Βουλευτικές και δημοτικές εκλογές στο Μαρόκο αύριο, 8 Σεπτεμβρίου: Το κομματικό τοπίο, τα σουδαιότερα πόστα και η κατανομή των εδρών.
Δεκαοκτώ εκατομμύρια Μαροκινοί καλούνται αύριο 8 Σεπτεμβρίου στις κάλπες για να εκλέξουν 395 βουλευτές και πάνω από 31.000 τοπικούς άρχοντες. Οι βουλευτικές και οι δημοτικές εκλογές γίνονται την ίδια μέρα προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αποχή, η οποία το 2016 έφτασε το 47%.
Επίσης, είναι η πρώτη φορά από τις πρώτες δημοκρατικές εκλογές στο Μαρόκο το 1960 που η κατανομή των εδρών θα υπολογιστεί στη βάση των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, όχι εκείνων που ψήφισαν τελικά. Η αποχή αποδίδεται, μεταξύ άλλων, στο ότι τα κόμματα που κατεβαίνουν στις εκλογές δεν προσβλέπουν στην εξουσία αλλά σε κάποια συμμετοχή στην ήδη υπάρχουσα βασιλική εξουσία του Μοχάμεντ ΣΤ’ -αλλά, όποια κι αν είναι τα αυριανά αποτελέσματα, τα κόμματα αναμένονται να υιοθετήσουν μια χάρτα «νέου μοντέλου ανάπτυξης» η οποία προαναγγέλλει κάποιες μεταρρυθμίσεις.
Το αναθεωρημένο Σύνταγμα που εφαρμόζεται από το 2011 παραχωρεί κάποιες νέες αρμοδιότητες στο κοινοβούλιο και στην κυβέρνηση, αν και οι μεγάλες αποφάσεις για τη στρατηγική, την ενέργεια και τη βιομηχανία εναπόκεινται ακόμη στον μονάρχη. Και παρ’ όλ’ αυτά που εντείνουν την αποχή, στις αυριανές εκλογές υπάρχουν 1.704 λίστες με 6.815 υποψηφίους, ενώ αντιστοιχούν 17 υποψήφιοι για κάθε κοινοβουλευτική έδρα. Το 34,17% είναι γυναίκες. Από τους 395 εν ενεργεία βουλευτές, οι 225 θέτουν και πάλι υποψηφιότητα.
Το κομματικό τοπίο διαμορφώνεται ως εξής: το κεντροδεξιό RNI (Εθνική Συσπείρωση Ανεξαρτήτων) με επικεφαλής τον Αζίζ Αχανούς -σημερινό υπουργό Γεωργίας- παρουσιάζει 25.492 υποψηφίους, με δεύτερο το κεντροαριστερό ΡΑΜ (Κόμμα της αυθεντικότητας και της νεωτερικότητας) που έχει 21.187 υποψηφίους· τρίτο είναι το παλιό κόμμα Istiqlal, δεξιό, εθνικιστικό και συντηρητικό, με 19.845 υποψηφίους και στη συνέχεια έρχεται η Σοσιαλιστική Ένωση των Λαϊκών Δυνάμεων, το Κόμμα της Προόδου και του Σοσιαλισμού, το Σοσιαλιστικό Κόμμα και το Ισλαμιστικό Κόμμα. Από το 2000-2001 δημιουργήθηκαν πάνω από 15 καινούργια κόμματα: η πολυδιάσπαση του πολιτικού κόσμου είναι εκπληκτική και καθρεφτίζει την άνοδο του ισλαμισμού στο Μαγκρέμπ. Ένα από τα κόμματα που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια απηχεί το όνομα τουρκικών σχηματισμών –Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης– ενώ έχει αναδυθεί το Κόμμα της Αναγέννησης και της Αρετής με επικεφαλής τον Μοχάμεντ Χαλίντι. Έχει ενδιαφέρον ότι το πρόγραμμα του ισλαμιστικού κόμματος PJD που συμμετέχει στην κυβέρνηση είναι ένα έγγραφο 86 σελίδων που δεν έχει μεταφραστεί σε άλλες γλώσσες, στα γαλλικά για παράδειγμα, όπως συμβαίνει κατά παράδοση. Το ισλαμιστικό κόμμα έχει φιλόδοξο φιλελεύθερο οικονομικό πρόγραμμα υποσχόμενο ανάπτυξη 4,5% ετησίως, 160.000 νέες θέσεις εργασίας ετησίως και ποσοστό ανεργίας μικρότερο του 9%. Αλλά το Κόμμα της Αυθεντικότητας και της Νεωτερικότητας, γνωστό και ως Κόμμα του Τρακτέρ, είναι ακόμα πιο φιλόδοξο: υπόσχεται ανάπτυξη 6% και 175.000 νέες θέσεις εργασίας. Όσο για το Istiqlal, γνωστό και ως Κόμμα της Ισορροπίας, υπόσχεται να απαλλάξει ένα εκατομμύριο Μαροκινούς από τη φτώχεια. Ο γενικός γραμματέας του κόμματος, Νιζάρ Μπαράκα, δήλωσε ότι θα στηρίξει τη νεολαία και θα διευκολύνει την πρόσβασή της στην εργασία και την επιχειρηματικότητα.
Στην κυβέρνηση συνασπισμού που θα προκύψει από τις εκλογές, τα σπουδαιότερα πόστα είναι το υπουργείο Γεωργίας (η αγροτική οικονομία αντιπροσωπεύει το 14% του ΑΕΠ και το 38% των θέσεων εργασίας), το υπουργείο Εσωτερικών, το υπουργείο Παιδείας και, προπάντων, το υπουργείο Ισλαμικών Υποθέσεων.
Οι παρατηρητές στο Μαρόκο θεωρούν φαβορί το κόμμα του Αζίζ Αχενούς το οποίο θέσπισε τη γενική σύνταξη των 1.000 διχράμ μηνιαίως για όλους τους Μαροκινούς άνω των 65 και ένα οικογενειακό επίδομα 300 διχράμ για τις οικογένειες που στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο (με όριο τα τρία παιδιά). Το κόμμα του Αχενούς φιλοδοξεί να θεσπίσει βασικό μισθό 7.500 διχράμ: αν το επιτύχει, το Μαρόκο θα είναι η πρώτη μουσουλμανική χώρα με τέτοιου είδους εργασιακή εξασφάλιση.
Υπενθυμίζεται ότι το πολίτευμα του Μαρόκου είναι Συνταγματική Μοναρχία με κοινοβουλευτικό σύστημα. Αρχηγός της κυβέρνησης είναι ο πρωθυπουργός, μέχρι σήμερα ο Σααντεντίν Ελ Οτμανί από το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, ενώ τη νομοθετική εξουσία ασκεί η Κυβέρνηση και τα δύο σώματα του Κοινοβουλίου: η Βουλή των Αντιπροσώπων και η Βουλή των Συμβούλων. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι πάνω από 18 ετών. Από τις 23 Ιουλίου 1999 βασιλιάς είναι ο Μοχάμεντ ΣΤ΄, ο οποίος διαδέχθηκε τον πατέρα του Χασάν Β’.
14°
