Βόμβες διασποράς: Τι είναι ο απαγορευμένος τύπος πυρομαχικών που προμηθεύουν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία
Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν το βράδυ της Παρασκευής ότι θα στηρίξουν τον ουκρανικό στρατό περαιτέρω, με την αποστολή «βομβών διασποράς».
Εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου υπογράμμισε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε συζητήσει ήδη το θέμα με τους συμμάχους, αναγνωρίζοντας τους κινδύνους που εγκυμονεί ο συγκεκριμένος, αμφιλεγόμενος τύπος πυρομαχικών για τον άμαχο πληθυσμό. Δικαιολόγησε ωστόσο την απόφαση της Ουάσινγκτον λέγοντας ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί ήδη αυτόν τον τύπο εκρηκτικής ύλης στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία, καθώς και ότι το Κίεβο τον ζητούσε εδώ και καιρό.
Όπως σημειώνει η Deutsche Welle, σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα Πυρομαχικά Διασποράς, από το 2010 απαγορεύεται η παραγωγή, αποθήκευση και χρήση πυρομαχικών διασποράς από τις 110 συμβαλλόμενες χώρες, ενώ 13 ακόμη κράτη έχουν υπογράψει τη Σύμβαση, δίχως όμως να την επικυρώσουν – οπότε δεν υποχρεούνται να την εφαρμόσουν.
Ωστόσο η Ρωσία, οι HΠΑ, η Κίνα, η Ινδία, αλλά και η Ουκρανία δεν εντάσσονται στη Σύμβαση του Όσλο.
Την ίδια στιγμή, αριθμός των θυμάτων έχει αυξηθεί σημαντικά, ιδίως τα τελευταία χρόνια, λόγω της νέας χρήσης αλλά και της πιο εμπεριστατωμένης καταγραφής δεδομένων. Οι μισές απώλειες καταγράφηκαν στη Συρία - τόσο από επιθέσεις, όσο και από πυρομαχικά που δεν εξεράγησαν.
Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW), οι Ρώσοι έχουν χρησιμοποιήσει σε μεγάλη κλίμακα πυρομαχικά διασποράς κατά την εισβολή στην Ουκρανία. Ως αποτέλεσμα, πολλοί πολίτες σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν. Οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις είχαν επίσης χρησιμοποιήσει πυρομαχικά διασποράς, σύμφωνα με το HRW.
«Εκτός από τις άμεσες επιπτώσεις αυτών των όπλων, υπάρχουν σοβαρές συνέπειες για τους αμάχους» δήλωσε στην DW ο ερευνητής του HRW Ριχ Βάιρ. «Πολλά από αυτά τα πυρομαχικά δεν εκρήγνυνται και εκθέτουν τους πολίτες σε κίνδυνο για δεκαετίες».
Σύμφωνα με στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες, τα πυρομαχικά διασποράς θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ουκρανία στην αντεπίθεσή της κατά των ρωσικών στρατευμάτων που έχουν ταμπουρωθεί σε χαρακώματα. Από την άλλη πλευρά, η Ουκρανία θα μπορούσε να επισπεύσει με άλλους τρόπους το τέλος του πολέμου, χωρίς να καταφύγει σε αυτές τις βόμβες, υποστηρίζει ο Βάιρ, προσθέτοντας ότι και η Ρωσία θα πρέπει να απέχει από τη χρήση βομβών διασποράς.
Τι είναι οι βόμβες διασποράς
Τα πυρομαχικά διασποράς ρίπτονται ως βόμβες από αεροσκάφη ή εκτοξεύονται από οβιδοβόλα και πυροβόλα. Περιέχουν εκατοντάδες μικρές βόμβες που διασκορπίζονται σε ιδιαίτερα μεγάλες εκτάσεις, σκοτώνοντας όχι μονάχα στρατιώτες, αλλά και αμάχους.
Έχουν χρησιμοποιηθεί σε πολλούς πολέμους, όπως στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και στον πόλεμο του Βιετνάμ. Άλλοτε η χρήση τους ήταν ακόμη πιο μαζική – για παράδειγμα, οι ΗΠΑ είχαν εκτοξεύσει περίπου 260 εκατομμύρια μικρές βόμβες πάνω από το Λάος, καθιστώντας το την πιο «μολυσμένη» χώρα στον κόσμο.
Ακόμη και δεκαετίες αργότερα, οι βόμβες που δεν έχουν εκραγεί μπορούν να αποτελέσουν θανάσιμη απειλή, καθώς μόνο το 40% εκρήγνυται κατά την πρόσκρουση, σύμφωνα με την οργάνωση Handicap International. Τα πυρομαχικά παραμένουν ικανά να εκραγούν και μπορούν να ακρωτηριάσουν ή να σκοτώσουν ένα άτομο ανά πάσα στιγμή, έχοντας παρόμοια καταστροφικά αποτελέσματα με τις νάρκες και αναγκάζοντας ενίοτε τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τις πληγείσες περιοχές.
Η Handicap International αναφέρει επιπλέον ότι το 97% των θυμάτων κατά το 2022 ήταν άμαχοι και το 66% των τραυματιών και των νεκρών ήταν παιδιά. Από τον Αύγουστο του 2022, η Ουκρανία είναι σήμερα η μόνη χώρα όπου χρησιμοποιούνται πυρομαχικά διασποράς.
16°
