Η NASA επιχειρεί να αλλάξει πορεία σε αστεροειδή - Τι συνέβη

Σε εφαρμογή θέτει η NASA το σχέδιό της να αλλάξει πορεία σε αστεροειδή, ώστε να είναι έτοιμη στην περίπτωση που στο μέλλον κάτι τέτοιο θα αποτελεί επιτακτική ανάγκη για την αποτροπή πρόσκρουσης με τον πλανήτη Γη.

Ειδικότερα, μέσα σε λιγότερα από έναν χρόνο, ένα διαστημικό σκάφος της NASA θα συντριβεί εσκεμμένα στην επιφάνεια ενός αστεροειδή.

Ο στόχος; Να τον κάνει να παρεκκλίνει από την πορεία του. Η αποστολή αυτή, η οποία χαρακτηρίζεται αποστολή «πλανητικής άμυνας», αναμένεται ότι θα επιτρέψει στην ανθρωπότητα να είναι προετοιμασμένη για την περίπτωση απειλής πρόσκρουσης αστεροειδούς στο μέλλον.

Το σενάριο φέρνει στο νου εκείνο της ταινίας «Αρμαγεδδών», στην οποία ο Μπρους Γουίλις και ο Μπεν Άφλεκ σώζουν τον πλανήτη από έναν τεράστιο αστεροειδή που κατευθύνεται προς τη Γη. Όμως, η αμερικανική διαστημική υπηρεσία διεξάγει εδώ ένα πολύ πραγματικό πείραμα. Αν και κανένας γνωστός μεγάλος αστεροειδής δεν βρίσκεται αυτήν τη στιγμή σε πορεία σύγκρουσης με τη Γη, το θέμα είναι να υπάρχει η σωστή προετοιμασία.

«Δεν θέλουμε να βρεθούμε στη θέση όπου ένας αστεροειδής θα κατευθύνεται προς τη Γη και εμείς θα πρέπει να δοκιμάσουμε τότε αυτήν την τεχνική για πρώτη φορά» εξήγησε την Πέμπτη 4 Νοεμβρίου 2021, σε συνέντευξη Τύπου ο Λίντλεϊ Τζόνσον του τμήματος Πλανητικής Άμυνας της NASA.

Η αποστολή έχει την κωδική ονομασία DART (σ.σ. βελάκι στα αγγλικά και ακρωνύμιο του Double Asteroid Redirection Test). Το διαστημικό σκάφος θα απογειωθεί από την Καλιφόρνια με έναν πύραυλο Falcon 9 της SpaceX, στις 22.20 (τοπική ώρα), στις 23 Νοεμβρίου 2021.

Δέκα μήνες αργότερα, το σκάφος θα πλήξει τον στόχο του, έναν αστεροειδή, ο οποίος θα βρίσκεται τότε σε απόσταση 11 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη -δηλαδή τη στιγμή που η απόστασή του από τη Γη θα είναι η μικρότερη δυνατή.

 

Σε ποιον αστεροειδή θέλει να αλλάξει πορεία η NASA

Στην πραγματικότητα, ο στόχος είναι διπλός. Πρώτα ένας μεγάλος αστεροειδής, ο Δίδυμος, που έχει διάμετρο 780 μέτρα, δηλαδή δύο φορές το ύψος του Πύργου του Άιφελ. Σε τροχιά γύρω από αυτόν υπάρχει μια σελήνη, ο Δίμορφος, με διάμετρο 160 μέτρα -πιο ψηλός από το άγαλμα της Ελευθερίας.

Πάνω ακριβώς σε αυτήν τη σελήνη είναι που το διαστημικό σκάφος της ΝΑSA, το οποίο είναι περίπου 100 φορές μικρότερο από αυτήν, θα «τελειώσει» την κούρσα του, με μια ταχύτητα 24.000 χλμ./ώρα. Η πρόσκρουση θα εκτοξεύσει τόνους υλικών στο Διάστημα.

«Όμως δεν θα καταστρέψει τον αστεροειδή, θα του δώσει απλώς ένα μικρό χτύπημα» εξηγεί η Νάνσι Τσάμποτ του εργαστηρίου εφαρμοσμένης φυσικής του πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, που διευθύνει αυτήν την αποστολή σε σύμπραξη με τη NASA. Και διευκρινίζει: «Η τροχιά του μικρού αστεροειδή γύρω από τον μεγάλο θα μειωθεί μόνο κατά "περίπου 1%».

Χάρη στις παρατηρήσεις που γίνονται εδώ και δεκατίες με τα τηλεσκόπια στη Γη, η NASA γνωρίζει ότι ο Δίμορφος κάνει αυτήν τη στιγμή μια πλήρη περιοστροφή γύρω από τον Δίδυμο σε 11 ώρες και 55 λεπτά ακριβώς. Με τη βοήθεια αυτών των εργαλείων, αυτή η περίοδος θα μετρηθεί και πάλι μετά τη συντριβή του διαστημικού αεροσκάφους της NASA.  «Θα είναι τότε ίσως 11 ώρες και 45 λεπτά ή κάτι τέτοιο» προσθέτει η ερευνήτρια. Πόσο ακριβώς; Οι επιστήμονες δεν το ξέρουν και αυτό ακριβώς είναι που θέλουν να ανακαλύψουν. Πολυάριθμοι παράγοντες μπαίνουν στην εξίσωση, μεταξύ των οποίων:

• Η γωνία πρόσκρουσης,
• η όψη της επιφάνειας του αστεροειδή, η σύνθεσή του,
• η ακριβής μάζα του -στοιχεία άγνωστα μέχρι τώρα.

«Με αυτόν τον τρόπο, αν μια μέρα ένας αστεροειδής ανακαλυφθεί σε πορεία σύγκρουσης με τη Γη, (...) θα έχουμε μια ιδέα για την ισχύ την οποία θα έχουμε ανάγκη, ώστε ο αστεροειδής αυτός να μην πετύχει τη Γη» αναφέρει από τη μεριά του Άντι Τσενγκ του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς.

«Η τροχιά του Διδύμου, του μεγάλου αστεροειδούς, γύρω από τον Ήλιο θα τροποποιηθεί επίσης ελαφρώς, λόγω της βαρυτικής σχέσης του με τη σελήνη του» διευκρινίζει ο Τσενγκ. Και καταλήγει: «Όμως η αλλαγή αυτή θα είναι υπερβολικά μικρή για να μετρηθεί. Συνεπώς είναι ένα πολύ ασφαλές πείραμα».

Με ποιον τρόπο η NASA θα αλλάξει πορεία σε αστεροειδή - Το σχέδιο

Ένας μικρός δορυφόρος θα κάνει επίσης αυτό το ταξίδι. Θα αποδεσμευτεί από το κύριο σκάφος 10 ημέρες πριν από την πρόσκρουση και θα χρησιμοποιήσει το δικό του σύστημα προώθησης για να αποκλίνει ελαφρώς από την πορεία του.

Τρία λεπτά μετά τη σύγκρουση, θα πετάξει πάνω από τον Δίμορφο για να παρατηρήσει το αποτέλεσμά της και πιθανόν τον κρατήρα στην επιφάνεια. Το συνολικό κόστος της αποστολής είναι 330 εκατ. δολάρια.

«Αν το τεστ αυτό πραγματοποιηθεί με επιτυχία, «πιστεύουμε ότι αυτή η τεχνική θα μπορέσει να αποτελέσει μέρος μιας εργαλειοθήκης, την οποία αρχίζουμε να γεμίζουμε, ώστε να μπορούμε να κάνουμε έναν αστεροειδή να αποκλίνει από την πορεία του» τονίζει επίσης ο Λίντλεϊ Τζόνσον. Ανέφερε για παράδειγμα μεθόδους, βάσει των οποίων θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η βαρυτική δύναμη ενός ιπτάμενου σκάφους κοντά σε έναν αστεροειδή κατά τη διάρκεια μιας μακροχρόνιας περιόδου ή ακόμη η χρησιμοποίηση λέηζερ.

Όμως υπενθύμισε ότι το κλειδί είναι κατ' αρχάς να εντοπισθούν οι εν δυνάμει απειλές. «Η στρατηγική είναι να βρούμε αυτά τα αντικείμενα όχι μόνο χρόνια, αλλά δεκαετίες πριν από οποιονδήποτε κίνδυνο σύγκρουσης με τη Γη», υπογράμμισε για το σχέδιο της NASA να αλλάξει πορεία σε αστεροειδή.

Πόσοι αστεροειδείς βρίσκονται κοντά στον πλανήτη Γη - Οι εν δυνάμει επικίνδυνοι

Αυτήν τη στιγμή είναι γνωστοί περίπου 27.000 αστεροειδείς που βρίσκονται κοντά στον πλανήτη Γη. Ο αστεροειδής Μπενού, με διάμετρο 500 μέτρα, είναι ένας από τους δύο αστεροειδείς που έχουν εντοπιστεί στο ηλιακό μας συστημα και δημιουργούν τον μεγαλυτερο κίνδυνο για τη Γη, σύμφωνα με τη NASA. Τον συγκεκριμένο αστεροειδή εξερεύνησε το διαστημικό σκάφος OSIRIS-REx, το οποίο επιστρέφει στη Γη με δείγματα από την επιφάνειά του.

Οι επιστήμονες της NASA εκτιμούν ότι μέχρι το έτος 2300 ο κίνδυνος να συγκρουστεί αστεροειδής με τη Γη είναι μόλις 0,057%.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ/INDEPENDENT/NBC NEWS