Κοσμος

Σαν σήμερα 26 Αυγούστου η έκρηξη του Κρακατόα εξαφάνισε ένα σύμπλεγμα νησιών

Μία από τις μεγαλύτερες ηφαιστειακές εκρήξεις στην ιστορία

Newsroom
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Σαν σήμερα στις 26 Αυγούστου του 1883 σημειώθηκε η έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα που εξαφάνισε ένα σύμπλεγμα νησιών

Σαν σήμερα στις 26 Αυγούστου του 1883 σημειώθηκε η μία από τις μεγαλύτερες ηφαιστειακές εκρήξεις στην ιστορία, όταν εξερράγη το ηφαίστειο Κρακατόα.

Το Κρακατόα ή Κρακατάου είναι ηφαιστειακό νησί το οποίο βρίσκεται στον πορθμό της Σούνδας, ανάμεσα στα νησιά Ιάβα και Σουμάτρα. Το όνομα χρησιμοποιείται για την ομάδα νησιών η οποία αποτελεί τα κατάλοιπα ενός μεγαλύτερου νησιού το οποίο καταστράφηκε από την κατακλυσμιαία έκρηξη του 1883. Στην καλδέρα του που σχηματίστηκε το 1883 αναδύθηκε το 1927 ένα νέο νησί, το Ανάκ Κρακατάου, το οποίο είναι ενεργό ηφαίστειο.

Η πιο αξιοσημείωτη έκρηξη του Κρακατόα έλαβε χώρα το 1883 και κλιμακώθηκε με μια σειρά εκρήξεων στις 26υγούστου 1883, οι οποίες είναι από τα πιο βίαια ηφαιστειακά γεγονότα στην καταγεγραμμένη ιστορία. Η έκρηξη είχε εκτιμώμενη ισχύ ισοδύναμη με 200 μεγατόνους ΤΝΤ - περίπου 13.000 φορές ισχυρότερη από την βόμβα Λιτλ Μπόι, η οποία κατέστρεψε τη Χιροσίμα κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, και τέσσερις φορές ισχυρότερη από την Τσαρ Μπόμπα, την ισχυρότερη πυρηνική βόμβα που έχει εκραγεί. Ηφαιστειακή σποδός σχημάτισε μια στήλη ύψους 30.000 μέτρων και υπολογίζεται ότι ο όγκος των ηφαιστειακών αναβλημάτων ήταν 25 κυβικά χιλιόμετρα. Η έκρηξη ακούστηκε μέχρι το Άλις Σπρινγκς, στην κεντρική Αυστραλία, περίπου 3.600 χιλιόμετρα μακριά, καθώς και τα νησιά Ροντρίγκες, κοντά στον Μαυρίκιο, 4.780 χιλιόμετρα δυτικά.

Σύμφωνα με τα επίσημα αρχεία των Ολλανδικών Ανατολικών Ινδιών, 165 χωριά και πόλεις καταστράφηκαν κοντά στο Κρακατόα, και 132 υπέστησαν σημαντικές ζημιές. Τουλάχιστον 36.417 άνθρωποι πέθαναν και πολλοί περισσότεροι τραυματίστηκαν, κυρίως από τα τσουνάμι που ακολούθησαν στην έκρηξη. Πυροκλαστικές ροές διέσχισαν τον πορθμό της Σούνδας και έφτασαν μέχρι τις ακτές της Σουμάτρας. Η έκρηξη κατέστρεψε περίπου τα δύο τρίτα του νησιού Κρακατόα.

Εκρήξεις στην περιοχή μετά το 1927 έχουν δημιουργήσει ένα νέο νησί στην ίδια θέση, το Άνακ Κρακατάου, στο οποίο συχνά λαμβάνουν χώρα εκρήξεις. Στα τέλη του 2011, το νησί είχε ακτίνα περίπου 2 χιλιομέτρων και ύψος 324 μέτρα πάνω από τη θάλασσα, μεγαλώνοντας 5 μέτρα κάθε χρόνο.

Στις 22 Δεκεμβρίου 2018 μια έκρηξη του Κρακατόα προκάλεσε την κατάρρευση της νοτιοδυτικής πλαγιάς του κρατήρα με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί τσουνάμι ύψους περίπου 3 μέτρων τη στιγμή της πλημμυρίδας το οποίο έπληξε τις ακτές του πορθμού της Σούνδας χωρίς κάποιο προειδοποιητικό σημάδι. Ο απολογισμός ήταν 426 νεκροί, 25 αγνοούμενοι, 14.059 τραυματίες και 2.752 κτίρια κατεστραμμένα ή με ζημιές.

Σαν σήμερα 26 Αυγούστου

Γεγονότα

1071 - Οι Σελτζούκοι νικούν τον βυζαντινό στρατό στη μάχη του Μαντζικέρτ.
1278 - Ο Λαδίσλαος Δ΄ της Ουγγαρίας και ο Ροδόλφος Α΄ της Γερμανίας νικούν τον Ότακαρ Β΄ της Βοημίας στη μάχη του Μάρσφελντ στη Μοραβία.
1303 - Ο Αλαουντίν Κχίλζι καταλαμβάνει το Τσιτόργκαρθ.
1346 - Εκατονταετής Πόλεμος: Οι Άγγλοι νικούν τους Γάλλους στη μάχη του Κρεσύ.
1444 - Μάχη του Ζανκτ Γιάκομπ: Ο γαλλικός στρατός με επικεφαλής τον Δελφίνο Λουδοβίκο (μετέπειτα Λουδοβίκο ΙΑ΄ της Γαλλίας) νικά τον πολύ μικρότερο σε αριθμό στρατό της Ελβετικής Ομοσπονδίας στον Άγιο Ιάκωβο, στον ποταμό Μπιρς, κοντά στη Βασιλεία.
1542 - Ο Φρανθίσκο ντε Ορεγιάνα πλέοντας στον ποταμό Αμαζόνιο φτάνει στον Ατλαντικό Ωκεανό.
1768 - Ο Τζέιμς Κουκ σαλπάρει από την Αγγλία με το HMS Endeavour.
1778 - Πρώτη καταγεγραμμένη ανάβαση στο όρος Τρίγκλαβ, το υψηλότερο βουνό της Σλοβενίας.
1789 - Η Εθνική Συντακτική Συνέλευση της Γαλλίας εγκρίνει τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη.
1821 - Ελληνική Επανάσταση του 1821: Ο Πανουργιάς και ο Γιάννης Γκούρας με 2.000 άνδρες νικούν τους 8.000 άνδρες του Μπεϋράμ Πασά στη μάχη των Βασιλικών Φθιώτιδας.
1883 - Έκρηξη του Κρακατόα.
1922 - Μικρασιατική εκστρατεία: Οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις εξαπολύουν μεγάλη επίθεση εναντίον των ελληνικών αμυντικών θέσεων.
1940 - Το Τσαντ γίνεται η πρώτη γαλλική αποικία που προσχωρά τους συμμάχους.
1944 - Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Ο Σαρλ ντε Γκωλ εισέρχεται στο Παρίσι.
1978 - Ο Αλμπίνο Λουτσιάνι εκλέγεται ως Πάπας Ιωάννης Παύλος Α΄.
2015 - Δύο Αμερικανοί δημοσιογράφοι πυροβολούνται και σκοτώνονται από έναν δυσαρεστημένο πρώην συνεργάτη τους, ενώ πραγματοποιούσαν ζωντανό ρεπορτάζ στη Βιρτζίνια.

Γεννήσεις

1596 - Φρειδερίκος Ε΄, εκλέκτορας του Παλατινάτου
1728 - Γιόχαν Χάινριχ Λάμπερτ, Ελβετός επιστήμονας
1740 - Ζοζέφ-Μισέλ Μονγκολφιέ, Γάλλος εφευρέτης
1743 - Αντουάν Λωράν Λαβουαζιέ, Γάλλος χημικός
1819 - Αλβέρτος της Σαξονίας-Κόμπουργκ & Γκότα, πριγκιπικός σύζυγος της Μεγάλης Βρετανίας
1850 - Σαρλ Ρισέ, Γάλλος φυσιολόγος
1873 - Λη ντε Φόρεστ, Αμερικανός εφευρέτης
1875 - Τζων Μπάκαν, Σκωτσέζος ιστορικός και πολιτικός
1882 - Τζέιμς Φρανκ, Γερμανός φυσικός
1897 - Γιουν Μπό-σον, Νοτιοκορεάτης πολιτικός
1910 - Μητέρα Τερέζα, Αλβανή ιεραπόστολος
1926 - Καίτη Λαμπροπούλου, Ελληνίδα ηθοποιός
1933 - Ρόμπερτ Τσάρτοφ, Αμερικανός κινηματογραφικός παραγωγός
1936 - Τουλάγκα Μανουέλα, γενικός κυβερνήτης του Τουβαλού
1938 - Μαρτσέλλο Γκαντίνι, Ιταλός σχεδιαστής αυτοκινήτων
1943 - Ταντέους Ναλέπα, Πολωνός συνθέτης
1943 - Δάκης, Έλληνας τραγουδιστής
1944 - Νερόλι Φέρχολ, Νεοζηλανδή τοξοβόλος
1947 - Νικολάε Ντομπρίν, Ρουμάνος ποδοσφαιριστής
1951 - Έντουαρντ Βίτεν, Αμερικανός μαθηματικός
1951 - Τάκης Νικολούδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1953 - Έντουαρντ Λογουάσα, πρωθυπουργός της Τανζανίας
1957 - Dr. Alban, Νιγηριανός τραγουδιστής και παραγωγός
1964 - Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία, Μαλτέζα δημοσιογράφος
1971 - Ταλία, Μεξικανή τραγουδίστρια και ηθοποιός
1980 - Μακόλεϊ Κάλκιν, Αμερικανός ηθοποιός
1980 - Κρις Πάιν, Αμερικανός ηθοποιός
1980 - Μανόλης Παπαμακάριος, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
1981 - Ανδρέας Γλυνιαδάκης, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
1981 - Πέτεϊ Γουίλιαμς, Καναδός παλαιστής
1981 - Βαγγέλης Μόρας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1984 - Δημήτρης Ριζόπουλος, Έλληνας πετοσφαιριστής
1986 - Κόλιν Καζίμ-Ρίτσαρντς, Άγγλος ποδοσφαιριστής
1988 - Τόρι Μπλακ, Αμερικανίδα πορνογραφική ηθοποιός
1989 - Τζέιμς Χάρντεν, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής

Θάνατοι

1212 - Μιχαήλ Δ΄ Αυτωρειανός, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1278 - Ότακαρ Β΄, βασιλιάς της Βοημίας
1346 - Ιωάννης, βασιλιάς της Βοημίας
1346 - Κάρολος Β΄, κόμης του Αλανσόν
1346 - Λουδοβίκος Α΄, κόμης της Φλάνδρας
1346 - Λουδοβίκος Β΄, κόμης του Μπλουά
1346 - Ροδόλφος, δούκας της Λωρραίνης
1399 - Μιχαήλ Β΄, μέγας πρίγκιπας του Τβερ
1462 - Αικατερίνη Ζαχαρία, δεσπότισσα του Μυστρά
1486 - Ερνέστος, εκλέκτορας της Σαξονίας
1595 - Αντώνιος, διεκδικητής του θρόνου της Πορτογαλίας
1666 - Φρανς Χαλς, Ολλανδός ζωγράφος
1723 - Άντον φαν Λέβενχουκ, Ολλανδός βιολόγος
1850 - Λουδοβίκος Φίλιππος, βασιλιάς της Γαλλίας
1865 - Γιόχαν Ένκε, Γερμανός αστρονόμος
1910 - Γουίλιαμ Τζέιμς, Αμερικανός ψυχολόγος και φιλόσοφος
1919 - Γεώργιος Σουρής, Έλληνας ποιητής
1930 - Λον Τσάνεϊ, Αμερικανός ηθοποιός
1936 - Νικόλαος Κανελλόπουλος, Έλληνας βιομήχανος
1960 - Σταυρούλα Γκουβούση, Ελληνίδα δολοφόνος
1971 - Ρουκιγιέ Σαμπιχά Σουλτάν, Οθωμανή πριγκίπισσα
1974 - Τσαρλς Λίντμπεργκ, Αμερικανός πιλότος
1978 - Σαρλ Μπουαγιέ, Γάλλος ηθοποιός
2001 - Ιωάννης Γιαμάς, Έλληνας πολιτικός
2004 - Λόρα Μπράνιγκαν, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
2006 - Επαμεινώνδας Ζαφειρόπουλος, Έλληνας πολιτικός
2006 - Βλαντιμίρ Τρέτσικοφ, Ρώσος ζωγράφος
2008 - Βάιος Σταθόπουλος, Έλληνας πολιτικός
2011 - Τζορτζ Μπαντ, Βρετανός ορειβάτης
2015 - Στέφανος Μανίκας, Έλληνας πολιτικός
2017 - Τόμπι Χούπερ, Αμερικανός σκηνοθέτης
2019 - Μητροπολίτης Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου Ιερόθεος Γαρύφαλλος, Έλληνας Ορθόδοξος ιερέας και μητροπολίτης