Jean-Paul Brighelli: Το σχολείο είναι «εργοστάσιο ηλίθιων»

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Jean-Paul Brighelli περιέγραφε τη θλιβερή κατάσταση της παιδείας. Στην εμφάνισή του στη γαλλική τηλεόραση πριν από μερικές μέρες έκανε λόγο για τη διανοητική ανεντιμότητα που επικρατεί στη Γαλλία και χαρακτήρισε το σχολείο, όχι μόνο το δημόσιο αλλά κυρίως το δημόσιο, «εργοστάσιο κρετίνων». Αυτός ήταν ο τίτλος και ενός βιβλίου του, το 2005.

Ο Brighelli άρχισε να διδάσκει στο σχολείο το 1975 και διορίστηκε σε διάφορες πόλεις. Σήμερα λέει ότι οι εμπειρίες του στο εκπαιδευτικό σύστημα τον έκαναν από μαοϊκό, που ήταν στη δεκαετία του 1970, «δεξιό»: τα τελευταία χρόνια στηρίζει το μικρό κόμμα του Nicolas Dupont-Aignan και ερωτοτροπεί με τη Μαρίν Λεπέν «μόνο και μόνο επειδή υπόσχεται εκπαιδευτική μεταρρύθμιση προς τη σωστή κατεύθυνση».

Αν και η πολιτική του τοποθέτηση τον απονομιμοποιεί στα μάτια πολλών Γάλλων, ο Birghelli έχει πλούσιο έργο γύρω από το εκπαιδευτικό σύστημα και τις καταστροφές που συνέβησαν τα τελευταία 30 χρόνια. Σήμερα ο κάθε μαθητής μπορεί να χτίσει το πρόγραμμα των σπουδών του κάνοντας επιλογές μαθημάτων· επίσης, όπως λέει ο Birghelli, μπορεί να αποφοιτήσει χωρίς να αποκτήσει βασικές γνώσεις: τα μαθήματα έχουν γίνει πάρα πολύ εύκολα, το επίπεδο των εξετάσεων έχει υποβαθμιστεί και η διδασκαλία έχει καταντήσει ένας ατέλειωτος διάλογος. «Το να επιλέγεις τα μαθήματά σου είναι υπέροχη ιδέα αν είσαι ο Πασκάλ» είπε στην τηλεόραση. «Σε διαφορετική περίπτωση γίνεσαι απλώς ηλίθιος».

Ο Birghelli έχει κατά καιρούς εκφράσει τις απόψεις του και προτείνει λύσεις σε βιβλία και άρθρα που έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα ολόκληρου του πολιτικού φάσματος. Το 2008 ήταν από τους βασικούς ομιλητές στο ντοκιμαντέρ του Canal+ «Éducation: un grand corps malade» (Παιδεία: ένα μεγάλο άρρωστο σώμα) όπου πρότεινε την επανίδρυση του σχολείου στη βάση της μετάδοσης της γνώσης, της μαθητείας και της ρεπουμπλικανικής παιδείας. «Πολλά από τα προβλήματα της σύγχρονης παιδείας στη Γαλλία οφείλονται στην υστερική διεκδίκηση της ισότητας, που κρατάει χαμηλά και επιβραδύνει τους πιο προικισμένους. Παρατηρείται διαρκής διευκόλυνση των μαθημάτων ―στα μαθηματικά και στη γλώσσα τα αποτελέσματα είναι θλιβερά― και των εξετάσεων, καθώς και όλο και ελλιπέστερη μόρφωση των καθηγητών οι οποίοι μεταδίδουν στα παιδιά γνώσεις και πληροφορίες που έχουν συλλέξει από τα καφέ της γειτονιάς», είπε στο Le Média pour Tous και επεσήμανε ένα καινούργιο φαινόμενο στη Γαλλία: «Πενήντα χιλιάδες οικογένειες αποφάσισαν να διδάσκουν τα παιδιά στους κατ’ οίκον».

Από το 2005 μέχρι το 2012, ο Jean-Paul Brighelli διατηρούσε ένα ιστολόγιο με τίτλο Bonnet d’Âne (Ο σκράπας), όπου εξέθετε τις απόψεις του και συζητούσε με τους αναγνώστες. Η στάση του στο μεταρρυθμιστικό σχέδιο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που παρουσίασε η ομολογουμένως αποτυχημένη υπουργός Najat Vallaud-Belkacem, συνοψιζόταν στο εξής: «Πετάξτε το όλο, κρατήστε μόνο τις καλές προθέσεις» (η Belkacem έσπευσε να τον κατηγορήσει για σεξισμό.) Εξάλλου, ο Brighelli προκάλεσε τη μήνι πολλών αξιωματούχων της παιδείας, οι οποίοι τον κατηγόρησαν για «υπεραπλουστεύσεις και γενικεύσεις» με συνέπεια το 2006 να παραιτηθεί από την εξεταστική επιτροπή των καθηγητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και να δεχθεί ακόμα πιο δηλητηριώδεις επικρίσεις κυρίως επειδή υπονοούσε ότι οι πρώτοι «κρετίνοι» του εργοστασίου είναι οι καθηγητές. Κατόπιν αυτών, με παρέμβαση του τότε υπουργού παιδείας Gilles de Robien, ο Brighelli ξαναπήρε τη θέση του στην επιτροπή. «Ειρήνη ημίν», είπε ο υπουργός.

Έκτοτε πολλοί κατηγορούν τον Brighelli ότι εκμεταλλεύεται το «ρημαδιό του σχολείου για να γράφει εύκολα βιβλία και να βγάζει λεφτά». Το ίδιο έγραψαν στις 9 Μαρτίου όταν εμφανίστηκε στην τηλεόραση και είπε ότι το γαλλικό σχολείο είναι «κάθε πέρυσι και καλύτερο» κι ότι οι σημερινοί μαθητές δεν θα έπαιρναν ποτέ απολυτήριο με τα θέματα των εξετάσεων του 1975.