Η Ουάσινγκτον υπέρ της ίδρυσης ενός ειδικού δικαστηρίου για την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία

Οι Ηνωμένες Πολιτείες τάχθηκαν σήμερα υπέρ της δημιουργίας ενός ειδικού δικαστηρίου που θα ερευνήσει τη ρωσική «επίθεση» στην Ουκρανία και το οποίο θα βασίζεται «στο ουκρανικό δικαστικό σύστημα».

«Οι ΗΠΑ στηρίζουν την ίδρυση ενός ειδικού δικαστηρίου για το έγκλημα της επίθεσης εναντίον της Ουκρανίας, υπό τη μορφή ενός διεθνούς δικαστηρίου που θα βασίζεται στο ουκρανικό δικαστικό σύστημα και θα περιλαμβάνει διεθνείς παράγοντες» ανέφερε ένας εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ο ίδιος αξιωματούχος είπε ότι η Ουάσινγκτον επιθυμεί το δικαστήριο αυτό να τύχει «σημαντικής διεθνούς υποστήριξης, ιδίως από τους Ευρωπαίους εταίρους μας» και, «ιδανικά», να εδρεύει σε χώρα της Ευρώπης.

Είναι η πρώτη φορά που οι Ηνωμένες Πολιτείες, μια χώρα που κατά παράδοση είναι απρόθυμη να συνεργαστεί με διεθνή δικαστήρια, δηλώνουν ξεκάθαρα ότι τάσσονται υπέρ της ίδρυσης ενός τέτοιου δικαστηρίου για να δικάσει εγκλήματα που διαπράχθηκαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Την ιδέα αυτή στηρίζουν και οι Ευρωπαίοι, που είχαν εισηγηθεί την ίδρυση του δικαστηρίου από τον περασμένο Νοέμβριο.

Πριν από λίγες ημέρες, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο που εδρεύει στη Χάγη εξέδωσε ένταλμα σύλληψης σε βάρος του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για έγκλημα πολέμου, καθώς τον κατηγορεί για εκτοπισμό παιδιών από την Ουκρανία.

Το ΔΠΔ είναι αρμόδιο για εγκλήματα πολέμου και για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν στην Ουκρανία, όχι όμως και για το «έγκλημα της επίθεσης» της Ρωσίας στη χώρα αυτή.

Την Δευτέρα, η Αμερικανίδα ειδική απεσταλμένη για τη διεθνή δικαιοσύνη Μπεθ Βαν Σάακ είπε ότι οι ΗΠΑ θα ήθελαν το ειδικό δικαστήριο να διαθέτει διεθνείς πόρους και προσωπικό. «Πιστεύουμε ότι αυτό το διεθνοποιημένο, αλλά βασισμένο στο ουκρανικό δικαστικό σύστημα, δικαστήριο (…) θα προσφέρει τις καλύτερες πιθανότητες» να αποδοθεί δικαιοσύνη, πρόσθεσε σε ομιλία της στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Αμερικής.

Η Βαν Σάακ είπε ότι το ειδικό δικαστήριο μπορεί να εδρεύει σε κάποια άλλη χώρα της Ευρώπης, τουλάχιστον στην αρχή, «ώστε να ενισχυθεί ο επιθυμητός ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Ουκρανίας».

Πούτιν: Ένταλμα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου

Προ ημερών το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εξέδωσε ένταλμα σύλληψης κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, κατηγορώντας τον ότι είναι υπεύθυνος για εγκλήματα πολέμου που έχουν διαπραχθεί στην Ουκρανία.

Τα 123 κράτη μέλη που συμμετέχουν στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχουν τυπικά την υποχρέωση να συλλάβουν τον Πούτιν αν εκείνος βρεθεί στην επικράτεια τους. Σημειώνεται ότι τόσο η Ρωσία και η Κίνα, όσο και οι ΗΠΑ, αλλά και η Ινδία – η οποία θα φιλοξενήσει την G20 μέσα στο έτος – δεν αποτελούν κράτη-μέλη του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. 

Το διεθνές δικαστήριο εγκλημάτων πολέμου θεσπίστηκε από το «Καταστατικό της Ρώμης», μια συνθήκη που επικυρώθηκε από όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς και από χώρες όπως η Αυστραλία, η Βρετανία, ο Καναδάς, η Ιαπωνία, το Μεξικό, η Ελβετία, 33 αφρικανικές χώρες και 19 κράτη που βρίσκονται στον Νότιο Ειρηνικό. 

Η Ρωσία είχε κι εκείνη υπογράψει το Καταστατικό της Ρώμης το 2000, αλλά απέσυρε την υποστήριξή της το 2016, όταν το ΔΠΔ χαρακτήρισε την προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας από τη Μόσχα ως «ένοπλη σύρραξη».