Κοσμος

Γιατί μας στενοχωρούν οι θάνατοι διασημοτήτων;

Συχνά η απώλεια ηθοποιών ή rock stars βυθίζουν τα social media στο πένθος

Φίλιππος Κόλλιας
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι θάνατοι δημόσιων προσώπων και η παγκόσμια θλίψη που προκαλούν - Τι υποστηρίζει ο David Kaplan, επαγγελματίας της Αμερικανικής Εταιρείας Συμβουλευτικής

Ο θάνατος ενός αγαπημένου δημόσιου προσώπου μπορεί να προκαλέσει θλίψη που πολλοί άνθρωποι δεν περιμένουν: «Δεν τον ήξερα», σκέφτονται, «γιατί λοιπόν με πειράζει;» Όπως εξηγεί ο David Kaplan, επαγγελματίας της Αμερικανικής Εταιρείας Συμβουλευτικής, το ότι δεν μπορούμε να δικαιολογήσουμε το συναίσθημα δεν σημαίνει ότι είναι άκυρο - πολλοί άνθρωποι πενθούν τις διασημότητες, ακόμα κι όταν αυτές δεν συμβολίζουν κάτι όπως π.χ. μια βασίλισσα ή ένας ηγέτης. «Μεγαλώνουμε με μερικούς ανθρώπους», είπε ο Kaplan στη HuffPost. «Βλέπουμε τις ταινίες τους, ακούμε τη μουσική τους, συγκινούμαστε, είναι σαν τους γνωρίζουμε προσωπικά. Κατά μία έννοια, γίνονται μέλη της οικογένειάς μας· συχνά αναφερόμαστε σε αυτούς με τα μικρά τους ονόματα. Οπότε, όταν πεθαίνουν, είναι σαν να χάνουμε ένα συγγενή μας. Για παράδειγμα, ο θάνατος ενός ροκ σταρ γίνεται προσωπικός επειδή έχει αντίκτυπο σε ένα βαθύτερο ψυχικό επίπεδο: ίσως υπήρξε πρότυπό μας, ίσως μας συνόδευσε στα διαμορφωτικά μας χρόνια, ίσως ήταν επιπλέον συνομήλικός μας πράγμα που μας υπενθυμίζει τη θνητότητά μας· ίσως ήταν, με τον τρόπο του, παρών όταν ήμασταν νέοι.»

Στην εποχή των ψηφιακών μέσων, αυτά τα αισθήματα απώλειας εντείνονται με την έκρηξη των πληροφοριών και των ανταλλαγών με άλλα άτομα. «Είμαστε κοινωνικά πλάσματα, προτιμάμε να είμαστε με άλλους ανθρώπους όταν αντιμετωπίζουμε αντιξοότητες», λέει ο Κaplan. «Αυτό σημαίνει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικές γενιές: μπορεί να σημαίνει ότι είμαστε σωματικά κοντά με τους άλλους, ή ότι είμαστε “κοντά” στο διαδίκτυο. Η απώλεια κάποιας δημοφιλούς προσωπικότητας κάνει πλήθος ανθρώπων να πενθούν μαζί και να ξεπερνούν τη θλίψη μαζί. Ο κατακλυσμός των tweets και των σχολίων στο Facebook δίνει μεγαλύτερες διαστάσεις στην απώλεια μιας διασημότητας και ταυτοχρόνως παρέχει αλληλοϋποστήριξη για τους χρήστες.» Υπάρχει ένα αίσθημα κοινότητας που ενισχύεται γύρω από τον θάνατο ενός αγαπημένου «αγνώστου» το οποίο σχετίζεται με τη ζωή του καθενός: λόγου χάρη, οι περισσότεροι από εμάς θυμόμαστε πού βρισκόμασταν όταν ακούσαμε για τον θάνατο της Whitney Houston ή του Kurt Cobain.

Ένας άλλος παράγοντας που μας κάνει να πενθούμε είναι ότι για μερικούς ανθρώπους νιώθουμε ότι είναι εύθραυστοι κι ότι με τον τρόπο της ζωής τους οδηγούνται στον θάνατο. Η απώλεια της Amy Winehouse προκάλεσε συγκίνηση όχι μόνο επειδή ήταν πολύ νέα αλλά και επειδή ο θάνατός της είχε προαναγγελθεί. Μας επηρεάζει το «κρίμα»: το ότι κάποιος βασανίστηκε πολύ ή το ότι χάθηκε ένα άτομο που έκανε, κατά τη γνώμη μας τον κόσμο μας καλύτερο.