- CITY GUIDE
- PODCAST
-
12°
Με ελληνική πινελιά ο πρώτος γεωλογικός Άτλας του Τιτάνα
Ο δορυφόρος του Κρόνου αποκαλύπτει τα μυστικά του
Ο πρώτος γεωλογικός χάρτης του Τιτάνα είναι γεγονός: Η σημαντική συμβολή Ελληνίδας γεωλόγου.
Τον πρώτο παγκόσμιο γεωμορφολογικό χάρτη του Τιτάνα, δορυφόρου του Κρόνου, παρουσίασαν Αμερικανοί και Ευρωπαίοι επιστήμονες. Ανάμεσά τους και μια Ελληνίδα γεωλόγος της διασποράς. Ο χάρτης δημιουργήθηκε με στοιχεία από το διαστημικό σκάφος «Cassini» και αποκαλύπτει ένα πολύμορφο, δυναμικό και «εξωτικό» κόσμο με τεράστιες πεδιάδες, αμμόλοφους από παγωμένα οργανικά υλικά και λίμνες υδρογονανθράκων.
Επιστήμονες σχολίασαν ότι θα συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση των επιστημόνων για την ιστορία και την εξέλιξη του Τιτάνα, του μόνου σώματος στο ηλιακό μας σύστημα εκτός από τη Γη, όπου υπάρχουν σταθερές επιφάνειες υγρών με τη μορφή λιμνών και θαλασσών -από υδρογονάνθρακες, όμως. Ο χάρτης που παρουσιάστηκε από Αμερικανούς και Ευρωπαίους επιστήμονες, δημιουργήθηκε 7 χρόνια προτού η NASA εκτοξεύσει την αποστολή Dragonfly, η οποία θα στείλει το πρώτο επιστημονικό drone για εξερεύνηση άλλου ουράνιου σώματος και αναμένεται να φθάσει στον Τιτάνα το 2034.
Ο Τιτάνας έχει διάμετρο 5.150 χιλιομέτρων. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο φεγγάρι του ηλιακού μας συστήματος μετά τον Γανυμήδη του Δία και έχει σημαντικές πιθανότητες να φιλοξενεί κάποιες μορφές ζωής όπως εξωγήινα βακτήρια. Είναι ο μόνος δορυφόρος στο ηλιακό σύστημά μας, ο οποίος διαθέτει πυκνή ατμόσφαιρα και ένα πλήρη «υδρολογικό» κύκλο όπως η Γη, ο οποίος όμως βασίζεται στο μεθάνιο και όχι στο νερό.
Στον Τιτάνα βρέχει συχνά, αλλά τα νέφη του ρίχνουν στην επιφάνεια μεθάνιο, αιθάνιο και άλλους υδρογονάνθρακες. Η βαριά και θολή ατμόσφαιρα του κρύβει την επιφάνεια του δορυφόρου, πράγμα που έχει δυσκολέψει τους επιστήμονες να αποκτήσουν μια σφαιρική και ολοκληρωμένη εικόνα του μέχρι σήμερα.
Πώς τα κατάφεραν
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την πλανητική γεωλόγο Ρόσαλι Λόπες του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) και του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας «Nature Astronomy», αξιοποίησαν δεδομένα από τα όργανα υπέρυθρης όρασης και τα ραντάρ του Cassini (έκανε πάνω από 120 διελεύσεις πάνω από τον Τιτάνα κατά τη διάρκεια της περιόδου 2004-2017) για να δημιουργήσουν τον πρώτο πλήρη γεωλογικό χάρτη της επιφάνειας, συμπεριλαμβανομένων των δύο πόλων του.
«Ο Τιτάνας έχει ατμόσφαιρα όπως η Γη. Εχει ανέμους, έχει βροχές, έχει βουνά. Είναι ένας πραγματικά ενδιαφέρων κόσμος και ένα από τα καλύτερα μέρη στο ηλιακό μας σύστημα για να ψάξει κάποιος για ζωή» δήλωσε η Λόπες.
Λίμνες, πεδιάδες και αμμόλοφοι
Ο νέος χάρτης του Τιτάνα δείχνει ότι η γεωλογία του εξαρτιέται σημαντικά από το γεωγραφικό πλάτος. Οι αμμόλοφοι και οι λίμνες είναι σχετικά πιο νέες από ό,τι οι λοφώδεις και οι ορεινές περιοχές (που καλύπτουν το 14% της επιφάνειας). Τα νεότερα ηλικιακά τμήματα της επιφάνειας του είναι εκτάσεις με αμμόλοφους (καλύπτουν το 17% της επιφάνειας του δορυφόρου) κυρίως πέριξ του ισημερινού, ενώ οι λίμνες (το 1,5% της επιφάνειας του) είναι συγκεντρωμένες κυρίως γύρω από το βόρειο πόλο του. Στο μεγαλύτερο μέρος του (67%) ο Τιτάνας καλύπτεται από άμορφες πεδιάδες, κυρίως στα μέσα γεωγραφικά πλάτη, ενώ διαθέτει απρόσμενα λίγους κρατήρες πρόσκρουσης.
Ο κύκλος του μεθανίου παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του δορυφόρου, έχοντας δημιουργήσει μια από τις πιο πλούσιες γεωμορφολογικά επιφάνειες στο ηλιακό μας σύστημα. Οι πόλοι είναι αρκετά υγροί, ώστε να διατηρούν υγρά αποθέματα μεθανίου στις λίμνες της γύρω περιοχής, ενώ το πολύ πιο ξηρό κλίμα στον Ισημερινό διατηρεί ανέπαφους τους αμμόλοφους.
Αρκετές οι ομοιότητες μεταξύ Γης και Τιτάνα
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, παρά τις διαφορές μεταξύ Γης και Τιτάνα όσον αφορά τα υλικά, τις θερμοκρασίες και τη βαρύτητα, τα δύο ουράνια σώματα εμφανίζουν αρκετές ομοιότητες στην επιφάνεια τους, κάτι που παραπέμπει σε παρόμοιες γεωλογικές διαδικασίες. Πολύ περισσότερο όμως από ό,τι η Γη, ο Τιτάνας είναι ένας κόσμος πλούσιος σε οργανικά υλικά, τα οποία καλύπτουν όλη την επιφάνεια του σε βάθος τουλάχιστον αρκετών δεκάδων εκατοστών στα περισσότερα μέρη.
Στην χαρτογράφηση του Τιτάνα συμμετείχε η δρ Ανεζίνα Σολωμονίδου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), απόφοιτος του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, η οποία προηγουμένως είχε κάνει μεταδιδακτορική έρευνα στο Caltech. Η Ελληνίδα ερευνήτρια ειδικεύεται στη μελέτη των μεγάλων δορυφόρων του Κρόνου (Τιτάνας, Εγκέλαδος) και του Δία (Ευρώπη, Γανυμήδης), που θα μπορούσαν να φιλοξενούν ακόμη και μορφές ζωής. Μεταξύ άλλων, συμμετέχει στην προετοιμασία της μελλοντικής αποστολής Juice της ESA, που προγραμματίζεται να εκτοξευθεί το 2022 με στόχο να ερευνήσει τα φεγγάρια του Δία.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στον «σιωπηλό θάνατο» της νομπελίστριας στοχεύει το Ιράν
Οι άνθρωποι 40-59 ετών φροντίζουν ταυτοχρόνως παιδιά και ηλικιωμένους γονείς
Κατηγορούν την πλατφόρμα ότι εξέθεσε τα έφηβα παιδιά τους σε επικίνδυνο περιεχόμενο
13.000 χλμ μακριά από την Ουάσινγκτον
«Μην ταξιδεύετε» - Οδηγοί προσπαθούν να φτάσουν στα σπίτια τους για να σωθούν
Δείτε το βίντεο που κάνει το γύρο του διαδικτύου
Οι Έλληνες βουλευτές συνομίλησαν με τοπικούς αξιωματούχους και εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας, κατανοώντας τις καθημερινές προκλήσεις της ουκρανικής κοινωνίας
Η ιδιαίτερη σχέση της με το «μαύρο Χάρβαρντ»
Τι ισχύει με την καταμέτρηση ψήφων και τι θα γίνει αν υπάρξει ισοπαλία
Ένα απίθανο σενάριο που έχει συμβεί μόλις δύο φορές στις ΗΠΑ, το 1800 και το 1824
Πλημμύρισε το αεροδρόμιο της πόλης – Ακυρώθηκαν πτήσεις
Η Καμίλα Βάσκεζ ανέφερε πως «είναι δύο πολύ διαφορετικοί άνθρωποι»
Νεκρός και ο οδηγός του Χιλμί Σεν
Οι στρατηγικές και των δύο υποψηφίων υπογραμμίζουν πως το podcasting είναι πλέον ένα κρίσιμο μέρος της εργαλειοθήκης των πολιτικών μέσων
Οι διασώστες ψάχνουν για πτώματα σε υπόγεια γκαράζ
Στο Δουκάτο της Κορνουάλης
Σε κρίσιμη κατάσταση ο ένας τραυματίας
«Έχω μία ψήφο και θα τη χρησιμοποιήσω για να προχωρήσω», είπε ο ηθοποιός
Η δίκη αρχίζει ξανά μετά από παύση μίας εβδομάδας
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.