Ο Στάθης Καλύβας, πολιτικός επιστήμονας, συγγραφέας και τακτικός καθηγητής στον Οξφόρδη αναφέρεται στην Κίνα και την Ρωσία.
«Υπάρχει αυταρχισμός και στη Ρωσία και στην Κίνα, με ένα είδος κοινωνικού συμβολαίου όπου το καθεστώς λέει στον κόσμο θα σας δίνω ευημερία αλλά θα σας κρατάω την ελευθερία και αυτό ήταν αποδεκτό. Όταν όμως αυτό σταματάει, η ροπή προς την ελευθερία πάντα αποδεικνύεται πιο ισχυρή», τόνισε ο Στάθης Καλύβας, πολιτικός επιστήμονας, συγγραφέας και τακτικός καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
Mιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Το GPS της επικαιρότητας» με τον Θάνο Σιαφάκα, o Στάθης Καλύβας τόνισε «Οι άνθρωποι για να είναι ευτυχείς απαιτούν αξιοπρέπεια, να ζουν και να εκφράζονται με ελευθερία. Ακόμα και ο αντισυστημισμός που παρατηρούμε στη Δύση είναι μια έκφραση της ελευθερίας, έστω προβληματική και άστοχη. Και είναι κάτι που το έχουμε ανάγκη, το καταλαβαίνουμε αυτό όταν το χάσουμε. Τα καθεστώτα αυτά έχουν μια βασική αδυναμία».
Ερωτηθείς εάν απέτυχε η παγκοσμιοποίηση, απάντησε πως «όταν η Δημοκρατία και η παγκοσμιοποίηση παράγουν ευημερία και πλούτο, πολύ λιγότεροι τις αμφισβητούν», ενώ «όταν συναντούν δυσκολίες, αυξάνεται η δυσαρέσκεια». «Δεν πρόκειται να σταματήσει η παγκοσμιοποίηση εκτός και αν συμβεί μια τεράστια καταστροφή και ο κόσμος πάει προς τα πίσω. Παγκοσμιοποίηση σημαίνει μεγαλύτερες διεθνείς ροές που παράγουν περισσότερη ευημερία, ακόμη και όταν αυτή δεν είναι κατανεμημένη με ίσο τρόπο. Κάποιοι κερδίζουν και κάποιοι χάνουν. Αυτό που χρειάζεται είναι να βρεθούν μηχανισμοί που να προσφέρουν μια ασφάλεια στις ομάδες που χάνουν από αυτή τη διαδικασία. Το τι συμβαίνει αλλού επηρεάζει το πώς ζεις εσύ με τρόπο αναπόδραστο. Πρέπει να προσαρμοστείς σε αυτή την πραγματικότητα και όχι να την αρνηθείς. Είναι σαν να λες “σταματήστε το αεροπλάνο με το οποίο πετάμε να κατέβω”», είπε χαρακτηριστικά.
Αναφορικά με τις έννοιες «λαϊκισμός» και «εθνικισμός», ο καθηγητής μίλησε για μια γενικότερη κατηγορία που είναι ο αντισυστημισμός. «Υπάρχει ένας κόσμος που βλέπει αυτό που ονομάζει σύστημα, δηλαδή τα πράγματα όπως υπάρχουν και λειτουργούν τα βλέπει ως εχθρικά απέναντί του, ως κάτι που πρέπει να απορριφθεί και να αλλάξει. Δεν είναι καινούργιο αυτό. Πάντα υπήρχαν πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις που αμφισβητούσαν την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων και προσπαθούσαν να προτείνουν εναλλακτικές. Ο λαϊκισμός είναι μια πολιτική κριτική του συστήματος, πάρα πολύ ασαφής αντίθετα από άλλες θεωρίες που υπήρχαν στο παρελθόν όπως ο κομμουνισμός και ο φασισμός. Ο λαϊκισμός είναι η κριτική της καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων ότι εκφράζει τα συμφέροντα τα λίγων και όχι των πολλών και οι πολλοί είναι ο λαός. Είναι μια κριτή που πάντα υπάρχει στα πολιτική συστήματα, αλλά έχει μια χύμα έκφραση και αποκτά και διαστάσεις που πολλές φορές δεν έχει σχέση με την πολιτική. Όπως με τον αντιεμβολιασμό. Όταν θεωρείς ότι τα πάντα είναι λάθος θα πιαστείς από οτιδήποτε υπάρχει για να εκφράσεις την αντίδραση», εξήγησε.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον κ. Καλύβα, ο εθνικισμός έχει πολλές μορφές. «Η καλή του μορφή είναι ο πατριωτισμός, η αίσθηση ότι το έθνος είναι η μεγάλη μας οικογένεια και είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε θυσίες. Η κακή μορφή του εθνικισμού είναι η ξενοφοβία η οποία σε ακραίες εκφάνσεις μπορεί να πάρει βίαιες μορφές. Ο εθνικισμός πολλές φορές χρησιμοποιείται από λαϊκιστές ηγέτες για να αλλάξει τη στόχευση των ανθρώπων, αντί για παράδειγμα να οργανωθούν για να βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής τους να στραφούν μιας άλλης ομάδες ατόμων που χαρακτηρίζονται ως αποδιοπομπαίοι τράγοι, είτε στο εσωτερικό της χώρας, είτε στο εξωτερικό. Στους πολέμους της Γιουγκοσλαβίας οι εχθροί ήταν και μέσα και έξω, μειονότητες που ήταν συνδεδεμένες με γειτονικά κράτη. Αυτό είναι πάρα πολύ επικίνδυνο, η χρήση του εθνικισμού από αυταρχικές ομάδες, στα πλαίσια αυταρχικών καθεστώτων», επισήμανε.
18°
