Ο κόσμος ξέχασε τη Συρία

Η Συρία είχε ήδη αφεθεί στη μοίρα της από θεούς και ανθρώπους, πολύ πριν από το φονικό χτύπημα του Εγκέλαδου. Αλλά ακόμη και μετά τα 7,8 Ρίχτερ, η χώρα αυτή παραμένει «αόρατη» για τη διεθνή κοινότητα.

Ισοπεδωμένα κτίρια, νοσοκομεία γεμάτα σορούς και αγωνιώδεις έρευνες από τα σωστικά συνεργεία που έχουν εξουθενωθεί έπειτα από σχεδόν 12 χρόνια βομβαρδισμών, συνθέτουν το σκηνικό στη Συρία μετά τον σεισμό των 7,8 Ρίχτερ. Το ισχυρό χτύπημα του Εγκέλαδου έβγαλε τους πολίτες από τα σπίτια τους στο βόρειο τμήμα της χώρας, όπου οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί έχουν ήδη σημαδεύσει τον πληθυσμό και έχουν αποδυναμώσει τα θεμέλια πολλών κτιρίων.

Το μεγαλύτερο μέρος της Συρίας βρίσκεται, πλέον, και πάλι υπό τον έλεγχο του προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ, ο οποίος, όμως, έχει κατηγορηθεί κατ' επανάληψη από τη Δύση για χρήση χημικών όπλων εναντίον του λαού του, όχι μία, αλλά τουλάχιστον εννέα φορές από τότε που ξέσπασε ο εμφύλιος στη χώρα, το 2011.

Το βορειοανατολικό τμήμα της όμως, ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από κουρδικές δυνάμεις που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ, με τους Αμερικανούς να διατηρούν περίπου 900 στρατιώτες τους στον βορρά της χώρας. Το βορειοδυτικό τμήμα της, από την άλλη πλευρά, που βρίσκεται πιο κοντά στην Τουρκία και χτυπήθηκε από τον σεισμό, ελέγχεται από την Αγκυρα, καθώς και από ομάδες ανταρτών, ενώ σημαντικό ρόλο στις συριακές υποθέσεις διαδραματίζουν και οι Ρώσοι που διατηρούν στρατιωτικές βάσεις στη χώρα.

Την κατάσταση ακόμα περισσότερο περιπλέκει το γεγονός, πως από τις ανθρωπιστικές οργανώσεις που δρουν στη χώρα έγινε γνωστό ότι κτίρια έχουν καταρρεύσει σε πόλεις και από τις δύο πλευρές της γραμμής που χωρίζει τα εδάφη, τα οποία ελέγχει από τη μία η κυβέρνηση της Δαμασκού και από την άλλη οι ισλαμιστικές ένοπλες οργανώσεις της αντιπολίτευσης, με προεξέχουσα την Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, όπως για παράδειγμα η επαρχία Ιντλίμπ.

Στην Ιντλίμπ ο σεισμός κατέστρεψε τις πρόχειρα κατασκευασμένες δομές που είχαν στηθεί για τους καταυλισμούς των εκτοπισμένων και που φιλοξενούν Σύρους, οι οποίοι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους για να γλιτώσουν από τον πόλεμο, ανέφερε ο Άχμεντ αλ-Σιχ, ένας κάτοικος μιας γειτονικής πόλης.

Πιο δυτικά, στο κεντρικό νοσοκομείο της πόλης Αφρίν που βρίσκεται στα χέρια των ανταρτών, το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό τοποθετεί σορούς μέσα σε μαύρες σακούλες, ενώ στο βάθος ακούγονται ουρλιαχτά μωρών.

Οι ανθρώπινες ιστορίες που συγκλονίζουν

«Οι σειρήνες των ασθενοφόρων ακούγονται παντού. Ο κόσμος είναι σοκαρισμένος. Η κατάσταση είναι τόσο τραγική. Υπάρχει τόσος φόβος και ακόμη νιώθουμε μετασεισμούς» δήλωσε ο Ιμπραΐμ Ομπέιντ, κάτοικος της Αφρίν.

Ένα κοριτσάκι μόλις 18 μηνών ανασύρθηκε ζωντανό από τα ερείπια σπιτιού στην Αζάζ της βορειοδυτικής Συρίας, όμως αρκετά μέλη της οικογένειάς του σκοτώθηκαν μετά τον τρομακτικό χτύπημα του Εγκέλαδου. Η οικογένεια Ισμαήλ υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει το σπίτι της στην πόλη Μόρεκ εξαιτίας του εμφυλίου που μαίνεται εδώ και μια δεκαετία στη Συρία. Είχε βρει καταφύγιο στην Αζάζ, μια πόλη κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των αντικαθεστωτικών δυνάμεων.

«Είναι μια δεύτερη καταστροφή που ελλοχεύει αν δεν δράσουμε πολύ, πολύ γρήγορα, δηλαδή καταφύγιο, τροφή, νερό και φάρμακα, επειδή κάνει παγωνιά», λέει στο BBC ο δρ Χανς Κλούγκε, περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη. Ο ίδιος λέει ότι οι περισσότερες κοινότητες στην εμπόλεμη Συρία εξαρτώνται από τις δεξαμενές νερού, οι οποίες είναι υπερυψωμένες και ήταν οι πρώτες που έπεσαν λόγω του σεισμού. Όπως τονίζει, οι δεξαμενές χρειάζονται επειγόντως αντικατάσταση, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει κρούσματα χολέρας –τα οποία ήταν ένα πρόβλημα ακόμη και πριν από τον σεισμό.

Την ίδια ώρα οι επιθέσεις από αέρος καθιστούν σχεδόν αδύνατη μια συντονισμένη αποστολή βοήθειας από το εξωτερικό στη Συρία. Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε την Τετάρτη ένα έκτακτο πακέτο ανθρωπιστικής βοήθειας ύψους 3,5 εκατομμυρίων ευρώ για τη χώρα, παραμένει ασαφές πώς θα διανεμηθεί αυτό, πολύ δε περισσότερο καθώς το καθεστώς Ασαντ απαιτεί όλη η βοήθεια να περάσει πρώτα από τη Δαμασκό.

Τι γίνεται με την ανθρωπιστική βοήθεια

Την ίδια ώρα, τα Λευκά Κράνη κατηγορούν τον ΟΗΕ ότι δεν έχει στείλει ανθρωπιστική βοήθεια, με τον Οργανισμό να απαντά ότι πρώτα πρέπει να γίνει κατάπαυση του πυρός.

Ειδικότερα, ο επικεφαλής των «Λευκών Κρανών», της οργάνωσης πολιτικής προστασίας που δραστηριοποιείται στις ελεγχόμενες από τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες περιοχές της Συρίας, κατηγόρησε την Παρασκευή (10/2) τον ΟΗΕ ότι δεν παρείχαν την αναγκαία ανθρωπιστική βοήθεια σε αυτές τις επαρχίες, οι οποίες επλήγησαν σφοδρά από τους σεισμούς της περασμένης Δευτέρας.

Ο Ράεντ αλ Σάλεχ είπε ότι η περιοχή αυτή δεν έχει λάβει καμία βοήθεια από τα Ηνωμένα Έθνη από την Δευτέρα. Εξήγησε ότι τα έξι φορτηγά που πέρασαν στη Συρία την Πέμπτη ήταν ο τακτικός ανεφοδιασμός της περιοχής, που είχε καθυστερήσει.

«Τα φορτηγά που μπήκαν την Πέμπτη είναι το κομβόι που ήταν προγραμματισμένο για την Δευτέρα αλλά καθυστέρησε λόγω του σεισμού», είπε στους δημοσιογράφους, μέσω βιντεοσύνδεσης από το Ιντλίμπ. «Μέχρι τώρα δεν έχει φτάσει βοήθεια από τον ΟΗΕ στη βορειοδυτική Συρία ως ανταπόκριση στον σεισμό», πρόσθεσε.

Ο Σάλεχ χαρακτήρισε «καταστροφική» την αντίδραση του ΟΗΕ και είπε ότι ο Οργανισμός θα πρέπει «να ζητήσει συγγνώμη από τον συριακό λαό για την έλλειψη βοήθειας».

Πάντως, από τη μεριά του, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, που είναι επίσης υπηρεσία του ΟΗΕ, ανέφερε ότι 14 φορτηγά που μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια αναχώρησαν από την τουρκική πόλη Γκάζιαντεπ και πέρασαν στη Συρία, την Παρασκευή. Τα φορτηγά έχουν προορισμό την πόλη Ιντλίμπ και μεταφέρουν θερμάστρες, σκηνές, κουβέρτες και άλλα είδη.

Παράλληλα, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ζήτησε να κηρυχθεί αμέσως κατάπαυση του πυρός στη Συρία, για να διευκολυνθεί η αποστολή βοήθειας στους σεισμόπληκτους, καθώς ένα μεγάλο μέρος της χώρας έχει υποστεί τεράστιες καταστροφές.

Ο Φόλκερ Τουρκ, ο επικεφαλής της υπηρεσίας αυτής του ΟΗΕ, έκανε επίσης έκκληση να γίνουν σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από το ανθρωπιστικό δίκαιο, ώστε η βοήθεια να φτάσει σε όλους.

«Σε αυτήν την φρικτή εποχή για την Τουρκία και τη Συρία, ζητάμε να παραδοθεί κατεπειγόντως βοήθεια σε ΟΛΟΥΣ όσοι έχουν ανάγκη» ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter.

Ο εμφύλιος πόλεμος περιπλέκει την πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια, ιδίως στις ζώνες που ελέγχονται από τους αντάρτες, στα βορειοδυτικά. Προς το παρόν, το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπιστικής βοήθειας που προορίζεται για αυτή τη ζώνη προέρχεται από την Τουρκία και περνάει από την Μπαμπ αλ Χάουα, το μοναδικό εγκεκριμένο σημείο διέλευσης στα σύνορα των δύο χωρών. Οι ζημίες που προκλήθηκαν στο τουρκικό οδικό δίκτυο από τους σεισμούς καθιστούν ακόμη δυσκολότερη την αποστολή βοήθειας.

Ο ΟΗΕ έχει ζητήσει κατ' επανάληψη από το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ να ανοίξει και άλλα σημεία διέλευσης για να επιταχυνθεί η αποστολή βοήθειας στα εκατομμύρια πολίτες που επλήγησαν από τους σεισμούς. Πολλοί από αυτούς ζούσαν ήδη σε επισφαλείς συνθήκες, ακόμη και πριν από τη φυσική καταστροφή.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση της Συρίας ανακοίνωσε ότι δέχεται να αποσταλεί διεθνής ανθρωπιστική βοήθεια στις ζώνες που ελέγχουν οι αντικαθεστωτικοί αντάρτες, στη βορειοδυτική Συρία.

Στην ανακοίνωση, που μεταδόθηκε από το επίσημο πρακτορείο Sana, η κυβέρνηση διευκρινίζει ότι η διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας θα γίνει «υπό την επίβλεψη της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου της Συρίας», με τη βοήθεια και του ΟΗΕ. Με τον τρόπο αυτόν θα διασφαλιστεί ότι η βοήθεια θα φτάσει «σε εκείνους που την χρειάζονται».

Ο εμφύλιος σε αριθμούς

Σήμερα, περισσότεροι από τους μισούς, σε σύνολο 22 εκατ. πολιτών που ζούσαν στη Συρία το 2011, έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Έξι εκατ. πρόσφυγες βρίσκονται τώρα σε τρίτες χώρες. Η Τουρκία, ο Λίβανος και η Ιορδανία φιλοξενούν πάνω από το 90% αυτών των προσφύγων.

Από αυτούς που δεν μπόρεσαν να διαφύγουν, χιλιάδες δολοφονήθηκαν μέσα στις φυλακές της Συρίας και δεκάδες χιλιάδες περισσότεροι κρατούμενοι παραμένουν αγνοούμενοι, σύμφωνα με έκθεση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.

Ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων που εξακολουθούν να ζουν στη Συρία δεν μπορούν να συνέλθουν συναισθηματικά και ψυχολογικά.

Περίπου το 70% των Σύρων ζουν τώρα στη φτώχεια. Πριν ξεκινήσει ο πόλεμος, 47 λίρες Συρίας αγόραζαν ένα δολάριο των ΗΠΑ. Η επίσημη τιμή ανέρχεται σήμερα σε περίπου 1.250 λίρες.

Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού αναφέρει ότι το 30% των γυναικών δεν έχει καθόλου εισόδημα για να συντηρήσει την οικογένειά του, και περίπου το 80% των νέων αγωνίζονται για την διατροφή τους.

Μια ολόκληρη γενιά παιδιών αντιμετωπίζει ένα αβέβαιο μέλλον. Το 2017, μια έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής Διάσωσης διαπίστωσε ότι το 1/3 των παιδιών της Συρίας δεν πηγαίνουν στο σχολείο. Από εκείνους που συνεχίζουν τις σπουδές τους, το 1/2 των παιδιών μέσης σχολικής ηλικίας δεν μπόρεσαν να διαβάσουν στο επίπεδο που προβλέπεται στη δεύτερη τάξη και σχεδόν το 60% δεν μπόρεσαν να λύσουν ένα μαθηματικό πρόβλημα της τάξης τους.