Τζόρτζια Μελόνι: Πόσο ανησυχεί η Ευρώπη από την πολιτική επίγονο του Μουσολίνι;

Αν οι τελευταίες γνωστές δημοσκοπήσεις, της 10ης Σεπτεμβρίου, οι οποίες προέβλεπαν καθαρή νίκη του δεξιού συνασπισμού (FdI, Λέγκα, Φόρτσα Ιτάλια) επαληθευτούν, τότε η 45χρονη Τζόρτζια Μελόνι, θα γίνει πρωθυπουργός. Το τελευταίο 15νθήμερο δεν δημοσιεύονται δημοσκοπήσεις, κι αυτό το σιωπητήριο προσθέτει ένα ακόμη στοιχείο αγωνίας στο σημερινό exit poll. Αγωνίας που μάλλον κυριεύει περισσότερο τους εκτός Ιταλίας παρά τους ίδιους τους Ιταλούς, οι οποίοι μοιάζει να αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερη στωικότητα τα σενάρια της κάλπης. Ως επικεφαλής της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Μελόνι θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των απαντήσεων της Ε.Ε. στις κρίσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη. Το γεγονός αυτό γεννά αρκετούς φόβους στους κόλπους της Ευρώπης.

Με τους κυριότερους να συνοψίζονται ως εξής:

Η Ιταλία είναι η χώρα με το μεγαλύτερο χρέος στην Ευρώπη. Τις προηγούμενες ημέρες, το Politico -επικαλούμενο ευρωπαϊκές πηγές- ανέφερε ότι στις αίθουσες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Κομισιόν, οι αξιωματούχοι όντως ανησυχούν. «Ναι, ανησυχούμε. Η Ιταλία είναι εδώ και καιρό ένας από τους αδύναμους κρίκους της οικονομίας της Ευρωζώνης. Τα επίπεδα χρέους της είναι υψηλά. Αυτό που συμβαίνει στην Ιταλία έχει σημασία», σημείωσε αξιωματούχος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.  Η Μελόνι θα μπορούσε, για παράδειγμα, να επιβραδύνει κάποιες από αυτές τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που είχαν ξεκινήσει να υλοποιούνται από τον Ντράγκι, πλην όμως η υλοποίηση των εν λόγω μεταρρυθμίσεων αποτελεί προϋπόθεση για την εξασφάλιση χρηματοδότησης στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ μετά την πανδημία.

Η κυβέρνηση Μελόνι θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει τις αγορές, αλλά και να εξασφαλίσει την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, η οποία ανέρχεται αυτή τη στιγμή στα 247 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω διάφορων ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η προβλεπόμενη ανάπτυξη της ιταλικής οικονομίας δεν θα ξεπεράσει το 0,8%. Βρίσκεται, λοιπόν, η Ιταλία ενώπιον μιας πιθανής οικονομικής κρίσης, που θα μπορούσε να συμπαρασύρει την ευρωπαϊκή οικονομία

Ο Γερμανός σχολιαστής Βόλφγκανγκ Μίνχαου θεωρεί ότι θα ήταν λάθος για την Ευρωπαϊκή Ενωση να αντιδράσει υπερβολικά στην άνοδο της Μελόνι. «Δεν πρέπει να υποτιμήσουμε τη Μελόνι. Είναι λιγότερο παρορμητική από τον Ματέο Σαλβίνι, έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ και παράλληλων νομισμάτων. Δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται για τις λεπτομέρειες της δημοσιονομικής πολιτικής και θα αφήσει το υπουργείο Οικονομικών σε κάποιον ενήλικο. Δεν αναμένω δυσάρεστες δημοσιονομικές εκπλήξεις. Αλλά περιμένω ότι θα επαναδιαπραγματευτεί τους όρους του Ταμείου Ανάκαμψης και εκεί υπάρχει περιθώριο διαμάχης», γράφει.

Πρώτη φορά από το τέλος του δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, η Ιταλία θα αποκτήσει πρωθυπουργό που προέρχεται από ένα κόμμα που έχει αναφορές στον φασισμό, με την τρίχρωμη μουσολινική φλόγα ως έμβλημά του.  Σε ένα διάσημο κλιπ από το 1996, η Τζόρτζια Μελόνι δήλωνε οπαδός του Ιταλού δικτάτορα: «Πιστεύω ότι έκανε πράγματα για την Ιταλία και αυτό είναι το σημαντικότερο», έλεγε. Η σημερινή Μελόνι δεν λέει πια τέτοια. «Είμαι η Τζόρτζια, μάνα, Ιταλίδα και χριστιανή», συστήνεται. Μια μεγάλη, ιδρυτική της ευρωπαϊκής ενοποίησης χώρα θα έχει κυβέρνηση από την ακραία εκδοχή ακροδεξιάς. Η Μελόνι βασίζεται σε μια δεμένη ομάδα συμμάχων που είναι μαζί της για χρόνια. Στο κόμμα είναι και η αδερφή και ο κουνιάδος της. Ο κύκλος της, σύμφωνα με τα λόγια ενός πρώην βουλευτή, είναι «κλειστός»  Πάντως, η πίστη της Μελόνι στις ρίζες της κινδυνεύει επίσης να εμποδίσει τη μετάβαση των «Αδελφών της Ιταλίας» σε ένα κόμμα με πιο μετριοπαθείς θέσεις. Η Μελόνι έχει αρνηθεί να αφαιρέσει τη φλόγα που σχετίζεται με τον φασισμό από το σήμα του κόμματός της, επειδή είναι μέρος της ιστορίας τους.

Ωστόσο, η διακυβέρνηση σε έναν συνασπισμό κομμάτων απαιτεί αναπόφευκτα συμβιβασμούς, σημειώνει το Politico. Η Μελόνι έχει ρίξει πάντως  τελευταία, αρκετό νερό στο μείγμα των ακροδεξιών θέσεών της.  Και στα οικονομικά ζητήματα οι περισσότεροι αναλυτές ελπίζουν πώς θα επικρατήσει ο ρεαλισμός. «Η Ιταλία της Μελόνι δεν πρέπει να είναι πολύ διαφορετική από αυτή του Ντράγκι», υποστηρίζει ο ευρωβουλευτής Σάντρο Γκάζι. «Η Μελόνι είναι υπέρ μιας πολιτικής που στηρίζει τις επενδύσεις και εκσυγχρονίζει την οικονομία. Εχει εγκαταλείψει επίσης τη θέση της εξόδου της Ιταλίας από το ευρώ», προσθέτει.

Η Ιταλία, στους μήνες που το τιμόνι της κρατούσε η κυβέρνηση Ντράγκι, είχε αποκτήσει έναν βαρύνοντα ρόλο στην διεύθυνση των ευρωπαϊκών υποθέσεων. Αν την κυβέρνηση του πιο Ευρωπαίου από τους Ιταλούς πολιτικούς, διαδεχθεί ένας συνασπισμός πολιτικών που έχουν κάνει καριέρα στον ευρώ-σκεπτικισμό, μια μαύρη τρύπα κινδυνεύει να ανοίξει στην καρδιά της Ευρώπης, με την ενίσχυση του μαύρου μετώπου Ουγγαρίας, Πολωνίας, τώρα πια και Ιταλίας. Οι περισσότεροι αναλυτές βλέπουν μάλιστα ότι η Μελόνι θα προσπαθήσει να συγκροτήσει έναν νέο άξονα Ιταλίας-Πολωνίας- Ουγγαρίας. Παρά τις ιδεολογικές διαφορές μεταξύ της Μελόνι ,του Ούγγρου ηγέτη Βίκτορ Όρμπαν και του πολωνού πρωθυπουργού Ματέους Μοραβιέτσκι, υπάρχει συμφωνία σε σημαντικά σημεία. Οπως στην αντι-μεταναστευτική πολιτική. Ο μηχανισμός ευρωπαϊκών αποφάσεων, ήδη προβληματικός, κινδυνεύει με πλήρες μπλοκάρισμα. Ο Ντράγκι ενθάρρυνε επίσης φιλελεύθερες, ΝΑΤΟϊκές πολιτικές και τις στενές σχέσεις με τον Εμανουέλ Μακρόν και τον Όλαφ Σολτς, καθώς και με τον Τζο Μπάιντεν. Η Μελόνι, από την πλευρά της, έχει δηλώσει ότι είναι υπέρ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, η προσέγγισή της όσον αφορά στις ΗΠΑ στρέφεται προς τη δεξιά του Τραμπ, ενώ μίλησε στο Συνέδριο Συντηρητικής Πολιτικής Δράσης φέτος, μαζί με τον Όρμπαν.

Οι FT παρατηρούν ότι παρά την τεχνογνωσία του Ντράγκι, η Ιταλία δεν θα μπορούσε να κυβερνάται από τεχνοκράτες για πάντα. Σύμφωνα με τους FT, η Ε.Ε. θα πρέπει να ενθαρρύνει την ανάληψη της πρωθυπουργίας από την επικεφαλής του πρώτου κόμματους των εκλογών, παρά τις διαφορετικές της θέσεις. Το να σνομπάρουν οι Βρυξέλλες μια κυβέρνηση της Μελόνι, παρά τις αντιφιλελεύθερες απόψεις της, θα την ωθούσε μόνο στις πιο σκοτεινές γωνιές του εθνικισμού του Ούγγρου Βίκτορ Όρμπαν.

Σε μια κρίσιμη φάση του πολέμου στην Ουκρανία, όπου η ενιαία ευρωπαϊκή στάση απέναντι στην Μόσχα κλονίζεται και η κοινή απάντηση στα ακραία σενάρια ενεργειακής κρίσης είναι πιο αναγκαία από ποτέ, η Ιταλία, μια χώρα με κεντρικό ως τώρα ρόλο, θα βρεθεί με μια κυβερνητική τριάδα, τα δύο τουλάχιστον μέλη της οποίας (Σαλβίνι, Μπερλουσκόνι) με δυσκολία κρύβουν τον φιλοπουτινισμό τους. Μόλις χθες, ο Μπερλουσκόνι προκάλεσε σκάνδαλο υιοθετώντας επιχειρήματα του Κρεμλίνου για την εισβολή.  Παρά την ευρωσκεπτιστική της αντίληψη, η Μελόνι έχει ρίξει προεκλογικά τους τόνους υποστηρίζοντας ότι δεσμεύεται να συνεχίσει τις πολιτικές του Μάριο Ντράγκι για στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία και τη σκληρή γραμμή για τις κυρώσεις στη Ρωσία. 

Με πληροφορίες από Politico, FT, K Report.