Βραζιλία: Η επόμενη ημέρα μετά την εισβολή στο Κογκρέσο

Ο βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα επέστρεψε στη Μπραζίλια και πήγε να διαπιστώσει τις ζημιές στο προεδρικό μέγαρο, όπου εισέβαλαν οπαδοί του προκατόχου του, του ακροδεξιού Ζαΐχ Μπολσονάρου, ο οποίος από τη Φλόριντα όπου βρίσκεται καταδίκασε, όχι και πολύ σθεναρά, την επίθεση, που έμοιαζε με το ριμέικ αυτής στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον πριν από δυο χρόνια.

Ο Λούλα, που βρισκόταν το απόγευμα της Κυριακής στην Αρακουάρα, στην πολιτεία Σαν Πάουλου (νοτιοανατολικά), που επλήγη από πλημμύρες, πήγε κατά σειρά στο προεδρικό μέγαρο και κατόπιν στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπου επίσης εισέβαλαν και προκάλεσαν καταστροφές μπολσοναριστές, όπως και στο Κογκρέσο. Πλάνα που μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο Globo αργά το βράδυ τον εικονίζουν να συζητά με μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου, μπροστά στο κτήριο με σπασμένα παράθυρα μετά την εισβολή αυτών που εξακολουθούν να απορρίπτουν την επιστροφή του στην εξουσία, μια εβδομάδα αφού ανέλαβε την τρίτη του θητεία.

Ο Ζαΐχ Μπολσονάρου παραμένει στις ΗΠΑ, για τις οποίες αναχώρησε δύο ημέρες πριν από την ορκωμοσία του Λούλα, αρνούμενος να παραδώσει την προεδρική εσάρπα σε αυτόν που τον κέρδισε οριακά την 30ή Οκτωβρίου, που δεν συνεχάρη ποτέ.

«Οι ειρηνικές διαδηλώσεις, που συμμορφώνονται προς τον νόμο, είναι μέρος της δημοκρατίας. Ωστόσο, τα πλιάτσικα και οι εισβολές σε δημόσια κτήρια (...) αντίκεινται προς τον κανόνα», έκρινε μέσω Twitter ο πρώην πρόεδρος.

Σε άλλη ανάρτησή του απέρριψε «τις κατηγορίες χωρίς απόδειξη» του κεντροαριστερού διαδόχου. Ο Λούλα κατήγγειλε ότι ο «λόγος» του ακροδεξιού πρώην αρχηγού του κράτους «ενεθάρρυνε» τους «φασίστες βάνδαλους» να εισβάλουν στο προεδρικό μέγαρο, στο Ανώτατο Δικαστήριο και στο Κογκρέσο.

Αντιμέτωπος με μείζονα κρίση μόλις μια εβδομάδα αφότου άρχισε τη νέα του θητεία, έπειτα από τις δύο συναπτές προηγούμενες (2003-2010), ο πρόεδρος καταδίκασε τα γεγονότα «άνευ προηγουμένου στην ιστορία της Βραζιλίας».

«Θα τους βρούμε όλους και θα τιμωρηθούν», τόνισε, αναφερόμενος σε αυτούς που ευθύνονται για τις λεηλασίες και τις καταστροφές. «Θα βρούμε επίσης αυτούς που τους χρηματοδότησαν», πρόσθεσε.

Ο αρχηγός του κράτους έθεσε τις τοπικές υπηρεσίες επιβολής της τάξης υπό τη διοίκηση των ομοσπονδιακών δυνάμεων, για να αποκατασταθεί η ασφάλεια στη Μπραζίλια, όπου η αστυνομία δεν μπόρεσε να συγκρατήσει την έφοδο χιλιάδων μπολσοναριστών.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Ασφάλειας της κυβέρνησής του Φλάβιου Ντίνου δήλωσε, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ότι ο έλεγχος των εδρών των τριών εξουσιών ανακτήθηκε πλήρως και πρόσθεσε πως συνελήφθησαν πάνω από 200 άνθρωποι.

Ο κυβερνήτης του ομοσπονδιακού διαμερίσματος έκανε λόγο για πάνω από 400 συλλήψεις.

«Δεν θα καταφέρουν να καταστρέψουν τη δημοκρατία», δεσμεύτηκε χαρακτηρίζοντας τις εισβολές «τρομοκρατία» αυτών που θέλουν να γίνει «πραξικόπημα».

«Απαράδεκτη»

Ο κυβερνήτης του ομοσπονδιακού διαμερίσματος της Μπραζίλια, ο Ιμπανέις Ρόσα, σύμμαχος του πρώην προέδρου Μπολσονάρου, ζήτησε συγγνώμη μέσω βίντεο από τον πρόεδρο Λούλα. Χαρακτήρισε τους δράστες των εκτεταμένων καταστροφών στα δημόσια κτίρια «αληθινούς βάνδαλους» και «αληθινούς τρομοκράτες».
«Παρακολουθούσαμε με τον υπουργό (Δικαιοσύνης και Δημόσιας Ασφάλειας) Ντίνου όλες τις κινήσεις (...) Σε καμιά στιγμή δεν νομίζαμε πως οι διαδηλώσεις αυτές θα έπαιρναν τέτοιες διαστάσεις», πρόσθεσε.

Ο Αλεσάντρ τζι Μοράις, δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου, έδωσε εντολή να παυθεί για 90 ημέρες ο κυβερνήτης Ρόσα, εξαιτίας των σφαλμάτων και των παραλείψεων στα μέτρα ασφαλείας που επέτρεψαν την εισβολή στις έδρες των τριών εξουσιών. Ακόμη, διέταξε οι καταυλισμοί έξω από στρατιωτικές βάσεις που έχουν στήσει οπαδοί του κ. Μπολσονάρου, απαιτώντας οι ένοπλες δυνάμεις να προχωρήσουν σε πραξικόπημα, να έχουν διαλυθεί εντός 24 ωρών, να απομακρυνθούν τα οδοφράγματα και να τερματιστούν οι καταλήψεις κτιρίων. Επιπλέον, έδωσε εντολή οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Twitter και Tik Tok να αναστείλουν μέχρι νεοτέρας τη λειτουργία των λογαριασμών χρηστών που διασπείρουν αντιδημοκρατική προπαγάνδα.

Πέρα από τον κυβερνήτη του ομοσπονδιακού διαμερίσματος, και άλλοι σύμμαχοι του πρώην προέδρου καταδίκασαν τα βίαια επεισόδια, ιδίως ο Βαλντεμάρ ντα Κόστα Νέτου, ο πρόεδρος του Φιλελεύθερου Κόμματος (Partido Liberal, PL) του κ. Μπολσονάρου, που μίλησε για «λυπηρή ημέρα για το βραζιλιάνικο έθνος» και «ντροπή».

Οι εισβολές και οι καταστροφές προκάλεσαν κύμα αγανακτισμένων αντιδράσεων σε διεθνές επίπεδο. Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «εξωφρενικές» τις βιαιότητες. «Η χρήση βίας για την εξαπόλυση επιθέσεων εναντίον δημοκρατικών θεσμών είναι πάντα απαράδεκτη», ανέφερε από την πλευρά του μέσω Twitter ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησής του, ο Άντονι Μπλίνκεν.

Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν διαβεβαίωσε τον Λούλα πως μπορεί να «λογαριάζει στην ανελλιπή υποστήριξη» του Παρισιού.

Το παράρτημα της Διεθνούς Αμνηστίας στη Βραζιλία από την πλευρά του ζήτησε να διενεργηθεί «ταχεία και αμερόληπτη έρευνα» για τα γεγονότα, που θύμισαν την εισβολή την 6η Ιανουαρίου 2021 οπαδών του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο, μετά την ήττα του από τον Τζο Μπάιντεν στις εκλογές του Νοεμβρίου του 2020.

Μεγάλες ζημιές

Το κέντρο των τριών εξουσιών στη Μπραζίλια βυθίστηκε στο χάος. Μολονότι η περιοχή ήταν αποκλεισμένη από τις αρχές, οι μπολσοναριστές κατάφεραν να διαπεράσουν τις ζώνες ασφαλείας.

Αστυνομικοί προσπαθούσαν, μάταια, να τους απωθήσουν με εκτενή χρήση δακρυγόνων. Βίντεο καταγράφει διαδηλωτές να ρίχνουν έφιππο αστυνομικό κάτω και να τον ξυλοκοπούν με ρόπαλα. Τοπική ένωση δημοσιογράφων κατήγγειλε πως τουλάχιστον πέντε δημοσιογράφοι υπέστησαν επιθέσεις.

Οι ζημιές είναι μεγάλες στα τρία κτήρια, κοσμήματα της μοντέρνας αρχιτεκτονικής γεμάτα έργα τέχνης. Πίνακες ανυπολόγιστης αξίας υπέστησαν ζημιές.
«Πρέπει να αποκαταστήσουμε την τάξη έπειτα από αυτές τις εκλογές απάτη», είπε η Σάρα Λίμα, 27χρονη πολιτική μηχανικός, οπαδός του Μπολσονάρου, που πήγε στην πρωτεύουσα από την Γκοϊανέζια, 300 χιλιόμετρα μακριά.

Μπολσοναριστές διαδήλωναν έξω από στρατώνες, απαιτώντας οι ένοπλες δυνάμεις να επέμβουν, μετά την ήττα του ακροδεξιού πρώην αρχηγού του κράτους την 30ή Οκτωβρίου.

Ο πρόεδρος της Γερουσίας της Βραζιλίας, ο Χοντρίγκου Πατσέκο, καταδίκασε «τις αντιδημοκρατικές ενέργειες» που εκτυλίχθηκαν χθες, κρίνοντας πως πρέπει να τιμωρηθούν με «όλη την αυστηρότητα που προβλέπει ο νόμος».