Και κάπου εκεί, έρχεται μία ακτίδα ελπίδας, που ακούει στο όνομα Σι Τζινπίνγκ.
Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ πραγματοποιεί το πρώτο του ταξίδι στη Ρωσία μετά την εισβολή της χώρας στην Ουκρανία πέρυσι και πρόκειται να συνομιλήσει με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Ο πρόεδρος Σι κάποτε αποκάλεσε τον Πούτιν «καλύτερο φίλο» του. Οι δύο τους έχουν πολλά κοινά: είναι και οι δύο αυταρχικοί ηγέτες και ασπάζονται και οι δύο την ιδέα ενός «πολυπολικού κόσμου» χωρίς την κυριαρχία των ΗΠΑ.
Στη Μόσχα αναμένεται να υπογράψουν συμφωνία για την «εμβάθυνση της συνολικής εταιρικής σχέσης» μεταξύ των δύο χωρών τους.
Η κρατική επίσκεψη του Κινέζου προέδρου είναι μια σαφής ένδειξη υποστήριξης προς τη Ρωσία -και τον πρόεδρό της- σε μια εποχή που το Κρεμλίνο δέχεται έντονες διεθνείς πιέσεις.
Και η σχέση της Ρωσίας με την Κίνα είναι για τον Πούτιν μεγάλο στοίχημα ως προς τη διεθνή εικόνα του.
«Ο Πούτιν χτίζει το δικό του μπλοκ. Δεν εμπιστεύεται πια τη Δύση - και δεν θα την εμπιστευτεί ποτέ ξανά», πιστεύει ο δημοσιογράφος Ντμίτρι Μουράτοφ, βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης.
«Έτσι, ψάχνει για συμμάχους και προσπαθεί να κάνει τη Ρωσία μέρος ενός κοινού οχυρού με την Κίνα, καθώς και με την Ινδία, ορισμένα μέρη της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής. Ο Πούτιν οικοδομεί τον αντιδυτικό του κόσμο».
Σε αυτόν τον «αντιδυτικό κόσμο», η Μόσχα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το Πεκίνο - τώρα περισσότερο από ποτέ, καθώς ο πόλεμος μαίνεται στην Ουκρανία.
«Ο πόλεμος έχει γίνει η οργανωτική αρχή της ρωσικής εσωτερικής πολιτικής, της εξωτερικής πολιτικής και της οικονομικής πολιτικής. Υπάρχει μια εμμονή με την καταστροφή της Ουκρανίας», σημειώνει ο Αλεξάντερ Γκαμπούεφ.
«Για αυτό χρειάζονται όπλα, χρήματα και έναν σύμμαχο. Η Κίνα παρέχει στη Ρωσία, τουλάχιστον, εξαρτήματα για όπλα και πολιτική τεχνολογία που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για στρατιωτικούς σκοπούς. Επίσης, σίγουρα παρέχει χρήματα».
Για να αντιμετωπίσει τις δυτικές κυρώσεις και να στηρίξει τη ρωσική οικονομία, η Ρωσία έχει ενισχύσει το εμπόριο με την Κίνα, κυρίως στον τομέα της ενέργειας. Αναμένεται ότι το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και οι αγωγοί ενέργειας θα είναι στην ατζέντα των συνομιλιών Πούτιν-Σι.
Γιατί όλοι ασχολούνται με την επίσκεψη του Σι στη Μόσχα;
Επισήμως, η επίσκεψη του Σι Τζινπίνγκ στη Ρωσία αποσκοπεί στην προώθηση των διμερών σχέσεων μεταξύ των δύο γειτόνων και σίγουρα οι κυβερνήσεις αυτές λένε ότι έρχονται όλο και πιο κοντά.
Υπάρχουν συμφωνίες που πρέπει να υπογραφούν, γεύματα που πρέπει να γίνουν, φωτογραφικές λήψεις που πρέπει να σκηνοθετηθούν.
Όλες οι κυβερνήσεις πραγματοποιούν τέτοιες επισκέψεις, οπότε γιατί όλη η προσοχή σε αυτή;
Πρώτον, πρόκειται για τον ηγέτη μιας από τις δύο μεγάλες υπερδυνάμεις του κόσμου που επισκέπτεται έναν σύμμαχο - ο οποίος τυχαίνει να είναι το πρόσωπο που έχει εξαπολύσει μια αιματηρή εισβολή σε μια άλλη χώρα στην Ευρώπη - εν έτει 2023.
Πολλοί αναλυτές έχουν αναρωτηθεί τι θα μπορούσε να κάνει η Κίνα αν αρχίσει να φαίνεται ότι η Ρωσία έρχεται αντιμέτωπη με μια σαφή, ταπεινωτική ήττα στο πεδίο της μάχης.
Η κινεζική κυβέρνηση λέει ότι είναι ουδέτερη. Θα κάνει απλώς ένα βήμα πίσω και θα αφήσει να συνεχιστεί ο πόλεμος ή θα αρχίσει να διοχετεύει όπλα για να δώσει στον ρωσικό στρατό ένα καλύτερο πλεονέκτημα;
Μετά την άφιξη του Σι στη Μόσχα, ο ίδιος και ο Ρώσος ομόλογός του μπορεί να μιλήσουν για άλλα πράγματα, αλλά όλη η προσοχή θα είναι στραμμένη στην κρίση της Ουκρανίας.
Η έκβαση από την συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν μπορεί να έχει μόνο τρεις κατευθύνσεις:
1. Να του πει πως ήρθε η ώρα να εξετάσει το ενδεχόμενο να υποχωρήσει με κάποιο συμβιβασμό
2. Να δώσει το πράσινο φως για να συνεχίσει ή ακόμα και να προχωρήσει πιο σκληρά.
3. Να μην κάνει τίποτα.
Η Κίνα προέρχεται από τη μεσολάβηση για τη σύναψη συμφωνίας με την οποία το Ιράν και η Σαουδική Αραβία αποκατέστησαν τις διπλωματικές τους σχέσεις. Γίνεται όλο και πιο έτοιμη να εμπλακεί σε θέματα πολύ πέρα από τις ακτές της. Αυτό φαίνεται να καθιστά απίθανη την επιλογή τρία.
Με την επιλογή ένα, εάν περιλαμβάνει το Πεκίνο να μπορεί να διεκδικήσει και πάλι τον μανδύα του παγκόσμιου ειρηνοποιού μετά τη συμφωνία Ιράν-Σαουδικής Αραβίας, θα ήταν πολύ καλή επιλογή για τον Σι.
Το κύριο πρόβλημα με αυτή την επιλογή είναι ο βαθμός στον οποίο θα ωφελούσε επίσης την Κίνα.
Η πιο ζοφερή από τις επιλογές είναι η δεύτερη, αλλά υπάρχει μια ανάγνωση σύμφωνα με την οποία ο πόλεμος της Ρωσίας με την Ουκρανία παίζει ρόλο στη γεωπολιτική στρατηγική του Πεκίνου. Το Κρεμλίνο τα βάζει με τη Δύση, καταναλώνει τους πόρους του ΝΑΤΟ και, όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος, τόσο περισσότερο δοκιμάζει την όρεξη του δυτικού κοινού για ακόμη περισσότερες συγκρούσεις, αν ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός προχωρήσει στην κατάληψη της Ταϊβάν με τη βία.
Ο υπολογισμός του Πεκίνου θα μπορούσε να είναι ότι, όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος, τόσο λιγότεροι άνθρωποι θα θέλουν να εμπλακούν σε έναν άλλο πόλεμο.
Ο ισχυρισμός της κινεζικής κυβέρνησης για ουδετερότητα δεν ανταποκρίνεται στο πώς αντιμετωπίζεται στην Κίνα ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος. Τα απογευματινά τηλεοπτικά δελτία ακολουθούν τη γραμμή του Κρεμλίνου και αφιερώνουν ένα τεράστιο μέρος της κάλυψής τους στο να κατηγορούν τη «Δύση» για τη «σύγκρουση». Δεν μιλούν για «πόλεμο» και δεν θα διανοούνταν ποτέ να αναφερθούν σε «εισβολή» στην Ουκρανία.
Δημόσια, η Κίνα λέει ότι η κυριαρχία όλων των εθνών πρέπει να γίνεται σεβαστή (δηλαδή της Ουκρανίας), αλλά το ίδιο πρέπει να κάνουν και οι «νόμιμες ανησυχίες ασφαλείας» άλλων χωρών (δηλαδή της Ρωσίας).
Ωστόσο, δεν είναι το Κίεβο όπου επισκέπτεται ο Σι Τζινπίνγκ. Είναι η Μόσχα.
Έτσι, όταν ο Σι θα φύγει από τη Μόσχα σε λίγες ημέρες, ο Πούτιν είτε θα ανησυχεί για την ταλαντευόμενη κινεζική υποστήριξη είτε θα αναπτερωθεί από την υποστήριξη ενός από τους δύο ισχυρότερους ανθρώπους στον πλανήτη.
