Explainer: Είναι το νέο πρόσωπο της Ιταλίας η Τζόρτζια Μελόνι;

 Τζόρτζια Μελόνι; Ποια είναι αυτή;

Είναι η ηγέτιδα του ακροδεξιού κόμματος «Αδέλφια της Ιταλίας». Η Μελόνι γεννήθηκε πριν από 45 χρόνια στη Ρώμη από σάρδο πατέρα και σισιλιάνα μητέρα. Στα 15 της εντάχθηκε στη Fronte della Gioventù, τη νεολαία του νεοφασιστικού Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος - Εθνική Δεξιά (MSI). Το 2008 ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι την διορίζει υπουργό Πολιτικών Νεολαίας για να γίνει η νεότερη υπουργός στην ιστορία της Ιταλίας. Το 2009 το Forza Italia του Μπερλουσκόνι συνενώθηκε με την Εθνική Συμμαχία και δημιουργήθηκε ο Λαός της Ελευθερίας, με την Μελόνι να αναλαμβάνει την ηγεσία της Νέας Ιταλίας, δηλαδή των ενωμένων νεολαίων των δύο παλαιών κομμάτων. Κάποια στιγμή αυτονομείται και ιδρύει τα «Αδέλφια της Ιταλία» που τώρα είναι πρώτο κόμμα στις δημοσκοπήσεις.

Και; Είναι ένας Μουσολίνι με ξανθιά μαλλιά;

Το κόμμα της είναι μια σκληροπυρηνική εκδοχή της Λέγκας του Βορρά. Τα «Αδέλφια της Ιταλίας» θέλουν να εμποδίσουν τους μετανάστες να φτάσουν στα ιταλικά λιμάνια, να αυξήσουν το ποσοστό γεννήσεων της Ιταλίας για να διευκολύνουν την ανάγκη που καλύπτει η μεταναστευτική εργασία και να υπερασπιστούν το τρίπτυχο «Θρησκεία, πατρίδα, οικογένεια». Αν και η Μελόνι δεν προτιμά την έξοδο της Ιταλίας από την ΕΕ, θέλει να «συζητήσει ξανά» τις υπάρχουσες συνθήκες της ΕΕ και το ενιαίο νόμισμα. Θέλει επίσης να τροποποιήσει το ιταλικό σύνταγμα ώστε να δώσει προτεραιότητα στο ιταλικό δίκαιο έναντι του ευρωπαϊκού δικαίου.

Πως ανέβηκε τόσο στις δημοσκοπήσεις;

Μεταξύ των αρχηγών των μεγάλων κομμάτων της Ιταλίας, η Μελόνι έχει ένα από τα υψηλότετα ποσοστά αποδοχής με 44,4%. Ο Σαλβίνι και ο ηγέτης του κεντροαριστερού δημοκρατικού κόμματος Ενρίκο Λέτα ακολουθούν με 31% και 29,6% αντίστοιχα. Όπως αποδεικνύεται, το να είσαι μόνος σου στην αντιπολίτευση έχει τα πλεονεκτήματά του. Από τον Φεβρουάριο, είναι το μόνο κόμμα που προσελκύει σαν μαγνήτης όσους διαφωνούν με την κυβέρνηση. Η αντιπολίτευση επίσης, στην Ιταλία, έχει τον έλεγχο κοινοβουλευτικών επιτροπών που επιτηρούν την κρατική τηλεόραση και τις υπηρεσίες πληροφοριών, όπως και το ένα τρίτο του χρόνου που δίνει σε κόμματα η RAI.

Υπάρχει περίπτωση να την δούμε πρωθυπουργό;

Δεν αποκλείεται. Στις πρόωρες εκλογές που θα γίνουν στις 25 Σεπτεμβρίου, ένας συνασπισμός των Μπερλουσκόνι, Σαλβίνι και Μέλονι θα αποκτούσε την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και η Μελόνι θα είναι η πρώτη που θα λάβει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Θα μπορούσε λοιπόν να αναλάβει και την πρωθυπουργία – αν και δεν είναι απίθανο να καταλήξουν οι εταίροι σε ένα πρόσωπο κοινής αποδοχής, όπως έχει συμβεί κατ’ επανάληψη στην Ιταλία.

Αν κυβερνήσει, δηλαδή, με αυτούς θα κυβερνήσει;

Προφανώς θα προτιμήσει τα κόμματα της σκληρής δεξιάς. Ένα ενοποιημένο δεξιό μπλοκ, αποτελούμενο από τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, το Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι και τα «Αδέλφια της Ιταλίας» της Τζόρτζια Μελόνι θα μπορούσε να κερδίσει έως και 221 έδρες στην Κάτω Βουλή και 108 στη Γερουσία της Άνω Βουλής.

Τι θα αλλάξει στη σχέση της Ιταλίας με την Ευρώπη;

Η Μελόνι είναι ορκισμένη ευρωσκεπτικίστρια, έχει ασκήσει ανοιχτά κριτική στους «γραφειοκράτες των Βρυξελλών» και έχει καλέσει την Ιταλία να επαναδιαπραγματευτεί τη σχέση της με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ωστόσο, πρόσφατα έριξε κάπως τους τόνους για να συνταχθεί με την πλειονότητα των Ιταλών που είδαν με πολύ καλό μάτι τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης απ όπου η Ιταλία παίρνει το μεγαλύτερο μερίδιο.

Εμάς για ποιον λόγο μας αφορά;

Ένας τέτοιος νέος συνασπισμός της δεξιάς θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις για την Ιταλία, τα τεντωμένα δημόσια οικονομικά της και την προσέγγιση της Ρώμης στον πόλεμο στην Ουκρανία και κατά συνέπεια, εξηγούν οι Financial Times. Όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς η Μελόνι δεν έχει το εκτόπισμα του Ντράγκι ο οποίος αποτελούσε ένα πρόσωπο εμπιστοσύνης για τις Βρυξέλλες, τη Φρανκφούρτη και το Βερολίνο, αλλά και έναν δυνάμει σύμμαχο για τον Εμανουέλ Μακρόν στην επιδίωξη μονιμότερων ρυθμίσεων για την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής οικονομικής ενοποίησης.

Δηλαδή σε τι φάση βρίσκονται τα οικονομικά της;

Η Ιταλία αντιμετωπίζει ένα τεράστιο χρέος άνω των 2.700 δισεκατομμυρίων ευρώ, ή περίπου 150% του ΑΕΠ, το υψηλότερο ποσοστό στην ευρωζώνη μετά την Ελλάδα. Η χώρα έχει μείνει πολύ πίσω στην ευρωζώνη: μεταξύ 1999 και 2019, το ΑΕΠ της Ιταλίας αυξήθηκε μόνο κατά 7,9%, σε σύγκριση με 30,2%, 32,4% και 43,6% αντίστοιχα στη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ισπανία. Όταν ο «Σούπερ Μάριο» ανέλαβε τα ηνία της χώρας τον Φεβρουάριο του 2021, το επιτόκιο για το δεκαετές ομόλογο υποχώρησε κάτω από το 0,5%, αν και τώρα έχει φτάσει στο 3,4%. Στη δική του πρωθυπουργία πάντως ο ρυθμός ανάπτυξης έτρεξε με 6%.

Μα καλά, είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμαίοι;

Κάπως έτσι. «Ημέρα τρέλας» χαρακτήρισε τη προχθεσινή ο επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα μετά τη νέα αποτυχία του πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι να αποσπάσει ευρεία στήριξη από τη Γερουσία. Έπεσε και αυτός θύμα μιας πολιτικής κουλτούρας που το μόνο που εξασφαλίζει στην Ιταλία εδώ και 75 χρόνια είναι ασταθείς κυβενήσεις.

Αυτήν την κρίση τι την προκάλεσε;

Τα Πέντε Αστέρια, των οποίων ηγείται ο πρώην πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε, κατηγόρησαν τον Ντράγκι ότι δεν αξιοποίησε τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης στην κατεύθυνση των φιλολαϊκών μέτρων. Τα παιχνίδια του Κόντε, τον οποίο ανέτρεψε ένας άλλος πρώην πρωθυπουργός, ο Ματέο Ρέντσι, για να φέρει τον Ντράγκι, οδήγησε σε διάσπαση το Κίνημα.

Είναι αυτός πράγματι ο λόγος;

Η διαφωνία του Κόντε στην πραγματικότητα φαίνεται να πηγάζει από την επιλογή του Ντράγκι να βοηθήσει στρατιωτικά την Ουκρανία και να στηρίξει οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία. Από τον περασμένο Φεβρουάριο, είναι πολλοί στο περιβάλλον των Πέντε Αστεριών που συμμερίζονται συμμερίζονται τη ρωσική αιτιολόγηση της επίθεσης στην Ουκρανία, κάτι που άλλωστε ώθησε τον υπουργό Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο να αποχωρήσει από το κόμμα.

Δηλαδή ποιος χαίρεται και χαμογελάει;

Η Ρωσία φαίνεται να διασκεδάζει με την πολιτική αναστάτωση στην Ευρώπη, και γιατί όχι άλλωστε αφού τη βολεύει, σχολίασε ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Λουίτζι Ντι Μάιο, ο οποίος υποστήριξε. «Οι Ρώσοι πανηγυρίζουν αφού έκαναν άλλη μια δυτική κυβέρνηση να πέσει», είπε χαρακτηριστικά ο Ντι Μάιο στο Politico.