Σαν σήμερα 7 Φεβρουαρίου 1990 επισημοποιείται η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης - Τα σημαντικότερα γεγονότα, γεννήσεις και θάνατοι
Σαν Σήμερα στις 7 Φεβρουαρίου 1990 η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης αποφασίζει να εγκρίνει τη σύσταση του προέδρου Μιχαήλ Γκορμπατσόφ για κατάργηση του μονοπωλείου του κόμματος στην πολιτική εξουσία, που διήρκεσε για 73 χρόνια.
Λίγο αργότερα, η υποστολή της σημαίας της ΕΣΣΔ στο Κρεμλίνο θα σηματοδοτούσε τη συμβολικότερη στιγμή του τέλους του υπαρκτού σοσιαλισμού στο Ανατολικό Μπλοκ.
Ύστερα από τρεις θυελλώδεις συνεδριάσεις που ασχολήθηκαν με τις οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις στη Σοβιετική Ένωση, η Κεντρική Επιτροπή ανακοίνωσε ότι ενέκρινε την ιδέα ότι το Σοβιετικό Κομμουνιστικό Κόμμα δεν θα πρέπει να προβάλει «καμία αξίωση για την κωδικοποίηση οποιουδήποτε ιδιαίτερου ρόλου στο Σύνταγμα» που βρισκόταν υπό αναθεώρηση.
Η πρόταση αυτή δεν ήταν παρά μία από τις πολλές που διατυπώθηκαν από τον Πρόεδρο Γκορμπατσόφ κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων. Οι επικριτές του σχεδίου του Γκορμπατσόφ υποστήριξαν ότι η ακύρωση της εξουσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος θα υπονόμευε τα κέρδη που είχαν επιτευχθεί μετά την επανάσταση των Μπολσεβίκων και θα αποδυνάμωνε το διεθνές κύρος της Σοβιετικής Ένωσης. Οι υποστηρικτές, ωστόσο, επικράτησαν, έχοντας λάβει υπόψη την ανυπομονησία του σοβιετικού λαού για τον αργό ρυθμό των αλλαγών και τη γενική απαισιοδοξία για την καταρρέουσα οικονομία υπό κομμουνιστική κυριαρχία.
Όπως σημείωσε ένας αξιωματούχος του Κομμουνιστικού Κόμματος, «η ίδια η κοινωνία θα αποφασίσει αν επιθυμεί να υιοθετήσει την πολιτική μας». Ωστόσο, έσπευσε επίσης να προσθέσει ότι η κίνηση της Κεντρικής Επιτροπής δεν σημαίνει ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα απομακρύνεται από τις δημόσιες υποθέσεις. Πολλοί ξένοι παρατηρητές τόνισαν ότι ακόμη και σε ένα νέο πλουραλιστικό πολιτικό σύστημα στη Ρωσία, το καθιερωμένο κόμμα θα έχει τεράστια πλεονεκτήματα έναντι οποιουδήποτε διεκδικητή.
Η απάντηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν έκπληξη και συγκρατημένη αισιοδοξία. Ένας αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σχολίασε ότι «ολόκληρος ο σοβιετικός κόσμος καταρρέει με εκπληκτική ταχύτητα. Είναι απίστευτο». Ο πρώην υπουργός Άμυνας Κάσπαρ Γουάινμπεργκερ ανέφερε ότι ήταν «προσωπικά ικανοποιημένος και έκπληκτος που κάποιος είχε την ευκαιρία να πει τέτοια πράγματα στη Μόσχα χωρίς να πυροβοληθεί». Ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους ήταν πιο επιφυλακτικός, συγχαίροντας απλώς τον πρόεδρο Γκορμπατσόφ για την «αυτοσυγκράτηση και τη φινέτσα του».
Λίγο καιρό αργότερα, οι δεκαπέντε δημοκρατίες της ΕΣΣΔ πραγματοποίησαν τις πρώτες ελεύθερες εκλογές, με τους μεταρρυθμιστές και εθνικιστές να κερδίζουν πολλές έδρες. Το ΚΚΣΕ έχασε τις εκλογές σε έξι δημοκρατίες (Λιθουανία, Μολδοβία, Εσθονία, Λετονία, Αρμενία και Γεωργία).
Η διαδικασία διάλυσης για πολλούς τέθηκε σε εφαρμογή μετά την περεστρόικα, το πρόγραμμα μεταρρύθμισης και απελευθέρωσης της οικονομίας που αποφάσισε ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ το 1985. Η σοβιετική οικονομία όμως ήταν ήδη σε παρακμή μετά από δεκαετίες εξοπλισμών και κακοδιαχείρισης, με αποτέλεσμα να προκληθεί κατακερμάτιση της ένωσης των 15 χωρών που την συνέθεταν.
Οι χώρες του Καυκάσου εξεγέρθηκαν κατά της Μόσχας και ακολούθησαν αυτές της Βαλτικής, με τη Λιθουανία να κηρύσσει την ανεξαρτησία της επίσημα το 1990, αν και η Εσθονία είχε κηρύξει αυτονομία δύο χρόνια νωρίτερα, χωρίς όμως να φύγει από τη Σοβιετική Ένωση.
Η αρχή του τέλους ήρθε τον Αύγουστο του 1991 με το αποτυχημένο πραξικόπημα των σκληρών κομμουνιστών, το οποίο κατεστάλη σε τρεις ημέρες. Οι στρατιωτικοί είχαν βγάλει τανκς στους δρόμους της Μόσχας και ο Γκορμπατσόφ είχε αποκλειστεί στην Κριμαία όπου βρισκόταν για διακοπές. Επρόκειτο να επιστρέψει στις 20 Αυγούστου για την υπογραφή συνθήκης που θα δημιουργούσε μία νέα ένωση σοβιετικών κρατών, κάτι που δεν έγινε τελικά ποτέ.
Την ίδια στιγμή, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Ρωσίας, Μπόρις Γέλτσιν, είχε ξεφύγει από τους πραξικοπηματίες και οχυρώθηκε στον ρωσικό Λευκό Οίκο. Πάνω σε ένα τανκ έβγαλε μία συγκλονιστική ομιλία, καταδικάζοντας το πραξικόπημα. Παράλληλα κάλεσε τους Μοσχοβίτες να αντισταθούν, κάτι που έγινε με μαζικές διαδηλώσεις.
Μετά από όλα αυτά και την ταχύτατη κατάρρευση του πραξικοπήματος, ο Γέλτσιν ήταν ο απόλυτος ηγέτης στα μάτια όλων και ο Γκορμπατσόφ πιο αδύναμος πολιτικά από ποτέ.
Η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκε και επίσημα στις 26 Δεκεμβρίου 1991. Η διακήρυξη επιβεβαίωσε την ανεξαρτησία των πρώην Σοβιετικών δημοκρατιών και ίδρυσε την Κοινοπολιτεία των Ανεξάρτητων Κρατών (ΚΑΚ), παρόλο που πέντε από τους υπογράφοντες το επικύρωσαν πολύ αργότερα ή δεν το έκαναν καθόλου.
Την προηγούμενη μέρα, ο πρόεδρος της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, ο όγδοος και τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, παραιτήθηκε και έδωσε τις εξουσίες του -συμπεριλαμβανομένων των κωδικών εκτόξευσης των Σοβιετικών πυρηνικών πυραύλων- στον Ρώσο πρόεδρο Μπόρις Γέλτσιν. Εκείνο το βράδυ, στις 7:32 μ.μ. η Σοβιετική σημαία υπεστάλη από το Κρεμλίνο για τελευταία φορά και αντικαταστάθηκε με την προεπαναστατική Ρωσική σημαία.
Σαν σήμερα
Γεγονότα
457 - Ο Λέων Α΄ γίνεται αυτοκράτορας της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.
1301 - Ο Εδουάρδος του Κερνάρφον (αργότερα βασιλιάς Εδουάρδος Β΄ της Αγγλίας) γίνεται ο πρώτος Άγγλος πρίγκιπας της Ουαλίας.
1497 - Η «Πυρά της Ματαιοδοξίας»: Υποστηρικτές του Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα καίνε χιλιάδες καλλυντικά, έργα τέχνης και βιβλία στη Φλωρεντία της Ιταλίας.
1783 - Αμερικανική Επανάσταση: Οι γαλλικές και ισπανικές δυνάμεις άρουν τη μεγάλη πολιορκία του Γιβραλτάρ.
1795 - Επικυρώνεται η 11η τροπολογία του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών.
1807 - Ναπολεόντειοι Πόλεμοι: Μάχη του Άιλαου. Ο Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας βρίσκει τις ρωσικές δυνάμεις του Μπένιγκσεν στο Άιλαου. Μετά από σκληρή μάχη, οι Γάλλοι καταλαμβάνουν την πόλη αλλά οι Ρώσοι επανέρχονται την επόμενη μέρα.
1854 - Εγκρίνεται ο νόμος για την ίδρυση του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας. Οι διδασκαλίες ξεκίνησαν στις 16 Οκτωβρίου του 1855.
1863 - Το HMS Orpheus βυθίζεται ανοικτά των ακτών του Ώκλαντ στη Νέα Ζηλανδία, με απολογισμό 189 νεκρούς.
1898 - Υπόθεση Ντρέιφους: Ο Εμίλ Ζολά προσάγεται σε δίκη για δυσφήμιση μετά τη δημοσίευση του Κατηγορώ.
1904 - Πυρκαγιά στη Βαλτιμόρη του Μέριλαντ καταστρέφει πάνω από 1.500 κτίρια σε 30 ώρες.
1937 - Συλλαμβάνεται ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος έπειτα από υπόμνημα διαμαρτυρίας στον βασιλιά Γεώργιο Β΄ για την εγκαθίδρυση της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου.
1940 - Κάνει πρεμιέρα η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων του Ουώλτ Ντίσνεϋ, Πινόκιο.
1943 - Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Το αυτοκρατορικό ιαπωνικό ναυτικό ολοκληρώνει την εκκένωση των αυτοκρατορικών ιαπωνικών στρατευμάτων από το Γκουανταλκανάλ, δίνοντας τέλος στις προσπάθειες των Ιαπώνων να ανακαταλάβουν το νησί από τις συμμαχικές δυνάμεις.
1946 - Το Ε.Α.Μ. αποφασίζει να μη μετάσχει στις πρώτες βουλευτικές εκλογές που προκήρυξε η κυβέρνηση Σοφούλη, ακολουθώντας τη σκληρή γραμμή Ζαχαριάδη, και στρέφεται στην ένοπλη εξέγερση.
1951 - Πόλεμος της Κορέας: Περισσότεροι από 700 ύποπτοι ως συμπαθούντες τον κομμουνισμό σφαγιάζονται από τις νοτιοκορεατικές δυνάμεις.
1962 - Εμπάργκο των Η.Π.Α. κατά της Κούβας: Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής απαγορεύουν όλες τις κουβανικές εισαγωγές και εξαγωγές.
1963 - Παλιρροϊκό κύμα ύψους 10 μέτρων σαρώνει την παραλία του Αιγίου μέχρι βάθους τριακοσίων μέτρων από την ακτή, προκαλώντας εκτεταμένες καταστραφές, τέσσερις νεκρούς και 26 τραυματίες, ενώ στην Μακεδονία και τη Θράκη τεράστιοι όγκοι νερού και πάγου κατέρχονται από τη Βουλγαρία και τη Γιουγκοσλαβία προκαλώντας πλημμύρες.
1966 - Εκδίδεται ύστερα από διαδικασία 33 μηνών το πόρισμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Σε δίκη για τη δολοφονία παραπέμπονται ο μοίραρχος Εμμανουήλ Καπελώνης ως ηθικός αυτουργός και οι Σπύρος Γκοτζαμάνης-Μανώλης Εμμανουηλίδης ως φυσικοί αυτουργοί, ενώ για παράβαση καθήκοντος σε βαθμό πλημμελήματος παραπέμπονται οι αξιωματικοί Κωνσταντίνος Μήτσου, Ευθύμιος Καμουτσής κ.α.
1974 - Η Γρενάδα αποκτά την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο.
1979 - Ο Πλούτωνας κινείται εντός της τροχιάς του Ποσειδώνα για πρώτη φορά από τότε που ανακαλύφθηκε.
1991 - Ταραχές: ο IRA πραγματοποιεί επίθεση με όλμους στην Ντάουνινγκ Στριτ 10 στο Λονδίνο, στην έδρα της βρετανικής κυβέρνησης.
1992 - Υπογράφεται η Συνθήκη του Μάαστριχτ, οδηγώντας στη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
1999 - Ο Αμπντάλα Β΄ διαδέχεται τον πατέρα του Χουσεΐν ιμπν Ταλάλ ως βασιλιάς της Ιορδανίας.
2008 - Ο μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας Ιερώνυμος εκλέγεται νέος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος.
Γεννήσεις
1102 - Ματθίλδη, αυτοκράτειρα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
18°
