19 Ιανουαρίου 1915, η μέρα που το νέον μπήκε στη ζωή μας

Σαν σήμερα 19 Ιανουαρίου 1915 ο Georges Claude παίρνει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις ΗΠΑ για τον σχεδιασμό των ηλεκτροδίων για φωτισμό εκκένωσης αερίου, το νέον. Αυτό το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας έγινε η βάση για το μονοπώλιο που κατείχε στις ΗΠΑ η εταιρεία του, Claude Neon Lights, για επιγραφές νέον στις αρχές της δεκαετίας του 1930. 

Το νέον ανακαλύφθηκε το 1898 από τους Βρετανούς επιστήμονες William Ramsay και Morris W. Travers, οι οποίου αφού έλαβαν καθαρό νέον από την ατμόσφαιρα, εξερεύνησαν τις ιδιότητές του χρησιμοποιώντας έναν σωλήνα «ηλεκτρικής εκκένωσης αερίου» που ήταν παρόμοιος με τους σωλήνες που χρησιμοποιούνται για επιγραφές νέον σήμερα. Ο Georges Claude, ένας Γάλλος μηχανικός και εφευρέτης, παρουσίασε τον φωτισμό σωλήνων νέον στην ουσιαστικά μοντέρνα του μορφή στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού το 1910. Ο φωτισμός νέον ήταν ένα σημαντικό πολιτιστικό φαινόμενο στις Ηνωμένες Πολιτείες εκείνη την εποχή. Μάλιστα, μέχρι το 1940, τα κέντρα σχεδόν κάθε πόλης στις ΗΠΑ ήταν φωτεινά με σήμανση νέον και η Times Square στην πόλη της Νέας Υόρκης ήταν παγκοσμίως γνωστή για τις ...υπερβολές της. Είναι ενδεικτικό ότι υπήρχαν 2.000 καταστήματα σε όλη τη χώρα που σχεδίαζαν και κατασκεύαζαν επιγραφές νέον, όμως, η χρήση του άρχισε να μειώνεται στη διαφήμιση μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατόπιν, τη σκυτάλη πήρε κυρίως η Ιαπωνία. 

Τι ξέρουμε για το νέον

Ο φωτισμός νέον αποτελείται από λαμπερούς, ηλεκτρισμένους γυάλινους σωλήνες ή λαμπτήρες που περιέχουν σπάνια νέον ή άλλα αέρια. Τα φώτα νέον είναι ένας τύπος φωτός εκκένωσης αερίου ψυχρής καθόδου. Ένας σωλήνας νέον είναι ένας σφραγισμένος γυάλινος σωλήνας με ένα μεταλλικό ηλεκτρόδιο σε κάθε άκρο, γεμάτο με ένα από τα διάφορα αέρια σε χαμηλή πίεση. Ένα υψηλό δυναμικό πολλών χιλιάδων βολτ που εφαρμόζεται στα ηλεκτρόδια ιονίζει το αέριο στον σωλήνα, αναγκάζοντάς του να εκπέμπει έγχρωμο φως. Το χρώμα του φωτός εξαρτάται από το αέριο στο σωλήνα. Τα φώτα νέον πήραν το όνομά τους από το νέον, ένα ευγενές αέριο όπου εκπέμπει ένα δημοφιλές πορτοκαλί φως, αλλά άλλα αέρια και χημικές ουσίες χρησιμοποιούνται για την παραγωγή άλλων χρωμάτων, όπως υδρογόνο (κόκκινο), ήλιο (κίτρινο), διοξείδιο του άνθρακα (λευκό) και υδράργυρος (μπλε). Οι σωλήνες νέον μπορούν να κατασκευαστούν σε καμπύλες καλλιτεχνικές μορφές, για να σχηματίσουν γράμματα ή εικόνες. 

Σαν σήμερα 19 Ιανουαρίου - Γεγονότα

379 – Στο Σίρμιο, ο αυτοκράτορας Γρατιανός απονέμει στον Θεοδόσιο Α΄ τον τίτλο του Αυγούστου και του δίνει εξουσία σε όλες τις ανατολικές επαρχίες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
1419 – Εκατονταετής Πόλεμος: η Ρουέν παραδίδεται στον Ερρίκο Ε΄ της Αγγλίας, ολοκληρώνοντας την κατάκτηση της Νορμανδίας από τους Άγγλους.
1511 – Η πόλη Μιράντολα της Ιταλίας παραδίδεται στους Γάλλους.
1795 - Ανακηρύσσεται στις Κάτω Χώρες η Βαταβική Δημοκρατία, δίνοντας τέλος στην Ολλανδική Δημοκρατία.
1817 - Ένας στρατός άνω των 5.200 ανδρών, με επικεφαλής τον στρατηγό Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν, διασχίζει τις Άνδεις από την Αργεντινή για να απελευθερώσει τη Χιλή και στη συνέχεια το Περού.
1829 – Πρεμιέρα του Α΄ μέρους του Φάουστ του Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε.
1839 - Η Αγγλική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών καταλαμβάνει το Άντεν.
1853 – Η όπερα του Τζουζέπε Βέρντι Τροβατόρε κάνει πρεμιέρα στη Ρώμη.
1861 - Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: η Τζόρτζια συντάσσεται με τη Νότια Καρολίνα, τη Φλόριντα, το Μισισίπι και την Αλαμπάμα καθώς αποσχίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
1937 - Ο Χάουαρντ Χιουζ κάνει νέο ρεκόρ στον αέρα πετώντας από το Λος Άντζελες στη Νέα Υόρκη σε 7 ώρες, 28 λεπτά και 25 δευτερόλεπτα.
1943 – Το αντιτορπιλικό Βασίλισσα Όλγα, με κυβερνήτη τον Γεώργιο Μπλέσσα, βυθίζει ανοιχτά της Τύνιδας το ιταλικό πετρελαιοφόρο Στρόμπολι.
1945 - Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: ο Κόκκινος Στρατός απελευθερώνει το γκέτο του Λοτζ. Από τους περισσότερους από 200.000 κατοίκους το 1940, λιγότεροι από 900 επέζησαν από τη ναζιστική κατοχή.
1947 – Το πλοίο Χειμάρρα βυθίζεται στο Νότιο Ευβοϊκό κόλπο με τραγικό απολογισμό 391 νεκρούς.
1949 - Η Κούβα αναγνωρίζει το Ισραήλ.
1960 - Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και η Ιαπωνία υπογράφουν σύμφωνο αμοιβαίας συνεργασίας και ασφάλειας.
1965 - Απεργιακό κύμα πλήττει την Ελλάδα, καθώς γιατροί κάθε βαθμίδας, ναυτικοί και σιδηροδρομικοί απεργούν διεκδικώντας την αύξηση των αποδοχών τους.
1969 – Ο φοιτητής Γιαν Πάλαχ πεθαίνει αφού αυτοπυρπολήθηκε τρεις μέρες νωρίτερα στην Πράγα, διαμαρτυρόμενος για την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στην Τσεχοσλοβακία. Η κηδεία του μετατρέπεται σε άλλη μία μεγάλη διαμαρτυρία.
1974 - Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας αποκτά τον έλεγχο των νησιών Παρασέλ μετά από στρατιωτική εμπλοκή μεταξύ των ναυτικών δυνάμεων της Κίνας και της Δημοκρατίας του Βιετνάμ (Νότιο Βιετνάμ).
1978 - Το τελευταίο σκαθάρι της Volkswagen που κατασκευάστηκε στη Γερμανία αφήνει το εργοστάσιο της Volkswagen στο Έμντεν. Η παραγωγή του αυτοκινήτου στο Μεξικό θα συνεχιστεί μέχρι το 2003.
1982 – Σεισμός μεγέθους 6,8 Ρίχτερ στη Λήμνο.
1983 – Συλλαμβάνεται ο Κλάους Μπάρμπι, επικεφαλής των Ναζί στη Λυών της Γαλλίας, κατηγορούμενος για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
1993 – Οι Δημοκρατίες της Τσεχίας και της Σλοβακίας γίνονται δεκτές στον ΟΗΕ.
1994 – Συμφωνία, που αποτελεί το πρώτο βήμα εξομάλυνσης των σχέσεων τους, υπογράφουν στο Μέγαρο του ΟΗΕ στη Γενεύη η Κροατία και η Γιουγκοσλαβία, που αποτελείτο πλέον από τη Σερβία και το Μαυροβούνιο.
1995 – Δικαστήριο των ΗΠΑ επιβάλλει στους κληρονόμους του Φερδινάρδο Μάρκος να πληρώσουν αποζημίωση ύψους 180 δισ. δραχμών στα θύματα του πρώην δικτάτορα των Φιλιππίνων.
1996 – Στην Τουρκία, εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στην Τανσού Τσιλέρ δίνει ο Πρόεδρος Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, μετά την αποτυχία του ισλαμιστή Νετσμεττίν Ερμπακάν να συμφωνήσει με τους πολιτικούς ηγέτες.
1997 – Ο Γιάσερ Αραφάτ γυρνά στη Χεβρώνα μετά από 30 χρόνια, προκειμένου να παραστεί στους εορτασμούς για την παράδοση της τελευταίας πόλης στη Δυτική Όχθη από τους Ισραηλινούς στους Παλαιστίνιους.

Σαν σήμερα 19 Ιανουαρίου - Γεννήσεις

399 – Πουλχερία, Βυζαντινή αυτοκράτειρα
1261 - Λαδίσλαος Α΄, βασιλιάς της Πολωνίας
1382 - Αλέξιος Δ΄ Μέγας Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας
1544 – Φραγκίσκος Β΄, βασιλιάς της Γαλλίας
1585 - Λουκίλιος Βανίνι, Ιταλός φιλόσοφος
1736 – Τζέιμς Βατ, Σκωτσέζος εφευρέτης
1798 – Ογκίστ Κοντ, Γάλλος φιλόσοφος
1807 – Ρόμπερτ Λη, Αμερικανός στρατηγός
1809 – Έντγκαρ Άλλαν Πόε, Αμερικανός συγγραφέας
1821 - Φέρντιναντ Γκρεγκορόβιους, Γερμανός ιστορικός
1826 - Γουσταύος Χέρτσμπεργκ, Γερμανός ιστορικός
1839 – Πωλ Σεζάν, Γάλλος ζωγράφος
1851 – Γιακόμπους Καπτέυν, Ολλανδός αστρονόμος
1865 - Βαλεντίν Σερόφ, Ρώσος ζωγράφος
1875 - Σκευοφύλαξ Ζερβός, Έλληνας ιατρός και αγωνιστής
1890 - Χαμπιμπουλάχ Καλακανί, Βασιλιάς του Αφγανιστάν
1897 - Καρλ Κερένυι, Ούγγρος φιλόλογος
1902 - Γεώργιος Οστρογκόρσκι, Ρώσος βυζαντινολόγος
1909 - Ασημάκης Γιαλαμάς, Έλληνας συγγραφέας
1912 - Λεονίντ Καντορόβιτς, Ρώσος οικονομολόγος
1919 - Μάριος Πλωρίτης, Έλληνας συγγραφέας και σκηνοθέτης
1920 - Χαβιέρ Πέρες ντε Κουέγιαρ, Περουβιανός πολιτικός
1921 - Πατρίσια Χάισμιθ, Αμερικανίδα συγγραφέας
1937 - Γκύντερ Λίτφιν, Γερμανός ράφτης
1941 – Πατ Πάτερσον, Καναδός παλαιστής
1942 – Γιώργος Χατζηνάσιος, Έλληνας συνθέτης
1943 – Τζάνις Τζόπλιν, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
1946 – Ντόλι Πάρτον, Αμερικανίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός
1947 – Ροντ Έβανς, Άγγλος τραγουδιστής (Deep Purple)
1947 – Έλενα Ναθαναήλ, Ελληνίδα ηθοποιός

1951 - Χαράλαμπος Αγγουράκης, Έλληνας πολιτικός
1952 - Έκτωρ Νασιώκας, Έλληνας πολιτικός
1954 – Κέιτι Σαγκάλ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1965 - Κούλης Θεοδώρου, Κύπριος συνθέτης
1967 - Βίκυ Κουλιανού, Ελληνίδα ηθοποιός και μοντέλο
1972 – Αρ Τρουθ, Αμερικανός παλαιστής
1974 - Δήμητρα Ματσούκα, Ελληνίδα ηθοποιός
1979 – Γιόσου Σαριέγκι, Ισπανός ποδοσφαιριστής
1980 – Άρβυντας Ματσιγιάουσκας, Λιθουανός καλαθοσφαιριστής
1980 – Τζένσον Μπάτον, Άγγλος οδηγός αγώνων
1981 – Δημοσθένης Μανουσάκης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1983 - Ισμαέλ Μπλάνκο, Αργεντινός ποδοσφαιριστής
1986 – Κλαούντιο Μαρκίζιο, Ιταλός ποδοσφαιριστής
1988 - Αλεξέι Βορομπιόφ, Ρώσος τραγουδιστής και ηθοποιός
1988 – Τόμας Πρωτόπαπας, Έλληνας ηθοποιός και μοντέλο
1992 - Λόγκαν Λέρμαν, Αμερικανός ηθοποιός

Σαν σήμερα 19 Ιανουαρίου - Θάνατοι

532 - Υπάτιος, Βυζαντινός ευγενής
1305 - Ρουτζέρο ντι Λαούρια, Ιταλός ναύαρχος
1345 - Ραούλ Α΄ των Μπριέν, κόμης του Ε
1526 - Ισαβέλλα της Αυστρίας, βασίλισσα της Δανίας
1576 - Χανς Ζαξ, Γερμανός συγγραφέας
1847 – Αθανάσιος Χριστόπουλος, Έλληνας ποιητής
1865 – Πιερ-Ζοζέφ Προυντόν, Γάλλος αναρχικός
1938 – Μπράνισλαβ Νούσιτς, Σέρβος συγγραφέας
1938 - Ευαγγελία Παρασκευοπούλου, Ελληνίδα ηθοποιός
1947 - Διονύσιος Κ. Βούλτσος, Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός
1948 – Τόνι Γκαρνιέ, Γάλλος αρχιτέκτονας
1954 - Μοχάμετ Αμίν Ντιντί, πολιτικός των Μαλδίβων
1969 – Γιαν Πάλαχ, Τσέχος πολιτικός ακτιβιστής
1986 - Νικόλαος Χ. Αρώνης, Έλληνας νομάρχης
1988 - Δόρα Στράτου, Ελληνίδα χορογράφος

1998 - Καρλ Πέρκινς, Αμερικανός τραγουδοποιός
1999 - Δημήτριος Μένεγας, Έλληνας δικηγόρος και νομάρχης
2000 – Χέντι Λαμάρ, Αυστριακή ηθοποιός
2007 – Χραντ Ντινκ, Τούρκος εκδότης
2010 - Χρήστος Χατζησκουλίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
2016 - Έττορε Σκόλα, Ιταλός σκηνοθέτης