14 Μαρτίου 1992: Η μέρα της αλήθειας για την έκδοση της Pravda

Η Pravda, η στεντόρεια «φωνή» της ρωσικής επανάστασης της εργατικής τάξης για περισσότερα από τρία τέταρτα του αιώνα, ανέστειλε σαν σήμερα το 1992 την έκδοσή της, επειδή «η πορεία της χώρας προς τον καπιταλισμό έχει βυθίσει την εφημερίδα σε βαθιά χρέη», όπως δήλωνε τότε ο εκδότης της.

Συγκλονισμένο από τις δυνάμεις της αγοράς που υπήρξαν ανέκαθεν το ιδεολογικό του ανάθεμα, αλλά και από τις τεράστιες πολιτικές αναταράξεις της εποχής, το όργανο του πρώην Σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος υποχρεώθηκε να κλείσει.

Μια από τις πιο γνωστές εφημερίδες στον κόσμο, η Pravda,  («αλήθεια» στα ρωσικά), υπήρξε το επίσημο όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης από το 1918 έως το 1991. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, πολυάριθμες δημοσιεύσεις και ιστοσελίδες συνεχίστηκαν με το ίδιο όνομα.

Η Pravda εξέδωσε το πρώτο της φύλλο στις 5 Μαΐου 1912, στην Αγία Πετρούπολη. Έχοντας ιδρυθεί ως εργατική έκδοση, η εφημερίδα έγινε τελικά σημαντικό όργανο του κινήματος των μπολσεβίκων και ο Βλαντιμίρ Λένιν άσκησε ευρύ εκδοτικό έλεγχο.

Καταπιέστηκε επανειλημμένα από την τσαρική αστυνομία, επανεμφανιζόταν κάθε φορά με διαφορετικό όνομα, μέχρι που τελικά εμφανίστηκε στη Μόσχα το 1918 για να αναλάβει το ρόλο της επίσημης εφημερίδας του κόμματος.

Κατά τη σοβιετική εποχή, η Pravda διανεμήθηκε σε εθνικό επίπεδο, προσφέροντας στους αναγνώστες της καλογραμμένα άρθρα και αναλύσεις για την επιστήμη, την οικονομία, τα πολιτιστικά θέματα και τη λογοτεχνία.

Υπήρχαν επιστολές από αναγνώστες και επίσημα χρηματοδοτούμενα και εγκεκριμένα άρθρα για την κατήχηση και ενημέρωση των αναγνωστών της σχετικά με την κομμουνιστική θεωρία.

Η κάλυψη των διεθνών ειδήσεων της περιοριζόταν σε ζητήματα σχετικά με χώρες του σοβιετικού μπλοκ, ενώ η αμιγώς εξωτερική ειδησεογραφία αφέθηκε στην επίσημη σοβιετική κυβερνητική εφημερίδα Izvestiya.

Οι σελίδες της Pravda περιείχαν εύληπτο στήσιμο, περιστασιακές φωτογραφίες και ελκυστική τυπογραφία. Δεν δημοσίευε κανένα σκάνδαλο δυτικού τύπου ειδησεογραφίας ή συγκλονιστικές ειδήσεις. Σε μεγάλο βαθμό, η Pravda προσπάθησε να ενθαρρύνει την ενότητα της σκέψης από την πλευρά των αναγνωστών της τονίζοντας και ερμηνεύοντας την κομματική γραμμή. Πολλά από τα κείμενά της ανατυπώθηκαν σε άλλες εφημερίδες του σοβιετικού και του σοβιετικού μπλοκ.

Μετά την κατάρρευση της κομμουνιστικής εξουσίας στη Σοβιετική Ένωση το 1991, το αναγνωστικό κοινό της Pravda συρρικνώθηκε κατακόρυφα. Το 1992 το φύλλο πουλήθηκε σε Έλληνα επενδυτή. Η Pravda έγινε η φωνή της συντηρητικής-εθνικιστικής αντιπολίτευσης, ωστόσο συνέχισε να υποφέρει από φθίνουσα αναγνωσιμότητα.

Η εφημερίδα Pravda διευθύνεται σήμερα από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ενώ η διαδικτυακή Pravda.ru είναι ιδιωτική επιχείρηση και έχει διεθνείς εκδόσεις που δημοσιεύονται στα ρωσικά, αγγλικά, γαλλικά και πορτογαλικά.

(Mε πληροφορίες των Los Angeles Times και Encyclopedia Britannica)

Γεγονότα σαν σήμερα 14 Μαρτίου

1489: Η βασίλισσα της Κύπρου, Κατερίνα Κορνάρο, πουλάει το βασίλειό της στη Βενετική Δημοκρατία.

1647: Η Βαυαρία, η Κολωνία, η Γαλλία και η Σουηδία υπογράφουν ανακωχή στο Ουλμ.

1794: Ο Αμερικανός αγρότης, Έλι Γουίτνεϊ, κατοχυρώνει την πρώτη εκκοκκιστική μηχανή επεξεργασίας βαμβακιού. Μέχρι τότε ο διαχωρισμός των ινών από τους σπόρους γινόταν με το χέρι.

1826: Απεργία κηρύσσουν οι εργαζόμενοι στο Τυπογραφείο της Διοίκησης, ζητώντας την καταβολή δεδουλευμένων, μεσούσης της Επανάστασης. Πρόκειται για την πρώτη νεοελληνική απεργιακή κινητοποίηση, όπως σημειώνουν οι ιστορικοί του εργατικού κινήματος.

1879: Γεννήθηκε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, Γερμανός φυσικός, «πατέρας» της θεωρίας της σχετικότητας. Πέθανε στη Νέα Υόρκη στις 18 Απριλίου 1955.

1905: Στην Αγγλία, ιδρύεται η ποδοσφαιρική ομάδα της Τσέλσι.

1905: Εγκαινιάζεται το Αιγηνίτειο Νοσοκομείο, που στεγάζει τη Νευρολογική και Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών, χάρη στο κληροδότημα του Διονυσίου και της Ελένης Αιγινήτου.

1915: Ενώ μαίνεται ο πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, το Βασιλικό Ναυτικό της Μεγάλης Βρετανίας βυθίζει το γερμανικό πολεμικό πλοίο «Δρέσδη», λίγο έξω από τις ακτές της Χιλής.

1939: Η Σλοβακία κηρύσσει την ανεξαρτησία της υπό γερμανική πίεση.

1942: Στη Δημοσιονομική Συνδιάσκεψη Γερμανίας – Ιταλίας, στη Ρώμη, για την πολεμική οικονομία, αποφασίζεται η Ελλάδα να καλύπτει τα έξοδα του στρατού κατοχής στην επικράτειά της μέχρι του ποσού του 1,5 δισεκατομμυρίου δραχμών μηνιαίως και το υπερβάλλον να αναγνωρίζεται ως δάνειο της Ελλάδας προς τη Γερμανία και την Ιταλία (Αναγκαστικό Δάνειο).

1948: Το κογκρέσο των ΗΠΑ ψηφίζει το σχέδιο Μάρσαλ.

1951: Τα στρατεύματα των Ηνωμένων Εθνών ανακαταλαμβάνουν για δεύτερη φορά τη Σεούλ, στα πλαίσια του Πολέμου της Κορέας.

1957: Τραγουδώντας τον Εθνικό Ύμνο, ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης οδηγείται τα μεσάνυχτα στην αγχόνη από τις βρετανικές αποικιακές Αρχές. Δύο λεπτά αργότερα, η καταπακτή ανοίγει και περνά στην αιωνιότητα, σε ηλικία μόλις 19 ετών.

1964: Δικαστήριο στο Ντάλας βρίσκει τον Τζακ Ρούμπι ένοχο για τη δολοφονία του Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ, φερόμενου ως δολοφόνου του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι.

1965: Εγκαινιάζεται η νέα λαχαναγορά στου Ρέντη.

1980: Στην Πολωνία, η πτήση 7 της LOT συντρίβεται κατά την τελική προσέγγιση κοντά στη Βαρσοβία. Χάνουν τη ζωή τους 87 άτομα, συμπεριλαμβανομένης μίας 14μελούς αμερικανικής ομάδας πυγμαχίας.

1989: Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργός, Ανδρέας Παπανδρέου, διαγράφει τους βουλευτές Αντώνη Τρίτση, Γεώργιο Μαγκάκη και Ρούλα Κακλαμανάκη, επειδή ήταν απόντες από την ψηφοφορία εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.

1991: Έξι Ιρλανδοί, που είχαν κατηγορηθεί εσφαλμένα για τη βομβιστική επίθεση σε παμπ στο Μπέρμιγχαμ το 1974, ελευθερώνονται μετά από 16 χρόνια στη φυλακή. Πρόκειται για τους «Έξι του Μπέρμιγχαμ», την πολύκροτη υπόθεση που έθεσε σοβαρά ερωτηματικά γύρω από τη λειτουργία της Βρετανικής Αστυνομίας και Δικαιοσύνης.

1992: Η εφημερίδα «Πράβντα», κάποτε όργανο του Κομουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης, αναστέλλει την κυκλοφορία της.

1993: 83.000 παιδιά πεθαίνουν στο Ιράκ από την έναρξη του εμπάργκο του ΟΗΕ, το οποίο δημιούργησε φοβερή έλλειψη φαρμάκων και βασικών ειδών διατροφής.

1995: Τους 23 φτάνουν τα θύματα των διαδηλώσεων στην Τουρκία, οι οποίες επεκτείνονται στην Αγκυρα, την Προύσα και τη Σμύρνη.

1998: Ο Κώστας Σημίτης ανακοινώνει την υποτίμηση της δραχμής κατά 14%, προκειμένου η χώρα να ενταχθεί στον μηχανισμό στήριξης ισοτιμιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανοίγει ο δρόμος για την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη. H νέα ισοτιμία της δραχμής με το ECU καθορίζεται στις 357 δραχμές.

2000: Εν μέσω προεκλογικής περιόδου, σημειώνεται μίνι κραχ στο Χρηματιστήριο Αξιών της Αθήνας, καθώς ο Γενικός Δείκτης Τιμών υποχωρεί κατά 6,65% στις 4.542,65 μονάδες. Δεκάδες επενδυτές συγκεντρώνονται έξω από το Χρηματιστήριο και προπηλακίζουν τον πρόεδρο της Ένωσης Μετόχων, Δημήτρη Καραγκούνη.

2004: Η τρομοκρατική οργάνωση Επαναστατικός Αγώνας τοποθετεί ωρολογιακό μηχανισμό σε υποκατάστημα τράπεζας, από την πλευρά της οδού Κωστή Παλαμά, στο Νέο Ψυχικό. Η βόμβα εξουδετερώνεται.

Γεννήσεις σαν σήμερα 14 Μαρτίου

1271 – Στέφανος Α’, δούκας της Βαυαρίας

1820 – Βίκτωρ Εμμανουήλ Β’, βασιλιάς της Ιταλίας

1823 – Τεοντόρ ντε Μπανβίλ, Γάλλος συγγραφέας

1835 – Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι, Ιταλός αστρονόμος

1844 – Ουμβέρτος Α’, βασιλιάς της Ιταλίας

1853 – Φέρντιναντ Χόντλερ, Ελβετός ζωγράφος

1854 – Πάουλ Έρλιχ, Γερμανός επιστήμονας

1879 – Άλμπερτ Αϊνστάιν, Γερμανός φυσικός

1902 – Γοδεφρείδος, αρχιδούκας της Αυστρίας

1905 – Ραϊμόν Αρόν, Γάλλος φιλόσοφος

1906 – Φαζίλ Κιουτσούκ, Τουρκοκύπριος πολιτικός

1908 – Μωρίς Μερλό-Ποντί, Γάλλος φιλόσοφος

1923 – Ντιάν Άρμπους, Αμερικανίδα φωτογράφος

1933 – Μάικλ Κέιν, Άγγλος ηθοποιός

1934 – Νίκος Ξανθόπουλος, Έλληνας ηθοποιός

1939 – Σταύρος Ξαρχάκος, Έλληνας συνθέτης

1944 – Μαρίζα Κωχ, Ελληνίδα τραγουδίστρια

1945 – Πακαλίτα Μοσιζίλι, πρωθυπουργός του Λεσότο

1948 – Μπίλυ Κρίσταλ, Αμερικανός ηθοποιός

1958 – Αλβέρτος Β’, πρίγκιπας του Μονακό

1965 – Κέβιν Γουίλιαμσον, Αμερικανός σεναριογράφος

1974 – Σαντίνο Μαρέλα, Καναδός παλαιστής

1979 – Νικολά Ανελκά, Γάλλος ποδοσφαιριστής

1983 – Νέρι Νιανγκουάρα, Ελληνίδα κολυμβήτρια

1988 – Στέφεν Κάρι, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής

1994 – Άνσελ Έλγκορτ Αμερικανός ηθοποιός

1997 – Σιμόν Μπάιλς, Αμερικανίδα γυμνάστρια

Θάνατοι σαν σήμερα 14 Μαρτίου

1471 – Τόμας Μάλορι, Άγγλος συγγραφέας

1603 – Ούλριχ, δούκας του Μεκλεμβούργου

1883 – Καρλ Μαρξ, Γερμανός φιλόσοφος και πολιτικός θεωρητικός

1903 – Κωνσταντίνος Πασπάτης, Έλληνας αθλητής της αντισφαίρισης

1934 – Δημήτριος Αιγινήτης, Έλληνας αστρονόμος

1946 – Παντελής Καρασεβδάς, Έλληνας αθλητής, στρατιωτικός και πολιτικός

1946 – Βέρνερ φον Μπλόμπεργκ, Γερμανός στρατάρχης

1957 – Ευαγόρας Παλληκαρίδης, Κύπριος αγωνιστής

1958 – Αλέξανδρος Τουφερής, Έλληνας αθλητής

1975 – Σούζαν Χέιγουορντ, Αμερικανίδα ηθοποιός

1988 – Γεώργιος Μαρκάκης, Έλληνας πολιτικός

1989 – Ζίτα των Βουρβόνων-Πάρμας, αυτοκράτειρα της Αυστρίας

1991 – Χάουαρντ Άσμαν, Αμερικανός στιχουργός

1992 – Σπυρίδων Βαδαλούκας, Έλληνας πολιτικός

1997 – Φρεντ Τσίνεμαν, Αυστριακός σκηνοθέτης

2006 – Λέναρτ Μέρι, Εσθονός πολιτικός

2008 – Κιάρα Λούμπιχ, Ιταλίδα ακτιβίστρια

2009 – Αλαίν Μπασούνγκ, Γάλλος τραγουδοποιός και ηθοποιός

2010 – Πάνος Γλυκοφρύδης, Έλληνας σκηνοθέτης

2012 – Ηλίας Δημητρέλος, Έλληνας αγιογράφος

2014 – Τόνι Μπεν, Άγγλος πολιτικός

2018 – Στίβεν Χόκινγκ, Βρετανός θεωρητικός φυσικός