Έξι φωτογραφίες και ιστορίες γυναικών από το Νεπάλ και τη Σενεγάλη, από την ActionAid

Το 1857, στις 8 Μαρτίου, εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας συγκεντρώθηκαν στη Νέα Υόρκη σε μια εκδήλωση διαμαρτυρίας για τις συνθήκες εργασίας που επικρατούσαν στον κλάδο τους. Ήταν μία από τις πρώτες οργανωμένες κινήσεις διαμαρτυρίας από πλευράς των γυναικών, οι οποίες ούτε και σήμερα δεν έχουν ίσα δικαιώματα με τους άνδρες.

Εκείνη την ημερομηνία, την 8η Μαρτίου, επέλεξε ο ΟΗΕ το 1975 για να καθιερώσει την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Σήμερα, 2020, σε διάφορα σημεία του κόσμου γυναίκες υπόκεινται ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων, θεωρούν δικαιολογημένη τη βία που τους ασκείται, δεν μπορούν να μάθουν γραφή και ανάγνωση.

Η Μάρα Ψαράκη, μέλος της συντακτικής ομάδας της ActionAid, μέσα από 6 φωτογραφίες του Κοσμά Κουμιανού από το Νεπάλ και τη Σενεγάλη, μας διηγείται κάποιες δυσάρεστες ιστορίες, που απαντούν στο ερώτημα για πoιο λόγο να υπάρχει Παγκόσμια Ημέρα για τις Γυναίκες.

Νεπάλ

Τα κορίτσια στο Νεπάλ μένουν συχνά εκτός συστήματος εκπαίδευσης, άλλοτε επειδή αναγκάζονται να δουλέψουν κι άλλοτε επειδή η οικογένειά τους δίνει προτεραιότητα στη μάθηση των αγοριών. Το αποτέλεσμα; Πάνω από τις μισές γυναίκες άνω των 15 ετών δεν γνωρίζουν γραφή κι ανάγνωση.

Η ενδοοικογενειακή βία, η πολυγαμία, καθώς και η σεξουαλική παρενόχληση είναι ορισμένες από τις μορφές βίας που μπορεί να αντιμετωπίσει μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της ζωής της. Τα φαινόμενα αυτά, μάλιστα, είναι τόσο συνηθισμένα, που ακόμα και στην περίπτωση σωματικής βίας εναντίον τους, το 43% των γυναικών τη θεωρεί δικαιολογημένη.

Σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο, οι γυναίκες που χάνουν τους συζύγους τους, χάνουν αυτομάτως και όποια περιουσία μπορεί να είχαν, καθώς αυτή περνάει στα χέρια των αδερφών ή των γιων του θανόντος. Η κατάσταση είναι πιο δύσκολη για τις ηλικιωμένες γυναίκες, που πολλές φορές καταλήγουν να επαιτούν στους δρόμους ή να ζητούν από κάποιο κορίτσι της οικογένειας να τις φροντίσει, διαιωνίζοντας έτσι την αδικία που υφίστανται οι γυναίκες.

Σενεγάλη

Παρά το γεγονός ότι από το 1999 υπάρχει νόμος στη Σενεγάλη που απαγορεύει και ποινικοποιεί την κλειτοριδεκτομή, τα κορίτσια και οι γυναίκες εξακολουθούν να τραυματίζονται σωματικά και ψυχικά στο όνομα βλαβερών παραδοσιακών αντιλήψεων. Ακόμα και στις μέρες μας, το 26% των κοριτσιών και γυναικών ηλικίας 15 έως 49 ετών έχει υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων.

Οι γυναίκες αφιερώνουν πολλές ώρες καθημερινά για τη φροντίδα του σπιτιού και των μελών της οικογένειας, ενώ ταυτόχρονα εργάζονται στα χωράφια ή αναλαμβάνουν άλλες βιοποριστικές δραστηριότητες. Παρ’ όλα αυτά, η περιουσία της οικογένειας θεωρείται ότι ανήκει στον άνδρα και η διαχείριση των οικονομικών αποτελεί σχεδόν αποκλειστικά ανδρικό προνόμιο. Αντίστοιχα, οι αποφάσεις σε οικογενειακό, κοινοτικό ή κρατικό επίπεδο λαμβάνονται συχνά ερήμην των γυναικών, που αισθάνονται ότι προσφέρουν χωρίς αντίκρισμα.

Το προσδόκιμο ζωής των γυναικών στη Σενεγάλη είναι μόλις τα 63 έτη. Αν αναλογιστεί κανείς τα ελάχιστα και ανεπαρκώς εξοπλισμένα και στελεχωμένα κέντρα υγείας, ιδίως στις αγροτικές περιοχές, το υψηλό κόστος των φαρμάκων  και τις δύσκολες γενικά συνθήκες διαβίωσης, ο αριθμός αυτός είναι δυστυχώς αναμενόμενος.