Ποιες είναι οι αντιφεμινίστριες και τι θέλουν

Η δεξιά τύπου Trump και Milo Yiannopoulos στις ΗΠΑ, όπως κι εκείνη τύπου Eric Zemmour στη Γαλλία, έχει ισχυρά ερείσματα στον γυναικείο πληθυσμό: η τάση των γυναικών να στηρίζουν «ωραίους» ή άνδρες «με πυγμή» συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Με εξαίρεση τη Μαρίν Λεπέν που φαίνεται να κατακτά το γυναικείο κοινό, η δεξιά προωθεί άνδρες που παρότι δεν σέβονται τις γυναίκες σύμφωνα με τα σημερινά κριτήρια, γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία.  

Στην πραγματικότητα ,οι οπαδοί τους είναι κατά το ήμισυ γυναίκες που αποστρέφονται τον φεμινισμό και θεωρούν τις φεμινίστριες υστερικές ή ανώμαλες. Η alt-Right δεν είναι ακριβώς παραδοσιακή στο μοίρασμα των ρόλων: δεν προβάλλει συγκεκριμένες θέσεις· κυρίως, απαντά βιαίως στις θέσεις των φεμινιστριών. 

Οι αντιφεμινίστριες αρνούνται να αποδεχθούν ότι είναι θύματα «εσωτερικευμένης μισογυνίας» κι ότι αποτελούν κοινωνικούς παρίες. Στις ΗΠΑ θαυμάζουν τον Trump, όχι μόνο διότι τις κολακεύει ως πρώην πλέιμποϊ -«ο άνδρας που αγαπά τις γυναίκες» (κατά προτίμηση τις νέες και ωραίες)- αλλά και γιατί είναι αντι-Ευρωπαίος: πολλές γυναίκες της αμερικανικής δεξιάς θεωρούν ότι στην Ευρώπη το Ισλάμ έχει υποβαθμίσει τη γυναικεία κατάσταση. Με λίγα λόγια, δεν τον θεωρούν «συντηρητικό» σαν τους υπερθρησκευόμενους που θέλουν να επιστρέψουν οι γυναίκες στην κουζίνα και στην ανατροφή των παιδιών -όσο για το ιστορικό του επιθετικής ερωτοτροπίας δεν τις ενοχλεί· κατά τη γνώμη τους, αυτή η συμπεριφορά είναι επιθυμητή και νοστιμίζει τη ζωή των φύλων. 

Πρόκειται για αντίληψη της παλιάς γενιάς, την οποία εξέφρασε στη Γαλλία η Κατρίν Ντενέβ που θεωρεί το #MeToo υπερβολικό και πουριτανικό. Πολλές νεότερες γυναίκες τής επετέθησαν γι’ αυτή τη στάση επικαλούμενες τη λεπτή γραμμή μεταξύ της παραδοσιακής ανδρικής συμπεριφοράς, της σεξουαλικής παρενόχλησης και του βιασμού. Αν και η σημερινή αμερικανική δεξιά δεν πολυενδιαφέρεται γι’ αυτά τα ζητήματα, έχει οικειοποιηθεί το κίνημα της ενδυνάμωσης των γυναικών: σε ένα μέρος του ακροδεξιού φάσματος οι γυναίκες χτίζουν τις δικές τους εκδοχές της απελευθέρωσης που μπορεί να περιέχουν βία, χρήση όπλων και κοινωνικό μίσος το οποίο εντείνεται περαιτέρω στο περιβάλλον της τοξικής πόλωσης. Οι γυναίκες δεν λείπουν από τα γκρουπούσκουλα του πολιτικού περιθωρίου: δεν έλειπαν από την ελληνική Χρυσή Αυγή και δεν λείπουν από τις νεοναζιστικές οργανώσεις σε όλο τον κόσμο.  

Πολλές γυναίκες στρέφονται κατά του φεμινισμού διότι απορρίπτουν τη θέση του θύματος. Άλλες διότι απορρίπτουν συλλήβδην τις οικονομικές και κοινωνικές ιδέες της αριστεράς και δεν θέλουν να ταυτίζονται με τίποτα από όσα πρεσβεύει. Ένα μέρος τους σιχαίνεται τόσο την αριστερή ελευθεριότητα όσο και τον αριστερό πουριτανισμό: ο φεμινισμός έχει πολλές αποχρώσεις. Γενικά, στη δεξιά βλέπουν στον φεμινισμό ένα κύμα υποκρισίας: είτε οι φεμινίστριες μισούν τους άνδρες, είτε είναι, εμμέσως, υποδουλωμένες σ’ αυτούς. Επιζεί η παλιά προκατάληψη ότι οι φεμινίστριες είναι πιθανώς άσχημες και λεσβίες -αλλά έχει προστεθεί και κάτι ευρύτερο: καθώς ο φεμινισμός εξελίχθηκε σε αντικαπιταλιστική ιδεολογία και αντικαπιταλιστικό αγώνα, οι γυναίκες που πιστεύουν στην ελεύθερη οικονομία, απομακρύνονται από τις διεκδικήσεις τους. 

Δεν πρόκειται για εύπορα στρώματα. Ο αντιφεμινισμός διατρέχει όλες τις οικονομικές κατηγορίες: προκύπτει από την αντίθεση στη μετανάστευση, από την αντίθεση στα γκέι κινήματα, από την αντίθεση στις θετικές διακρίσεις και στην πολιτική ορθότητα. Συνήθως οι γυναίκες που δεν ενστερνίζονται τον φεμινισμό νιώθουν ήδη ισχυρές και συμφιλιωμένες με τον δυτικό τρόπο ζωής: στις ΗΠΑ, ένα μεγάλο μέρος τους έχουν καταγωγή από χώρες με σοβαρές ανισότητες φύλου, με αποτέλεσμα να χαίρονται αυτό που θεωρούν αμερικανική ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Ένα μικρότερο μέρος έλκεται από βίαια κινήματα όπως ο ισλαμισμός, ο οποίος, παρά την υποτακτικότητα που επιβάλλει στις γυναίκες, έχει στις γραμμές του πολλές τζιχαντίστριες, εκτός βεβαίως από τη συντριπτική πλειοψηφία των μουσουλμάνων γυναικών οι οποίες αγνοούν ή απορρίπτουν τα φεμινιστικά αιτήματα. 

Όπως γράφει το περιοδικό "Atlantic", η δεξιά, ιδιαίτερα η εξτρεμιστική -στη Βρετανία και στις ΗΠΑ, λιγότερο στη Γαλλία- προσελκύει τις γυναίκες μέσω της εθνικής ταυτότητας, όχι της ταυτότητας φύλου. Η μετανάστευση και τα ανοιχτά ζητήματα του ρατσισμού και του αντιρατσισμού αποκτούν προτεραιότητα έναντι, για παράδειγμα, της βίας κατά των γυναικών: εξάλλου, παρότι ίσως δεν το παραδέχονται, πολλές γυναίκες τρέφουν ανταγωνιστικά αισθήματα για τις ομόφυλές τους και η τάση αυτή είναι ισχυρότερη όταν υπάρχουν ιδεολογικές διαφορές. Οι δεξιές γυναίκες μισούν τις αριστερές και οι αριστερές μισούν τις δεξιές πιθανότατα με περισσότερη δριμύτητα από εκείνη που χαρακτηρίζει τις σχέσεις μεταξύ ανδρών.

Τέλος, υπάρχουν «φεμινίστριες» που είναι αντιφεμινίστριες -που θεωρούν ότι τα φεμινιστικά κινήματα έχουν πάρει λάθος δρόμο κι ότι προσβλέπουν σε διαχωρισμό των φύλων, σε ένα είδος απαρτχάιντ. Στα social media ξεπηδούν κάθε μέρα καινούργια hashtags που ακούγονται «δεξιά», όπως είναι για παράδειγμα το #pickmegirl, αλλά που, στην πραγματικότητα, εκφράζουν ένα είδος αναχρονιστικής σύγχυσης. Παραλλήλως εμφανίζονται κινήματα «για τα δικαιώματα των ανδρών» τα οποία συσπειρώνουν νέους της γενιάς Ζ που πιστεύουν ότι «ο φεμινισμός το έχει παρακάνει». To παράδοξο εδώ είναι η ανάδυση πολλών γυναικών κοινωνιολόγων, όπως η Bettina Arndt, η Bethany Coston, η Sarah Maddison, που βλέπουν με δυσπιστία τον σύγχρονο φεμινισμό και την κατάρρευση των ανδρικών προτύπων.