Πώς οι πολίτες μπορούν να επηρεάσουν το μέλλον της Ευρώπης

Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (ECI) είναι ένα ενεργό και σημαντικό εργαλείο που τέθηκε σε ισχύ το 2012, με τη συνθήκη της Λισαβόνας. Το κύριο χαρακτηριστικό του είναι ότι δίνει βήμα στους πολίτες και διευκολύνει τη δημοκρατική συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων. Παρέχει τη δυνατότητα υποβολής νομοθετικών προτάσεων και απευθείας σύνδεση με τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Δυστυχώς μόνο το 2,4% των ευρωπαίων πολιτών γνωρίζει την ύπαρξη των πρωτοβουλιών παρόλο που είναι μια ευκαιρία για τους ευρωπαίους πολίτες να συζητήσουν και να επηρεάσουν βασικές πολιτικές της ΕΕ. 

Υπάρχουν φυσικά κανονισμοί που πρέπει να τηρηθούν όπως η σύσταση της επιτροπής των πολιτών, η οποία πρέπει να αποτελείται από τουλάχιστον επτά μέλη, από τουλάχιστον επτά διαφορετικές χώρες της ΕΕ, οι οποίοι είναι σε ηλικία ψήφου, άνω των 18 ετών (εξαιρείται η Μάλτα και η Αυστρία, που οι άνθρωποι ψηφίζουν από τα 16, και η Ελλάδα, που οι άνθρωποι ψηφίζουν από τα 17). Μετά την επιτυχή αξιολόγηση της πρωτοβουλίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Επιτροπή Πολιτών έχει έναν χρόνο για να συλλέξει υπογραφές και αυτές πρέπει να είναι συνολικά τουλάχιστον ένα εκατομμύριο. 

(Όλοι οι κανονισμοί, τα κριτήρια, η μεθοδολογία υπάρχουν αναλυτικά στη σελίδα: Guide to the European citizens’ initiative, σε όλες τις γλώσσες των χωρών μελών της ΕΕ)

Η Ημέρα ECI είναι ένα σημαντικό φόρουμ όπου εγγεγραμμένοι, μελλοντικοί διοργανωτές, ενδιαφερόμενοι φορείς ECI μπορούν να ανταλλάξουν πληροφορίες, εμπειρίες, να παρουσιάζουν το ECI και τις δραστηριότητές τους στο κοινό.

Η 10^η Ημέρα Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά στις 3 και 4 Ιουνίου. Διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, σε συνεργασία με θεσμικούς εταίρους και εταίρους της κοινωνίας των πολιτών. Στις 4 Ιουνίου, οι διοργανωτές πρωτοβουλιών (οι οποίες έχουν ήδη ξεκινήσει και έχουν σε διάφορα κράτη ήδη συλλέξει ένα μέρος των υπογραφών), παρουσίασαν το έργο, ξεδίπλωσαν τις σκέψεις και τους στόχους τους.

Κατά τη διάρκεια της διαδικτυακής παρουσίασης των πρωτοβουλιών, ευρωπαίοι πολίτες, νέοι κυρίως άνθρωποι μίλησαν με ενθουσιασμό για τις πρωτοβουλίες τους, προτάσεις που ήδη τρέχουν, με μια θεματολογία που πραγματικά αφορά σειρά κρίσιμων θεμάτων. Εκτός από τις προσωπικές τους θέσεις, απάντησαν σε εύλογα ερωτήματα που τους τέθηκαν. Είναι ιδιαίτερα δύσκολο όπως επισήμαναν σχεδόν όλοι να βρεθεί χρηματοδότηση για μια συγκεκριμένη πρωτοβουλία μιας και δεν υπάρχουν δημόσια χρήματα για αυτούς τους σκοπούς. Είναι απαραίτητο η δράση να «διαφημιστεί», να γίνει γνωστή όχι μόνο στο κοινό αλλά και σε μεγαλύτερες οργανώσεις οι οποίες πιθανώς να έχουν τους πόρους και τα μέσα να τις προωθήσουν.

Είναι σαφές ότι υπάρχουν δυσκολίες αλλά με τη συγκέντρωση ενός εκατομμυρίου υπογραφών η πρωτοβουλία μπορεί να γίνει νόμος και αυτό είναι όχι απλά σημαντικό, είναι η ομορφιά του δημοκρατικού πολιτεύματος που δίνει δύναμη στον απλό πολίτη. Είναι άλλωστε ένα από τα ζητούμενα της Ενωμένης Ευρώπης. 

Τον Απρίλιο του 2021 το Γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων ανακοίνωσε ένα δυσάρεστο αρνητικό ρεκόρ. Οι θάνατοι στην Ευρώπη εξαιτίας της Covid-19 ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο. Η πανδημία δημιούργησε πολλαπλά πλήγματα, ο εχθρός είναι αόρατος και κινείται με μεγάλη ταχύτητα. Οι πολίτες της ευρωπαϊκής ένωσης βρέθηκαν μπροστά σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, βίωσαν τον κοινωνικό αποκλεισμό, απομονώθηκαν στα σπίτια τους, ένιωσαν την απώλεια συγγενών και φίλων.  

Οι εκστρατείες εμβολιασμού έχουν να αντιμετωπίσουν τις μεταλλαγμένες μορφές του ιού, η εμφάνιση ενός τέταρτου κύματος αποτελεί μια πιθανότητα.

Η Ευρώπη εμφανίζεται μουδιασμένη, προσπαθεί αν βρει τον ρυθμό της, όχι για να επιστρέψει στον παλιό τρόπο ζωής αλλά για να βρει τον βηματισμό στα καινούργια δεδομένα που δημιούργησε η πανδημία. Η διαδικτυακή εργασία, η διαδικτυακή διδασκαλία, οι διαδικτυακές συναντήσεις όπως η συγκεκριμένη αποτελούν μια καινούργια πραγματικότητα. Εξαιτίας όλων αυτών αποφάσισα να ακούσω μια συγκεκριμένη πρωτοβουλία μιας και κατά τη διάρκεια της διαδικτυακής παρουσίασης δόθηκε η δυνατότητα στον τύπο και στους δημοσιογράφους να θέσουν ερωτήσεις και να παρακολουθήσουν τους εκπροσώπους των πρωτοβουλιών. Στη σελίδα της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας πολιτών, στις 21 Αυγούστου του 2020, καταχωρήθηκε μια σημαντική πρωτοβουλία. Το δικαίωμα στη θεραπεία. 

Οι στόχοι είναι συγκεκριμένοι, παρουσιάστηκαν συνοπτικά στη σημερινή συνάντηση. Βρίσκονται όμως αναρτημένοι στη σελίδα: European Citizens' Initiative - European Union, Right to cure. 

Έχοντας υπόψη τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως τα άρθρα 114, 118 και 168 αυτής, ζητούμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει νομοθεσία με την οποία:

- να διασφαλιστεί ότι τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένων των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, δεν παρεμποδίζουν την προσβασιμότητα ή τη διαθεσιμότητα οποιουδήποτε μελλοντικού εμβολίου ή θεραπείας κατά της νόσου COVID-19·

- να διασφαλιστεί ότι η νομοθεσία της ΕΕ για την αποκλειστικότητα των δεδομένων και την εμπορική αποκλειστικότητα δεν περιορίζει την άμεση θέση σε ισχύ των υποχρεωτικών αδειών που εκδίδουν τα κράτη μέλη·

- να θεσπιστούν νομικές υποχρεώσεις για τους δικαιούχους κονδυλίων της ΕΕ όσον αφορά την κοινοποίηση γνώσεων, διανοητικής ιδιοκτησίας και/ή δεδομένων σχετικά με τεχνολογίες υγείας που συνδέονται με τη νόσο COVID-19, στο πλαίσιο κοινοπραξίας τεχνολογιών ή διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας·

- να θεσπιστούν νομικές υποχρεώσεις για τους δικαιούχους κονδυλίων της ΕΕ όσον αφορά τη διαφάνεια σχετικά με τις δημόσιες συνεισφορές, το κόστος παραγωγής, καθώς και τις ρήτρες προσβασιμότητας και οικονομικής προσιτότητας που συνδυάζονται με μη αποκλειστικές άδειες εκμετάλλευσης.

Κάποιος διαβάζει όλα όσα έχει να πει η επιτροπή και εάν συμφωνεί με τους στόχους υπογράφει υπέρ της πρωτοβουλίας. Επίσης μπορεί να δει τι κάνουν οι πολίτες στις υπόλοιπες χώρες, ποιο είναι το ποσοστό υποστήριξης. Για τη συγκεκριμένη πρωτοβολία η Ιταλία βρίσκεται στο υψηλότερο, (98.88%) και η Μάλτα στο χαμηλότερο, (1.54%).  

Η δημοκρατία, αυτό το σύστημα διακυβέρνησης που θέτει τους όρους και τα πλαίσια της κοινωνικής συμβίωσης, αναγνωρίζει και αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα και την άποψη του πολίτη, δίνει βήμα διαλόγου. 

Ευτυχείτε, αγαπητοί! Κι ίσως το κυριότερο, ενημερωθείτε για το τι γίνεται ή μπορεί να γίνει! Αρκούν μερικά κλικ.