Τελετή Θυρανοιξίων του Ιερού Ναού και Εθνικού Προσκυνήματος του Αγίου Νικολάου στη Νέα Υόρκη, 2 Νοεμβρίου, 2021. Φωτογραφία: «Ε.Κ.»/Χριστόδουλος Αθανασάτος
Eίκοσι σχεδόν μετά την πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 τελέστηκαν τα Θυρανοίξια στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου, στο Σημείο Μηδέν.
Σε κλίμα βαθιάς συγκίνησης πραγματοποιήθηκε η τελετή των θυρανοιξίων του ιερού ναού του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν στο Μανχάταν από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Ο ελληνορθόδοξος ναός του Αγίου Νικολάου, ήταν ο μόνος οίκος λατρείας που είχε καταστραφεί κατά τη διάρκεια του τρομοκρατικού χτυπήματος της 11ης Σεπτεμβρίου, μαζί με τους Δίδυμους Πύργους.
Ο κ. Βαρθολομαίος κατέφθασε στον ναό συνοδευόμενος από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο και τον Μητροπολίτη Χαλκηδόνος Εμμανουήλ, όπου τους υποδέχθηκε τιμητική φρουρά Ελληνοαμερικανών που υπηρετούν στο αστυνομικό και στο λιμενικό σώμα της Νέας Υόρκης. Το παρών στην τελετή έδωσαν ο υφυπουργός Εξωτερικών, Ανδρέας Κατσανιώτης, επιφανή στελέχη της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, παράγοντες της αμερικανικής πολιτικής ζωής, συγγενείς των θυμάτων της 11ης Σεπτεμβρίου και πλήθος απλών πολίτων.
Η λαμπρή τελετή ξεκίνησε με την ανύψωση του σταυρού. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ευλόγησε τον σταυρό, ο οποίος ανυψώθηκε και τοποθετήθηκε στον εμβληματικό μαρμάρινο τρούλου της εκκλησίας. Στη συνέχεια, κατευθύνθηκε στη δυτική πλευρά του Πάρκου Ελευθερίας, την θέση δηλαδή όπου βρισκόταν η παλιά εκκλησία. Εκεί, ο Οικουμενικός Πατριάρχης ευλόγησε τα ιερά κειμήλια που είχαν ανακτηθεί από τα ερείπια στο σημείο της τραγωδίας. Στη συνέχεια άναψε το καντήλι, και νεαρά κορίτσια ντυμένες μυροφόρες, μετέφεραν το ιερό φως μαζί με τα διασωθέντα κειμήλια στον νέο ναό, συμβολίζοντας έτσι την έναρξη της τελετής. Η πατριαρχική αποστολή μετέφερε τεμάχιο λειψάνου του Αγίου Νικολάου από το Άγιο Όρος, το οποίο τοποθετήθηκε από τον Πατριάρχη στο κέντρο της Αγίας Τράπεζας εντός του ναού κατά τη διάρκεια της τελετής των θυρανοιξίων. Επιπλέον, ο Πατριάρχης έβγαλε τα άμφια που φορούσε, για να τα υπογράψει και να τα δωρίσει στον ναό.
Ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου έχει σχεδιαστεί από τον Ισπανό αρχιτέκτονα Καλατράβα και βρίσκεται στην κορυφή του Πάρκου Ελευθερίας με θέα το μνημείο και το μουσείο της 11ης Σεπτεμβρίου. Η αρχιτεκτονική του ναού δίνει ιδιαίτερη βάση στο λευκό μάρμαρο, το οποίο επιτρέπει στο φως να αναβλύζει από μέσα και έτσι να φωταγωγεί την εκκλησία από τον εσωτερικό της χώρο. Το φως που εκπέμπεται είναι λευκό, συμβολίζοντας τη νίκη της αγάπης ενάντια στο σκότος της μισαλλοδοξίας και του μίσους. Η ανοικοδόμηση του ναού χρειάστηκε να υπερβεί μεγάλα οικονομικά και γραφειοκρατικά εμπόδια, τα οποία οδήγησαν σε καθυστερήσεις πολλών ετών. Για την ανέγερσή του χρειάστηκε να δαπανηθούν 85 εκατομμύρια δολάρια, τα οποία συγκεντρώθηκαν μέσω δωρεών. Πλέον, ο ναός έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, και υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμος να υποδεχθεί τους προσκυνητές για τις λειτουργίες της ερχόμενης Μεγάλης Εβδομάδας.
Τόπος εθνικού προσκυνήματος για τις ΗΠΑ
Ο Άγιος Νικόλαος δεν θα είναι απλώς ένας ελληνορθόδοξος ναός, καθώς, λόγω της σημασίας που έχει η τοποθεσία στο Σημείο Μηδέν, θα λειτουργεί και ως τόπος εθνικού προσκυνήματος για τον αμερικανικό λαό. Ως το μοναδικό σύμβολο πίστης στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου, ο ναός θα καλωσορίζει ανθρώπους όλων των θρησκειών και των δογμάτων για διαλογισμό και περισυλλογή. Αναπόφευκτα η ιστορία της ανέγερσης του Αγίου Νικολάου, είναι και θα παραμείνει άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία και την τραγωδία που σημάδεψε το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Η ανέγερσή του με αυτά τα χαρακτηριστικά, τον καθιστά τη δεύτερη εκκλησία μετά τον Εθνικό Καθεδρικό Ναό της Ουάσιγκτον, που θα λειτουργεί ως εθνικός ναός των ΗΠΑ. Ως εκ τούτου, η μη κερδοσκοπική οργάνωση «Φίλοι του Αγίου Νικολάου», εκτιμά ότι ο νέος ναός θα είναι ίσως η εκκλησία που θα έχει τους πιο πολλούς μη ορθόδοξους επισκέπτες στον κόσμο, και εμφανίζεται σίγουρη ότι θα είναι ο ναός με τους περισσότερους επισκέπτες στην Νέα Υόρκη.
11°
