Κοσμος

Επιμένει κανείς ότι η μαντίλα είναι επιλογή;

Αυτό που επιλέγουμε για να μην κινδυνεύσουμε, είτε σωματικά είτε ψυχικά, είτε κοινωνικά δεν είναι επιλογή. Είναι καταναγκασμός

Μάνος Βουλαρίνος
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η μαντήλα ως σύμβολο της καταπίεσης των γυναικών και οι απόψεις περί «επιλογής» και «σεβασμού στον πολιτισμό».

Δεν είναι κρίμα που οι γυναίκες στο Ιράν (αλλά και οι άντρες που τους συμπαρίστανται) δεν έχουν ενημερωθεί ότι η μαντίλα είναι επιλογή και όχι σύμβολο καταπίεσης; Δεν είναι κρίμα που δεν έχουν δει τη σχετική καμπάνια του συμβουλίου της Ευρώπης; Δεν είναι κρίμα που καίνε τις μαντίλες βάζοντας τις ζωές τους σε κίνδυνο επειδή δεν είχαν την τύχη να τους έχει εξηγήσει κάποιο πουπουλομεγαλωμένο (θα έλεγα «μοσχαναθρεμένο» αλλά μάλλον θα είναι βίγκαν) ευρωπαιόπουλο ότι η μαντίλα είναι ένα βασικό κομμάτι της κουλτούρας τους και πρεπει να την αντιμετωπίζουν με σεβασμό; 

Θα ήταν κρίμα, αν όλα αυτά περί «επιλογής» και «σεβασμού στον πολιτισμό» δεν ήταν μπούρδες ενοχικών προνομιούχων που γοητεύονται από καθετί που διαφοροποιείται από τη δυτική κουλτούρα, όσο φρικτό κι αν είναι.

Γιατί η μαντίλα είναι τόσο επιλογή όσο και οι αλυσίδες. Eίναι το σύμβολο της καταπίεσης των γυναικών όχι μόνο στις χώρες που επιβάλλεται από τον νόμο, αλλά και στις χώρες που επιβάλλεται από τους άγραφους νόμους της μικρής κοινωνίας στην οποία η γυναίκα ζει. Για μια νεαρή μουσουλμάνα που έχει μεγαλώσει με την ιδέα ότι γυναίκα χωρίς μαντίλα είναι μια γυναίκα χωρίς ηθική, για ένα κορίτσι που ξέρει ότι, αν βγάλει τη μαντίλα της, θα γίνει το μαύρο πρόβατο της οικογένειας ή/και δακτυλοδεικτούμενη στη γειτονιά, η μαντίλα δεν είναι επιλογή, όσο και να επιμένουν οι οπαδοί μιας «πολυπολιτισμικότητας» (του ποπού) που βάζει τους πολιτισμούς σε έναν κουβά και τους ανακατεύει χωρίς διάκριση. Χωρίς να κρατάει αυτά που ωφελούν και να πετάει αυτά που βλάπτουν. Χωρίς καν να καταλαβαίνει ότι ένας πολιτισμός που έχει κατακτήσει την ισότητα των φύλων δεν έχει την ίδια αξία με έναν πολιτισμό που επιβάλλει και περιφρουρεί ως κόρη οφθαλμού την ανισότητα.

Κυκλοφορεί η άποψη σύμφωνα με την οποία η μαντίλα είναι καταπίεση στις μουσουλμανικές χώρες που είναι υποχρεωτική, αλλά στην Ευρώπη, που δεν επιβάλλεται από τον κρατικό νόμο, είναι επιλογή. Σοβαρά; Δηλαδή οι γυναίκες καταπιέζονται με τη μαντίλα στις μουσουλμανικές χώρες και όταν μεταναστεύουν επιλέγουν να φορούν το σύμβολο της καταπίεσής τους; Τόσο πολύ τις διασκέδαζε η καταπίεση που θέλουν να τη νιώθουν παντού; Ξέρετε πολλούς δούλους που, όταν ελευθερώθηκαν, μπορούσαν να βγάλουν τις αλυσίδες αλλά εκείνοι, παρότι ελεύθεροι πια, επέλεξαν να συνεχίσουν να τις φορούν ως κόσμημα ή ως κομμάτι της πολιτιστικής τους κληρονομιάς; 

Προφανώς κάποιες φορές, κάποιοι καταπιεσμένοι εσωτερικεύουν την καταπίεση και την αντιλαμβάνονται ως αναπόσπαστο κομμάτι μιας αναλλοίωτης πραγματικότητας ή ακόμα και ως στοιχείο της ταυτότητάς τους. Μπορεί να ακούσετε μια γυναίκα να λέει «άντρας είναι, θα ρίξει και κάνα χαστούκι» ή «θέλω τον άντρα να βαράει», και για κάποιες γυναίκες μπορεί η χειροδικία να μην είναι όχι απλώς αιτία μήνυσης αλλά ούτε καν αιτία χωρισμού. Λέτε αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε τη χειροδικία ως ένα πολιτιστικό στοιχείο άξιο σεβασμού; Λέτε να σημαίνει ότι υπάρχουν περιπτώσεις που μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την ενδοοικογενειακή βία ως επιλογή του θύματος;

Φίλες, φίλοι και οι υπόλοιποι, επιλογή είναι μόνο κάτι το οποίο δεν απειλούμαστε αν δεν το επιλέξουμε. Αυτό που επιλέγουμε για να μην κινδυνεύσουμε, είτε σωματικά είτε ψυχικά, είτε κοινωνικά δεν είναι επιλογή. Είναι καταναγκασμός. Πάντα ήταν και πάντα θα είναι ό,τι κι αν λένε οι δήθεν προοδευτικοί αλλά στην πραγματικότητα απλώς αφελείς (στην καλή περίπτωση που δεν είναι πονηροί). Και μπράβο τους.

Υ.Γ.: Τα γεγονότα στο ισλαμικό Ιράν υπενθυμίζουν πόσο προνομιούχοι είμαστε όσοι ζούμε στη χριστιανική Δύση (ακόμα και στο κάπως καθυστερημένο βαλκανικό κομμάτι της), η οποία ευτυχώς δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το ισλαμικό Ιράν. Κι αυτή είναι μια πολιτισμική κατάκτηση άξια σεβασμού και περιφρούρησης. Για το καλό όλων, είτε γεννήθηκαν εδώ είτε όχι.