Νόμπελ Ειρήνης 2022: Στον λευκορώσο ακτιβιστή Άλις Μπιαλιάτσκι και σε δυο οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων το βραβείο

Οδικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Αλις Μπιαλιάτσι και δύο οργανισμοί τιμήθηκαν φέτος με το Νόμπελ Ειρήνης, τη σημαντικότερη διάκριση του 20ου και 21ου αιώνα που απονέμεται - με βάση τη διαθήκη του Αλφρεντ Νόμπελ - «στο πρόσωπο που είχε τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην αδελφοποίηση των εθνών, στην κατάργηση ή τη μείωση των στρατιωτικών δυνάμεων και στη διεξαγωγή και προώθηση ειρηνευτικών διαδικασιών».

Με το φετινό βραβείο, η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ επιθυμεί να τιμήσει τρεις εξαιρετικούς πρωταθλητές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και της ειρηνικής συνύπαρξης στις γειτονικές χώρες Λευκορωσία, Ρωσία και Ουκρανία.

Έχουν κάνει εξαιρετική προσπάθεια για να τεκμηριώσουν τα εγκλήματα πολέμου, τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την κατάχρηση εξουσίας. Μαζί καταδεικνύουν τη σημασία της κοινωνίας των πολιτών για την ειρήνη και τη δημοκρατία.

Θυμίζουμε ότι το Νόμπελ Ειρήνης του περασμένου έτους (2021), είχε απονεμηθεί στους δημοσιογράφους Maria Ressa (Φιλιππίνες) και Dmitry Muratov (Ρωσία) «για τις προσπάθειές τους να διασφαλίσουν την ελευθερία της έκφρασης, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για τη δημοκρατία και τη διαρκή ειρήνη».

Άλες Μπιαλιάτσκι - ο άνθρωπος που ενσαρκώνει την πραάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία

Ο 60χρονος Μπιαλιάτσκι συνελήφθη για «φοροδιαφυγή», μια υπόθεση που θεωρείται εκδίκηση του προέδρου της Λευκορωσίας Αλεξάντρ Λουκασένκο που βρίσκεται στην εξουσία από το 1994 και ο οποίος έχει φιμώσει κάθε μορφή αμφισβήτησης μέσω συλλήψεων και της βίαιης καταστολής του τεράστιου κινήματος αμφισβήτησης που ξέσπασε μετά τις εκλογές, το καλοκαίρι του 2020.

Τότε και επί πολλές εβδομάδες δεκάδες χιλιάδες Λευκορώσοι, αψηφώντας τον φόβο, βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για την επανεκλογή του Λουκασένκο για μια έκτη θητεία στην προεδρία. Στο πλευρό τους η Viasna κατέγραφε τις συλλήψεις, τις καταγγελίες για βασανιστήρια στις φυλακές και τους τραυματίες.

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που φυλακίζεται ο Μπιαλιάτσκι.

Βρέθηκε στη φυλακή επί σχεδόν τρία χρόνια, από το 2011 ως το 2014, και πάλι με αφορμή κάποια φορολογική παράβαση. Η σύλληψή του τότε είχε γίνει μερικούς μήνες μετά τις προεδρικές εκλογές, έπειτα από τις οποίες είχαν και πάλι ξεσπάσει διαδηλώσεις που κατεστάλησαν με τη βία.

«Συνεχής καταστολή»

«Στη διάρκεια των 25 ετών ακτιβισμού του, ο Μπιαλιάτσκι αντιμετώπισε συνεχή καταστολή», είχε αποκαλύψει πέρυσι η μη κυβερνητική οργάνωση Human Rights Watch, όταν το όνομά του είχε πρωτοακουστεί για το Νόμπελ Ειρήνης.

Αφού κατέστειλε τις διαδηλώσεις το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2020, το καθεστώς της Λευκορωσίας άρχισε να επιτίθεται εναντίον επικριτικών μέσων ενημέρωσης και οργανισμών, φυλακίζοντας τους επικεφαλής τους ή απλούς ακτιβιστές για διάφορούς λόγους. Η Viasna και ο Μπιαλιάτσκι δεν αποτέλεσαν εξαίρεση.

«Η βίαιη καταστολή της Viasna δεν αποτελεί παρά μέρος των διώξεων εναντίον της κοινωνίας των πολιτών, την οποία έχει αποφασίσει ο πρόεδρος Αλεξάντρ Λουκασένκο», είχε καταγγείλει το Human Rights Watch.

H Viasna ιδρύθηκε το 1996 στη διάρκεια των μαζικών φιλοδημοκρατικών διαδηλώσεων στη Λευκορωσία και ξεκίνησε το έργο της προσφέροντας βοήθεια στους κρατούμενους και τους συγγενείς τους.

Στη συνέχεια στράφηκε στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εν γένει, σε μια χώρα που οι παραβιάσεις είναι συστηματικές.

Μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (FIDH), η Viasna αναδείχθηκε σε βασικό παρατηρητή των πληγμάτων στα δικαιώματα, καταμετρώντας τις συλλήψεις στη διάρκεια διαδηλώσεων, υπερασπιζόμενη πολιτικούς κρατούμενους και παρακολουθώντας τη διεξαγωγή εκλογών.