια και δημοσιογράφος βραβεύθηκε σήμερα «για τον αγώνα της κατά της καταπίεσης των γυναικών στο Ιράν και τη μάχη της για να προωθήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία για όλους».

«Αυτό δείχνει πραγματικά το θάρρος και την αποφασιστικότητα των Ιρανών γυναικών, που είναι πηγή έμπνευσης για όλο τον κόσμο», δήλωσε η εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας για Ανθρώπινα Δικαιώματα Ελίζαμπεθ Θρόσελ, σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη.

«Είδαμε το θάρρος και την αποφασιστικότητά τους απέναντι στα αντίποινα, στον εκφοβισμό, τη βία και τις κρατήσεις», πρόσθεσε.

Η Μοχαμαντί βραβεύτηκε για τις ενέργειές της κατά της «εθνικής ασφάλειας», αναφέρει το ιρανικό πρακτορείο Fars

Η Ναργκίς Μοχαμαντί βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης για τις «ενέργειές της κατά της εθνικής ασφάλειας του Ιράν», μετέδωσε σήμερα το ημιεπίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Fars.

«Η Ναργκίς Μοχαμαντί πήρε το βραβείο της από τους Δυτικούς», μετέδωσε το Fars, προσθέτοντας ότι «πολλές φορές έγινε πρωτοσέλιδο λόγω των ενεργειών της κατά της εθνικής ασφάλειας».

Οι ιρανικές αρχές δεν έχουν ακόμα κάνει κάποιο σχόλιο για τη βράβευση της Μοχαμαντί.

Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ ανακοίνωσε σήμερα ότι τιμά με το φετινό βραβείο την Μοχαμαντί, υπέρμαχο των δικαιωμάτων των γυναικών στο Ιράν που κρατείται σε φυλακή.

Η βράβευσή της έρχεται ένα χρόνο μετά τον θάνατο της Μαχσά Αμινί κατά την κράτησή της για παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα για τις γυναίκες στην ισλαμική δημοκρατία.

Η βράβευση της Ναργκίς Μοχαμαντί θα ενισχύσει τον αγώνα της, λέει ο σύζυγός της

Η βράβευση με το Νόμπελ Ειρήνης της Ιρανής Ναργκίς Μοχαμαντί, που είναι υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών στο Ιράν, θα ενισχύσει περαιτέρω τον αγώνα της και το κίνημα του οποίου ηγείται, δήλωσε ο σύζυγός της σήμερα στο Reuters on Friday.

«Αυτό το βραβείο Νόμπελ θα ενισχύσει τον αγώνα της Ναργκίς για τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά κυρίως, αυτό είναι στην πραγματικότητα ένα βραβείο για το κίνημα ‘γυναίκα, ζωή, ελευθερία’», δήλωσε ο σύζυγός της Μοχαμαντί, ο Ταγί Ταχμανί, σε συνέντευξή του στο σπίτι του στο Παρίσι.

«Αυτό το βραβείο είναι για όλους τους ανθρώπους του Ιράν, για τους ακτιβιστές υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», πρόσθεσε ο ίδιος.

«Η Ναργκίς και άνθρωποι σαν εκείνη έχουν επιλέξει αυτού του είδους τη ζωή, και, εάν υποστηριχθούν, θα ενισχυθεί το κίνητρό τους να κυνηγήσουν τους στόχους τους».

Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ, που αποφασίζει ποιος θα βραβευθεί, κάλεσε το Ιράν να αφήσει ελεύθερη την Μοχαμαντί, μια από τις κορυφαίες ακτιβίστριες της χώρας που μάχεται για τα δικαιώματα των γυναικών και την κατάργηση της θανατικής ποινής.

Γερμανία: Η βράβευση της Μοχαμαντί δείχνει «τη δύναμη των γυναικών» - Το Κρεμλίνο δεν σχολιάζει

Η βράβευση της Ιρανής ακτιβίστριας για τα ανθρώπινα δικαιώματα Ναργκίς Μοχαμαντί με το Νόμπελ Ειρήνης δείχνει «τη δύναμη των γυναικών για την ελευθερία», δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter).

«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να σιωπήσει η χωρίς φόβο φωνή της Μοχαμαντί, το μέλλον του Ιράν είναι οι γυναίκες», δήλωσε η επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας για τη φυλακισμένη ακτιβίστρια.

Από την πλευρά του το Κρεμλίνο δήλωσε πως η Ρωσία, σύμμαχος του Ιράν, «δεν έχει κάποια αντίδραση» για τη βράβευση της Μοχαμαντί.

«Δεν έχουμε κάποια αντίδραση», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ.