H θλίψη των «putas»

Όταν ο αθάνατος Gabriel Garcia Marques έγραφε το τελευταίο  βιβλίο του «Memorias de mis putas tristes» («Αναμνήσεις από τις θλιμμένες πουτάνες μου») φυσικά δεν γνώριζε τι επρόκειτο να φέρει το μέλλον. Όμως σήμερα στην Λατινική Αμερική μια επαγγελματική ομάδα που αισθάνεται μεγάλη θλίψη είναι πράγματι οι αγαπημένες «putas» του νομπελίστα Κολομβιανου λογοτέχνη. Αυτή η ομάδα πλήττεται ιδιαίτερα σκληρά από τις καραντίνες και τα μέτρα κοινωνικής απομόνωσης καθώς κλείνουν καθημερινά  μπαρ, καντίνες, ξενοδοχεία, νυχτερινά κέντρα και αδειάζουν οι δρόμοι.

«Δεν έχει πια πελάτες στους δρόμους» λέει η Nuria από την Κόστα Ρίκα στο El Universal. «Σήμερα αντιμετωπίζουμε ένα μεγάλο δίλημμα. Όταν ο πελάτης μας ζητά να μην αγκαλιασθούμε και φιληθούμε επειδή φοβάται μην μολυνθεί, πώς θα του προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας; Δεν μπορούμε με αυτές τις συνθήκες να βγούμε να δουλέψουμε!»

Αυτή η κατάσταση δεν αφορά μόνο άτομα. Αφορά ολόκληρες οικογένειες. Σήμερα στην Λατινική Αμερική και την Καραϊβική υπολογίζεται ότι το 80% των sexoservidoras είναι αρχηγοί οικογενειών-που δεν σημαίνει μόνο παιδιά αλλά συνήθως και παππούδες, γιαγιάδες, αδέλφια κλπ. «Καμιά μας δεν ήταν προετοιμασμένη για αυτή την σκληρή πραγματικότητα» δηλώνει η νικαραγουανή Cora». H δουλειά είναι ελάχιστη λόγω των μέτρων απομόνωσης».

«Ναι μου ακούγεται σωστό να μένουμε σπίτι» συμπληρώνει η Κολομβιάνα Tany «όμως τα παιδιά μου πρέπει να φάνε. Και ποιος θα μου πληρώσει το νοίκι; Αυτά τα πράγματα δεν πέφτουν απ’ τον ουρανό! Τα έσοδά μας έχουν μειωθεί κατά 100%. Πρέπει να ψάχνουμε καθημερινά νέους τρόπους για να ασκούμε το επάγγελμα εκθέτοντας τους εαυτούς μας στον κίνδυνο μόλυνσης, εμείς οι ίδιες θα πρέπει να εφεύρουμε μέτρα ασφάλειας προκειμένου να βγάζουμε τον επιούσιο γιατί είμαστε οι στύλοι της οικογένειάς μας. Η δουλειά κάθε μέρα μειώνεται, τα έσοδα μειώνονται και μας μένουν λιγότερα για το σπίτι!»

«Είμαστε εκπαιδευμένες για να αντιμετωπίζουμε καταστάσεις και συνέπειες που συνεπάγονται σενάρια όπως αυτό μιας επιδημίας» αναφέρει το Δίκτυο των Εργαζομένων στο Σεξ Γυναικών στην Λατινική Αμερική και Καραϊβική (RedTraSex) με έδρα το Μπουένος Άιρες. Πρέπει να βρούμε εξειδικευμένα εργαλεία προστασίας που θα μας επιτρέψουν να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό πού κάναμε για δεκαετίες: Να επιβιώνουμε σε μία πανδημία, μία ακόμα. Άλλωστε εκπαιδευθήκαμε να επιβιώνουμε πάντοτε στην πανδημία του στιγματισμού και των διακρίσεων.»

Όμως ίσως η δυσάρεστη κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι sexoservidoras στην Λατινική Αμερική να οφείλεται λιγότερο στις προκαταλήψεις και περισσότερο στη διάρθρωση της αγοράς εργασίας. Έτσι ενώ η παροχή σεξουαλικών υπηρεσιών είναι νόμιμη στις περισσότερες χώρες της περιοχής δεν είναι ένα επάγγελμα επίσημα αναγνωρισμένο δηλαδή ανήκει στην λεγόμενη «άτυπη οικονομία». Αυτό σημαίνει ότι οι sexoservidoras δεν μπορούν να ελπίζουν σε κοινωνικά επιδόματα αν πάψουν να εργάζονται όπως συμβαίνει με όσους εργάζονται στην επίσημη οικονομία. Αυτό είναι ένα γενικότερο πρόβλημα στις χώρες της Λατινικής Αμερικής όπου η πλειοψηφία του πληθυσμού εργάζεται στο χώρο της άτυπης οικονομίας.

Πάντως δεν έχει κατεβάσει τα ρολά όλη η Λατινική Αμερική. Σε πόλεις όπως η θρυλική Tihuana του Μεξικού η παρουσία αμερικανών τουριστών-αν και αισθητά μειωμένη- διατηρεί τα φώτα αναμμένα. Εκεί τα βράδια στον παράδρομο Cahuila θα βρει κανείς πάντοτε τον γκρίγκο με την καρό βερμούδα και το πόλο μπλουζάκι να ρωτάει, βγαίνοντας παραπατώντας από την mezcaleria, τα κορίτσια που κάνουν πιάτσα: «Hola chica!Hoy trabajas?»