Σαν σήμερα, 14 Ιουνίου 1940, η φρίκη του Άουσβιτς ξεκινά για 728 Πολωνούς

Σαν σήμερα, στις 14 Ιουνίου 1940, έγινε η πρώτη μαζική μεταφορά Πολωνών κρατουμένων, Καθολικών και Εβραίων, στο Άουσβιτς, ξεκινώντας έτσι τη φρικτή και δυσώδη ιστορία του χειρότερου στρατόπεδου συγκέντρωσης των Ναζί.

Οι κρατούμενοι ήταν 728 άνδρες, όλοι από την πόλη Tάρνουφ στη νότια Πολωνία. Θεωρήθηκαν «πολιτικοί κρατούμενοι» και μέλη της πολωνικής αντίστασης. Οι περισσότεροι ήταν Καθολικοί, καθώς δεν είχαν αρχίσει ακόμη οι μαζικές μεταφορές Εβραίων.

Το Άουσβιτς, το οποίο είχε λειτουργήσει και στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο ως στρατόπεδο συγκέντρωσης εργατών, είχε μόλις αρχίσει να λειτουργεί. Στις 20 Μαΐου 1940 είχαν μεταφερθεί εκεί οι πρώτοι 30 κρατούμενοι, όλοι τους Γερμανοί βαρυποινίτες, οι οποίοι έγιναν οι πρώτοι Kapo (ουσιαστικά κρατούμενοι με προνόμια, οι οποίοι είτε ηθελημένα είτε όχι συμμετείχαν και στους βασανισμούς).

Στους Πολωνούς που μεταφέρθηκαν σαν σήμερα στο Άουσβιτς, χαράχθηκε με τατουάζ ο αριθμός κρατουμένου τους. Πήραν τους αριθμούς από το 31 έως το 758.

Αν και θεωρήθηκαν πολιτικοί κρατούμενοι από τους Ναζί, οι περισσότεροι από τους Πολωνούς ήταν απλοί άνθρωποι (δάσκαλοι, δικηγόροι, ιερείς) ου συνελήφθησαν ενώ προσπαθούσαν να περάσουν τα σύνορα προς τη Γαλλία και την Ουγγαρία.

Το χρονικό της μεταφοράς των πρώτων Πολωνών στο Άουσβιτς

Σύμφωνα με την ιστορικό Aleksandra Pietrzykowa, την παραμονή της μεταφοράς τους οι 728 συλληφθέντες συγκεντρώθηκαν και αναγκάστηκαν να κάνουν ντους σε δημόσιο μπάνιο. Τα ξημερώματα της 14ης Ιουνίου, μεταφέρθηκαν από τα SS στον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης, για να μεταβούν στο Άουσβιτς.

Ο επιζήσας Eugeniusz Niedojadlo, ο οποίος ήταν στην ομάδα αυτή, είχε εξιστορήσει μετέπειτα: «Η ημέρα της αναχώρησής μας ήταν ζεστή και ηλιόλουστη. Περπατούσαμε τέσσερις-τέσσερις, ενώ μας φυλούσαν ένοπλοι άνδρες των SS. Οι κάτοικοι της Τάρνουφ διατάχθηκαν να μείνουν στα σπίτια τους. Δεν είχαμε ιδέα πού μας πήγαιναν«.

Ο ίδιος περιέγραψε τη γραμμή των φυλακισμένων σαν αγελάδες που πηγαίνουν για σφαγή: «Οι άνδρες των SS συνεχώς μας φωνάζανε. Ήμασταν λυπημένοι. Αν και οι δρόμοι ήταν άδειοι, εδώ και εκεί έβλεπα περίεργα πρόσωπα που μας κοιτούσαν μέσα από τις κουρτίνες. Κάποια στιγμή, ένα άγνωστο χέρι πέταξε ένα μπουκέτο με κόκκινα λουλούδια προς εμάς, αλλά ένας αξιωματικός τα πάτησε».

Όταν έφτασαν στο Άουσβιτς, οι Πολωνοί στοιχήθηκαν σε πέντε σειρές. Εκεί τους υποδέχθηκε, ο επικεφαλής του στρατοπέδου συγκέντρωσης Καρλ Φριτς.

Τους ανακοίνωσε τα εξής: «Δεν ήρθατε σε σανατόριο, αλλά σε γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης. Δεν υπάρχει τρόπος να βγείτε έξω πέρα από την καμινάδα του κρεματόριου. Αν δεν σας αρέσει αυτό, μπορείτε να πέσετε τώρα πάνω στον αγκυλωτό φράχτη. Αν υπάρχουν Εβραίοι ανάμεσάς σας, επιτρέπεται να ζήσουν δύο εβδομάδες, οι ιερείς ένα μήνα και οι υπόλοιποι τρεις μήνες».

Σημειώνεται ότι το κρεματόριο ξεκίνησε να λειτουργεί αργότερα, στις 15 Αυγούστου 1940. Πάντως, σύμφωνα με την ιστορικό Aleksandra Pietrzykowa, τουλάχιστον 200 από τους πρώτους αυτούς φυλακισμένους στο Άουσβιτς κατάφεραν και επιβίωσαν, κυρίως επειδή δρούσαν ως ομάδα και συνεργάζονταν με άλλους Πολωνούς κρατουμένους.

Η φρίκη του Άουσβιτς σε αριθμούς

Μετά από αυτή την πρώτη μεταφορά κρατουμένων, η φρικτή συνέχεια είναι γνωστή. Τον Αύγουστο του 1941 έγινε η πρώτη δοκιμή των θαλάμων αερίων και τον Οκτώβριο του 1941 ξεκίνησε η κατασκευή του στρατοπέδου εξόντωσης του Άουσβιτς ΙΙ - Μπίρκεναου, το οποίο οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν με το όνομα «Άουσβιτς».

Συνολικά εκτοπίστηκαν στο Άουσβιτς περισσότεροι από 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι, από τους οποίους τουλάχιστον 1,1 εκατομμύρια εξοντώθηκαν. Περίπου 900.000 πέθαναν μετά την επιλογή που έγινε άμεσα κατά την άφιξή τους. Άλλοι 200.000 άνθρωποι πέθαναν από ασθένειες, υποσιτισμό, βαρύτατη κακοποίηση, συνέπειες ιατρικών πειραμάτων ή δολοφονήθηκαν. Οι συνηθέστεροι τρόποι εκτέλεσης ήταν: Δηλητηρίαση με το αέριο Κυκλώνας Β σε ειδικούς θαλάμους (θάλαμοι αερίων), πυρά πυροβόλου όπλου, θανατηφόρα ένεση, απαγχονισμός, θάνατος από ασιτία.

Στο Άουσβιτς Ι, δολοφονήθηκαν περίπου 70.000 άνθρωποι, κυρίως Πολωνοί και σοβιετικοί αιχμάλωτοι. Στο Άουσβιτς ΙΙ, δολοφονήθηκαν περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι, κυρίως Εβραίοι, Ρομά και τσιγγάνοι.

Γεγονότα σαν σήμερα 14 Ιουνίου

1158 - Ο Ερρίκος ο Λέων ιδρύει το Μόναχο στις όχθες του ποταμού Ίζαρ.
1216 - Πρώτος Πόλεμος των Βαρόνων: Ο πρίγκιπας Λουδοβίκος της Γαλλίας καταλαμβάνει το Γουίντσεστερ και σύντομα κατακτά πάνω από το ήμισυ του Βασιλείου της Αγγλίας.
1381 - Ο Ριχάρδος Β΄ της Αγγλίας συναντά τους ηγέτες της Εξέγερσης των Χωρικών. Ο Πύργος του Λονδίνου κατακλύζεται από επαναστάτες που εισέρχονται χωρίς αντίσταση.
1645 – Αγγλικός εμφύλιος πόλεμος: Στη μάχη του Νάσμπυ, 15.000 Κοινοβουλευτικοί στρατιώτες νικούν τους 12.000 στρατιώτες των δυνάμεων των Βασιλοφρόνων.
1777 – Το Αμερικανικό Κογκρέσο υιοθετεί τη σημαία με τα 13 αστέρια και τις 13 ρίγες ως τη σημαία των Η.Π.Α.
1789 – Ανταρσία του Μπάουντι: ο Βρετανός πλοίαρχος Γουίλιαμ Μπλάι μαζί με άλλους 18 άνδρες, που εκδιώχθηκαν από το πλοίο «Μπάουντι» μετά την ανταρσία, φτάνουν στο Τιμόρ, έχοντας διανύσει 4.000 μίλια με μια μικρή ανοιχτή βάρκα.
1822 – Ο Τσαρλς Μπάμπατζ προτείνει μία διαφορική μηχανή σε ένα έγγραφο προς τη Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία.
1940 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Ο Γερμανικός στρατός καταλαμβάνει το Παρίσι.
1962 - Ιδρύεται στο Παρίσι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστημικών Ερευνών, που αργότερα έγινε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος.
1966 – Το Βατικανό ανακοινώνει την απόσυρση του index librorum prohibitum (κατάλογος απαγορευμένων βιβλίων), που είχε εφαρμόσει από το 1557.
1967 – Η Κίνα δοκιμάζει την πρώτη της βόμβα υδρογόνου.
1982 – Τέλος του Πολέμου των Φώκλαντς. Οι Αργεντινές δυνάμεις στο Πορτ Στάνλεϋ παραδίνονται άνευ όρων στους Βρετανούς.
1987 – Η Εθνική Ελλάδος κατακτά το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης κερδίζοντας στον τελικό τη Σοβιετική Ένωση με 103-101.
2018 - Έναρξη του μουντιάλ 2018 με τον αγώνα Ρωσία - Σαουδική Αραβία κερδίζοντας η Ρωσία με 1-0.

Γεννήσεις σαν σήμερα 14 Ιουνίου

1416 - Πέτρος των Μεδίκων, ο Ποδάγρας, κυβερνήτης της Φλωρεντίας
1529 - Φερδινάνδος Β΄, αρχιδούκας της Αυστρίας
1736 – Σαρλ Ογκυστέν ντε Κουλόμπ, Γάλλος φυσικός
1811 – Χάριετ Μπίτσερ Στόου, Αμερικανίδα συγγραφέας
1838 - Γιαμαγκάτα Αριτόμο, Ιάπωνας πολιτικός
1864 – Αλοΐσιος Αλτσχάιμερ, Γερμανός ιατρός
1868 – Καρλ Λαντστάινερ, Αυστριακός βιολόγος και ιατρός
1870 - Σοφία, βασίλισσα της Ελλάδας
1894 - Μαρία Αδελαΐδα, μεγάλη δούκισσα του Λουξεμβούργου
1895 - Κλιφ Έντουαρντς, Αμερικανός μουσικός
1916 - Γκέοργκ Χένρικ φον Βριγκτ, Φινλανδός φιλόσοφος
1920 - Αμπούντ Τζούμπε, πρόεδρος της Ζανζιβάρης
1928 - Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, Αργεντινός επαναστάτης και πολιτικός
1939 - Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν, Ισπανός συγγραφέας
1943 - Πιέτ Κάιζερ, Ολλανδός ποδοσφαιριστής
1945 - Γιεργκ Ίμεντορφ, Γερμανός ζωγράφος
1946 - Σάκης Τότλης, Έλληνας συγγραφέας
1946 - Ντόναλντ Τραμπ, 45ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
1947 - Φιλεμόν Γιανγκ, Καμερουνέζος πολιτικός
1956 - King Diamond, Δανός μουσικός
1961 - Μπόι Τζορτζ, Άγγλος τραγουδοποιός
1963 - Τόνι Σαβέβσκι, ποδοσφαιριστής από την Βόρεια Μακεδονία
1969 – Στέφι Γκραφ, Γερμανίδα αντισφαιρίστρια
1979 - Θανάσης Αλευράς, Έλληνας ηθοποιός
1983 - Εμάνουελ Περόνε, Αργεντινός ποδοσφαιριστής
1989 - Λούσι Χέιλ, Αμερικανίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια
1991 – Κώστας Μανωλάς, Έλληνας ποδοσφαιριστής

Θάνατοι σαν σήμερα 14 Ιουνίου

847 – Μεθόδιος Α΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1544 - Αντώνιος, δούκας της Λωρραίνης
1594 - Ορλάντο ντι Λάσσο, Φλαμανδός συνθέτης
1825 – Πιερ Λ' Ανφάν, Γάλλος αρχιτέκτονας και μηχανικός
1837 - Τζάκομο Λεοπάρντι, Ιταλός συγγραφέας
1888 - Ιωάννης Ζάρκος, Έλληνας πολιτικός
1920 – Μαξ Βέμπερ, Γερμανός κοινωνιολόγος
1926 - Χανς Πέλτσιγκ, Γερμανός αρχιτέκτονας, ζωγράφος και σχεδιαστής
1928 - Έμελιν Πάνκχερστ, Αγγλίδα ακτιβίστρια
1946 - Τζον Λόγκι Μπερντ, Σκωτσέζος μηχανικός και εφευρέτης
1968 - Σαλβατόρε Κουαζίμοντο, Ιταλός συγγραφέας
1970 - Ουίλιαμ Ντάνιελς, Αμερικανός κινηματογραφιστής
1979 - Παρίσης Καλλιγκάτσης, Έλληνας πολιτικός
1980 - Μιχαήλ Γιαννικάκης, Έλληνας στρατιωτικός
1986 – Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Αργεντινός συγγραφέας
1990 - Νίκος Αθανασιάδης, Έλληνας συγγραφέας
1990 - Ρούσος Καπετανάκης, Έλληνας πολιτικός
1995 – Ρόρυ Γκάλαχερ, Ιρλανδός τραγουδιστής και μουσικός
1995 – Ρότζερ Ζελάζνυ, Αμερικανός συγγραφέας
1997 - Ισαάκ Λαυρεντίδης, Έλληνας πολιτικός
2007 - Κουρτ Βαλντχάιμ, Αυστριακός πολιτικός
2011 - Νικόλαος Στάπας, Έλληνας στρατιωτικός
2017 - Γιάννης Φακής, Έλληνας ηθοποιός