Διπλωματικό επεισόδιο Ιταλίας - Γαλλίας

Ενώ επιτράπηκε η αποβίβαση γυναικών και παιδιών του σωστικού σκάφους Humanity 1 στη Σικελία, η Τζόρτζια Μελόνι επιμένει ότι «η Ιταλία δεν είναι μπανανία»: η ιταλική κυβέρνηση αρνήθηκε τον ελλιμενισμό του σκάφους Ocean Viking επιτρέποντας μόνο την «επιλεκτική» αποβίβαση μεταναστών από το Humanity 1.

H υπόθεση των σκαφών ΜΚΟ που ζητούν ελλιμενισμό από χώρες της Μεσογείου έχει εξελιχθεί σε μείζον ευρωπαϊκό ζήτημα. Τελικά, η Γαλλία αποφάσισε να υποδεχτεί το Ocean Viking το οποίο μπροστά στην ιταλική άρνηση κατευθύνθηκε προς την Κορσική· ταυτοχρόνως, η γαλλική κυβέρνηση κατηγορεί την ιταλική για «παραβίαση των ευρωπαϊκών αρχών» και τοποθετεί 500 συνοριοφύλακες στα σύνορά της με την Ιταλία. Το πλοίο με τους 234 μετανάστες βρισκόταν επί 17 ημέρες ανοιχτά της Κατάνια και ήταν φυσικό -και έννομο- να περιμαζέψει η Ιταλία τους επιβαίνοντες· όμως, καταλήγει σήμερα Παρασκευή στο λιμάνι της Τουλόν στη νότια Γαλλία. Οι διαχειριστές του Ocean Viking ισχυρίζονται ότι διέσωσαν αυτούς τους ανθρώπους από τις 22 μέχρι τις 26 Οκτωβρίου ενώ προσπαθούσαν να φτάσουν στις ευρωπαίκές ακτές με φουσκωτά. Tέσσερις επιβαίνοντες στο Ocean Viking που θεωρήθηκαν «εύθραυστοι» παρελήφθησαν χθες από γαλλικό ελικόπτερο και μεταφέρθηκαν σε νοσοκομείο της Μπαστιά, στην Κορσική.

Η Γαλλία έκανε το σωστό αλλά έχει ξεσπάσει διπλωματική διαμάχη ανάμεσα στις δύο γειτονικές χώρες: για το θέμα εκφράστηκαν ήδη ο Νικολά Σαρκοζί, ο Zαν-Φρανσουά Κοπέ από το κόμμα των Républicains διατυπώντοντας τη θέση του κόμματός τους για την ανεξέλεγκτη μετανάστευση τονίζοντας ωστόσο ότι  είναι ανθρωπιστικό καθήκον η υποδοχή των μεταναστών από τα καράβια. Ο Francois Ruffin από τον αριστερό συνασπισμό Nupes και ο Ian Brossat από το ΚΚ Γαλλίας χαρακτήρισαν τη στάση της Ιταλίας «επαίσχυντη», ενώ η πρόεδρος της γαλλικής θενοσυνέλευσης Yael Braun Pivet, είπε ότι οι γαλλικές αρχές θα εξετάσουν ποιος είναι στο πλοίο κι αν πρόκειται για πρόσφυγες θα γίνουν δεκτοί στη Γαλλία. H κ. Pivet υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση Μελόνι δεν συμμορφώνεται με την ευρωπαϊκή διάταξη που υποχρεώνει τη χώρα η οποία βρίσκεται πιο κοντά στο σωστικό πλοίο να του επιτρέψει τον ελλιμενισμό. Στη βροχή των γαλλικών δηλώσεων -μεταξύ των οποίων ήταν εκείνες του υπουργού Οικονομικών και του υπουργού Εσωτερικών- απάντησε ο επικεφαλής της ομάδας της Λέγκας του Βορρά στη γερουσία, Massimiliano Romeo: «Η ιταλική κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί για να υπάρξει ευρωπαϊκή συνεργασία,» είπε. «Αλλά ίσως πρέπει να αλλάξουν οι ευρωπαίκές κανόνες για τις ΜΚΟ. […] Σύμφωνα με αναφορές της Frontex, είναι οι ίδιες οι ΜΚΟ που οργανώνουν αυτές τις θαλάσσιες διαδρομές των απελπισμένων ανθρώπων με σκοπό να υπαγορεύσουν στην ιταλική κυβέρνηση μια διαφορετική μεταναστευτική πολιτική. Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε. Δεν χαράζουν οι ΜΚΟ την πολιτική· την πολιτική τη χαράζει το κράτος.» Τέλος, ο Ιταλός αξιωματούχος είπε ότι «η Γαλλία έχει υπερβολικές αντιδράσεις επί του θέματος».

Πράγματι, αμέσως μετά την ανακοίνωση του ανοίγματος του λιμανιού της Τουλόν, ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών G. Darmanin ανακοίνωσε ότι το Παρίσι θα αναστείλει τη μετεγκατάσταση 3.500 προσφύγων από την Ιταλία. Eπίσης, η Γαλλία ζητεί από όλους συμμετέχοντες στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό, ιδίως από τη Γερμανία, να κάνουν το ίδιο. «Η ιταλική κυβέρνηση θα είναι η χαμένη», πρόσθεσε σε συνέντευξη Τύπου ο υπουργός, προειδοποιώντας ότι «θα υπάρξουν εξαιρετικά ισχυρές συνέπειες στις διμερείς σχέσεις και στις σχέσεις της Ιταλίας με την ΕΕ.» Στο εξής, η Γαλλία θα ενισχύσει τους συνοριακούς ελέγχους με την Ιταλία και δεν θα δεχτεί μετανάστες που αποβιβάζονται στην Ιταλία και διασώζονται από πλοία ανθρωπιστικής βοήθειας, αντίθετα με ό,τι είχε αποδεχτεί στη συμφωνία αναδιανομής που επιτεύχθηκε με την ΕΕ.

Στο μεταξύ, οι αφίξεις μεταναστών στην Ιταλία δεν σταματούν. Προχθές το βράδυ 36 άνθρωποι διασώθηκαν ανοιχτά του νησιού Λαμπεντούζα. Στη βάρκα βρέθηκε νεκρό ένα νεογέννητο από την Ακτή Ελεφαντοστού, το οποίο φαίνεται ότι έχασε τη ζωή του από υποθερμία. Το μωρό και η 19χρονη μητέρα έρχονταν μέσω της Τυνησίας. Υπολογίζεται ότι τις τελευταίες 36 ώρες 643 άτομα έφτασαν στην Ιταλία. Ο δήμαρχος της κοινότητας Λαμπεντούζα και Λινόζα έστειλε μήνυμα SOS στην πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι και στον Υπουργό Εσωτερικών Matteo Piantedosi: «Βρισκόμαστε μπροστά σε κήρυξη πολέμου.»

Η Τζόρτζια Μελόνι, η οποία έχει υποσχεθεί στους Ιταλούς μείωση των μεταναστευτικών ροών και επιλεκτική υποδοχή αλλοδαπών, κατηγόρησε τις ΜΚΟ ότι φέρνουν στην Ιταλία μετανάστες από την Αφρική. Οι ΜΚΟ, οι οποίες διασώζουν με μεγάλα σκάφη άτομα που προσπαθούν να διασχίσουν τη Μεσόγειο με βάρκες, ζητούν ελλιμενισμό σε ιταλικά, γαλλικά και ελληνικά λιμάνια επιμένοντας ότι οι εκατοντάδες επιβάτες είναι σωσμένοι ναυαγοί. Σύμφωνα με δημοσίευμα της RaiNews, αυτή την εβδομάδα οι λιμενικές αρχές της χώρας έδωσαν άδεια σε δύο σωστικά πλοία να προσαράξουν στη Σικελία προκειμένου να δεχθούν ιατρική βοήθεια οι ταλαιπωρημένοι επιβάτες, ενώ επετράπη η προσωρινή είσοδος στη χώρα σε γυναίκες και παιδιά. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός χαρακτήρισε την απόφαση αυτή «παράξενη» τονίζοντας ότι δεν ελήφθη από μέλη της κυβέρνησής της. Πρόσθεσε ωστόσο ότι η Ιταλία σέβεται τις διεθνείς συνθήκες κι ότι θα προσφέρει βοήθεια σε εύθραυστους ανθρώπους υπό τον όρον ότι τα πλοία δεν θα εισέρχονται στα χωρικά ύδατα της Ιταλίας. «Οι επιχειρήσεις ιατρικής βοήθειας είναι δικαιολογημένες και νόμιμες, αλλά οι επιβαίνοντες δεν είναι ναυαγοί, είναι μετανάστες,» είπε. «Τα πλοία των ΜΚΟ τούς παραλαμβάνουν από διεθνή ύδατα και τους φέρνουν στην Ιταλία. Το ζήτημα της νομιμότητας είναι θεμελιώδες γνώρισμα και μέλημα της κυβέρνησής μας. Πρέπει να μάθουμε να σεβόμαστε τους κανόνες. Τέρμα στο καθεστώς μπανανίας: θέλουμε να γίνουμε η κυβέρνηση της νομιμότητας».

Από την πλευρά τους οι συνδικαλιστές των ιατρών έκαναν λόγο για την επαγγελματική τους αυτονομία υπογραμμίζοντας ότι θα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε οποιονδήποτε τις έχει ανάγκη χωρίς να ζητούν άδεια από καμιά διοικητική αρχή. Οι ιατροί απαιτούν την αποβίβαση όλων των επιβαινόντων του σκάφους Geo Barents το οποίο προσάραξε προχθές στην Κατάνια χωρίς να επιτραπεί στους μετανάστες να βγουν στη στεριά. Επίσης, στο Humanity 1, στο οποίο επέβαιναν 179 άτομα, βρίσκονται τώρα 35 άνδρες μετά την αποβίβαση στην Κατάνια των γυναικών και των παιδιών. Σύμφωνα με τον καπετάνιο του σκάφους, τον Γερμανό Joachim Ebeling, δεν έχει επιδεινωθεί μόνο η σωματική τους υγεία αλλά και η ψυχική με αποτέλεσμα να χρειάζονται επειγόντως στήριξη. Παραμένει ανοιχτά της Σικελίας το σκάφος Rise Above με 95 μετανάστες ενώ, όπως προαναφέρθηκε, το Ocean Viking με 234 άτομα φτάνει από στιγμή σε στιγμή στην Τουλόν.