Ενεργειακή κρίση: Σε αναζήτηση κοινού βηματισμού και αλληλεγγύης οι «27»

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που συνέρχονται σήμερα στη Πράγα, προσπαθούν να ξεπεράσουν τις διαφορές τους για να διαμορφώσουν κοινή απάντηση στην εκτίναξη των τιμών της ενέργειας που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Σε μία επίδειξη ενότητας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς έφθασαν μαζί στο κάστρο της πρωτεύουσας της Τσεχίας, με τον ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε κατά πόδας. Αλλά η εικόνα δεν φτάνει για να κρύψει την πρόσφατη ένταση ανάμεσα στο Παρίσι και το Βερολίνο για τα ενεργειακά θέματα.

Οι τρεις ηγέτες επρόκειτο να συζητήσουν εντός του πρωινού με τους ευρωπαίους ομολόγους τους τα νέα μέτρα που προτείνει η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η ευρωπαϊκή οικονομία εξαρτάται πλήρως από τις εισαγωγές υδρογονανθράκων και πλήττεται όσο καμία άλλη από τις διακοπές στην τροφοδοσία επιβάλλει η Μόσχα.

Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ενωση πασχίζει και πάλι να βρει κοινό βηματισμό, λόγω των τεράστιων διαφορών μεταξύ των χωρών που επενδύουν στην πυρηνική ενέργεια, όπως η Γαλλία, εκείνων που εξαρτώνται από τον άνθρακα, όπως η Γερμανία και εκείνων που συνδέονται ιστορικά με τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες στην κεντρική Ευρώπη.

«Χρειαζόμαστε καλύτερο συντονισμό για να βοηθήσουμε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Λετονίας Κρισγιάνις Κάρινς, προειδοποιώντας για τις απόπειρες μεμονωμένων κινήσεων, μετά την κατακραυγή που προκάλεσε την περασμένη εβδομάδα το σχέδιο των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ του Βερολίνου για την προστασία της γερμανικής οικονομίας.

«Με το πρόσχημα ότι μία χώρα μέλος μπορεί να δανεισθεί περισσότερα, δεν πρέπει να έχει την δυνατότητα να επιδοτήσει περισσότερο τις επιχειρήσεις του, κάνοντας ανταγωνιστικότερες των γειτόνων του», είπε ο λετονός πρωθυπουργός. 

«Δείξτε αλληλεγγύη! Στις δύσκολες στιγμές πρέπει να υπάρχει συμφωνία για κοινά μέτρα και όχι γι' αυτά που βολεύουν περισσότερο μία χώρα», δήλωσε, απευθυνόμενος στους Γερμανούς , και ο πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι.

Η πρόεδρος της Κομισιόν επιβεβαίωσε ότι «επιβολή πλαφόν στις τιμές της ενέργειας» θα συζητηθεί. «Το θέμα είναι με ποιον τρόπο και για ποιες προμήθειες», πρόσθεσε. Δεκαπέντε κράτη μέλη, ανάμεσά τους και η Γαλλία, ζητούν περιορισμό των τιμών σε όλες τις εισαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Το σχήμα απορρίπτεται , προς το παρόν, από το Βερολίνο.

«Ακούγεται μια χαρά στα χαρτιά, αλλά μπορεί να προκαλέσει προβλήματα», προειδοποίησε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ. Ισως να έχουμε πλαφόν επί των τιμών, αλλά μπορεί να μην έχουμε ενέργεια, διότι δεν είμαστε οι μόνοι πελάτες στον κόσμο».

Αλλο σημείο σύγκρουσης: η μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που τιμωρεί τους καταναλωτές με αυξημένες τιμές που διαμορφώνονται με βάση τιμή του φυσικού αερίου.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρότεινε την Τετάρτη προσωρινή επιβολή πλαφόν στις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, πριν από την αναδιάρθρωση της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας που ζητά το Παρίσι.

Καμία μεγάλη ανακοίνωση δεν αναμένεται για σήμερα, καθώς η άτυπη σύνοδος κορυφής έχει ως στόχο την προετοιμασία των αποφάσεων που θα ληφθούν στην προσεχή ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής στις 20 και 21 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες. 

Οι Ευρωπαίοι πρέπει επίσης να λύσουν το θέμα της απροθυμίας των προμηθευτών.

Είκοσι τρεις πετρελαιοπαραγωγές χώρες, με επικεφαλής την Σαουδική Αραβία, ανακοίνωσαν την Τετάρτη δραστική μείωση της παραγωγής τους με στόχο την συγκράτηση των τιμών, ένα δώρο προς την Μόσχα και ένα χαστούκι για την Δύση.

Η εξέλιξη υπογραμμίζει την δυσκολία που έχουν οι αγοραστές να επιβάλουν τις τιμές τους στους προμηθευτές, ακόμη και αν είναι «φίλοι».

Η πρόεδρος της Κομισιόν προτείνει επίσης την ανάπτυξη από κοινού αγοράς φυσικού αερίου, αλλά και την αύξηση του πακέτου των 20 δισεκατομμυρίων ευρώ ευρωπαϊκών επιδοτήσεων που έχει ήδη εγκριθεί για την ανάπτυξη των υποδομών που απαιτούνται για την απεξάρτηση από την Μόσχα, την ώρα που ορισμένες χώρες ζητούν νέα αμοιβαιοποιημένη χρηματοδότηση σε ευρωπαϊκή κλίμακα.

«Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο», προειδοποίησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, καθώς οι ευρωπαϊκές εργοδοτικές ενώσεις σήμαναν στο τέλος του Σεπτεμβρίου συναγερμό για άμεσο κίνδυνο επιβίωσης χιλιάδων επιχειρήσεων.

Μέχρι στιγμής, οι 27 έχουν συμφωνήσει για την παρακράτηση μέρους των υπερκερδών των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας υπέρ των καταναλωτών, καθώς και για την επιβολή από κοινού περιορισμών στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.

Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα επαναδιατυπώσουν σήμερα την συνέχιση της υποστήριξής τους προς την Ουκρανία. Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε χθες το βράδυ ότι μπορεί να ανακοινώσει νέες αποστολές όπλων προς το Κίεβο, κυρίως συστημάτων πυροβολικού Caesar.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP