Τα σώματα της Ελευθερίας

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα αποκτήσει ποτέ ένα κινηματογραφικό corpus όπως ο πόλεμος στο Βιετνάμ, ή οι δύο προηγούμενοι παγκόσμιοι πόλεμοι. Όμως ποτέ κανένας άλλος πόλεμος στο μέλλον δεν θα στείλει στον πλανήτη τόσο πολλές φωτογραφίες από όσες μάς έχουν στείλει οι Ουκρανοί μαχητές —οπλίτες και μη— τους τελευταίους δεκαέξι μήνες. Δεν θα ξαναδούμε στη ζωή μας κάτι τέτοιο. Εμβληματικές φωτογραφίες σε εμπόλεμες περιοχές θα υπάρξουν βέβαια πολλές. Δεν χωρεί αμφιβολία. Όμως την ποσότητα και το συνολικό ρίγος που φέρουν (και μεταδίδουν) τα ουκρανικά ενσταντανέ δεν θα τα αγγίξει ποτέ καμία άλλη σύρραξη.

Όλοι μας, αν κάτσουμε λίγο να το σκεφτούμε, θα θυμηθούμε πολλές, ή έστω πέντε ή δέκα, εικόνες που μας έμειναν στη μνήμη — ή που τη στοίχειωσαν. Το χέρι με τα όμορφα βαμμένα νύχια της αισθητικού από την Μπούτσα που εκτέλεσαν στον δρόμο, ενώ προχωρούσε, οι κατακτητές, το θέατρο στη Μαριούπολη που ήταν καταφύγιο για εκατοντάδες παιδιά και αμάχους και έγινε ο τάφος τους, τους ανθρώπους να περνάνε μέσα από πλημμυρισμένους δρόμους με σκυλιά και γάτες στην αγκαλιά αντί για σακβουαγιάζ με ρούχα, τα παιδιά να κάνουν μάθημα στα καταφύγια ή στο μετρό, τον δάσκαλο να παραδίδει μέσω Skype από ένα χαράκωμα κλπ. κλπ.

Αυτές παρακάτω είναι τέσσερις από τις φωτογραφίες που έρχονται συχνά στο δικό μου το μυαλό. Τι να πω; Το σώμα σαν έκφραση αντίστασης. Τα σώματα της Ελευθερίας.

10.3.22: Η Αναστασία Τίχα (Анастасія Тиха) έσωσε με κίνδυνο της ζωής της δεκαπέντε σκυλιά και πέντε γάτες με κινητικά προβλήματα. Επίσης, έναν χαμαιλέοντα, μια χελώνα, ένα χάμστερ — και μια αράχνη. Η Νάστια, μαζί με τον σύντροφό της, είχαν ένα καταφύγιο για ανάπηρα ζωάκια στο Ιρπίν,

7.3.23: O Ολεξάντρ Ματσιέβσκι (Олександр Мацієвський), με το τελευταίο του τσιγάρο στο στόμα, λέει «Slava Ukraini!» στους κατακτητές που τον έχουν μόλις αιχμαλωτίσει, όταν εκείνοι τον ρωτούν —τραβώντας και βίντεο με τα κινητά— τι έχει να τους πει. Τον εκτελούν αμέσως μετά, με τα αυτόματα.

26.4.23: Ένας Ουκρανός αιχμάλωτος που μόλις απελευθερώθηκε μετά από έναν χρόνο φυλάκισης και βασανιστηρίων, κάτισχνος, αποκαμωμένος, χωρίς να είναι καν σε θέση να συνειδητοποιήσει τη μεγάλη αλλαγή στη ζωή του —από την Κόλαση στη ζωή— λυγίζει στη θέα ενός μήλου. [Φωτ.: Vitaliy Yurasov]. 

27.7.23: Η Όλγα Καρλάν (Ольга Харлан), Ολυμπιονίκης και παγκόσμια πρωταθλήτρια, αρνείται να δώσει το χέρι στη Ρωσίδα αντίπαλό της Άννα Σμιρνόβα, την οποία μόλις είχε νικήσει στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ξιφασκίας στο Μιλάνο. Αντ’ αυτού, εκτείνει τη σπάθη της. [Φωτ.: Tadashi Miyamoto]