Κοσμος

Η πολιτική ορθότητα σε αμερικανικά και ευρωπαϊκά πανεπιστήμια

Στο Κέμπριτζ 100 καθηγητές έκαναν αγώνα για να μην περάσει κανονισμός που να καταργεί την ελευθερία του λόγου

A.V. Team
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Πολιτική ορθότητα και ελευθερία του λόγου στα πανεπιστήμια - Τι συμβαίνει σε Αμερική και Ευρώπη: Οι άτυποι περιορισμοί και το κίνημα «Ανάκτησης της ιστορίας».

Τα αμερικανικά πανεπιστήμια ήταν τα πρώτα που άλλαξαν το καταστατικό τους σχετικά με τα όρια της ελευθερίας του λόγου. Πολλά μεγάλα ιδρύματα, μεταξύ οποίων Ivy League όπως το Brown, έθεσαν περιορισμούς στο τι μπορεί να ειπωθεί και να ακουστεί στα campus. Στην πραγματικότητα, εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια, επικρατούν άτυποι περιορισμοί οι οποίοι υποτίθεται ότι προστατεύουν άτομα και ομάδες από το μίσος και από τις υποκειμενικές εκδοχές της ιστορίας, αλλά την τελευταία δεκαετία έχουν πάρει βίαιη τροπή με αλλεπάλληλους προπηλακισμούς και διαδηλώσεις εναντίον διανοουμένων. Οι αποφάσεις των πανεπιστημιακών διοικήσεων έχουν συμβάλει στο να διαχωριστούν τα αμερικανικά πανεπιστήμια σε δεξιά και αριστερά και οι υποψήφιοι να κάνουν μια πολιτική επιλογή από την αρχή. Παρά τις αντιδράσεις και την επίκληση της Πρώτης Τροπολογίας του Συντάγματος, αυτή η τάση φαίνεται ακαταμάχητη και προχωρεί στην Ευρώπη: στη Γαλλία, ανεπιθύμητος έχει ανακηρυχθεί ο πρώην σοσιαλιστής πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ ως ανεπαρκώς προοδευτικός, ενώ εκπρόσωποι του κέντρου και της δεξιάς δεν πλησιάζουν στα ΑΕΙ.

Στο πανεπιστήμιο Μπέρκμπεκ του Λονδίνου, στην Οξφόρδη και στο Ρέντιγκ, είναι αδύνατο να κληθούν ομιλητές που θεωρούνται «δεξιοί», ενώ οι καθηγητές που έχουν ταξινομηθεί στη δεξιά δυσκολεύονται πολύ να κάνουν μάθημα. Στο Κέμπριτζ έγινε προσπάθεια να θεσμοθετηθεί ο «σεβασμός» στις απόψεις και στις ταυτότητες των άλλων, πράγμα που θα σήμαινε σεβασμό για μερικούς και σιωπή για άλλους. Η επίθεση στην ακαδημαϊκή ελευθερία είχε ως αποτέλεσμα να συσπειρωθούν 100 καθηγητές προκειμένου να αλλάξει η λέξη «σεβασμός» και να γίνει «ανεκτικότητα». Αυτή ήταν η επικίνδυνη αποστολή των 100 τούς οποίους οι υπόλοιποι διδάσκοντες δεν θέλησαν να στηρίξουν, είτε επειδή διαφωνούσαν, είτε επειδή φοβούνταν τι θα επακολουθούσε. Πάντως, στο Κέμπριτζ, το συμβούλιο των καθηγητών ψήφισε τελικά, σε μυστική ψηφοφορία, υπέρ της ανεκτικότητας κατά 86,9%, ενώ το 11,1% επέμεινε στην απόλυτη και χωρίς όρους πολιτική ορθότητα.

Όπως λέει ο David Abulafia, καθηγητής ιστορίας στο Κέιμπριτζ, που έχει εμπλακεί στο κίνημα «Ανάκτησης της ιστορίας» το οποίο προσπαθεί να προστατέψει την ιστορική αλήθεια από ιδεολογικές παραμορφώσεις, «είμαστε ευάλωτοι μπροστά στην "κριτική θεωρία": οι ιδεολογία που γεννά τις παραφυάδες της κριτικής θεωρίας ανασκευάζει την ιστορία ώστε να αρέσει σε ορισμένες κοινωνικές και φυλετικές ομάδες». Ο Abulafia συμμετέχει σε έναν ιστότοπο, το History Reclaimed, προσπαθώντας με στοιχεία και αποδείξεις να ανακόψει ένα κύμα ψεμάτων και αυταρχισμού που παρασύρει τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια.