Τι σηματοδοτεί η «νέα σελίδα» στις σχέσεις Ιράν και Σαουδικής Αραβίας

Το Ιράν και η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσαν την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεών τους έπειτα από τις συνομιλίες τους στην Κίνα, σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε σήμερα από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης αυτών των δύο χωρών της Μέσης Ανατολής, οι σχέσεις των οποίων είχαν διακοπεί από το 2016.

Ο επικεφαλής της κινεζικής διπλωματίας Ουάνγκ Γι δήλωσε πως η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών είναι μια «νίκη» για τον διάλογο και την ειρήνη. Η αποκατάσταση των σχέσεων είναι «πολύ καλή είδηση» στον σημερινό ταραχώδη κόσμο, ανέφερε το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών, όπως είπε ο Ουάνγκ στο τέλος του διαλόγου μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν.

Η Κίνα θα συνεχίσει να διαδραματίζει εποικοδομητικό ρόλο στον χειρισμό ζητημάτων σε περιοχές ανάφλεξης ανά τον κόσμο σήμερα και θα επιδείξει την «ευθύνη» της ως σημαντικό έθνος, τόνισε ο Ουάνγκ.

Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA, ο Αλί Σαμχανί, ο γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, μετέβη τη Δευτέρα στο Πεκίνο «για εντατικές διαπραγματεύσεις στην Κίνα με τον σαουδάραβα ομόλογό του με στόχο να επιλυθούν επιτέλους οι διαφορές ανάμεσα στην Τεχεράνη και το Ριάντ».

Πρώτη αντίδραση από ΗΠΑ - Η ατάκα Μπάιντεν για το Ισραήλ

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν όταν ρωτήθηκε για τη συμφωνία των δύο χωρών απάντησε πως όσο καλύτερες είναι οι σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και των Αράβων γειτόνων του, τόσο το καλύτερο για όλους.

Ένας εκπρόσωπος της αμερικανικής κυβέρνησης «καλωσόρισε» την ανακοίνωση για την αποκατάσταση των σχέσεων Ριάντ-Τεχεράνης, σημειώνοντας ωστόσο «μένει να δούμε αν το Ιράν θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του».

Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι δήλωσε στην καθημερινή ενημέρωση των δημοσιογράφων ότι το Ριάντ ενημέρωνε την Ουάσινγκτον για τις συνομιλίες της με την Τεχεράνη για την αποκατάσταση των διπλωματικών τους σχέσεων, αλλά οι ΗΠΑ δεν ενεπλάκησαν άμεσα.

Τόνισε ωστόσο ότι δεν είναι σαφές αν η συμφωνία Ριάντ-Τεχεράνης σημαίνει εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ.

Η «νέα σελίδα» στις σχέσεις Ιράν και Σαουδικής Αραβίας

«Έπειτα από συνομιλίες, η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν και το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας συμφώνησαν να επαναλάβουν τις διπλωματικές σχέσεις τους και να ανοίξουν και πάλι τις πρεσβείες και τις (διπλωματικές) αντιπροσωπείες το πολύ μέσα σε δύο μήνες», μετέδωσε το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA επικαλούμενο την ανακοίνωση, η οποία αναπαρήχθη επίσης από το επίσημο σαουδαραβικό πρακτορείο ειδήσεων SPA. Την ανακοίνωση μετέδωσε και το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua.

Η σουνιτική Σαουδική Αραβία και το σιιτικό Ιράν διέκοψαν τις σχέσεις τους πριν από επτά χρόνια, μετά την επίθεση εναντίον σαουδαραβικών διπλωματικών αποστολών που πραγματοποίησαν διαδηλωτές στην Ισλαμική Δημοκρατία μετά την εκτέλεση από το Ριάντ ενός εξέχοντος σιίτη ιερωμένου, του Νιμρ αλ-Νιμρ.

Ένας ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος ασφαλείας δήλωσε πως η σημερινή συμφωνία είχε τη στήριξη του ανώτατου ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.

Ο ρόλος του Ιράκ

Από την πλευρά του, το Ιράκ χαιρέτισε «το γύρισμα μιας νέας σελίδας» μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας, μετέδωσε το ιρακινό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων.

Από τον Απρίλιο του 2021, το Ιράκ έχει φιλοξενήσει μια σειρά συναντήσεων ανάμεσα σε αξιωματούχους της ασφάλειας των δύο αντίπαλων δυνάμεων με στόχο την προσέγγιση των δύο χωρών.

Στην κοινή ανακοίνωσή τους, το Ιράν και η Σαουδική Αραβία «ευχαριστούν τη Δημοκρατία του Ιράκ και το Σουλτανάτο του Ομάν επειδή φιλοξένησαν συνομιλίες μεταξύ των δύο μερών το 2021 και το 2022, καθώς και τους ηγέτες και την κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας επειδή υποδέχθηκαν και υποστήριξαν τις συνομιλίες που διεξήχθησαν σ' αυτή τη χώρα».

Το Ομάν, στην αντίδρασή του στην ανακοίνωση της αποκατάστασης των σχέσεων Ριάντ-Τεχεράνης χαιρέτισε την τριμερή ανακοίνωση Σαουδικής Αραβίας, Ιράν και Κίνας.

Ο Χασάν Νασράλα, επικεφαλής της ισχυρής σιιτικής ένοπλης οργάνωσης του Λιβάνου Χεζμπολάχ αντέδρασε λέγοντας ότι η επανέναρξη των σχέσεων μεταξύ του Ιράν, υποστηρικτή της λιβανέζικης οργάνωσης, και του μακροχρόνιου αντιπάλου του, της Σαουδικής Αραβίας, είναι μια «καλή εξέλιξη».

Οι σφαίρες επιρροής Ιράν και Σαουδικής Αραβίας

Τα χρόνια εχθρότητας μεταξύ του Ριάντ και της Τεχεράνης είχαν απειλήσει τη σταθερότητα στον Κόλπο και είχαν προκαλέσει πολιτικές διαμάχες στον Λίβανο.

Η Τεχεράνη και το Ριάντ υποστηρίζουν αντίπαλα μέρη σε συγκρούσεις στην περιοχή, κυρίως στην Υεμένη.

Το Ιράν έχει μείζονα επιρροή στο Ιράκ και τον Λίβανο και υποστηρίζει στρατιωτικά και πολιτικά το καθεστώς στη Συρία.

Παράλληλα, ένας διπλωματικός σύμβουλος του προέδρου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων χαιρέτισε τη συμφωνία.

«Χαιρετίζουμε τη συμφωνία μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν για την επανέναρξη των διπλωματικών σχέσεων και χαιρετίζουμε τον ρόλο της Κίνας σε αυτό το θέμα», έγραψε ο Ανουάρ Γκαργκάς σε tweet του.

Ο επικεφαλής διαπραγματευτής του υποστηριζόμενου από το Ιράν κινήματος Χούθι της Υεμένης δήλωσε σήμερα σε tweet ότι η περιοχή χρειάζεται την επανέναρξη «κανονικών δεσμών» μεταξύ των χωρών της, σχολιάζοντας τη σημερινή εξέλιξη.

«Η περιοχή χρειάζεται την επανέναρξη των κανονικών δεσμών μεταξύ των χωρών της, ώστε το ισλαμικό έθνος να ανακτήσει τη χαμένη του ασφάλεια ως αποτέλεσμα της ξένης παρέμβασης» δήλωσε ο Μοχάμεντ Αμπντουλσαλάμ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ