Φάκελος «Κίνα»: Η Κίνα εξαπλώνεται στη Δύση

Μία σπονδυλωτή έρευνα για την αναδυόμενη υπερδύναμη του 21ου αιώνα.
Η εγχώρια και η παγκόσμια εξάπλωση ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος.
Προκλήσεις ασφαλείας – για τη Δύση, για τη δημοκρατία, για την έννομη τάξη και τα ανθρώπινα δικαίωματα, για την παγκόσμια ειρήνη.

Διαβάστε το πρώτο μέρος «Ο ολοκληρωτισμός του μέλλοντος» ΕΔΩ
Διαβάστε το δεύτερο μέρος «Γενοκτονία σε αργή κίνηση» ΕΔΩ
Διαβάστε το τρίτο μέρος «Μυστικά και ψέματα για τον κορωνοϊό» ΕΔΩ
Διαβάστε το τέταρτο μέρος «Ψηφιακοί Δούρειοι Ίπποι» ΕΔΩ

* * *

Σύμφωνα με πολλές δημοσιογραφικές, ακαδημαϊκές και κοινοβουλευτικές έρευνες, η Κίνα διενεργεί επιχειρήσεις κατασκοπείας, επιρροής και χάκινγκ κατά της Δύσης (Ευρώπη, ΗΠΑ, Καναδάς και Αυστραλία) σε «βιομηχανική» και «ανησυχητική» κλίμακα που «κόβει την ανάσα» [HoC, HRW, Wilson Center, The Spectator].

Αυτή η δραστηριότητα έχει πολλές διαφορετικές μορφές: μυστικές επιχειρήσεις πληροφοριών από Κινέζους κατασκόπους∙ άμεση και έμμεση επιρροή ή πίεση σε δυτικούς πολιτικούς, αστυνομικούς, ακαδημαϊκούς, ερευνητές, επιστήμονες, ακόμη και φοιτητές∙ κυβερνοεπιθέσεις και χάκινγκ στόχων στην κυβέρνηση, τις επιχειρήσεις και τα πανεπιστήμια∙ κλοπή και λαθρεμπόριο πρωτότυπων, αναδυόμενων τεχνολογιών, πνευματικής ιδιοκτησίας και επιστημονικών ανακαλύψεων και εφευρέσεων. Η εκστρατεία αυτή πραγματοποιείται από ένα φάσμα δρώντων που υποστηρίζονται από κινεζικές μυστικές υπηρεσίες, τις ένοπλες δυνάμεις (τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό) και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ).

Το 2021, το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών δημοσίευσε μια έρευνα 160 περιστατικών κινεζικής κατασκοπείας εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών από το 2000. Αυτή η λίστα δεν περιελάμβανε καν κατασκοπεία κατά άλλων χωρών ή αμερικανικών εταιρειών ή προσώπων που βρίσκονται στην Κίνα ή άλλες δεκάδες υποθέσεις που αφορούν απόπειρες λαθρεμπορίας πυρομαχικών ή τεχνολογιών από τις ΗΠΑ στην Κίνα, ή χιλιάδες άλλες υποθέσεις κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας από αμερικανικές εταιρείες κατά κινεζικών οντοτήτων [CSIS]. Η Η εκστρατεία αυτή φαίνεται να έχει ενταθεί από τότε που ο Σι Τζινπίγνκ έγινε πρόεδρος το 2013.

Τον Οκτώβριο του 2021, ο Διευθυντής της CIA William J. Burns ανακοίνωσε τη σύσταση του China Mission Center (CMC) για την αντιμετώπιση της «παγκόσμιας πρόκλησης» που θέτει η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας που εκτείνεται σε όλους τους τομείς αποστολής της CIA. Ο Burns είπε ότι «μια ολοένα και πιο εχθρική κινεζική κυβέρνηση» είναι «η πιο σημαντική γεωπολιτική απειλή που αντιμετωπίζουμε στον 21ο αιώνα» [CIA].

Σε μια ομιλία που έδωσε στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών τον Νοέμβριο του 2021, ο Διευθυντής της MI6 Richard Moore είπε ότι «οι κινεζικές υπηρεσίες πληροφοριών είναι εξαιρετικά ικανές και συνεχίζουν να διεξάγουν μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις κατασκοπείας κατά του Ηνωμένου Βασιλείου και των συμμάχων μας. Αυτό περιλαμβάνει τη στόχευση όσων εργάζονται στην κυβέρνηση, τις βιομηχανίες ή την έρευνα. Επίσης παρακολουθούν και προσπαθούν να ασκήσουν αδικαιολόγητη επιρροή στην κινεζική διασπορά» [SIS, IISS, The Spectator]. Σύμφωνα με τον Ian Williams, «το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας διαχειρίζεται μια τεράστια και αυξανόμενη επιχείρηση επιρροής στη Βρετανία, στην οποία έχει δωθεί σχεδόν λευκή επιταγή» [The Spectator].

Σε μια κοινή εμφάνιση με τον διευθυντή του FBI, Christopher Wray, τον Ιούλιο του 2022, ο Γενικός Διευθυντής της MI5, Ken McCallum, δήλωσε ότι η Υπηρεσία Ασφαλείας έχει δει επταπλάσια αύξηση στις έρευνες που σχετίζονται με την Κίνα από το 2018 [ST]. Προειδοποίησε ακαδημαϊκούς και επιχειρηματίες ότι «η κινεζική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να κλέψει την τεχνολογία σας» [BIS].

Στην έκθεσή της τον Δεκέμβριο του 2022, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Κοινοτήτων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «η Κίνα αποτελεί σημαντική απειλή για το Ηνωμένο Βασίλειο σε πολλά διαφορετικά επίπεδα» και πρότεινε στην κυβέρνηση να αλλάξει τόσο τη γλώσσα όσο και την πολιτική γύρω από την Κίνα για να αντικατοπτρίζει αυτή τη νέα πραγματικότητα [FAC].

Κατασκοπεία και πολιτική επιρροή στις Ηνωμένες Πολιτείες

Υπάρχει μακρά ιστορία Κινέζων κατασκόπων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι πρώην πράκτορες της CIA, Kevin Mallory (συνελήφθη το 2017) και Jerry Chun Shing Lee (συνελήφθη το 2018). Kαι οι δύο έλαβαν εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια με αντάλλαγμα τη διαβίβαση στην Κίνα απόρρητων πληροφοριών σχετικά με την άμυνα και την ασφάλεια των ΗΠΑ. Ο Ron Rockwell Hansen αποδέχθηκε την κατηγορία ότι συμφώνησε να δώσει στρατιωτικά μυστικά σε Κινέζους πράκτορες, ενώ τον Ιανουάριο του 2020, ο Charles Lieber, επικεφαλής του τμήματος χημείας του Χάρβαρντ και ένας από τους κορυφαίους εμπειρογνώμονες στον κόσμο στη νανοτεχνολογία συνελήφθη επειδή έλαβε χρήματα από την κινεζική κυβέρνηση [MIT].

Το 2016, ένας Κινεζοαμερικανός πυρηνικός μηχανικός Allen Ho συλλαμβάνεται με την κατηγορία της πυρηνικής κατασκοπείας και το 2017 ομολογεί τη συμμετοχή του σε συνωμοσία για την παραγωγή «ειδικού πυρηνικού υλικού» στην Κίνα. Ο Ηο, ο οποίος ήταν πολιτογραφημένος πολίτης των ΗΠΑ, εργάστηκε για το China General Nuclear Project - το οποίο έχει επίσης μερίδιο ιδιοκτησίας σε σταθμούς πυρηνικής ενέργειας της Βρετανίας [Guardian].

Τον Οκτώβριο του 2018, ο Ji Chaoqun, ένας Κινέζος πολίτης που διαμένει στο Σικάγο, συλλαμβάνεται επειδή φέρεται να ενεργούσε εντός των ΗΠΑ ως παράνομος πράκτορας της Κίνας. Ο Ji ήταν υπό την καθοδήγηση ενός υψηλόβαθμου αξιωματούχου στο Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας της επαρχίας Jiangsu [DoJ].

Τον Ιούλιο του 2020, ο Jun Wei Yeo δηλώνει ένοχος στην κατηγορία ότι λειτουργούσε ως «παράνομος πράκτορας ξένης δύναμης». Ο Yeo, ο οποίος στρατολογήθηκε από την κινεζική υπηρεσία πληροφοριών για να κατασκοπεύει στόχους των ΗΠΑ, δημιούργησε μια ψεύτικη εταιρεία συμβούλων και χρησιμοποίησε το LinkedIn για να προσεγγίσει πιθανούς στόχους με υψηλή πιστοποίηση ασφαλείας, ώστε να λάβει πληροφορίες σχετικά με το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ, την τεχνητή νοημοσύνη και τον εμπορικό πόλεμο Κίνας-ΗΠΑ [BBC, DoJ].

Επίσης, τον Ιούλιο του 2020, η κυβέρνηση των ΗΠΑ διέταξε το κλείσιμο του προξενείου της Κίνας στο Χιούστον, «προκειμένου να προστατευθεί η αμερικανική πνευματική ιδιοκτησία», δηλώνοντας ότι το προξενείο χρησιμοποιείται για τον συντονισμό της βιομηχανικής κατασκοπείας κατά των ΗΠΑ [MIT].

Όπως φαίνεται από έρευνα της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Κογκρέσου, η Κίνα αξιοποιεί ολόκληρο το νομικό και ρυθμιστικό της σύστημα για να εξαναγκάσει τη μεταφορά τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένης της κλοπής IP (Πνευματικής Ιδιοκτησίας) από εταιρείες όπως η Micron. Στη συνέχεια χρησιμοποιεί τα κινεζικά δικαστήρια για να απαγορεύσει τα προϊόντα της Micron από την κινεζική αγορά ώστε να ξεφορτωθεί τον ανταγωνισμό [CFA].

Τον Δεκέμβριο του 2020 αποκαλύπτεται ότι η Christine Fang, η οποία καταζητείται ως κατάσκοπος της Κίνας, ανέπτυξε εκτεταμένους δεσμούς με πολιτικούς των ΗΠΑ σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του βουλευτή Eric Swallwell. Οι αμερικανικές αρχές πιστεύουν ότι επρόκειτο για «μια επιχείρηση πολιτικής κατασκοπίας που διεξήχθη από την βασική υπηρεσία πληροφοριών της Κίνας μεταξύ του 2011 και 2015». Η Fang χρησιμοποίησε μέσα όπως τη χρηματοδότηση εκστρατειών, τη δικτύωση, και τις ρομαντικές και σεξουαλικές σχέσεις για να διεισδύσει στο πολιτικό κατεστημένο των ΗΠΑ, ενώ τοποθέτησε και έναν ασκούμενο στο γραφείο του Swallwell [Axios]. Η Fang εγκατέλειψε ξαφνικά τις ΗΠΑ και διέκοψε την επαφή με τις επαφές της στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της έρευνας του FBI το 2015.

Ένας ανώτερος αξιωματούχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών δήλωσε ότι η Fang «ήταν απλώς μία από πολλούς πράκτορες». Σύμφωνα με το Axios, που αποκάλυψε την υπόθεση, η Κίνα έχει μία μακροπρόθεσμη στρατηγική καλλιέργειας σχέσεων που μπορεί να χρειαστούν χρόνια ή και δεκαετίες για να «ανθίσουν», μεταξύ άλλων με τοπικούς αξιωματούχους χαμηλού επιπέδου. Οι δημάρχοι και τα μέλη συμβουλίων του σήμερα είναι οι βουλευτές και υπουργοί του αύριο [Axios].

Τον Φεβρουάριο του 2023, αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη καταρρίπτουν τέσσερα ιπτάμενα αντικείμενα που εισήλθαν στον εναέριο χώρο των ΗΠΑ μέσα σε λιγότερο από 10 ημέρες [Sky]. Σύμφωνα με το Υπουργείο Άμυνας, τουλάχιστον ένα από αυτά ήταν ένα κινεζικό αερόστατο επιτήρησης μεγάλου υψόμετρου που προσπαθούσε να «επιτηρήσει στρατηγικές τοποθεσίες στις ηπειρωτικές Ηνωμένες Πολιτείες» [DoD].

Τον Ιούνιο του 2023, η Wall Street Journal αποκαλύπτει ότι η Κίνα και η Κούβα συμφώνησαν να δημιουργήσουν μια ηλεκτρονική μονάδα υποκλοπής στο νησί. Η Κίνα θα καταβάλει στην Κούβα «αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια» για να επιτρέψει στο Πεκίνο να παρακολουθήσει τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες στις νοτιοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες, όπου στεγάζονται πολλές αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις [WSJ, Guardian, Independent].

Τον Ιούλιο του 2023, ο Gal Luft, διευθυντής μιας δεξαμενής σκέψης στην Ουάσινγκτον, του Ινστιτούτου για την Ανάλυση της Παγκόσμιας Ασφάλειας, διώκεται ως πράκτορας της Κίνας. Ο Luft κατηγορείται ότι στρατολόγησε και πλήρωσε πρώην υψηλόβαθμους αξιωματούχους της κυβέρνησης Τραμπ για λογαριασμό της Κίνας [Guardian].

Κατασκοπεία και πολιτική επιρροή στην Ευρώπη

Αναφορές που συντάχθηκαν από την υπηρεσία ασφαλείας του Βελγίου VSSE μεταξύ του 2010 και 2016 αποκάλυψαν ότι Κινέζοι κατάσκοποι στόχευαν Βέλγους εμπειρογνώμονες εμβολίων και βιολογικού πολέμου. Σύμφωνα με μια από τις αναφορές, η Κίνα «έχει μελετήσει τον ιό Έμπολα ως επιθετικό φορέα» [EUObs]. Κινεζικές οντότητες όπως το Shenzhen European Office και το China Belgium Technology Center άνοιξαν γραφεία σε πανεπιστημιουπόλεις του Βελγίου και προσδιορίζονται από το VSSE ως σημαντικές απειλές.

Τον Οκτώβριο του 2018, ένας αξιωματικός πληροφοριών του κινεζικού Υπουργείου Κρατικής Ασφάλειας, ο Yanjun Xu, συλλαμβάνεται στο Βέλγιο επειδή προσπάθησε να κλέψει μυστικά σχέδια υψηλής τεχνολογίας που σχετίζονται με την αεροπορία από την εταιρεία GE Aviation [NPR].

Τον Μάρτιο του 2021, ο Tarmo Kõuts, κορυφαίος Εσθονός επιστήμονας που είχε στενούς δεσμούς με τον εσθονικό στρατό και ρόλο-κλειδί στο ΝΑΤΟ ενώ εργαζόταν σε πολλά ευαίσθητα πρότζεκτ, καταδικάστηκε για κατασκοπεία υπέρ της Κίνας [DB, ERR]. Ο Kõuts ήταν μέλος ανώτατων επιστημονικών και αμυντικών επιτροπών τόσο στην Εσθονία όσο και στο ΝΑΤΟ και διέθετε άδεια ασφαλείας που του έδινε πρόσβαση σε υλικό ανώτατου επιπέδου. Έλαβε περίπου 20.000 δολάρια και πολλά πολυτελή ταξίδια με αντάλλαγμα να μεταβιβάσει πολύτιμες πληροφορίες στην Κίνα [Insider].

Τον Ιούλιο του 2021, ο καθηγητής Klaus Lange, πολιτικός επιστήμονας, επικεφαλής γερμανικής δεξαμενής σκέψης εξωτερικής πολιτικής και πρώην μέλος της γερμανικής υπηρεσίας πληροφοριών (BND), συνελήφθη από τις γερμανικές αρχές στο σπίτι του στη Βαυαρία. Αργότερα κρίθηκε ένοχος για κατασκοπεία για την Κίνα από το 2010 έως το 2019. Η σύζυγός του Klara Knapp συνελήφθη και καταδικάστηκε επίσης [Times, Nova].

Η Κίνα έχει χρησιμοποιήσει ακόμη και πρόσφυγες σε επιχειρήσεις κατασκοπείας: το 2010 ένας Ουιγούρος πρόσφυγας και το 2018 ένας Θιβετιανός πρόσφυγας φυλακίστηκαν στη Σουηδία για κατασκοπεία υπέρ της Κίνας. Είχαν διεισδύσει στο Παγκόσμιο Κογκρέσο των Ουιγούρων και στη Σουηδική Θιβετιανή Κοινότητα αντίστοιχα [IRSEM].

Τον Ιανουάριο του 2022, η Βρετανική MI5 στέλνει μια σπάνια «ειδοποίηση παρεμβολής» στον Πρόεδρο της Βουλής των Κοινοτήτων σχετικά με τις δραστηριότητες της Christine Lee, η οποία «εν γνώσει της συμμετείχε σε δραστηριότητες πολιτικής παρέμβασης για λογαριασμό του Τμήματος Εργασίας του Ενωμένου Μετώπου (United Front Work Department) του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ)» [BBC]. Ο Xi Jinping έχει αποκαλέσει το UFWD το «μαγικό του όπλο», χρησιμοποιώντας οργανώσεις-βιτρίνες για να καλλιεργήσει δίκτυα και να επιβραβεύει «φίλους της Κίνας» ώστε να προωθήσουν τα συμφέροντα του ΚΚΚ και να χειραγωγήσουν την κοινή γνώμη [ST].

Η Lee διείσδυσε στο Βρετανικό κοινοβούλιο και πολιτικό σύστημα σε βαθμό που της απονεμήθηκε και το βραβείο Points of Light από τη Βρετανίδα πρωθυπουργό Theresa May, ενώ προσπάθησε να επηρεάσει βουλευτές και από τα τρία μεγάλα πολιτικά κόμματα μέσω δωρεών [Spectator]. Το βραβείο της έχει πλέον αφαιρεθεί [PMO].

Τον Ιανουάριο του 2023 έγινε γνωστό ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας της Βρετανίας ανακάλυψαν «τουλάχιστον μία» κρυφή κινεζική συσκευή παρακολούθησης σε κυβερνητικό αυτοκίνητο. Επρόκειτο για μια κάρτα SIM ικανή να παρακολουθεί και να καταγράφει τις κινήσεις κυβερνητικών στελεχών και να μεταδίδει δεδομένα τοποθεσίας. Βρέθηκε μέσα σε ένα σφραγισμένο ανταλλακτικό που είχε εισαχθεί από «κρατικούς προμηθευτές» στην Κίνα. Τέτοια αυτοκίνητα χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά ανώτερων κυβερνητικών αξιωματούχων, υπουργών και διπλωματών της Βρετανίας. Σύμφωνα με μια πηγή από την υπηρεσία GCHQ, η Κίνα ήθελε να εγκαταστήσει όσο το δυνατόν περισσότερους κοριούς για να δημιουργήσει «μια δεξαμενή πληροφοριών» σχετικά με πιθανές τοποθεσίες ενδιαφέροντος [DM, iNews].

Κατασκοπεία και πολιτική παρέμβαση στην Αυστραλία

Στην ετήσια αξιολόγηση απειλών τον Φεβρουάριο του 2023, ο Mike Burgess, Γενικός Διευθυντής του Αυστραλιανού Οργανισμού Πληροφοριών Ασφαλείας (ASIO) δήλωσε ότι η Αυστραλία αντιμετωπίζει «μια άνευ προηγουμένου πρόκληση από κατασκοπεία και ξένη παρέμβαση» και αποκάλυψε ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας είχαν αφαιρέσει μια ολόκληρη «κυψέλη κατασκόπων», συμπεριλαμβανομένων μυστικών πρακτόρων, καθώς και ενός ευρύτερου δικτύου μεσαζόντων και πληροφοριοδοτών. Αν και ο Burgess δεν κατονόμασε τη χώρα πίσω από το δίκτυο, πιστεύεται ευρέως ότι αναφερόταν στην Κίνα, καθώς ταυτόχρονα παρατηρήθηκε στην Αυστραλία μια «οξεία κλιμάκωση της ανησυχίας για την κινεζική παρέμβαση στην εσωτερική πολιτική» [Times] καθώς και πολλές αναφορές για παραβιάσεις δεδομένων και επιθέσεις στον κυβερνοχώρο εναντίον του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας και του Αυστραλιανού Κοινοβουλίου, που θεωρείται ότι πραγματοποιήθηκαν από την Κίνα [IRSEM, Conversation, BBC].

Τον Απρίλιο του 2023, ο Αυστραλός επιχειρηματίας Alexander Csergo αντιμετώπισε δίωξη για αποδοχή χρημάτων από Κινέζους κατασκόπους με αντάλλαγμα αναφορές για την εξωτερική πολιτική της Αυστραλίας [Guardian].

Προηγουμένως, τον Νοέμβριο του 2019, ο τότε πρωθυπουργός Scott Morrison αποκάλυψε μια προσπάθεια της Κίνας να διεισδύσει στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο. Κινέζοι πράκτορες φέρεται να πρόσφεραν 1 εκατομμύριο δολάρια για να χρηματοδοτήσουν την εκστρατεία του μέλους του Φιλελεύθερου Κόμματος Nick Zhao. Ο Zhao αποκάλυψε τη συμφωνία στην ASIO και στη συνέχεια βρέθηκε νεκρός σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στη Μελβούρνη [9News]. Ένας Κινέζος κατάσκοπος, ο Wang Liqiang, αυτομόλησε στην Αυστραλία και αποκάλυψε πώς η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Κίνας χρηματοδοτεί και διεξάγει πολιτικές παρεμβάσεις και επιχειρήσεις επιρροής στο Χονγκ Κονγκ, την Ταϊβάν και την Αυστραλία [TheAge].

Στις αρχές του 2023, οι αυστραλιανές αρχές άρχισαν να αφαιρούν χιλιάδες κινεζικές κάμερες παρακολούθησης, θυροτηλέφωνα, ηλεκτρονικά συστήματα εισόδου και συσκευές εγγραφής βίντεο που είναι εγκατεστημένα σε εκατοντάδες κυβερνητικές υπηρεσίες και υπηρεσίες. Υπάρχουν 60.000 συστήματα επιτήρησης κινεζικής κατασκευής στην Αυστραλία που παράγονται μόνο από δύο εταιρείες, την Hikvision και την Dahua. Και οι δύο εταιρείες έχουν συνδεθεί με το σύστημα μαζικής παρακολούθησης που δημιουργήθηκε στην επαρχία Xinjiang για τον έλεγχο των Ουιγούρων. Και οι δύο εταιρείες συνεργάζονται με το Κομμουνιστικό Κόμμα και την κυβέρνηση της Κίνας [Conversation].

Επιχειρήσεις πολιτικής επιρροής στον Καναδά

Αξιωματικοί της Καναδικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Ασφαλείας προειδοποίησαν τον πρωθυπουργό Τζάστιν Τρυντώ ότι η Κίνα επιτίθεται στον Καναδά με «μια τεράστια εκστρατεία ξένης παρέμβασης», η οποία στις εκλογές του 2019 περιελάμβανε ένα μυστικό δίκτυο 11 ομοσπονδιακών υποψηφίων που συνδέονται με το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας και που χρηματοδοτήθηκαν από μεσάζοντες [GN].

Η εκστρατεία αυτή περιελάμβανε επίσης την τοποθέτηση πρακτόρων στα γραφεία βουλευτών για να επηρεάσουν την πολιτική, την προσπάθεια εξαγοράς πρώην αξιωματούχων, και την οργάνωση «επιθετικών εκστρατειών για την τιμωρία των Καναδών πολιτικών» τους οποίους η Κίνα θεωρεί ως απειλές για τα συμφέροντά της. Μετά από μια κοινοβουλευτική ψηφοφορία στην οποία ορισμένοι βουλευτές υποστήριξαν ένα ψήφισμα του ΟΗΕ που κηρύσσει τη μεταχείριση των Ουιγούρων από την Κίνα ως γενοκτονία, Κινέζοι πράκτορες έβαλαν στο στόχαστρο αυτούς τους πολιτικούς, τις εκλογικές περιφέρειές τους και τις οικογένειές τους σε μια προσπάθεια να καταστρέψουν τη φήμη και τις πιθανότητες εκλογής τους [GN, GAM].

Σύμφωνα με περαιτέρω αναφορές που διέρρευσαν, η κινεζική κυβέρνηση άσκησε πίεση στα προξενεία της στον Καναδά για να υποστηρίξει συγκεκριμένους υποψηφίους [BBC] και «χρησιμοποίησε μια εξελιγμένη στρατηγική για να διαταράξει τη δημοκρατία του Καναδά στην ομοσπονδιακή εκλογική εκστρατεία του 2021» υποστηρίζοντας μία κυβέρνηση μειοψηφίας από τους Φιλελεύθερους [GAM] του Τζάστιν Τρυντώ.

Τον Φεβρουάριο του 2021, ο βουλευτής των Φιλελευθέρων Han Dong ενημέρωσε ιδιωτικά έναν ανώτερο Κινέζο διπλωμάτη ότι η Κίνα θα έπρεπε να αναβάλλει την απελευθέρωση δύο Καναδών πολιτών που κατηγορούνται για κατασκοπεία, γιατί αν αφεθούν ελεύθεροι «οι Συντηρητικοί της Αντιπολίτευσης θα ωφελούνταν». Ο Michael Kovrig και ο Michael Spavor φυλακίστηκαν ως αντίποινα για την κράτηση από τον Καναδά της Meng Wanzhou, του στελέχους της Huawei [GN].

Κυβερνοκατασκοπεία και χάκινγκ

Το 2018, η Κίνα ξεπέρασε τη Ρωσία ως ο μεγαλύτερος κρατικός χορηγός κυβερνοεπιθέσεων και πειρατείας, αυξάνοντας τις επιθέσεις σε εταιρείες, πανεπιστήμια, υπουργεία, δεξαμενές σκέψης και ΜΚΟ [TW]. Σύμφωνα με πολλές έρευνες, «Κινέζοι χάκερ έχουν διεισδύσει σε αμερικανικές επιχειρήσεις και διεθνείς ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συνεχίζουν να εκτελούν επιχειρήσεις για την κλοπή αμερικανικής πνευματικής ιδιοκτησίας» [Politico]. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του FBI, η Κίνα έχει περίπου 30.000 στρατιωτικούς κυβερνοκατασκόπους και 150.000 άτυπους χάκερ που μπορεί να χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε στιγμή, «και καλλιεργεί μια νέα γενιά ‘πατριωτών χάκερ’ που στοχεύουν φουτουριστικές τεχνολογίες στις οποίες η Κίνα θέλει να ηγείται παγκοσμίως» [ST].

Οι διάσημες περιπτώσεις κινεζικών επιθέσεων στον κυβερνοχώρο και πειρατείας περιλαμβάνουν την Επιχείρηση Aurora το 2020 (εκμετάλλευση ελαττωμάτων ασφαλείας του Internet Explorer για επίθεση σε εταιρείες όπως η Google και η Adobe), μια επίθεση τεσσάρων μηνών κατά των New York Times το 2013 (αφότου η εφημερίδα δημοσίευσε έρευνα για την περιουσία του τότε Κινέζου πρωθυπουργού Wen Jiabao), μια κυβερνοεπίθεση το 2015 στο Γραφείο Διαχείρισης Προσωπικού των ΗΠΑ (που περιελάμβανε την κλοπή των αρχείων προσωπικού 20 εκατομμυρίων ανθρώπων), την επίθεση του 2017 στο πρακτορείο πιστωτικών αναφορών Equifax, την κυβερνοεπίθεση του 2020 κατά της easyJet και το χάκινγκ των συστημάτων του Βατικανού το 2020 [TW].

Τον Ιούλιο του 2020, το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ απήγγειλε κατηγορίες σε δύο Κινέζους υπηκόους που φέρονται να παραβίασαν και να κατασκόπευαν αμερικανικές εταιρείες που πραγματοποιούσαν έρευνα για τον κορωνοϊό. Οι δύο άνδρες φέρεται να έλαβαν βοήθεια από κινεζικούς κρατικούς πράκτορες, συμπεριλαμβανομένου ενός αξιωματικού από το κινεζικό υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας [BBC].

Τον Ιούλιο του 2021, το Εθνικό Κέντρο Κυβερνοασφάλειας της Βρετανίας (NCSC) διαπίστωσε ότι κινεζικοί κρατικοί παράγοντες είχαν αποκτήσει πρόσβαση σε δίκτυα υπολογιστών σε όλο τον κόσμο μέσω των διακομιστών του Microsoft Exchange «στην πιο σημαντική και εκτεταμένη εισβολή στον κυβερνοχώρο κατά του Ηνωμένου Βασιλείου και των συμμάχων που παρατηρήθηκε ποτέ από το NCSC». Στόχος της επίθεσης ήταν να καταστεί δυνατή «κατασκοπεία μεγάλης κλίμακας». Τα συστήματα τουλάχιστον 30.000 οργανισμών παραβιάστηκαν μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, με πολλούς περισσότερους να επηρεάζονται παγκοσμίως [NCSC].

Στην ετήσια έκθεσή του για το 2021, το NCSC ανέφερε ότι τα περιστατικά κυβερνοεπίθεσης έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ [NCSC]. Ο Διευθυντής της MI6, Richard Moore, δήλωσε ότι η Κίνα είναι πλέον η μοναδική μεγαλύτερη προτεραιότητα της υπηρεσίας [IISS, The Spectator].

Οι κυβερνοεπιθέσεις αυτές συχνά συμβαίνουν με εντελώς κινηματογραφικούς τρόπους. Σε μια συγκεκριμένη επιχείρηση κατά πετρελαϊκής εταιρείας, οι χάκερ μόλυναν το διαδικτυακό μενού ενός τοπικού κινεζικού εστιατορίου με κακόβουλο λογισμικό. Όταν οι μηχανικοί συστημάτων της πετρελαϊκής παρήγγειλαν τα γεύματά τους σε πακέτο, οι χάκερ κατάφεραν να διεισδύσουν στο σύστημα της εταιρείας [Spectator].

Πιο πρόσφατα, στα τέλη Μαΐου του 2023, η Microsoft προειδοποίησε ότι κρατικοί χάκερ της Κίνας είχαν εισβάλει σε «κρίσιμες υποδομές του κυβερνοχώρου των ΗΠΑ που εκτείνονται σε πολλές βιομηχανίες με έμφαση στη συλλογή πληροφοριών» [CNBC, Microsoft, CISA]. Αυτή η ομάδα χάκερ έχει την κωδική ονομασία Volt Typhoon και προσπαθεί να διαταράξει την υποδομή επικοινωνιών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ασίας, με επίκεντρο το Γκουάμ, στο οποίο υπάρχει ναυτική βάση των ΗΠΑ. Το Γκουάμ θα διαδραματίσει ρόλο-κλειδί σε περίπτωση εισβολής της Κίνας στην Ταϊβάν. [CNBC].

Επίλογος 

Είναι προφανές ότι τα περιστατικά που αναφέρουμε – και τα οποία είναι απλώς ενδεικτικά – δεν αποτελούν μεμονωμένες περιπτώσεις αλλά μία συντονισμένη εκστρατεία εξάπλωσης της Κίνας στη Δύση που έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός Ψυχρού Πολέμου σε κορύφωση.

Όπως θα δούμε στο επόμενο άρθρο, εκτός από τη διείσδυση σε υπηρεσίες πληροφοριών, την κλοπή ευαίσθητων πληροφοριών σχετικά με πυρηνικά, βιολογικά, βιομηχανικά και αμυντικά υλικά και πνευματική ιδιοκτησία, την παρέμβαση στις εκλογές και την επιρροή πολιτικών, μια από τις κύριες μεθόδους κατασκοπείας και επιρροής που χρησιμοποιεί η Κίνα την τελευταία δεκαετία είναι η διείσδυση στα δυτικά πανεπιστήμια, ενώ δεν διστάζει ακόμη και να δημιουργήσει άτυπα «αστυνομικά τμημάτα» στην επικράτεια χωρών της Δύσης προκειμένου να ελέγξει την Κινεζική διασπορά.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

* * *

Η έρευνα που παρουσιάζουμε είναι δευτερογενής∙ βασίζεται δηλαδή σε αποδελτίωση Τύπου και συλλογή, διασταύρωση, αξιολόγηση και σύνθεση στοιχείων που έχουν ήδη δημοσιευτεί σε διεθνή μέσα, ερευνητικά ινστιτούτα, δεξαμένες σκέψεις, διεθνείς, κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς οργανισμούς κλπ.

Αν και έχουμε καταβάλλει κάθε προσπάθεια για την διασταύρωση των πληροφοριών που συμπεριλάβαμε, η ερευνητική και συντακτική ομάδα και η Athens Voice δεν φέρουν καμία ευθύνη για την ακρίβεια των στοιχείων που παρουσιάζονται. Κάθε στοιχείο συνοδεύεται ενδεικτικά από αντίστοιχες πηγές ώστε οι αναγνώστες να μπορούν, αν θέλουν, να μελετήσουν τις πληροφορίες και να κάνουν τη δική τους αξιολόγηση.

* * *

Μια έρευνα σε συνεργασία με φοιτητές δημοσιογραφίας, πολιτικής, και επικοινωνίας & ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο του Bournemouth.

Συντονισμός έρευνας και αρχισυνταξία: Ρωμανός Γεροδήμος

Συντακτική και ερευνητική ομάδα: Oliver Ferris, Martyna Ivanauskaite, Saga Oskarson Kindstrand, Rommel Hatem, Freya Griffiths, Sophie Harris, Hannah Knight

Με την υποστήριξη του Τμήματος Επικοινωνίας και Δημοσιογραφίας και του Centre for the Study of Conflict, Emotion & Social Justice στο Πανεπιστήμιο του Bournemouth.