Νεκρός από χτύπημα των ΗΠΑ ο αρχηγός της Αλ Κάιντα, Αϊμάν αλ Ζαουάχρι

Ο Τζο Μπάιντεν τόνισε πως αποδόθηκε δικαιοσύνη και εξήγησε ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών εντόπισαν τον επικεφαλής της Αλ Κάιντα νωρίτερα φέτος και ότι διεξήχθη αεροπορικό πλήγμα στην Καμπούλ.

Σύμφωνα με τον κ. Μπάιντεν, στο αεροπορικό πλήγμα,νωρίτερα ανακοινώθηκε από στελέχη της κυβέρνησής του ότι έγινε με UAV της CIA,δεν έχασε τη ζωή του κανένα μέλος της οικογένειας του επικεφαλής της Αλ Κάιντα.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ διεμήνυσε ακόμη ότι η Ουάσινγκτον δεν θα επιτρέψει το Αφγανιστάν να γίνει ποτέ ξανά ασφαλές καταφύγιο για τρομοκράτες.

Παράλληλα, αμερικανός αξιωματούχος τόνισε σε δημοσιογράφους ότι η επιχείρηση που είχε αποτέλεσμα να εξοντωθεί ο ηγέτης της Αλ Κάιντα έγινε από αέρος και χωρίς να υπάρχει καμιά αμερικανική παρουσία στο πεδίο. Ενώ χαρακτήρισε την παρουσία του Αϊμάν αλ Ζαουάχρι στην πρωτεύουσα του Αφγανιστάν «ξεκάθαρη παραβίαση» των συμφωνιών που είχε υπογράψει οι Ταλιμπάν με τις ΗΠΑ

Αυτή είναι η πρώτη γνωστή αμερικανική αεροπορική επιδρομή στην Καμπούλ αφότου ανακατέλαβαν την εξουσία στο Αφγανιστάν οι Ταλιμπάν πριν από σχεδόν έναν χρόνο, τη 15η Αυγούστου 2021, καθώς αποχωρούσε με εσπευσμένο και χαοτικό τρόπο το διπλωματικό και στρατιωτικό προσωπικό δυτικών κρατών.

Αλ Ζαουάχρι: Ο γιατρός που έγινε δεξί χέρι του Μπιν Λάντεν

Ο Αιγύπτιος Αλ-Ζαουάχρι έγινε ηγέτης της Αλ Κάιντα μετά τη δολοφονία του Οσάμα Μπιν Λάντεν το 2011 στο Αμποταμπάντ του Πακιστάν από Αμερικανούς Πεζοναύτες.

Γόνος αξιοσέβαστης οικογένειας, που ανέδειξε πληθώρα γιατρών και ακαδημαϊκών, ο Ζαουάχρι διώχθηκε από το καθεστώς Νάσερ για τη συμμετοχή του στο κίνημα των «Αδελφών Μουσουλμάνων», που αποτέλεσε την ιστορική μήτρα για τις περισσότερες μαχητικές, ισλαμικές οργανώσεις της Μέσης Ανατολής.

Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Λόρενς Ράιτ- στο βραβευμένο με Πούλιτζερ βιβλίο του «The Looming Tower»-, η εκτέλεση του Κουτμπ από την κυβέρνηση της Αιγύπτου το 1966 ήταν που ενέπνευσε τον 15χρονο τότε Ζαουάχρι να δημιουργήσει μια ομάδα νεαρών φίλων σε ένα υπόγειο κελί αφιερωμένη στην ανατροπή της κυβέρνησης της Αιγύπτου και την εγκαθίδρυση μιας ισλαμικής θεοκρατίας. Η μικρή ομάδα οπαδών του Ζαουάχρι εξελίχθηκε τελικά σε μια οργάνωση γνωστή ως Jamaat al-Jihad, ή Ομάδα Τζιχάντ.

Γιατρός στο επάγγελμα, με μάστερ στη Χειρουργική, ο Ζαουάχρι πολέμησε εναντίον των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν και, στη συνέχεια, ίδρυσε την «Ισλαμική Τζιχάντ» στην Αίγυπτο. H τελευταία πιστεύεται ότι βρισκόταν πίσω από τη δολοφονία του Αιγύπτιου προέδρου Ανουάρ Σαντάτ, το 1981.

O Ζαουάχρι καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο, στην Αίγυπτο και επανήλθε στο Αφγανιστάν, όπου γύρω στο 1989, με συνίδρυσαν της Αλ Κάιντα. Ο Αλ Ζαουάχρι ήταν γνωστός σαν ο εγκέφαλος της οργάνωσης, ενώ ο Μπιν Λάντεν ήταν ο χαρισματικός ηγέτης της. Ο Aιγύπτιος πραγματοποίησε τουλάχιστον μία επίσκεψη στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1990, μια σύντομη περιήγηση στα τζαμιά της Καλιφόρνια χρησιμοποιώντας ως δικαιολογία τη συγκέντρωση χρημάτων για μουσουλμανικές φιλανθρωπικές οργανώσεις που παρέχουν υποστήριξη σε Αφγανούς πρόσφυγες. Ταυτόχρονα, συνέχισε να πιέζει τους Αιγύπτιους οπαδούς του για μεγαλύτερες και πιο θεαματικές επιθέσεις στο εσωτερικό, πιστεύοντας ότι τέτοιες σοκαριστικά βάναυσες τακτικές θα τραβούσαν την προσοχή των μέσων ενημέρωσης και θα «έπνιγαν» τις πιο μετριοπαθείς φωνές που υποστήριζαν τη διαπραγμάτευση και τον συμβιβασμό.

Ενώ ζούσε στο Αφγανιστάν το 1997, ο Ζαουάχρι βοήθησε στο σχεδιασμό μιας άγριας επίθεσης σε ξένους τουρίστες στα περίφημα ερείπια του Λούξορ της Αιγύπτου, μια έξαψη βίας διάρκειας 45 λεπτών που στοίχισε τη ζωή σε 62 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων Ιάπωνες τουρίστες, μια 5χρονη Βρετανίδα και τέσσερις Αιγύπτιοι ταξιδιωτικοί οδηγοί.

Ακολούθησε κατακραυγή για τη σφαγή και ο Ζαουάχρι ανακοίνωσε ότι οι επιχειρήσεις στην Αίγυπτο δεν ήταν πλέον δυνατές και ότι η μάχη μετατοπιζόταν στο Ισραήλ και τον κύριο σύμμαχό του, τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η ομάδα του συγχωνεύτηκε επίσημα με τη μεγαλύτερη και καλύτερα χρηματοδοτούμενη Αλ Κάιντα ή τη «Βάση» του Μπιν Λάντεν.

Το 1998, ο Αλ Ζαουάχρι εξέδωσε φετφά που παρότρυνε τον κάθε μουσουλμάνο να επιτελέσει το καθήκον του: να σκοτώσει Δυτικούς μέχρι «να αποσύρουν τους στρατούς τους από όλα τα εδάφη του Ισλάμ».

Μαζί με άλλα ανώτερα μέλη της Αλ Κάιντα, ο αλ Ζαουάχρι θεωρείται ότι έχει σχεδιάσει την επίθεση στις 12 Οκτωβρίου 200, στο USS Cole στην Υεμένη, από την οποία σκοτώθηκαν 17 ναύτες των ΗΠΑ και τραυματίστηκαν περισσότεροι από 30 και βοήθησε στον συντονισμό των επιθέσεων στο επιβατικό αεροσκάφος στις Ηνωμένες Πολιτείες την 1η Σεπτεμβρίου, 2001, οι οποίες κατέληξαν με σχεδόν 3000 ανθρώπους νεκρούς. Καταδικάστηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες για την ανάμιξη του στους βομβαρδισμούς των Πρεσβειών στις ΗΠΑ στις 7 Αυγούστου, 1998 στην Κένυα και στην Τανζανία, από τους οποίους σκοτώθηκαν 224 άνθρωποι και πληγώθηκαν περισσότεροι από 5000.

Η τελευταία του σημαντική εμφάνιση ήταν τον περασμένο Σεπτέμβριο με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου όπου ο Ζαουάχρι αναφέρθηκε στην σημασία χτύπηματος για την Αλ Κάιντα. 

Πως έγινε η επιχείρηση εξόντωσης του Αλ Ζαουάχρι

Για χρόνια, οι αρχές των ΗΠΑ ήταν ενήμερες για την ύπαρξη δικτύου που εκτιμούσε ότι υποστήριζε τον Ζαουάχρι. Τον τελευταίο χρόνο, μετά την αποχώρηση του στρατού των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες έψαχναν ενδείξεις για το εάν ο ηγέτης της Αλ Κάιντα βρισκόταν στη χώρα και πού ακριβώς.

Φέτος, εντοπίστηκε η οικογένειά του: η σύζυγός του, η κόρη του και τα παιδιά της. Είχαν εγκατασταθεί σε κρησφύγετο στην Καμπούλ. Κατόπιν, εντόπισαν τον ίδιο τον Αϊμάν αλ Ζαουάχρι στο σπίτι αυτό στην αφγανική πρωτεύουσα.

Για αρκετούς μήνες, αξιωματούχοι της υπηρεσίας κατασκοπείας κατέληξαν στο ολοένα πιο ασφαλές συμπέρασμα πως είχαν εντοπίσει τον Ζαουάχρι στο κρησφύγετο στην Καμπούλ και στις αρχές Απριλίου ενημέρωσαν ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης. Τον πρόεδρο Μπάιντεν ενημέρωσε κατόπιν ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας, ο Τζέικ Σάλιβαν.

«Ήμασταν σε θέση να εξακριβώσουμε το πώς ζούσαν» οι ένοικοι του σπιτιού «μέσω πολλών ανεξάρτητων πηγών», εξήγησε ο αμερικανός αξιωματούχος.

Αφού έφθασε στο κρησφύγετο στην Καμπούλ ο Ζαουάχρι, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες διαπίστωσαν πως δεν έφευγε από αυτό, αλλά έβγαινε στο μπαλκόνι —τον στόχο του πλήγματος— επανειλημμένα.

Αξιωματούχοι μελέτησαν την κατασκευή και το φυσικό περιβάλλον του κρησφύγετου και το πώς κινούνταν μέσα σε αυτό οι ένοικοί του, ώστε να εξασφαλίσουν πως μπορούσε να διεξαχθεί επιχείρηση για την εξόντωση του Ζαουάχρι χωρίς να απειληθεί η δομική ακεραιότητα του κτιρίου και να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος για τα μέλη της οικογένειάς του και άλλους άμαχους.

Τις τελευταίες εβδομάδες ο αμερικανός πρόεδρος συνεδρίαζε με συμβούλους και υπουργούς του για να καταλήξουν στον τρόπο δράσης. Την 1η Ιουλίου, ο κ. Μπάιντεν ενημερώθηκε για τις λεπτομέρειες της προταθείσας επιχείρησης στο λεγόμενο Situation Room από μέλη της κυβέρνησής του και τον διευθυντή της υπηρεσίας πληροφοριών των ΗΠΑ, τον Γουίλιαμ Μπερνς.

Υπέβαλε ερωτήματα για τις συνθήκες φωτός, τον καιρό, τα υλικά με τα οποία ήταν κατασκευασμένο το σπίτι και άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να κρίνουν την επιτυχία της επιχείρησης, σύμφωνα με τον αμερικανό αξιωματούχο. Ζήτησε επίσης να του παρουσιαστεί ανάλυση για τις πιθανές επιπτώσεις του πλήγματος στην Καμπούλ.

Στενός κύκλος νομικών συμβούλων διαφόρων υπηρεσιών εξέτασε τις πληροφορίες της CIA και επιβεβαίωσε ότι ο Ζαουάχρι ήταν θεμιτός στόχος, με δεδομένο πως παρέμενε ο ηγέτης της Αλ Κάιντα. Την 25η Ιουλίου, ο αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν συγκάλεσε συνεδρίαση μελών-κλειδιών της κυβέρνησής του και συμβούλων για να λάβει την τελευταία ενημέρωση και να συζητήσει μαζί τους το πώς η εξόντωση του ηγέτη της Αλ Κάιντα θα επηρέαζε τη σχέση της Ουάσινγκτον με τους Ταλιμπάν, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τον αξιωματούχο. Αφού άκουσε τις απόψεις των υπουργών και των συμβούλων του, ο κ. Μπάιντεν ενέκρινε την πρόταση να διεξαχθεί «ακριβές αεροπορικό πλήγμα» με προϋπόθεση ότι θα ελαχιστοποιείτο ο κίνδυνος να υπάρχουν θύματα μεταξύ των αμαχων.

Το πλήγμα διεξήχθη στις 21:48 του Σαββάτου (ώρα ΗΠΑ· στις 04:48 της Κυριακής ώρα Ελλάδας) από UAV οπλισμένο με πυραύλους Hellfire.