Κοσμος

Λόκερμπι: Συνελήφθη στις ΗΠΑ ο άνθρωπος που έφτιαξε τη βόμβα που ανατίναξε την πτήση της Pan Am

To 1988 έχασαν την ζωή τους 270 άνθρωποι

Newsroom
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Λόκερμπι: Συνελήφθη στις ΗΠΑ ο άνθρωπος που έφτιαξε τη βόμβα η οποία ανατίναξε την πτήση της Pan Am

Οι αμερικανικές αρχές έχουν θέσει υπό κράτησιν τον ύποπτο για την κατασκευή της βόμβας που ανατίναξε το αεροσκάφος της πτήσης 103 της PanAm επάνω από το Λόκερμπι το 1988, ανακοίνωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.

Ο κατηγορούμενος Αμπού Αγκίλα Μοχάμαντ Μασούντ Χαΐρ Αλ-Μαρίμι θα προσαχθεί ενώπιον ομοσπονδιακού δικαστηρίου της Ουάσινγκτον, διευκρίνισε ο εκπρόσωπος.

Νωρίτερα, οι αρχές της Σκωτίας είχαν ανακοινώσει ότι Λίβυος που θεωρείται ύποπτος για την κατασκευή και τον προγραμματισμό της βόμβας που ανατίναξε την πτήση 103 της PanAm επάνω από το Λόκερμπι το 1988 σκοτώνοντας 270 ανθρώπους κρατείται στις Ηνωμένες Πολιτείες .

«Οι οικογένειες των θυμάτων της βομβιστικής επίθεσης στο Λόκερμπι πληροφορήθηκαν ότι ο ύποπτος Αμπού Αγκίλα Μοχάμαντ Μασούντ κρατείται στις Ηνωμένες Πολιτείες», αναφέρεται σε ανακοίνωση της εισαγγελίας της Σκωτίας.

«Η εισαγγελία και η αστυνομία της Σκωτίας, σε συντονισμό με την αμερικανική κυβέρνηση και τους αμερικανούς συναδέλφους, θα συνεχίσουν την έρευνα με μοναδικό σκοπό την προσαγωγή ενώπιον της δικαιοσύνης εκείνων που ενήργησαν από κοινού με τον αλ Μεγκράχι», τον μοναδικό καταδικασθέντα στην υπόθεση, αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Λόκερμπι: Το χρονικό της τρομοκρατικής επίθεσης

Η πτήση 103 της Pan Am ανατινάχτηκε από βόμβα  που είχε τοποθετηθεί σε κασετόφωνο στο χώρο αποσκευών, πάνω από το Λόκερμπι στις 21 Δεκεμβρίου 1988, ενώ εκτελούσε την πτήση Λονδίνο-Νέα Υόρκη.  Η έκρηξη διέλυσε την άτρακτο και το αεροπλάνο έπεσε φλεγόμενο σχεδόν στο κέντρο της σκωτικής πόλης, παρασύροντας στο θάνατο 243 επιβάτες, 16 άτομα του πληρώματος, καθώς και 11 άτομα κατοίκους του Λόκερμπι. Οι περισσότεροι από τα θύματα ήταν Αμερικανοί, που επέστρεφαν στην πατρίδα τους για τις ημέρες των Χριστουγέννων.To αεροσκάφος πετούσε σε σε ύψος 31000 πόδια, όταν 340 με 450 γραμμάρια από πλαστικό εκρηκτικό semtex  κρυμμένο μέσα σε ένα  Toshiba  bombeat ραδιοκασετόφωνο μέσα σε μια  ασυνόδευτη βαλίτσα, η όποια εικάζεται ότι μεταφέρθηκε από πτήση άλλης αεροπορικής στην πτήση 103, πυροδοτήθηκε στο μπροστινό μέρος του αεροσκάφους.

Η  έκρηξη άνοιξε μια τρύπα διαμέτρου 0.5 μ  σχεδόν από κάτω από το P στο λογότυπο  Pan Am, στη δεξιά πλευρά της ατράκτου. Η διάλυση του αεροσκάφους έγινε αστραπιαία. Εμπειρογνώμονες του Βρετανικού υπουργείου μεταφορών κατέληξαν ότι η μύτη του αεροπλάνου αποκολλήθηκε από το σώμα του αεροσκάφους μετά  3 δευτερόλεπτα από την έκρηξη Το μαύρο κουτί του αεροσκάφους, που είναι τοποθετημένο στην ουρά του αεροσκάφους, βρέθηκε σε ένα χωράφι από ερευνητές της αστυνομίας μέσα στις πρώτες  24 ώρες μετά την έκρηξη. Δεν υπήρξε κάποιο στοιχείο για κλήση έκτακτης ανάγκης: το  μόνο που ακούγεται είναι ένας συριστικός ήχος 180 χιλιοστών του δευτερόλεπτου καθώς η έκρηξη καταστρέφει της τηλεπικοινωνίες του αεροπλάνου. Οι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι μέσα σε 3 δευτερόλεπτα  μετά την έκρηξη το cockpit, η υπόλοιπη άτρακτος , και ο  No. 3 κινητήρας έπεφταν χωριστά .Η άτρακτος συνέχισε μπροστά και προς τα κάτω μέχρι που έφτασε  τα 19,000 πόδια  (6,000 μ), σ αυτό το σημείο η πτώση της έγινε  κατακόρυφη . Οπως έπεφτε η άτρακτος διαμελίστηκε σε μικρότερα κομμάτια ,το τμήμα με το φτερό έπεσε πρώτο στο Sherwood Crescent, όπου τα αεροπορικά καύσιμα μέσα στο φτερό αναφλέγησαν δημιουργώντας μια μπάλα φωτιάς που κατάστρεψε πολλά σπίτια.

Κάποιοι ερευνητές πιστεύουν ότι  από τους επιβαίνοντες επέζησαν της έκρηξης της βόμβας αλλά και της αποσυμπίεσης του αεροσκάφους και είναι πολύ πιθανό να ήταν ζωντανοί κατά την πρόσκρουση στο έδαφος. Οι ανακριτές έμαθαν ότι μια μητέρα βρέθηκε να κρατά  αγκαλιά το μωρό της, 2 φίλοι κρατούσαν ο ένας το χέρι του άλλου και ένας μεγάλος αριθμός επιβατών βρέθηκαν να κρατούν σταυρούς. επίσης, λέγεται ότι μια αεροσυνοδός και ένας επιβάτης βρέθηκαν ζωντανοί από κατοίκους κατέληξαν όμως πριν προλάβει να φθάσει βοήθεια.

Λόκερμπι: Ο ρόλος του Καντάφι

Η ευθύνη για την επίθεση αποδόθηκε στην Λιβύη, με τον ηγέτη της Μουαμάρ Καντάφι πολλά χρόνια αργότερα να την αποδέχεται και να δίνει γενναία αποζημίωση στις οικογένειες των θυμάτων, αν και αρχικά την αρνούνταν πεισματικά. Απέρριψε ωστόσο κατηγορηματικά τις κατηγορίες ότι ήταν ο ίδιος που έδωσε την σχετική εντολή. Το 1991, έπειτα από κοινές έρευνες των βρετανικών αρχών και του FBI, ο Αμπντέλ Μπασέτ αλ Μεγκραχί, πράκτορας των υπηρεσιών πληροφοριών της Λιβύης, όμως η χώρα αρνήθηκε να τον παραδώσει στις ΗΠΑ. 

Τελικά, το 1999, σε μία προσπάθεια να χαλαρώσουν οι κυρώσεις του ΟΗΕ κατά της χώρας του, ο Καντάφι συμφώνησε να παραδώσει τους δύο άνδρες στη Σκωτία, προκειμένου να δικαστούν στην Ολλανδία υπό το σκωτσέζικο δίκαιο. 

Στις αρχές του 2001, ο Αμπντέλ Μπασέτ αλ Μεγκραχί, καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Παρά τις αντιδράσεις των ΗΠΑ, ο  Αμπντέλ Μπασέτ αλ Μεγκραχί, ελευθερώθηκε και επέστρεψε στη Λιβύη τον  Αύγουστο του 2009, αφότου γιατροί επιβεβαίωσαν ότι είχε μόνο λίγους μήνες ζωής. Τον Δεκέμβριο του 2020, έκαναν την εμφάνισή τους πληροφορίες ότι το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης θα κατηγορούσε έναν ακόμα ύποπτο, τον Αμπού Αγκίλα Μασούντ

Το 2003, η Λιβύη αποδέχθηκε την ευθύνη της βομβιστικής επίθεσης, χωρίς να εκφράζει μεταμέλεια. Ο ΟΗΕ και οι ΗΠΑ ήραν τις κυρώσεις σε βάρος της Λιβύης και η χώρα συμφώνησε να πληρώσει στην οικογένεια κάθε θύματος περίπου 8 εκατ. δολάρια. 

Το 2004, ο πρωθυπουργός της Λιβύης είπε ότι η συμφωνία ήταν «το τίμημα της ειρήνης», υπονοώντας ότι η χώρα του αποδέχθηκε την ευθύνη μόνο για να πετύχει την άρση των κυρώσεων. Ήταν μία δήλωση που εξόργισε τις οικογένειες των θυμάτων. 

Η Pan Am Airlines, η οποία χρεοκόπησε τρία χρόνια μετά την επίθεση, έκανε αγωγή κατά της Λιβύης και αργότερα συμβιβάστηκε στα 30 εκατ. δολάρια. 

Ως βασικός υπαίτιος για την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη από ειδικό δικαστήριο της Ολλανδίας ο Αμπντέλ Μπασέτ αλ Μεγκραχί, πρώην αξιωματικός των λιβυκών μυστικών υπηρεσίων και επικεφαλής των Λιβυκών Αερογραμμών. Αποφυλακίστηκε το 2009 για ανθρωπιστικούς λόγους, καθώς έπασχε από καρκίνο σε τελικό στάδιο. Κατά τον επαναπατρισμό του στη Λιβύη του επιφυλάχθηκε υποδοχή ήρωα, γεγονός που προκάλεσε την οργή και την αγανάκτηση των ΗΠΑ. Πέθανε το 2012. Ήταν ο μόνος που καταδικάστηκε για την τραγωδία του Λόκερμπι, για την οποία 30 χρόνια μετά παραμένουν αναπάντητα πολλά ερωτηματικά.