Τουρκία: Όλα έτοιμα για την πιο αμφίρροπη εκλογική αναμέτρηση της 20ετίας

Eξήντα ένα εκατομμύρια ψηφοφόροι αύριο το πρωί καλούνται στις κάλπες για να εκλέξουν τον νέο πρόεδρο της Τουρκίας. Παράλληλα θα διεξαχθούν και οι βουλευτικές εκλογές. Ήδη 1,5 εκατομμύριο ψηφοφόροι έχουν ψηφίσει στο εξωτερικό και οι ψήφοι έχουν φτάσει στην Άγκυρα για να καταμετρηθούν αύριο το απόγευμα στις 5:00 ώρα Τουρκίας αφού κλείσουν και οι κάλπες.

Με ένταση και ακραία ρητορική όσο δεν υπήρχε σε καμία από τις τελευταίες τρεις με τέσσερεις εκλογικές αναμετρήσεις στην Τουρκία φτάσαμε στην παραμονή των εκλογών με τον Ταγίπ Ερντογάν να έχει σκληρή κόντρα και αντιπαράθεση με τον κυριότερο αντίπαλό του, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.

Την παραμονή της κρίσιμης για το μέλλον του ψηφοφορίας των προεδρικών εκλογών, ο απερχόμενος πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπάθησε να κινητοποιήσει τους οπαδούς του στην Κωνσταντινούπολη ολοκληρώνοντας τη σημερινή μέρα με μία προσευχή στην Αγία Σοφία, την οποία ο ίδιος έχει μετατρέψει από το 2020 σε τζαμί.

Μάλιστα, ο Τούρκος πρόεδρος επιτέθηκε και κατά του Αμερικανού ομολόγου του: «Πρέπει να πέσουμε από την εξουσία, αυτή την εντολή έχει δώσει ο Μπάιντεν, αυτό το ξέρω, το ξέρει όλος ο λαός. Τώρα, αύριο, σημαίνει ότι στις κάλπες θα δώσουμε απάντηση και στον Μπάιντεν».

Από την άλλη, σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου επισκέφτηκε στο μαυσωλείο του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, του ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας. Σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ, ο αρχηγός της τουρκικής αντιπολίτευσης - ο οποίος εμφανίστηκε χτες με αλεξίσφαιρο - δήλωσε ότι θέλει η χώρα του αναπτύξει τις σχέσεις της με την Ελλάδα με φιλικό τρόπο.

Άνω κάτω τα προγνωστικά

Η απόσυρση του Ιντζέ τελευταία στιγμή έχει κάνει άνω-κάτω όλα τα προγνωστικά. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, η λογική λέει ότι οι ψήφοι του Ινζτέ θα ευνοήσουν τον Κιλιτσντάρογλου.Όμως άλλα στοιχεία δείχνουν ότι είχε μειωθεί το ποσοστό του κάτω από το 2%, καθώς ο Σινάν Ογάν, ο τρίτος υποψήφιος που έχει παραμείνει στην κούρσα, φαίνεται να αυξάνει τα ποσοστά του μέχρι και 4%.

Επιπλέον δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο ανακοίνωσε ότι οι ψήφοι που έχουν δοθεί ήδη στον Ιντζέ θα καταμετρηθούν κανονικά, κάτι που επίσης θα αφαιρέσει ποσοστά και από τους δύο επικρατέστερους υποψηφίους, απομακρύνοντάς τους από το 50% στον πρώτο γύρο.

Έτσι, οι δημοσκόποι βρίσκονται σε θολά νερά. Είναι η πρώτη φορά τα τελευταία 20 χρόνια που υπάρχει αβεβαιότητα και δυσκολία πρόβλεψης, ακόμη και για το αν τα πράγματα οδηγηθούν σε δεύτερο γύρο.

Από τις τρεις πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις που έγιναν στην Τουρκία, μία δείχνει νικητή τον Κιριντσάρολου, ενώ οι άλλες δύο τον Ταγίπ Ερτνγάν. Σημειώνεται ότι η έρευνα της İstanbul Ekonomi Araştırma (Μάιος 12) δίνει στον Κιλιτσντάρογλου 50.5%, στον Ερντογάν 45.6%, και στον Oğan 3.9%.

Ωστόσο, σύμφωνα με τις εταιρείες Areda και ASAL και στις δημοσκοπήσεις που πραγματοποιήθηκαν στις 11-12 Μαϊου νικητής με πάνω από 50% εμφανίζεται ο Ερντογάν.

Τόσο η αξιωματική αντιπολίτευση όσο και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δηλώνουν και πιστεύουν πως μπορούν στον πρώτο γύρο να ξεπεράσουν το 50% και να κερδίσουν έτσι την προεδρία χωρίς την ανάγκη δεύτερου γύρου.

Ο λαός είναι όμως αυτός που τελικά θα αποφασίσει ποιον θα στείλει στο προεδρικό μέγαρο. Όσο για τις φήμες ότι ο Ερντογάν δεν προτίθεται να παραδώσει την εξουσία αν χάσει τις εκλογές, ο ίδιος σε διακαναλική συνέντευξη απάντησε ευθέως σε ερώτημα που του ετέθη για αυτές τις αιτιάσεις.

«Δημοκρατικά ήρθαμε και δεν θα προσκολληθούμε στην εξουσία» είπε ξεκάθαρα ο Τούρκος πρόεδρος. «Αυτά είναι σκέψεις αυτών που χρησιμοποιούν τέτοιες μεθόδους».

Ο «παράγων» Σινάν Ογάν

Ένα άλλο μεγάλο ερώτημα που παραμένει ανοιχτό είναι: σε ποια δεξαμενή ψηφοφόρων «ψαρεύει» κυρίως ο Σινάν Ογάν. Είναι εθνικιστής και φυσικό είναι να προσελκύσει ψήφους και από τις δύο δεξαμενές: και από την Μεράλ Ακσενέρ αλλά και από τον Ντεβλέτ Μπαχτσελί, τον εταίρο του Ταγίπ Ερντογάν.

O Ερντογάν ασκεί στο μεταξύ δριμύτατη κριτική προς την συμμαχία της αντιπολίτευσης και ιδιαίτερα προς το κόμμα της Μεράλ Ακσενέρ, το εθνικιστικό δηλαδή μέτωπο, γιατί έχουν συμμαχήσει με το κουρδικό κόμμα. Ουσιαστικά στοχεύει στις ψήφους των εθνικιστών, αφού ήδη έχει αποσπαστεί από το κόμμα του Μπαχτσελί.

Υπάρχει όντως μία μερίδα ψηφοφόρων που θεωρεί πολύ αρνητικό το γεγονός ότι ο άντι-κυβερνητικός συνασπισμός συνεργάζεται και με το κουρδικό κόμμα, το οποίο ο Ταγίπ Ερντογάν συνδέει ευθέως με το PΚΚ.

Το τουρκικό εθνικιστικό φρόνημα

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια το εθνικιστικό φρόνιμα στην Τουρκία έχει καλλιεργηθεί όσο ποτέ άλλοτε στην πρόσφατη ιστορία. Μια από τις σοβαρότερες αιτίες της τακτικής αυτής είναι ο αποπροσανατολισμός από την οικονομία, η οποία, σε αντίθεση με σήμερα, ήταν παλαιότερα το «δυνατό χαρτί» του Ταγίπ Ερντογάν, ιδιαίτερα κατά την πρώτη δεκαετία του, όταν ακόμη ακολουθούσε τις επιταγές του Κεμάλ Ντερβίς και είχε βάλει τάξη στην τουρκική οικονομία.

Ο Κεμάλ Nτερβίς, ο οποίος απεβίωσε πρόσφατα, είχε χαράξει τους βασικούς κανόνες που οδήγησαν στη μεγάλη οικονομική επιτυχία του Ταγίπ Ερντογάν. Μια επιτυχία που μαζί με το ηγετικό του χάρισμα, τον εχαν καταστήσει απόλυτο κυρίαρχο στο πολιτικό παιχνίδι για δύο ολόκληρες δεκαετίες.

Τώρα που η οικονομία βάλλεται, υπό την πίεση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που ξεκίνησε με την πανδημία, μπορεί να είναι η κυριότερη αιτία που θα διώξει τον Ταγίπ Ερντογάν από την εξουσία. Έτσι παράλληλα έκανε μία προεκλογική εκστρατεία παροχολογίας, έδωσε τεράστιες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις χωρίς όμως αυτό να είναι αρκετό για να καλύψει τις απώλειες από την «κατρακύλα» της λίρας, η οποία διαρκεί πάνω από τρία χρόνια.

Το «δυνατό χαρτί» της αντιπολίτευσης

Η αντιπολίτευση έδωσε έμφαση στα προβλήματα της οικονομίας και ιδιαίτερα στην τσέπη του μέσου τούρκου πολίτη. Με βίντεο από την κουζίνα του σπιτιού του, με κρεμμύδια και πατάτες, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου έλεγε ότι οι Τούρκοι αδυνατούν πλέον να εξασφαλίσουν ακόμη και τα είδη πρώτης ανάγκης για να επιβιώσουν.

Το αποτέλεσμα που θα προκύψει από τις κάλπες, που θα ανοίξουν στις 8:00 το πρωί της Κυριακής και θα κλείσουν στις 5.00 το απόγευμα, θα δείξει ποιο είναι το όραμα του μέσου Τούρκου πολίτη.

Η μεγάλη Τουρκία που θα ηγεμονεύει την περιοχή με δικό της ισχυρό εξοπλιστικό πρόγραμμα, ανεξάρτητη από τις αποφάσεις της Δύσης ή η Τουρκία που θα δώσει έμφαση στην ευημερία του μέσου τούρκου πολίτη, ακόμη και αν είναι ως ένα βαθμό εξαρτημένη από τις επιταγές της Δύσης. Γι αυτό ακριβώς κατηγορεί ο Ταγίπ Ερντογάν τον Κεμάλ Κιλιτζντάρογλου και τα άλλα κόμματα του μετώπου της αντιπολίτευσης.

Με λίγα λόγια, αύριο θα δούμε αν ο Ταγίπ Ερντογάν παραμείνει ακόμη όρθιος και αν μπορεί την τελευταία στιγμή να κάνει και πάλι την έκπληξη, τη στιγμή που έχει απολέσει το -κάποτε- δυνατό του χαρτί: την οικονομία.

Με πληροφορίες από Deutsche Welle