Κοσμος

Τι συνέβη στο εξαφανισμένο αεροπλάνο της Malaysia Airlines;

Τα τρία βασικά ερωτήματα είναι: Ποιος, γιατί και πού

Νικολέττα Σταμάτη
39’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ένα χρονοδιάγραμμα όλων των γεγονότων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εξαφάνιση της πτήσης MH370, από τον William Langewiesche στο The Atlantic

Σε μία εποχή που ακόμα και το κινητό σου να χάσεις υπάρχουν εφαρμογές που σε βοηθάνε να το βρεις, είναι σχεδόν αδιανόητο ότι ένα ολόκληρο αεροπλάνο θα μπορούσε να εξαφανιστεί. Κι όμως, αυτό συνέβη πριν πάνω από πέντε χρόνια στην Μαλαισία, όταν ένα αεροσκάφος της Malaysia Airlines με 239 άτομα ξεκίνησε για το Πεκίνο, αλλά δεν έφτασε ποτέ εκεί.

Η πτήση 370 μοιάζει απλά να εξατμίστηκε, αφού μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί. Από το 2014, για αυτήν έχουν πραγματοποιηθεί τρεις επίσημες έρευνες, έχουν δημιουργηθεί αμέτρητες θεωρίες, κάποιες περισσότερο παράλογες και άνθρωποι έχουν βγει στις παραλίες για να βρουν ξεβρασμένα συντρίμμιά της. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα να γνωρίζουμε παραπάνω λεπτομέρειες για το τι συνέβη την νύχτα της 8ης Μαρτίου, όπως μέρος της διαδρομής του αεροπλάνου και τις ταχύτητες που ανέπτυξε. Ωστόσο, παραμένουν αναπάντητα τα τρία βασικά ερωτήματα: Ποιος, γιατί και πού;

Αυτά, έστω και μέσα από πιθανότητες και υποθέσεις, προσπάθησε να διαλευκάνει ο William Langewiesche του The Atlantic, δημιουργώντας ένα χρονοδιάγραμμα όλων των πτυχών και των γεγονότων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εξαφάνιση της πτήσης MH370:

1. Η Εξαφάνιση

Στις 12:42 πμ ένα ήσυχο βράδυ με φεγγάρι στις 8 Μαρτίου του 2014, ένα Boeing 777-200ER της αεροπορικής εταιρείας Malaysia Airlines απογειώθηκε από την Κουάλα Λουμπούρ και στράφηκε προς το Πεκίνο, ανεβαίνοντας προς το προκαθορισμένο ύψος πορείας του στα 10.668 χλμ. Ο κωδικός για τις Malaysia Airlines είναι MH. Ο αριθμός πτήσης ήταν 370. Ο Fariq Hamid, πρώτος αξιωματικός, πέταγε το αεροπλάνο. Ήταν 27 ετών. Αυτή ήταν μία εκπαιδευτική πτήση για εκείνον, η τελευταία του: σύντομα θα ήταν πλήρως πιστοποιημένος. Ο εκπαιδευτής του ήταν ο κυβερνήτης, ένας άντρας με το όνομα Zaharie Ahmad Shah, ο οποίος στα 53 του ήταν ένας από τους παλαιότερους πιλότους των Malaysia Airlines. Όπως συνηθίζεται στην Μαλαισία, ήταν γνωστός μόνο με το μικρό του όνομα, Zaharie. Ήταν παντρεμένος και είχε τρία ενήλικα παιδιά. Ζούσε σε μία περιφραγμένη κοινότητα. Είχε δύο σπίτια. Στο πρώτο του σπίτι είχε εγκαταστήσει έναν πολύπλοκο προσομοιωτή πτήσης της Microsoft. Τον χρησιμοποιούσε συχνά και συνήθως έγραφε σε διαδικτυακά forums για το χόμπι του. Στο πιλοτήριο, ο Fariq κανονικά θα τον αντιμετώπιζε με υπερβολικό σεβασμό, αλλά ο Zaharie δεν ήταν γνωστός ως αυταρχικός.

© VCG/VCG via Getty Images/Ideal Image


Στην καμπίνα βρίσκονταν 10 αεροσυνοδοί, όλοι Μαλαισιανοί. Είχαν να φροντίσουν 227 επιβάτες, ανάμεσα τους πέντε παιδιά. Οι περισσότεροι από του επιβάτες ήταν Κινέζοι: από τους υπόλοιπους, 38 ήταν Μαλαισιανοί και σε φθίνουσα σειρά οι άλλοι προέρχονταν από την Ινδονησία, την Αυστραλία, την Ινδία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, το Ιράν, την Ουκρανία, τον Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία, την Ολλανδία, τη Ρωσία και τα Ταϊβάν. Μέσα στο πιλοτήριο εκείνο το βράδυ, ενώ ο Πρώτος Αξιωματικός Fariq πέταγε το αεροπλάνο, ο Κυβερνήτης Zaharie χειριζόταν τις επικοινωνίες. Η διευθέτηση ήταν η συνηθισμένη. Οι αναμεταδόσεις του Zaharie ήταν κάπως ασυνήθιστες. Στη 1:01 πμ μετέδωσε ότι είχαν φτάσει στα 10.668 χλμ – μία περιττή αναφορά για ένα αεροσκάφος εντοπίσιμο από ραντάρ όπου το σύνηθες είναι να αναφέρεται η αποχώρηση από ένα υψόμετρο και όχι η άφιξη σε αυτό. Στη 1:08 η πτήση πέρασε την ακτογραμμή της Μαλαισίας και προχώρησε στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας με κατεύθυνση προς το Βιετνάμ. Ο Zaharie και πάλι ανέφερε το ύψος του αεροπλάνου στα 10.668 χλμ.

Έντεκα λεπτά αργότερα, καθώς το αεροπλάνο πλησίαζε ένα σημεία κοντά στην αρχή της βιετναμέζικης δικαιοδοσίας της εναέριας κυκλοφορίας, ο ελεγκτής στο Κέντρο της Κουάλα Λουμπούρ μετέδωσε, «Malaysian τρία-εφτά-μηδέν, επικοινώνησε με το Ho Chi Minh ένα-δύο-μηδέν-δεκαδικός-εννιά. Καλό βράδυ». Ο Zaharie απάντησε, «Καλό βράδυ. Malaysian τρία-εφτά-μηδέν». Δεν επανέλαβε την συχνότητα, όπως θα έπρεπε, αλλά εκτός αυτού η μετάδοση ακούστηκε φυσιολογική. Ήταν το τελευταίο πράγμα που ο κόσμος άκουσε από το MH370. Οι πιλότοι δεν επικοινώνησαν ποτέ με το Ho Chi Minh, ούτε απάντησαν σε κάποια από τις επακόλουθες προσπάθειες να επικοινωνήσουν μαζί τους.

Ένα βασικό ραντάρ βασίζεται σε απλές απολήξεις αντικειμένων στον ουρανό. Τα συστήματα ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας χρησιμοποιούν ό,τι είναι γνωστό ως δευτερεύον ραντάρ. Βασίζεται σε ένα μεταδιδόμενο σήμα που προέρχεται από κάθε αεροπλάνο και περιλαμβάνει περισσότερες πληροφορίες – για παράδειγμα, την ταυτότητα και το υψόμετρο του αεροπλάνου – σε σχέση με το βασικό ραντάρ. Πέντε δευτερόλεπτα αφότου το MH370 πέρασε στον εναέριο χώρο του Βιετνάμ, το σύμβολο που αναπαριστά τον αναμεταδότη του εξαφανίστηκε από τις οθόνες του εναέριου ελέγχου της Μαλαισίας και 37 δευτερόλεπτα αργότερα ολόκληρο το αεροπλάνο εξαφανίστηκε από το δευτερεύον ραντάρ. Η ώρα ήταν 1:21 πμ, 39 λεπτά μετά την απογείωση. Ο ελεγκτής στην Κουάλα Λουμπούρ διαχειριζόταν την κυκλοφορία σε άλλα σημεία στην οθόνη του και απλά δεν το παρατήρησε. Όταν τελικά το έκανε, υπέθεσε ότι το αεροπλάνο βρισκόταν στην δικαιοδοσία του Ho Chi Minh, κάπου πέρα από την εμβέλειά του.

Οι Βιετναμέζοι ελεγκτές, την ίδια στιγμή, είδαν το MH370 να περνά στον εναέριο χώρο τους και μετέπειτα να εξαφανίζεται από το ραντάρ. Απ’ ό,τι φαίνεται, δεν είχαν κατανοήσει μία επίσημη συμφωνία, βάσει της οποίας το Ho Chi Minh έπρεπε να ενημερώσει την Κουάλα Λουμπούρ άμεσα εάν ένα αεροπλάνο που είχε περάσει σε αυτούς είχε αργήσει πάνω από πέντε λεπτά να έρθει σε επαφή. Προσπάθησαν επανειλημμένα να επικοινωνήσουν με το αεροσκάφος, χωρίς αποτέλεσμα. Μέχρι την στιγμή που σήκωσαν το τηλέφωνα για να ενημερώσουν την Κουάλα Λουμπούρ, είχαν περάσει ήδη 18 λεπτά από την εξαφάνιση του MH370 από τις οθόνες του ραντάρ. Αυτό που ακολούθησε έμοιαζε με άσκηση στη σύγχυση και την ανικανότητα. Το Κέντρο Συντονισμού Αεροναυτικής Διάσωσης της Κουάλα Λουμπούρ έπρεπε να έχει ειδοποιηθεί μέσα σε μία ώρα από την εξαφάνιση. Μέχρι τις 2:30 πμ, αυτό ακόμα δεν είχε γίνει. Τέσσερεις ακόμα ώρες πέρασαν προτού μία δράση επείγουσας ανάγκης επιτέλους ξεκινήσει, στις 6:32 πμ.

Εκείνη τη στιγμή, το αεροπλάνο θα έπρεπε να προσγειώνεται στο Πεκίνο. Η αναζήτηση του είχε αρχικά επικεντρωθεί στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, ανάμεσα στη Μαλαισία και το Βιετνάμ. Ήταν μία διεθνής προσπάθεια με 34 πλοία και 28 αεροσκάφη από εφτά διαφορετικές χώρες. Όμως, το MH370 δεν ήταν πουθενά εκεί κοντά. Μέσα σε μερικές μέρες, τα δεδομένα του βασικού ραντάρ που διασώθηκαν από υπολογιστές του ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας και μερικώς επιβεβαιώθηκαν από μυστικά δεδομένα της πολεμικής αεροπορίας της Μαλαισίας, αποκάλυψαν ότι μόλις το MH370 εξαφανίστηκε από το δευτερεύον ραντάρ , έστριψε απότομα νοτιοδυτικά, πέταξε πίσω κατά μήκος της Μαλαϊκής Χερσονήσου και πέταξε γύρω από το νησί Πουλάου Πινάνγκ. Από εκεί πέταξε βορειοδυτικά προς τον Πορθμό της Μαλάκκα και κατά μήκος της Θάλασσας Ανταμάν, όπου βγήκε εκτός της εμβέλειας του ραντάρ στην αφάνεια. Αυτό το μέρος της πτήσης πήρε πάνω από μία ώρα να πραγματοποιηθεί και υποδεικνύει ότι αυτή δεν ήταν μία συνηθισμένη υπόθεση αεροπειρατείας. Ούτε ήταν κάποιο ατύχημα ή κάποιο σενάριο αυτοκτονίας του πιλότου, όπως το αντιμετώπιζαν πρωτύτερα. Από την αρχή, το MH370 οδηγούσε τους ερευνητές σε ανεξερεύνητες κατευθύνσεις.

Το μυστήριο γύρω από το MH370 έχει υπάρξει το επίκεντρο συνεχόμενων ερευνών και πηγή πυρετωδών θεωριών του κόσμου. Ο χαμός καταρράκωσε οικογένειες σε τέσσερεις ηπείρους. Η ιδέα ότι ένα περίτεχνο μηχάνημα, με τα μοντέρνα εργαλεία του και τις υπεράριθμες επικοινωνίες του, μπόρεσε απλά να εξαφανιστεί μοιάζει να είναι πέραν της σφαίρας του πιθανού. Είναι δύσκολο να διαγράψεις μόνιμα ένα e-mail και το να ζεις εκτός δικτύου είναι σχεδόν ακατόρθωτο ακόμα και αν το προσπαθείς σκόπιμα. Ένα Boeing 777 είναι προορισμένο να είναι ηλεκτρονικά προσβάσιμο κάθε στιγμή. Η εξαφάνιση ενός αεροπλάνου έχει οδηγήσει σε μία σειρά από θεωρίες, με πολλές να είναι παράλογες. Όλες προκύπτουν από το γεγονός ότι στην εποχή μας τα εμπορικά αεροπλάνα δεν μπορούν απλά να εξαφανιστούν.

Αυτό εξαφανίστηκε και πάνω από πέντε χρόνια αργότερα η ακριβής τοποθεσία του παραμένει άγνωστη. Ακόμα και έτσι, αρκετά στοιχεία σχετικά με την εξαφάνιση του MH370 φαίνονται πιο καθαρά και η ανακατασκευή πολλών που έγιναν εκείνο το βράδυ είναι δυνατή. Το μαγνητόφωνο του πιλοτηρίου και ο καταγραφέας δεδομένων της πτήσης ίσως να μην ανακτηθεί ποτέ, αλλά αυτά που ακόμα χρειάζεται να μάθουμε είναι απίθανο να έρθουν από τα μαύρα κουτιά. Αντίθετα, θα πρέπει να έρθουν από την Μαλαισία.  

© Rahman Roslan/Getty Images/Ideal Image


2. Ο ρακοσυλλέκτης

Το βράδυ της εξαφάνισης του αεροπλάνου, ένας μεσήλικας Αμερικανός άντρας με το όνομα Blaine Gibson καθόταν στο σπίτι της αποθανούσας μητέρας του στο Κάρμελ της Καλιφόρνια, διευθετώντας τις υποθέσεις της ως προετοιμασία για την πώληση της ιδιοκτησίας. Έμαθε τα νέα για το MH370 από το CNN.

Ο Gibson είναι εκπαιδευμένος δικηγόρος. Έχει ζήσει στο Σηάτλ για πάνω από 35 χρόνια, αλλά έχει ξοδέψει λίγο χρόνο εκεί. Ο πατέρας του, που πέθανε πριν δεκαετίες, ήταν βετεράνος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που επέζησε επίθεσης υπερίτη (αέριο μουστάρδας) στα χαρακώματα, έλαβε ένα Ασημένιο Αστέρι για την ανδρεία του και υπηρέτησε ως αρχιδικαστής της Καλιφόρνια για πάνω από 24 χρόνια. Η μητέρα του ήταν απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Στάνφορντ και παθιασμένη περιβαλλοντολόγος.

Ο Gibson ήταν μοναχοπαίδι. Στη μητέρα του άρεσε να ταξιδεύει διεθνώς και τον έπαιρνε μαζί της. Στην ηλικία των 7 αποφάσισε ότι ο στόχος της ζωής του θα είναι να επισκεφτεί όλες τις χώρες του κόσμου τουλάχιστον μία φορά. Αφοσιώθηκε στην αποστολή του, παραιτούμενος από κάθε πιθανότητα για μία σταθερή καριέρα και για τη διατήρηση μία αξιοπρεπούς κληρονομιάς. Σύμφωνα με τον ίδιο, στην πορεία ασχολήθηκε με κάποια διάσημα μυστήρια – το τέλος του πολιτισμού τον Μάγια στις ζούγκλες της Γουατεμάλα και του Μπελίζ, την έκρηξη του μετεωρίτη Τουνγκούσκα στην ανατολική Σιβηρία και την τοποθεσία της Κιβωτού της Διαθήκης στα βουνά της Αιθιοπίας. Τύπωσε κάρτες προσδιορίζοντας τον εαυτό του ως: τυχοδιώκτη, εξερευνητή, κυνηγό της αλήθειας. Φόραγε ένα καπέλο fedora, όπως ο Indiana Jones. Όταν έφτασαν τα νέα της εξαφάνισης του MH370 ήταν προφανές ότι θα έδινε προσοχή.



Παρά τις αντανακλαστικές αρνήσεις των αρχών της Μαλαισίας και την άμεση «συσκότιση» της μαλαισιανής πολεμικής αεροπορίας, η αλήθεια για την παράδοξη πορεία πτήσης του αεροπλάνου γρήγορα άρχισε να αναδύεται. Αποδείχτηκε ότι το MH730 είχε συνεχίσει κατά διαστήματα να συνδέεται με έναν γεωστατικό μετεωρίτη του Ινδικού Ωκεανού του Inmarsat, έναν εμπορικό προμηθευτή στο Λονδίνο, για έξι ώρες μετά την εξαφάνιση του αεροπλάνου από το δευτερεύον ραντάρ. Αυτό σημαίνει ότι το αεροπλάνο δεν υπέστη ξαφνικά κάποιο καταστροφικό γεγονός. Κατά τη διάρκεια των έξι αυτών ωρών, εικάζεται ότι παρέμεινε σε υψηλή ταχύτητα, υψηλό υψόμετρο. Οι συνδέσεις του Inmarsat, κάποιες από αυτές γνωστές ως «χειραψίες» (handshakes), ήταν ηλεκτρονικές παρεμβολές: συνδέσεις ρουτίνας που ακουμπούσαν τον ελάχιστο ψίθυρο επικοινωνίας, διότι το σκόπιμο περιεχόμενο του συστήματος – ψυχαγωγία επιβατών, μηνύματα πιλοτηρίου, αυτόματες αναφορές συντήρησης – είχαν απομονωθεί ή απενεργοποιηθεί. Βάσει αυτών, υπήρξαν εφτά συνδέσεις: δύο ξεκίνησαν αυτόματα από το αεροπλάνο και πέντε άλλες ξεκίνησαν αυτόματα από τον επίγειο σταθμό του Inmarsat. Επίσης, υπήρχαν ακόμα δύο τηλεφωνικές δορυφορικές κλήσεις: έμειναν αναπάντητες, αλλά προμήθευσαν επιπλέον δεδομένα. Σχετικά με τις περισσότερες από αυτές τις συνδέσεις υπήρχαν δύο τιμές που ο Inmarsat μόνο πρόσφατα άρχισε να καταγράφει.

Η πρώτη και πιο ακριβής από τις τιμές είναι γνωστή ως το «χρονικό εκτόπισμα» (burst-timing offset) ή ως αυτό που κάποιοι αποκαλούν «τιμή απόστασης». Είναι ένα μέτρο του χρόνου αναμετάδοσης προς και από το αεροπλάνο και επομένως της απόστασης του αεροπλάνου από τον δορυφόρο. Δεν σηματοδοτεί, δηλαδή, μία μεμονωμένη τοποθεσία, αλλά όλες τις τοποθεσίες που απέχουν το ίδιο – ένα μεγάλο κυκλικό κομμάτι πιθανοτήτων. Δεδομένου των ορίων εύρους του MH370, οι κοντινοί κύκλοι μπορούν να μειωθούν σε τόξα. Τα πιο σημαντικά τόξα είναι το έβδομο και τελευταίο – ορίζεται από μία τελική «χειραψία» περίπλοκα συνδεδεμένη με την εξάντληση καυσίμων και την κατάρρευση των κύριων μηχανών. Το έβδομο τόξο απλώνεται από την Κεντρική Ασία στα βόρεια έως το πιο κοντινό σημείο της Ανταρκτικής στα νότια. Το MH370 το διένυσε στις 8:19 πμ, σε ώρα της Κουάλα Λουμπούρ. Υπολογισμοί πιθανών πορειών πτήσης τοποθετούν το σημείο τομής του αεροπλάνου με το έβδομο τόξο – επομένως και τελικό του σημείο – στο Καζακστάν εάν το αεροπλάνο έστριψε βόρεια ή στον νότιο Ινδικό Ωκεανό εάν έστριψε νότια.

Η τεχνική ανάλυση υποδεικνύει με αρκετή βεβαιότητα ότι το αεροπλάνο έστριψε νότια. Αυτό το γνωρίζουμε από την δεύτερη καταγεγραμμένη τιμή του Inmarsat – το χρονικό εκτόπισμα. Πιο απλά μπορούμε να αναφερθούμε σε αυτήν ως «τιμή Doppler», καθώς περιλαμβάνει κυρίως ένα μέτρο από μετατοπίσεις ραδιοσυχνοτήτων Doppler που σχετίζονται με υψηλής ταχύτητας κίνηση σε σχέση με την θέση του δορυφόρου και αποτελούν ένα φυσικό μέρος των δορυφορικών επικοινωνιών για τα αεροπλάνα σε πτήση. Οι μετατοπίσεις Doppler χρειάζεται να προβλέπονται και να αντισταθμίζονται από εναέρια συστήματα, ώστε οι δορυφορικές επικοινωνίες να λειτουργήσουν. Ωστόσο, το αποτέλεσμα δεν είναι τέλειο, διότι οι δορυφόροι – ειδικά όσο παλιώνουν – δεν μεταδίδουν σήματα ακριβώς με τον τρόπο που τα αεροπλάνα έχουν προγραμματιστεί να περιμένουν. Οι τροχιές τους ίσως κλίνουν ελαφρώς. Επιπλέον, επηρεάζονται από την θερμοκρασία. Αυτές οι ατέλειες αφήνουν ενδεικτικά ίχνη. Παρά το γεγονός ότι οι καταγραφές μετατοπίσεων Doppler δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ποτέ πριν για να καθορίσουν την τοποθεσία ενός αεροπλάνου, οι τεχνικοί του Inmarsat στο Λονδίνο κατάφεραν να διακρίνουν μία σημαντική αλλοίωση, που υποδεικνύει μία στροφή προς τα νότια στις 2:40 πμ. Το σημείο στροφής ήταν λίγο βόρεια και δυτικά της Σουμάτρα, ενός βορειότερου νησιού της Ινδονησίας. Εικάζεται, με κάποιο αναλυτικό ρίσκο, ότι το αεροπλάνο στη συνέχεια πέταξε ευθεία και κατευθύνθηκε για ένα μεγάλο διάστημα προς τη γενική κατεύθυνση της Ανταρκτικής, όπου βγήκε πέραν της εμβέλειάς του.

Μετά από έξι ώρες, τα δεδομένα Doppler υποδεικνύουν μία απότομη κατάβαση – πέντε φορές μεγαλύτερη από το φυσιολογικό επίπεδο κατάβασης. Μέσα σε ένα ή δύο λεπτά από το πέρασμα του έβδομου τόξου, το αεροπλάνο βυθίστηκε μέσα στον ωκεανό, πιθανώς σκορπώντας απορρίμματα πριν την σύγκρουση. Κρίνοντας από τις ηλεκτρονικές αποδείξεις, αυτή δεν ήταν μία ελεγχόμενη προσπάθεια προσγείωσης στο νερό. Το αεροπλάνο πρέπει να διαλύθηκε αμέσως σε εκατομμύρια κομμάτια. Κανείς, όμως, δεν γνωρίζει πού πραγματοποιήθηκε η σύγκρουση ή το γιατί. Και κανείς δεν έχει το παραμικρό φυσικό στοιχείο ώστε να επιβεβαιώσει ότι οι ερμηνείες των δορυφορικών στοιχείων ήταν σωστές.

Σε λιγότερο από μία βδομάδα μετά την εξαφάνιση, η The Wall Street Journal δημοσίευσε την πρώτη αναφορά σχετικά με τις δορυφορικές αναμεταδόσεις, υποδεικνύοντας ότι το αεροπλάνο πιθανώς είχε μείνει ψηλά για ώρες μετά την εξαφάνισή του. Οι μαλαισιανές αρχές τελικά παραδέχτηκαν ότι αυτός ο υπολογισμός ήταν σωστός. Το μαλαισιανό καθεστώς λεγόταν ότι είναι ένα από τα πιο διεφθαρμένα της περιοχής. Απέδειξε, όμως, ότι είναι και μυστικοπαθές, δειλό και αναξιόπιστο κατά την έρευνα αυτής της πτήσης. Ερευνητές του ατυχήματος από την Ευρώπη, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ έμειναν άναυδοι από την σύγχυση που συνάντησαν. Διότι οι Μαλαισιανοί έκρυβαν αυτά που ήξεραν, οι αρχικές έρευνες της θάλασσας επικεντρώθηκαν στο λάθος μέρος – την Νότια Θάλασσα της Κίνας – και δεν βρέθηκαν επιπλέοντα συντρίμμια. Εάν οι Μαλαισιανοί είχαν πει την αλήθεια εξαρχής, τέτοια συντρίμμια θα μπορούσαν ίσως να έχουν βρεθεί και χρησιμοποιηθεί για την αναγνώριση της κατά προσέγγιση τοποθεσίας του αεροπλάνου: τα μαύρα κουτιά ίσως είχαν ανακτηθεί. Η υποβρύχια έρευνα για αυτά τελικά επικεντρώθηκε σε μία στενή λωρίδα του ωκεανού χιλιάδες μίλια μακριά. Ωστόσο, ακόμα και μία στενή λωρίδα του ωκεανού είναι μία μεγάλη περιοχή. Χρειάστηκαν δύο χρόνια για να βρεθούν τα μαύρα κουτιά του Air France 447, που συνετρίβη στον Ατλαντικό σε μία πτήση από το Ρίο ντε Τζανέιρο προς το Παρίσι το 2009 – και οι ερευνητές ήξεραν ακριβώς που να ψάξουν.

Η αρχική έρευνα της επιφάνειας των υδάτων τελείωσε τον Απρίλιο του 2014, μετά από σχεδόν δύο μήνες ανώφελων προσπαθειών, και η εστίαση μετατοπίστηκε στα βάθη του ωκεανού, όπου και παραμένει σήμερα. Ο Blaine Gibson ακολουθούσε τα γεγονότα αρχικά από απόσταση. Πούλησε το σπίτι της μητέρας του και μετακόμισε στο Χρυσό Τρίγωνο του βόρειου Λάος, όπου αυτός και ο συνεργάτης του εγκαταστάθηκαν ώστε να χτίσουν ένα εστιατόριο στον Ποταμό Μεκόνγκ. Εντάχθηκε σε μία ομάδα συζήτηση στο Facebook αφιερωμένη στον χαμό του MH370. Ήταν γεμάτη με εικασίες, αλλά και με ειδήσεις που οδηγούσαν σε χρήσιμες σκέψεις σχετικά με το τι θα μπορούσε να έχει συμβεί στο αεροπλάνο και πού μπορεί να βρίσκονται τα συντρίμμια του.

Παρά το γεγονός ότι οι Μαλαισιανοί ήταν τυπικά υπεύθυνοι για ολόκληρη την έρευνα, δεν είχαν τα μέσα και την εξειδίκευση για να ηγηθούν μία υποβρύχιας προσπάθειας έρευνας και ανάκτησης: οι Αυστραλοί, ως καλοί διεθνείς πολίτες, πήραν τα ηνία. Οι περιοχές του Ινδικού Ωκεανού που τα δορυφορικά δεδομένα υποδείκνυαν – περίπου 1.931 χλμ νοτιοδυτικά του Περθ – ήταν τόσο βαθιές και ανεξερεύνητες ώστε η πρώτη δοκιμασία να είναι η χαρτογράφηση της υποβρύχιας τοπογραφίας επαρκώς, ώστε να επιτραπεί οχήματα σόναρ πλευρικής σάρωσης να ρυμουλκηθούν με ασφάλεια χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια. Ο βυθός αποτελούταν από κορυφές μέσα σε ένα σκοτάδι, στο οποίο δεν είχε διεισδύσει ποτέ φως.

Ο Gibson άρχισε να αναρωτιέται εάν, αντί της κουραστικής υποβρύχιας αναζήτησης, τα συντρίμμια του αεροπλάνου ξεβράζονταν ίσως κάποια μέρα σε κάποια παραλία. Ενώ επισκεπτόταν φίλους στην ακτή της Καμπότζης, τους ρώτησε εάν είχαν ποτέ πέσει πάνω σε τίποτα. Η απάντηση ήταν αρνητική. Τα συντρίμμια δεν ήταν δυνατόν να έχουν παρασυρθεί στην Καμπότζη από τον νότιο Ινδικό Ωκεανό, αλλά μέχρι τα απομεινάρια του αεροπλάνου να βρεθούν – αποδεικνύοντας ότι όντως ο νότιος Ινδικός Ωκεανός ήταν ο τάφος του – ο Gibson ήταν αποφασισμένος να είναι ανοιχτόμυαλος.

Τον Μάρτιο του 2015, ένα μνημόσυνο ενός χρόνου από την εξαφάνιση του MH370 πραγματοποιήθηκε στην Κουάλα Λουμπούρ από τους στενούς συγγενείς των επιβατών. Ακάλεστος και ιδιαίτερα ξένος σε αυτούς, ο Gibson αποφάσισε να παρευρεθεί. Καθώς δεν είχε κάποια ιδιαίτερη γνώση να προσφέρει, η άφιξή του προβλημάτισε. Οι άνθρωποι δεν ήξεραν πώς να αντιμετωπίσουν έναν ερασιτέχνη. Το μνημόσυνο πραγματοποιήθηκε σε έναν εξωτερικό χώρο ενός εμπορικού κέντρου, έναν τυπικό χώρο εκδηλώσεων για την Κουάλα Λουμπούρ. Ο σκοπός ήταν να θρηνήσουν συλλογικά, αλλά και να διατηρήσουν την πίεση στην κυβέρνηση της Μαλαισίας ώστε να παρέχει εξηγήσεις. Εκατοντάδες άνθρωποι παραβρέθηκαν, πολλοί από την Κίνα. Υπήρχε λίγη μουσική σε μία σκηνή. Στο φόντο μία μεγάλη αφίσα έδειχνε την σκιά ενός Boeing 777, μαζί με τις λέξεις «ΠΟΥ, ΠΟΙΟΣ, ΓΙΑΤΙ, ΠΟΤΕ, ΠΟΙΟΝ, ΠΩΣ», αλλά και «ΑΠΙΘΑΝΟ, ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΣ, ΕΞΑΦΑΝΙΣΜΈΝΟ και ΑΝΙΔΕΟΣ». Η βασική ομιλήτρια ήταν μία νέα Μαλαισιανή γυναίκα με το όνομα Grace Subathirai Nathan, της οποίας η μητέρα βρισκόταν στην πτήση. Η Nathan είναι δικηγόρος υπεράσπισης με ειδικότητα στις υποθέσεις θανατικής ποινής, οι οποίες συναντώνται κατά πολύ στην Μαλαισία λόγω των δρακόντειων νόμων. Θεωρήθηκε ως η πιο αποτελεσματική εκπρόσωπος των στενών συγγενών. Ανέβηκε στη σκηνή φορώντας ένα φαρδύ t-shirt με μία στάμπα του MH370 και την προτροπή «ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ» και στη συνέχεια άρχισε να περιγράφει την μητέρα της, την βαθιά αγάπη μου ένιωθε για εκείνη και την δυσκολία που ακολούθησε την εξαφάνισή της. Ανά διαστήματα δάκρυζε, όπως συνέβαινε και με μέρος του κοινού, συμπεριλαμβανομένου του Gibson. Έπειτα προσέγγισε την Nathan και την ρώτησε αν θα δεχόταν μία αγκαλιά από έναν άγνωστο. Δέχτηκε και έγιναν φίλοι.

Ο Gibson έφυγε από το μνημόσυνο αποφασισμένος να βοηθήσει λόγω ενός κενού που του έγινε αντιληπτό – η έλλειψη παράκτιων ερευνών για ξεβρασμένα συντρίμμια. Αυτή θα ήταν η θέση του. Θα γινόταν ο ιδιωτικός ρακοσυλλέκτης του MH370. Οι επίσημοι ερευνητές, κυρίως οι Αυστραλοί και οι Μαλαισιανοί, ήταν τρομερά ταγμένοι στην υποβρύχια έρευνά τους. Θα χλεύαζαν την φιλοδοξία του Gibson, όπως θα χλεύαζαν και την προοπτική ότι σε παραλίες με εκατοντάδες χιλιόμετρα απόσταση μεταξύ τους ο Gibson θα έβρισκε κομμάτια του αεροπλάνου.

© Kevin Frayer/Getty Images/Ideal Image


3. Η φλέβα

Ο Ινδικός Ωκεανός ακουμπάει δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα ακτογραμμής, ανάλογα το πόσα νησιά θα συμπεριλάβεις στο μέτρημα. Όταν ο Blain Gibson άρχισε να ψάχνει για συντρίμμια, δεν είχε κάποιο σχέδιο. Πέταξε στο Μιανμάρ γιατί σκόπευε να πάει εκεί έτσι κι αλλιώς, στη συνέχεια πήγε στην ακτή και ρώτησε κάποιους χωρικούς πού τείνουν τα απομεινάρια ναυαγίων να ξεβράζονται παραλιακά. Τον κατεύθυναν σε πολλές παραλίες και ένας ψαράς τον πήγε σε αυτές με την βάρκα του. Βρήκε κάποια συντρίμμια, αλλά τίποτα που να προήλθε από αεροπλάνο. Συμβούλευσε τους χωρικούς να είναι σε επαγρύπνηση, τους έδωσε τον αριθμό του και προχώρησε. Παρόμοια, επισκέφτηκε τις Μαλδίβες και τα νησιά του Ροντρίγκες και του Μαυρίκιου χωρίς να ανακαλύψει συντρίμμια ενδιαφέροντος. Μετά ήρθε η 29η Ιουλίου του 2015. Περίπου 16 μήνες αφότου το αεροπλάνο εξαφανίστηκε, μία δημόσια ομάδα καθαρισμού παραλιών στο γαλλικό νησί Ρεϋνιόν έπεσε πάνω σε ένα σπασμένο κομμάτι αεροτομής μάκρους περίπου 1,8 μέτρων που έμοιαζε μόλις να έχει ξεβραστεί. Ο επικεφαλής της ομάδας, ένας άντρας με το όνομα Johnny Bègue, συνειδητοποίησε ότι ίσως είχε προέλθει από ένα αεροπλάνο, αλλά δεν είχε ιδέα από ποιο. Σύντομα σκέφτηκε να το μετατρέψει σε μνημείο – τοποθετώντας το σε ένα γειτονικό γκαζόν και φυτεύοντας μερικά λουλούδια γύρω του – αλλά αντί αυτού κάλεσε έναν τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό για τα νέα. Μία ομάδα χωροφυλάκων εμφανίστηκε και πήρε το κομμάτι. Γρήγορα διαπιστώθηκε ότι ήταν ένα κομμάτι από ένα Boeing 777, μία επιφάνεια ελέγχου με το όνομα «flaperon» και βρίσκεται στο πίσω άκρο των φτερών. Μεταγενέστερη εξέταση των σειριακών αριθμών έδειξε ότι είχε προέλθει από το MH370.

Αυτό ήταν το απαραίτητο φυσικό στοιχείο αυτού που είχε ήδη υποτεθεί ηλεκτρονικά – ότι η πτήση είχε καταλήξει βίαια στον Ινδικό Ωκεανό, αν και το πού είναι ακόμα άγνωστο και είναι χιλιάδες χιλιόμετρα από τα ανατολικά του Ρεϋνιόν. Οι οικογένειες αυτών που βρίσκονταν στην πτήση αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν κάθε φαντασία ότι οι αγαπημένοι τους ίσως ήταν ακόμα ζωντανοί. Τους ήρθε ως σοκ, άσχετα με το πόσο λογικοί και ρεαλιστές ήταν. Η Grace Nathan ήταν καταρρακωμένη. Μετά βίας λειτουργούσε για βδομάδες αφότου το κομμάτι βρέθηκε.

Ο Gibson πέταξε στο Ρεϋνιόν και βρήκε τον Johnny Bègue στην παραλία του. Ο Bègue ήταν φιλικός. Έδειξε στον Gibson πού είχε βρει το κομμάτι. Ο Gibson έψαξε τριγύρω για άλλα συντρίμμια αλλά χωρίς προσδοκίες, αφού η γαλλική κυβέρνηση είχε ήδη πραγματοποιήσει μία επακόλουθη έρευνα χωρίς αποτέλεσμα. Τα συντρίμμια χρειάζονται χρόνο για να ξεβραστούν από τον Ινδικό Ωκεανό, μετακινούμενα από την ανατολή στη δύση στα χαμηλά νότια γεωγραφικά σημεία και το flaperon ίσως να είχε φτάσει νωρίτερα από τα άλλα συντρίμμια, διότι μέρη αυτού μπορούσαν να ανέβουν πάνω από το νερό και να λειτουργήσουν ως ιστία.

Ένας ρεπόρτερ εφημερίδας στο Ρεϋνιόν πήρε συνέντευξη από τον Gibson για μία ιστορία σχετικά με την επίσκεψη του ανεξάρτητου αυτού Αμερικανού ερευνητή. Ο Gibson φόρεσε ένα «ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ» t-shirt για την περίσταση. Μετά πέταξε στην Αυστραλία, όπου μίλησε με δύο ωκεανογράφους  - τον Charitha Pattiaratchi του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας στο Περθ και τον David Griffin, που εργαζόταν για ένα κυβερνητικό ερευνητικό κέντρο στο Χόμπαρτ και του είχε ανατεθεί να συμβουλεύει το Γραφείο Ασφάλειας Μετακίνησης της Αυστραλίας, την ηγετική υπηρεσία στην έρευνα για το MH370. Και οι δύο άντρες ήταν ειδικοί στα ρεύματα και τους ανέμους του Ινδικού Ωκεανού. Ο Griffin συγκεκριμένα είχε ξοδέψει χρόνια εντοπίζοντας παρασυρμένες σημαδούρες και είχε ξεκινήσει μία προσπάθεια να μοντελοποιήσει τα περίπλοκα χαρακτηριστικά μετακίνησης του flaperon κατά το ταξίδι του στο Ρεϋνιόν – η ελπίδα ήταν να κάνουν έναν αντίστροφο εντοπισμό και να περιορίσουν το γεωγραφικό εύρος της υποβρύχιας αναζήτησης. Οι ανάγκες του Gibson ήταν ευκολότερο να εξυπηρετηθούν: Ήθελε να μάθει τις πιο πιθανές τοποθεσίες που επιπλέον συντρίμμια μπορεί να ξεβραστούν. Η απάντηση ήταν η βορειοανατολική ακτή της Μαδαγασκάρης και, σε μικρότερο βαθμό, η ακτή της Μοζαμβίκης.

Ο Gibson επέλεξε την Μοζαμβίκη γιατί δεν είχε πάει εκεί ξανά και μπορούσε να την σημειώσει ως την 177η χώρα του. Επέλεξε την πόλη Βιλανκούλο, διότι έμοιαζε ασφαλής και είχε καλές παραλίες. Έφτασε εκεί τον Φεβρουάριο του 2016. Όπως ανακαλεί, συμβουλεύτηκε έναν ντόπιο ψαρά και έμαθε για έναν αμμόλοφο με το όνομα Παλούμα που βρισκόταν πέρα από έναν ύφαλο, όπου ο ψαράς πήγαινε για να μαζέψει δίχτυα και σημαδούρες που ξεβράζονταν από τον Ινδικό Ωκεανό. Ο Gibson πλήρωσε έναν βαρκάρη με το όνομα Suleman για να τον πάει εκεί. Βρήκαν κάθε είδος σκουπιδιού, κυρίως πλαστικά. Ο Suleman φώναξε τον Gibson. Κρατώντας ένα γκρι τριγωνικό κομμάτι στα περίπου 60 εκατοστά, ρώτησε «Είναι αυτό το 370;». Το κομμάτι είχε ένα σχήμα κηρήθρας και τις τυπωμένες λέξεις «NO STEP» στην μια του επιφάνεια. Η πρώτη εντύπωση του Gibson ήταν ότι δεν θα μπορούσε να έχει προέλθει από ένα μεγάλο αεροπλάνο, αλλά στην καρδιά του πίστευε ότι είναι από αυτό.

Ο Gibson τελικά είχε δίκιο. Το κομμάτι – από έναν οριζόντιο πίνακα σταθεροποίησης – διαπιστώθηκε ότι σχεδόν σίγουρα είναι από το MH370. Ο Gibson πέταξε στην πρωτεύουσα, το Μαπούτο, και έδωσε το κομμάτι στον Αυστραλό πρόξενο. Μετά πέταξα στην Κουάλα Λουμπούρ, πάνω στην ώρα για το μνημόσυνο της δεύτερης επετείου. Αυτή τη φορά τον υποδέχτηκαν ως φίλο.

Τον Ιούνιο του 2016, ο Gibson έστρεψε την προσοχή του στις απόμακρες βορειανατολικές ακτές της Μαδαγασκάρης. Αυτή κατέληξε να είναι η φλέβα. Ο Gibson λέει ότι βρήκε τρία κομμάτια την πρώτη μέρα και ακόμα δύο μερικές μέρες αργότερα. Την επόμενη βδομάδα, σε μία παραλία 13 χλμ μακριά, τρία ακόμα κομμάτια έφτασαν σε αυτόν. Και έτσι συνεχίστηκε από τότε. Μαθεύτηκε ότι θα πληρώσει για συντρίμμια του MH370. Λέει ότι μία φορά πλήρωσε τόσα για ένα κομμάτι – 40 δολάρια - που ένα ολόκληρο χωριό πέρασε μία μακρά μέρα κραιπάλης. Προφανώς το τοπικό ρούμι είναι φτηνό.

Πολλά συντρίμμια ξεβράστηκαν και δεν είχαν καμία σχέση με το αεροπλάνο. Αλλά από τις πολλές ντουζίνες κομματιών που ταχτοποιήθηκαν μέχρι σήμερα ως σίγουρα ή πιθανώς ή ύποπτα να έχουν προέλθει από το MH370, ο Gibson είναι υπεύθυνος για την ανακάλυψη μόλις του ενός τρίτου. Μερικά κομμάτια ακόμα εξερευνούνται. Η επιρροή του Gibson ήταν τόσο μεγάλη που ο David Griffin, αν και ευγνώμων, ανησυχεί το αντιληπτό μοτίβο συντριμμιών ίσως τώρα έχει αποκλίνει στατιστικά από την Μαδαγασκάρη, ίσως με την δαπάνη μερικών σημείων βορειότερα. Έχει δώσει σε αυτήν του την ανησυχία το όνομα «Το Φαινόμενο Gibson».

Το γεγονός παραμένει ότι πέντε χρόνια μετά κανείς δεν έχει καταφέρει να δουλέψει ανάποδα από το σημείο που ξεβράστηκαν τα συντρίμμια και να εντοπίσει το σημείο προέλευσης στον νότιο Ινδικό Ωκεανό. Επιμένοντας να είναι ανοιχτόμυαλος, ο Gibson ακόμα ελπίζει ότι ανακαλύπτοντας νέα συντρίμμια θα εξηγήσει την εξαφάνιση – καμμένη καλωδίωση υπονοεί μία φωτιά, για παράδειγμα, ή πυρακτωμένα θραύσματα την απόδειξη μίας πυραυλικής επίθεσης – παρά το γεγονός πως ό,τι είναι γνωστό για τις τελευταίες ώρες της πτήσης αποκλείει τέτοιες πιθανότητες. Αυτό που η ανακάλυψη τόσων συντριμμιών από τον Gibson έχει επιβεβαιώσει είναι ότι η ανάλυση των σημάτων ήταν σωστή. Το αεροπλάνο πέταξε για έξι ώρες μέχρι που η πτήση έφτασε ξαφνικά στο τέλος της. Δεν υπήρξε καμία προσπάθεια από κανέναν στον έλεγχο να προσγειώσει το αεροπλάνο απαλά. Διαλύθηκε. Υπάρχει ακόμα η πιθανότητα, πιστεύει ο Gibson, να βρεθεί κάτι ανάλογο με ένα μήνυμα σε μπουκάλι – ένα σημείωμα απόγνωσης κακογραμμένο από κάποιον στις τελευταίες του στιγμές σε ένα καταδικασμένο αεροπλάνο. Στις παραλίες, ο Gibson βρήκε μερικά σακίδια και έναν μεγάλο αριθμό τσαντών, με όλα να είναι άδεια. Το κοντινότερο που έχει βρει σε ένα τέτοιο σημείωμα, όπως λέει, ήταν ένα μήνυμα γραμμένο στη μαλαϊκή στο κάτω μέρος ενός καπέλου. Μεταφρασμένο διαβαζόταν: «Προς όποιον ενδιαφέρεται. Αγαπημένε μου φίλε, συνάντησε με στον ξενώνα αργότερα».

© Kevin Frayer/Getty Images/Ideal Image


4. Οι συνωμοσίες

Τρεις επίσημες έρευνες ξεκίνησαν στην αυγή της εξαφάνισης του MH370. Η πρώτη ήταν η μεγαλύτερη, η αυστηρότερη και η ακριβότερη: η τεχνικώς εξελιγμένη αυστραλιανή υποβρύχια έρευνα, που είχε επικεντρωθεί στο να εντοπίσει τα κύρια συντρίμμια ώστε να ανακτήσει τα δεδομένα πτήσης του αεροπλάνου και τις μαγνητοφωνήσεις του πιλοτηρίου. Περιλάμβανε υπολογισμούς των κινήσεων του αεροσκάφους, την ανάλυση των καταγραφών ραντάρ και δορυφόρου, την μελέτη των ρευμάτων του ωκεανού, δόσεις στατιστικής ανάλυσης και την φυσική εξέταση των συντριμμιών της Ανατολικής Αφρικής – με μεγάλο τους μέρος να έχει προέλθει από τον Blaine Gibson. Απαιτούσε θαλάσσιες επιχειρήσεις μεγάλου χρόνου σε κάποιες από τις πιο άγριες θάλασσες του κόσμου. Ως βοήθεια στην προσπάθεια υπήρξε ένα σύνολο εθελοντών μηχανικών και επιστημόνων που βρήκαν ο ένας τον άλλον στο διαδίκτυο, ονόμασαν τους εαυτούς τους Ανεξάρτητη Ομάδα και συνεργάστηκαν τόσο αποτελεσματικά που οι αρχές της Αυστραλίας έλαβαν υπόψη την δουλειά τους και κατέληξαν να τους ευχαριστούν επισήμως για τις πληροφορίες τους. Παρ’ όλα αυτά, μετά από πάνω από τρία χρόνια και περίπου 160 εκατομμύρια δολάρια, οι αυστραλιανή έρευνα έκλεισε χωρίς επιτυχία. Συνεχίστηκε το 2018 από μία αμερικανική εταιρεία με το όνομα Ocean Infinity, μετά από συμβόλαιο με την μαλαισιανή κυβέρνηση, βάσει του οποίου χωρίς ανακάλυψη δεν θα υπήρχε και πληρωμή. Η έρευνα χρησιμοποίησε εξελιγμένα υποβρύχια οχήματα παρακολούθησης και κάλυψε ένα νέο κομμάτι του έβδομου τόξου, ένα κομμάτι που σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Ομάδα ήταν πιο πιθανό να φέρει αποτελέσματα. Μετά από μερικούς μήνες, κατέληξε και αυτό σε αποτυχία.

Η δεύτερη επίσημη έρευνα ανήκε στην μαλαισιανή αστυνομία και συμπεριλάμβανε τον έλεγχο του ιστορικού όσων βρίσκονταν στο αεροπλάνο, αλλά και κάποιων φίλων τους. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε το πραγματικό μέγεθος τον ανακαλύψεων της αστυνομίας, διότι η αναφορά που προέκυψε από την έρευνα ήταν εντελώς κλειστή. Η αναφορά σφραγίστηκε ως μυστική και απέκρυψε στοιχεία ακόμα και από άλλους Μαλαισιανούς ερευνητές, αλλά αφότου διέρρευσε από κάποιον εκ των έσω, οι ανεπάρκειες της έγιναν ξεκάθαρες. Συγκεκριμένα, κράτησε κρυφό ότι ήταν γνωστό για τον κυβερνήτη, Zaharie. Κανένας δεν έμεινε έκπληκτος. Ο τότε πρωθυπουργός ήταν ένας απαίσιος άντρας με το όνομα Najib Razak, που θεωρούταν τρομερά διευθαρμένος. Ο τύπος της Μαλαισίας λογοκρινόταν. Οι ταραξίες συλλαμβάνονταν και εξαφανίζονταν. Οι επίσημοι είχαν λόγους να συνετίζονται. Είχαν καριέρες να προστατεύσουν και ίσως και τις ζωές τους. Ήταν προφανές ότι λαμβάνονταν αποφάσεις ώστε να μην ακολουθήσουν συγκεκριμένα μονοπάτια που θα παρουσίαζαν αρνητικά την Malaysia Airlines ή την κυβέρνηση.

Η τρίτη επίσημη έρευνα ήταν η έρευνα ατυχήματος, με σκοπό όχι να αποδώσει ευθύνες αλλά να βρει την πιθανή αιτία και να πραγματοποιηθεί βάσει των υψηλότερων διεθνών στάνταρ από μία διεθνή ομάδα. Αυτής ηγούταν μία δημιουργημένη για αυτόν τον σκοπό ομάδα συναρμολογημένη από την κυβέρνηση της Μαλαισίας και αποτέλεσε ένα χάος από την αρχή της. Η αστυνομία και ο στρατός την περιφρόνησαν. Οι υπουργοί της κυβέρνησης την είδαν ως ρίσκο. Οι ξένοι ειδικοί που στέλνονταν για να βοηθήσουν άρχισαν να αποσύρονται σχεδόν μόλις έφταναν. Ένας Αμερικανός ειδικός, αναφερόμενος στο διεθνές αεροπορικό πρωτόκολλο που υποτίθεται ότι ακολουθείται στις έρευνες ατυχημάτων, σημείωσε «Η Annex 13 είναι δημιουργημένη για έρευνες ατυχημάτων σε δυνατές δημοκρατίες, αλλά σε χώρες όπως η Μαλαισία, με ανασφάλεια και αυτοκρατορικές γραφειοκρατίες, και με αεροπορικές εταιρείες που είτε ανήκουν στις κυβερνήσεις είτε αντιμετωπίζονται ως κομμάτια εθνικού γοήτρου, δεν ταιριάζει ποτέ καλά».

Ένας κοντινός παρατηρητής της διαδικασίας για το MH370 ανέφερε: «Έγινε ξεκάθαρο ότι ο πρωταρχικός σκοπός των Μαλαισιανών ήταν απλά να εξαφανίσουν το θέμα. Από την αρχή υπήρχε αυτή η ενστικτώδης προκατάληψη ενάντια στο να είναι ανοιχτοί και διαφανείς, όχι γιατί έκρυβαν κάποιο βαθύ, σκοτεινό μυστικό, αλλά διότι δεν γνώριζαν πού πραγματικά βρισκόταν η αλήθεια και φοβόταν ότι ίσως αποκαλυφθεί κάτι ντροπιαστικό. Υπήρχε συγκάλυψη; Ναι. Συγκάλυπταν το άγνωστο».

Στο τέλος, η έρευνα παρήγαγε μία αναφορά 495 σελίδων, μία φτηνή απομίμηση των προδιαγραφών της Annex 13. Ήταν γεμάτη με στερεοτυπικές περιγραφές 777 συστημάτων που είχαν ξεκάθαρα προέλθει από τα εγχειρίδια του Boeing και δεν είχαν καμία τεχνική αξία. Πράγματι, τίποτα μέσα σε αυτή την αναφορά δεν είχε τεχνική αξία, από τη στιγμή που οι αυστραλιανές δημοσιεύσεις είχαν ήδη καλύψει πλήρως τις σχετικές πληροφορίες του δορυφόρου και την ανάλυση των ρευμάτων του ωκεανού. Η μαλαισιανή αναφορά έμοιαζε με το ζόρι ως κάτι παραπάνω από κουκούλωμα, του οποίου η μόνη πραγματική συνεισφορά ήταν μία ειλικρινής περιγραφή των αποτυχιών του εναέριου ελέγχου κυκλοφορίας – πιθανώς γιατί οι μισές από αυτές μπορούσαν να αποδοθούν στους Βιετναμέζους και γιατί οι Μαλαισιανοί ελεγκτές αποτελούσαν τον μικρότερο τοπικό στόχο, πολιτικά. Η αναφορά δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2018, πάνω από τέσσερα χρόνια μετά το γεγονός. Δήλωνε ότι η ερευνητική ομάδα δεν μπόρεσε να καθορίσει την αιτία της εξαφάνισης του αεροπλάνου.

Μία τέτοια σύνοψη προκαλεί συνεχόμενες εικασίες, ακόμα κι αν δεν έχουν λογική. Τα δορυφορικά δεδομένα παρείχαν τις καλύτερες αποδείξεις για την πορεία πτήσης του αεροπλάνου και είναι δύσκολο να αμφισβητηθούν, αλλά οι άνθρωποι θα πρέπει να εμπιστεύονται τους αριθμούς ώστε να δεχτούν την ιστορία που αυτοί λένε. Πολλά είδη δημιουργών θεωριών ισχυρίζονται, με την στήριξη των social media, ότι που αδιαφορούν για τα δορυφορικά δεδομένα, και σε κάποιες περιπτώσεις και για τα ίχνη του ραντάρ, τα συστήματα του αεροσκάφους, ο καταγραφέας του ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας, η φυσική πίσω από την πτήση και τα βασικά περιγράμματα της πλανητικής γεωγραφίας. Για παράδειγμα, μία Βρετανίδα, που γράφει στο διαδίκτυο με το όνομα Saucy Sailoress και διαβάζει κάρτες ταρώ επί πληρωμή, περιπλανούταν στην νότια Ασία με τον άντρα και τους σκύλους της με ένα ωκεανοπόρο ιστιοφόρο. Ισχυρίζεται ότι το βράδυ που το MH370 εξαφανίστηκε βρίσκονταν στη Θάλασσα Ανταμάν και παρατήρησε κάτι που έμοιαζε με πύραυλο που έρχεται κατά πάνω της. Ο πύραυλος πήρε το σχήμα ενός αεροπλάνου σε χαμηλή πτήση με ένα καλά φωτισμένο πιλοτήριο, λουσμένο με μία περίεργη πορτοκαλί λάμψη και που άφηνε ένα μονοπάτι καπνού. Καθώς πέταξε από δίπλα τους συμπέρανε ότι επρόκειτο για μία αποστολή αυτοκτονίας ενάντια στον κινεζικό ναυτικό στόλο στη θάλασσα. Ακόμα δεν γνώρισε για την εξαφάνιση του MH370, αλλά όταν το έμαθε μερικές μέρες μετά δημιούργησε μία προφανή για την ίδια σύνδεση. Παράλογο, ίσως, αλλά απέκτησε κοινό.

Ένας Αυστραλός ισχυριζόταν για αρκετά χρόνια ότι είχε βρει το MH370 με τη βοήθεια του Google Earth, σε ρηχά νερά και ανέπαφο: έχει αρνηθεί να αποκαλύψει την τοποθεσία ενώ δουλεύει πάνω στη συλλογή χρημάτων για να ξεκινήσει μια αποστολή. Στο διαδίκτυο μπορείς να βρεις ισχυρισμούς ότι το αεροπλάνο έχει βρεθεί ανέπαφο στη ζούγκλα της Καμπότζης, ότι θεάθηκε να προσγειώνεται σε έναν ποταμό της Ινδονησίας, ότι πέταξε μέσα σε ένα χρονικό στρέβλωμα, ότι ρουφήχτηκε από μία μαύρη τρύπα. Ένα σενάριο θέλει το αεροπλάνο να πετάει προς μία επίθεση στην αμερικανική στρατιωτική βάση στο Ντιέγκο Γκαρσία πριν πυροβοληθεί. Μία πρόσφατη διαδικτυακή αναφορά ότι ο Κυβερνήτης Zaharie είχε βρεθεί ζωντανός και βρισκόταν σε ένα νοσοκομείο του Ταϊβάν με αμνησία έγινε αποδεκτή από πολλούς, αλλά η Μαλαισία το αρνήθηκε θυμωμένα. Η είδηση είχε προέλθει από μία χυδαία σατυρική ιστοσελίδα που επίσης είχε αναφέρει σεξουαλική κακοποίηση ενός Αμερικανού ταξιδιώτη και δύο Σέρπα από ένα ον τύπου γέτι στο Νεπάλ.

Ένας συγγραφέας από τη Νέα Υόρκη με το όνομα Jeff Wise είχε κάνει την υπόθεση ότι κάποιο από τα ηλεκτρονικά συστήματα του αεροπλάνου ίσως έχει επαναπρογραμματιστεί ώστε να παρέχει λάθος δεδομένα – υποδεικνύοντας μία νότια στροφή στον Ινδικό Ωκεανό όταν στην πραγματικότητα το αεροπλάνο έστριψε βόρεια προς το Καζακστάν – με σκοπό να παραπλανηθούν οι ερευνητές. Το ονομάζει το σενάριο «κοροϊδία» (spoof) και το έχει αναλύσει εκτεταμένα, πρόσφατα σε ένα ηλεκτρονικό βιβλίο του 2019. Προτείνει ότι οι Ρώσοι ίσως έχουν κλέψει το αεροπλάνο ώστε να δημιουργήσουν έναν αντιπερισπασμό από την προσάρτηση της Κριμαίας, που τότε εξελισσόταν. Ένα προφανές αδύναμο σημείο αυτού του επιχειρήματος είναι η αναγκαιότητα να εξηγηθεί το πώς, εάν το αεροπλάνο πέταξε προς το Καζακστάν, όλα τα συντρίμμια κατέληξαν στον Ινδικό Ωκεανό. Η απάντηση του Wise είναι πως φυτεύτηκαν.

Ο Blaine Gibson ήταν νέος στα social media όταν ξεκίνησε την έρευνα του και ξαφνιάστηκε. Όπως ανακαλεί, τα trolls εμφανίστηκαν αμέσως μόλις βρήκε το πρώτο κομμάτι – αυτό με την επιγραφή «NO STEP» - και πολλαπλασιάστηκαν στη συνέχεια, κυρίως μόλις οι παραλίες της Μαδαγασκάρης άρχισαν να αποδίδουν καρπούς. Το διαδίκτυο προκαλεί συναισθήματα ακόμα και ως απάντηση συνηθισμένα γεγονότα. Μία καταστροφή ακουμπά κάτι τοξικό. Ο Gibson κατηγορήθηκε ότι εκμεταλλεύεται τις οικογένειες και ότι είναι απάτη, κυνηγός της δημοσιότητας, ναρκομανής, Ρώσος πράκτορας, Αμερικανός πράκτορας και το λιγότερο μία κοροϊδία. Άρχισε να λαμβάνει απειλές θανάτου – μηνύματα στα social media και κλήσεις σε φίλους του που προμήνυαν τον θάνατό του. Ένα μήνυμα έλεγε ότι είτε θα σταματούσε να αναζητά συντρίμμια είτε θα έφευγε από την Μαδαγασκάρη μέσα σε φέρετρο. Άλλα προειδοποιούσαν ότι θα πέθαινε από δηλητηρίαση πολωνίου. Υπήρχαν περισσότερα. Δεν ήταν έτοιμος για αυτό και δεν μπορούσε να αδιαφορήσει. Λέει «Μία φορά έκανα το λάθος να μπω στο Twitter. Βασικά, αυτοί οι άνθρωποι είναι κυβερνοτρομοκράτες. Και λειτουργεί. Έχει αποτέλεσμα». Έχει τραυματιστεί.

Το 2017, ο Gibson κανόνισε έναν επίσημο μηχανισμό για την μεταφορά των συντριμμιών: Θα παρέδιδε κάθε νέο εύρημα στις αρχές της Μαδαγασκάρης, που θα τα παρέδιδαν στον επίτιμο πρόξενο της Μαλαισίας, ο οποίος θα τα πακετάριζε και θα τα έστελνε στην Κουάλα Λουμπούρ για εξέταση και αποθήκευση. Στις 24 Αυγούστου εκείνου του έτους, ο επίτιμος πρόξενος πυροβολήθηκε μέσα στο αμάξι του από έναν δολοφόνο που το έσκασε με μία μοτοσυκλέτα και δεν βρέθηκε ποτέ. Ένας γαλλόφωνος ειδησεογραφικός λογαριασμός ισχυρίστηκε ότι ο πρόξενος είχε σκοτεινό παρελθόν: η δολοφονία του ίσως να μην είχε καμία σχέση με το MH370. Ο Gibson, ωστόσο, υπέθεσε ότι υπήρχε σύνδεση. Αστυνομική έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη.

Μέχρι τώρα αποφεύγει να αποκαλύπτει την τοποθεσία του ή τα ταξιδιωτικά του σχέδια και για τους ίδιους λόγους αποφεύγει να χρησιμοποιεί e-mail και σπάνια μιλάει στο τηλέφωνο. Προτιμά το Skype και το WhatsApp για την κρυπτογράφησή τους. Συχνά βγάζει την κάρτα SIM του. Πιστεύει ότι μερικές φορές τον ακολουθούν και τον φωτογραφίζουν. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Gibson είναι ο μοναδικός άνθρωπος που ξεκίνησε από μόνος του να αναζητά κομμάτια του MH370 και βρήκε συντρίμμια. Η ιδέα, όμως, ότι τα συντρίμμια αξίζουν να σκοτώσεις είναι δύσκολο να ληφθεί σοβαρά. Θα ήταν ευκολότερο να γίνει πιστευτή εάν τα συντρίμμια είχαν στοιχεία για σκοτεινά μυστικά και διεθνείς συνομωσίες. Οι αποδείξεις, όμως, - πολλές από αυτές πλέον δημόσιες – υποδεικνύουν μία διαφορετική κατεύθυνση.



5. Οι πιθανότητες

Στην πραγματικότητα, πολλά τώρα είναι γνωστά με βεβαιότητα σχετικά με την μοίρα του MH370. Αρχικά, η εξαφάνιση ήταν μία σκόπιμη πράξη. Είναι αδιανόητο ότι η γνωστή πορεία πτήσης, σε συνδυασμό με την σίγαση των ηλεκτρονικών και επικοινωνιακών συστημάτων, ήταν αποτέλεσμα ενός συνδυασμού αποτυχίας του συστήματος με ανθρώπινο λάθος. Βλάβη του υπολογιστή, κατάρρευση των συστημάτων ελέγχου, τυφώνας, πάγος, αστραπή, σύγκρουση με πουλιά, μετεωρίτης, ηφαιστειακή σκόνη, μηχανική βλάβη, βλάβη του συστήματος εντοπισμού, οργανική βλάβη, βλάβη των επικοινωνιών, ηλεκτρική βλάβη, φωτιά, καπνός, εκρηκτική αποσυμπίεση, έκρηξη φορτίου, σύγχυση του πιλότου, ιατρική ανάγκη, βόμβα, πόλεμος ή πράξη του Θεού – τίποτα από αυτά δεν εξηγεί την πορεία πτήσης.

Δεύτερον, παρά τις αντιθετικές θεωρίες, ο έλεγχος του αεροπλάνου δεν έγινε από απόσταση μέσα από τον θάλαμο του ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Θα χρειάζονταν σελίδες για να εξηγήσουμε το γιατί. Ο έλεγχος έγινε μέσα από το πιλοτήριο. Αυτό συνέβη στην 20λεπτη περίοδο από τη 1:01 πμ, όταν το αεροπλάνο έφτασε στα 10.668 χλμ, μέχρι τη 1:21 πμ, όταν εξαφανίστηκε από το δευτερεύον ραντάρ. Κατά την ίδια περίοδο, το αυτόματο σύστημα αναφοράς κατάστασης του αεροπλάνου μετέδωσε την τυπική 30λεπτη ενημέρωση μέσω του δορυφόρου στο τμήμα συντήρησης της αεροπορικής εταιρείας. Ανέφερε τα επίπεδα καυσίμων, το υψόμετρο, την ταχύτητα και την γεωγραφική θέση και δεν υπέδειξε ανωμαλίες. Η μετάδοση του σήμαινε ότι το σύστημα δορυφορικών επικοινωνιών του αεροπλάνου λειτουργούσε εκείνη τη στιγμή.

Μέχρι τη στιγμή που το αεροπλάνο εξαφανίστηκε από το δευτερεύον – ενισχυμένο με αναμεταδότη – ραντάρ, είναι πιθανόν, δεδομένης της απιθανότητας οι δύο πιλότοι να λειτουργούσαν σε συνεννόηση, ότι ο ένας από αυτούς ήταν αναίσθητος ή νεκρός ή είχε κλειδωθεί έξω από το πιλοτήριο. Οι καταγραφές των βασικών ραντάρ – στρατιωτικού και πολιτικού – αργότερα υπέδειξαν ότι όποιος πέταγε το MH370 πρέπει να είχε απενεργοποιήσει τον αυτόματο πιλότο, διότι η στροφή που το αεροπλάνο έκανε νοτιοδυτικά ήταν τόσο στενή που πρέπει να έγινε χειροκίνητα. Οι συνθήκες υποδεικνύουν ότι όποιος είχε τον έλεγχο επίτηδες αποσυμπίεσε το αεροπλάνο. Περίπου την ίδια στιγμή, τα περισσότερα αν όχι όλα τα ηλεκτρικά συστήματα απενεργοποιήθηκαν σκόπιμα. Τα αίτια αυτής της απενεργοποίησης είναι άγνωστα. Ωστόσο, μία από τις επιπτώσεις της ήταν η προσωρινή διακοπή της δορυφορικής σύνδεσης.

Ένας ηλεκτρολόγος μηχανικός στο Μπόλντερ του Κολοράντο με το όνομα Mike Exner, ο οποίος είναι ένα από τα διακεκριμένα μέλη της Ανεξάρτητης Ομάδας, έχει μελετήσεις τα δεδομένα ραντάρ εκτενώς. Πιστεύει ότι κατά την στροφή, το αεροπλάνο σκαρφάλωσε στα 12.192 χλμ, που ήταν κοντά στα όρια του. Κατά τη διάρκεια του ελιγμού, οι επιβάτες θα πρέπει να βίωσαν βαρυτικές δυνάμεις (g-forces) – αυτό το αίσθημα όταν ξαφνικά κολλάς στο πίσω μέρος του καθίσματος. Ο Exner πιστεύει ότι ο λόγος της ανόδου ήταν η επιτάχυνση των επιδράσεων της αποσυμπίεσης του αεροπλάνου, οδηγώντας στην ταχεία αποδυνάμωση και τον θάνατο όλων στην καμπίνα.

Μία σκόπιμη αποσυμπίεση θα ήταν ο προφανής τρόπος – και πιθανώς ο μόνος – να υποτάξεις μία πιθανώς ανυπότακτη καμπίνα ενός αεροπλάνου που θα παρέμενε σε πτήση για ώρες. Στην καμπίνα, η επίδραση θα περνούσε απαρατήρητη, αν δεν ήταν η ξαφνική εμφάνιση των μασκών οξυγόνου και η πιθανή χρήση παρόμοιων φορητών μηχανισμών από το πλήρωμα. Καμία από αυτές τις μάσκες καμπίνας δεν ήταν κατασκευασμένη για περισσότερα από 15 λεπτά χρήσης σε περίπτωση ανάγκης και σε υψόμετρο πάνω των 4.000 χλμ: δεν θα είχαν καμία αξία σε όλη την διάρκεια πτήσης στα 12.192 χλμ. Οι επιβάτες της καμπίνας θα είχαν αποδυναμωθεί μέσα σε μερικά λεπτά, θα είχαν χάσει τις αισθήσεις τους και σταδιακά θα πέθαιναν χωρίς κανέναν πνιγμό ή παράκληση για αέρα. Η σκηνή θα ήταν αμυδρά φωτισμένη από τα φώτα έκτακτης ανάγκης, με τους νεκρούς να είναι δεμένοι με τις ζώνες τους στα καθίσματα, τα πρόσωπά τους μέσα στις άχρηστες μάσκες οξυγόνου κρεμάμενες από σωλήνες της οροφής.

Το πιλοτήριο, αντιθέτως, ήταν εξοπλισμένο με τέσσερεις συμπιεσμένες μάσκες οξυγόνου εφοδιασμένες για ώρες. Όποιος αποσυμπίεσε το αεροπλάνο θα έπρεπε απλά να βάλει μία. Το αεροπλάνο κινούταν γρήγορα. Στο βασικό ραντάρ εμφανίστηκε ως ένα ακαθόριστο στίγμα που πλησίασε το νησί Πουλάου Πινάνγκ με σχεδόν 965 χλμ την ώρα. Η κοντινή ηπειρωτική χώρα είναι το σπίτι της Αεροπορικής Βάσης του Μπάτεργουορθ, όπου μία επιλαρχία μαλαισιανών αναχαιτιστικών F-18 στεγάζεται, μαζί με ένα ραντάρ εναέριας άμυνας – όχι ότι έδινε κανείς προσοχή. Σύμφωνα με έναν πρώην υπάλληλο, πριν την αναφορά του ατυχήματος που δημοσιεύτηκε το προηγούμενο καλοκαίρι, οι Μαλαισιανοί υπάλληλοι της πολεμικής αεροπορίας απαίτησαν να την επιβλέψουν και να την επεξεργαστούν. Σε μία ενότητα με τον τίτλο «Μαλαισιανό Στρατιωτικό Ραντάρ», η αναφορά παρέχει ένα χρονοδιάγραμμα που υποδεικνύει ότι ο ραντάρ εναέριας άμυνας είχε ενεργώς παρακολουθηθεί, ότι ο στρατός είχε πλήρη επίγνωση για την ταυτότητα του αεροσκάφους και ότι σκοπίμως «δεν προσπάθησε να αναχαιτίσει το αεροσκάφος καθώς ήταν «φιλικό» και δεν αποτελούσε απειλή για την εθνική εναέρια ασφάλεια, ακεραιότητα και κυριαρχία». Η ερώτηση φυσικά είναι γιατί, εάν ο στρατός γνώριζε ότι το αεροπλάνο είχε στρίψει και πέταγε δυτικά, επέτρεψε να συνεχιστεί για μέρες η έρευνα στο λάθος μέρος της θάλασσας, στην ανατολή.

Παρά όλο τον ακριβό εξοπλισμό της, η πολεμική αεροπορία είχε αποτύχει στη δουλειά της και δεν μπορούσε να το παραδεχτεί. Σε μία συνέντευξη στην αυστραλιανή τηλεόραση, ο πρώην Μαλαισιανός υπουργός άμυνας είπε, «Εάν δεν σκοπεύεις να το ρίξεις κάτω, ποιος είναι ο σκοπός του να στείλεις πάνω ένα αναχαιτιστικό;». Λοιπόν, ένα πράγμα είναι ότι θα μπορούσες να ταυτοποιήσεις θετικά ένα αεροπλάνο, που εκείνη την στιγμή δεν ήταν παρά ένα στίγμα στο βασικό ραντάρ. Θα μπορούσες επίσης να δεις μέσα από τα παράθυρα του πιλοτηρίου και να διαπιστώσεις ποιος έχει τον έλεγχο.

Στη 1:37 πμ, το μόνιμα προγραμματισμένο αυτόματο 20λεπτο σύστημα αναφοράς κατάστασης του MH370 απέτυχε να αναμεταδώσει. Γνωρίζουμε ότι το σύστημα είχε απομονωθεί από κάθε δορυφορική αναμετάδοση – κάτι που γίνεται εύκολα μέσα από το πιλοτήριο – και γι’ αυτό δεν μπορούσε να στείλει καμία από τις προγραμματισμένες του αναφορές.

Στη 1:52 πμ, μισή ώρα από την εκτροπή, το MH370 πέρασε από τα νότια της Νήσου Πενάνγκ, έκανε μία ανοιχτή δεξιά στροφή και κατευθύνθηκε βορειοδυτικά στον Πορθμό της Μαλάκκα. Καθώς το αεροπλάνο έστριβε, το κινητό του πρώτου αξιωματικού συνδέθηκε με ένα πύργο από κάτω. Ήταν μία μοναδική σύντομη σύνδεση, κατά την οποία δεν μεταδόθηκε κανένα περιεχόμενο. Έντεκα λεπτά αργότερα, με την υπόθεση ότι το MH370 ήταν ακόμα πάνω από την Θάλασσα της Νότια Κίνας, ένας ελεγκτής κυκλοφορίας της Malaysia Airlines έστειλε ένα γραπτό μήνυμα δίνοντας οδηγίες στους πιλότους να επικοινωνήσουν με το κέντρο ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας του Ho Chi Minh. Το μήνυμα έμεινε αναπάντητο. Σε όλο τον Πορθμό της Μαλάκκα το αεροπλάνο συνέχισε να οδηγείται χειροκίνητα. Εικάζεται ότι όλοι στην καμπίνα ήταν νεκροί πλέον. Στις 2:22 πμ, το μαλαισιανό ραντάρ της πολεμικής αεροπορίας έπιασε το τελευταίο στίγμα. Το αεροπλάνο βρισκόταν 370 χλμ βορειοδυτικά της Πενάνγκ, κατευθυνόταν βορειοδυτικά της Θάλασσας Ανταμάν και πέταγε γρήγορα.

Τρία λεπτά αργότερα, στις 2:25, το δορυφορικό κουτί του αεροπλάνου ξαφνικά επανήλθε. Είναι πιθανόν ότι αυτό συνέβη όταν όλο το ηλεκτρικό σύστημα ενεργοποιήθηκε ξανά και το αεροπλάνο επανασυμπιέστηκε την ίδια στιγμή. Όταν το δορυφορικό κουτί επανήλθε, έστειλε ένα αίτημα σύνδεσης στον Inmarsat: ο επίγειος σταθμός ανταποκρίθηκε και η πρώτη σύνδεση επετεύχθη. Εν αγνοία οποιουδήποτε μέσα στο πιλοτήριο, η σχετική απόσταση και οι τιμές Doppler καταγράφονταν στον επίγειο σταθμό, επιτρέποντας αργότερα το πρώτο τόξο να καθοριστεί. Λίγα λεπτά αργότερα ο ελεγκτής κυκλοφορίας τηλεφώνησε στο αεροπλάνο. Το δορυφορικό κουτί δέχτηκε την σύνδεση, αλλά η κλήση έμεινες αναπάντητη. Μία σχετική τιμή Doppler έδειξε ότι το αεροπλάνο είχε κάνει μία ανοιχτή στροφή στα νότια. Ανάμεσα στους ερευνητές, το μέρος που αυτό συνέβη έγινε γνωστό ως «η τελική μεγάλη στροφή». Η τοποθεσία ήταν καίρια για όλες τις προσπάθειες που ακολούθησαν, αλλά ποτέ δεν βρέθηκε ακριβώς. Το ραντάρ εναέριας άμυνας της Ινδονησίας θα έπρεπε να την δείχνει, αλλά φαίνεται ότι είχε απενεργοποιηθεί για το βράδυ.

Το πιο πιθανό είναι ότι τώρα το MH370 πέταγε με αυτόματο πιλότο, ταξιδεύοντας νότια μέσα στη νύχτα. Όποιος λειτουργούσε το πιλοτήριο ήταν δραστήριος και ζωντανός. Ήταν αεροπειρατεία; Μία αεροπειρατεία είναι η αγαπημένη λύση του «τρίτου ατόμου» στην επίσημη αναφορά. Είναι η λιγότερο επίπονη εξήγηση για όποιον έπαιρνε αποφάσεις εκείνη τη νύχτα. Ωστόσο, έχει τεράστια προβλήματα. Το βασικό είναι ότι η πόρτα του πιλοτηρίου ήταν οχυρωμένη, ηλεκτρικά κλειδωμένη και παρακολουθούταν από βίντεο που οι πιλότοι μπορούσαν να δουν. Επιπλέον, λιγότερα από δύο λεπτά μεσολάβησαν ανάμεσα στο άνετο «καλό βράδυ» του Zaharie προς τον ελεγκτή της Κουάλα Λουμπούρ και την αρχή της εκτροπής, με την επακόλουθη εξαφάνιση του μεταδιδόμενου σήματος. Πώς αεροπειρατές θα ήξεραν να κάνουν την κίνηση τους ακριβώς την στιγμή της παράδοσης στην δικαιοδοσία του ελέγχου εναέρια κυκλοφορίας του Βιετνάμ και στη συνέχεια να αποκτήσουν πρόσβαση τόσο γρήγορα και διακριτικά ώστε κανένας από τους πιλότους να μην έχει την ευκαιρία να αναμεταδώσει μία κλήση ανάγκης; Είναι βέβαια πιθανό ότι οι αεροπειρατές ήταν γνωστοί των πιλότων – ότι τους προσκάλεσαν μέσα στο πιλοτήριο – αλλά ακόμα και αυτό δεν εξηγεί την έλλειψη αναμετάδοσης, ειδικά κατά την χειροκίνητη στροφή μακριά από το Πεκίνο. Και τα δύο πηδάλια είχαν κουμπιά αναμετάδοσης σε απόσταση δακτύλων και κάποιο σήμα θα μπορούσε να έχει σταλεί στιγμές πριν την προσπάθεια κατάληψης. Επιπλέον, κάθε ένας από τους επιβάτες και τα μέλη του πληρώματος καμπίνας έχουν ερευνηθεί και βγει εκτός υποψίας από ομάδες Μαλαισιανών και Κινέζων ερευνητών με την βοήθεια του FBI. Η ποιότητα αυτής της αστυνομικής δουλειάς είναι αμφισβητήσιμη, αλλά ήταν αρκετά ενδελεχής ώστε να ξεσκεπάσει τις ταυτότητες δύο Ιρανών που ταξίδευαν με ψεύτικα ονόματα με κλεμμένα διαβατήρια – μη αναζητώντας, ωστόσο, τίποτα περισσότερο από πολιτικό άσυλο στη Γερμανία. Είναι δυνατόν λαθρεπιβάτες – εξορισμού ακαταχώρητοι στο δηλωτικό του αεροπλάνου – να είχαν κρυφτεί στον θάλαμο εξοπλισμού. Εάν έγινε έτσι, θα είχαν πρόσβαση σε δύο διακόπτες κυκλώματος, που εάν κατέβαιναν θα ξεκλείδωναν την πόρτα του πιλοτηρίου. Ωστόσο, και αυτό το σενάριο έχει προβλήματα. Οι πόρτες κάνουν ένα δυνατό κλικ όταν ξεκλειδώνουν – ένας ξεκάθαρος ήχος που θα ήταν γνωστός στους πιλότους. Οι αεροπειρατές θα έπρεπε τότε να ανοίξουν ένα άνοιγμα από κάτω στο πάτωμα, να σκαρφαλώσουν μία κοντή σκάλα, να ξεφύγουν της προσοχής του πληρώματος καμπίνας, να ξεφύγουν του βίντεο παρακολούθησης και να μπουν στο πιλοτήριο πριν κάποιος από τους πιλότους μεταδώσει την κλήση ανάγκης. Είναι απίθανο αυτό να συνέβη, όπως είναι απίθανο και το κάποιος αεροσυνοδός που κρατούταν όμηρος να χρησιμοποίησε το πληκτρολόγιο της πόρτας και να επέτρεψε μία ξαφνική είσοδο χωρίς κάποια προειδοποίηση. Επιπλέον, ποιος θα ήταν ο σκοπός μίας αεροπειρατείας; Τα χρήματα; Η πολιτική; Η δημοσιότητα; Μία πράξη πολέμου; Μία τρομοκρατική επίθεση; Η περίπλοκη εφτάωρη παρεκτροπή του MH370 δεν ταιριάζει σε κανένα από αυτά τα σενάρια. Και κανένας δεν έχει πάρει την ευθύνη για την πράξη. Η ανωνυμία δεν ταιριάζει σε κανένα από αυτά τα κίνητρα.

6. Ο κυβερνήτης

Αυτό μας αφήνει με ένα κάπως διαφορετικό γεγονός, μία αεροπειρατεία εκ των έσω όπου καμία εξαναγκασμένη είσοδος δεν απαιτούταν – από έναν πιλότο που βρίσκεται σε αμόκ. Οι λογικοί άνθρωποι ίσως αντισταθούν στην ιδέα ότι ένας πιλότος θα δολοφονούσε εκατοντάδες αθώων επιβατών ως το τελικό τίμημα για να αυτοκτονήσει. Η ξεκάθαρη απάντηση είναι ότι αυτό έχει συμβεί παλαιότερα. Το 1997 ένας κυβερνήτης που εργαζόταν σε μία αεροπορική εταιρεία της Σιγκαπούρης με το όνομα SIlkAir πιστεύεται ότι αποσύνδεσε τα μαύρα κουτιά ενός Boeing 737 και βύθισε το αεροπλάνο με υπερηχητικές ταχύτητες μέσα σε ένα ποτάμι. Το 1999 η πτήση EgyptAir 990 ρίχτηκε σκόπιμα μέσα στην θάλασσα από τον συγκυβερνήτη στην ακτή του Λονγκ Άιλαντ, με αποτέλεσμα τον χαμό όλων όσων επέβαιναν. Το 2013, μήνες πριν την εξαφάνιση του MH370, ο κυβερνήτης της πτήσης LAM Mozambique Airlines 470 πέταξε το Embraer E190 τζετ δύο μηχανών του από το ταξιδιωτικό υψόμετρο προς το έδαφος, σκοτώνοντας όλους τους 27 επιβάτες και όλα τα έξι μέλη του πληρώματος. Η πιο πρόσφατη περίπτωση είναι το Germanwings Airbus που σκόπιμα έπεσε στις Γαλλικές Άλπεις στις 24 Μαρτίου του 2015, επίσης οδηγώντας στον χαμό όλων όσων επέβαιναν. Ο συγκυβερνήτης του, Andreas Lubitz, περίμενε τον πιλότο να πάει στο μπάνιο και τον κλείδωσε έξω. Ο Lubitz είχε ιστορικό κατάθλιψης και – όπως οι έρευνες αργότερα αποκάλυψαν – είχε κάνει μία μελέτη για την εξαφάνιση του MH370, έναν χρόνο πριν.

Στην περίπτωση του MH370, να θεωρήσει κανείς τον συγκυβερνήτη ως τον αυτουργό. Ήταν νέος και αισιόδοξος και ετοιμαζόταν να παντρευτεί. Δεν είχε κανένα ιστορικό κάποιου είδους προβλημάτων, διαφωνιών ή αμφιβολιών. Δεν ήταν ένας Γερμανός που ξεκίναγε μία ζωή μέσα σε μία φθίνουσα βιομηχανία οικονομικών πτήσεων, χαμηλών μισθών και ακόμα χαμηλότερου κύρους. Πέταγε ένα Boeing 777 σε μία χώρα όπου η εθνική αεροπορική εταιρεία και οι πιλότοι της αντιμετωπίζονται ακόμα ως κάτι σημαντικό.

Είναι ο κυβερνήτης, Zaharie, που προβληματίζει. Η πρώτη ένδειξη είναι η απεικόνιση του από τις επίσημες αναφορές ως κάποιος χωρίς δυσαρέσκειες – ένας καλός πιλότος και ήσυχος οικογενειάρχης που του άρεσε να παίζει με προσομοιωτές πτήσης. Αυτή είναι η εικόνα που προωθήθηκε από την οικογένεια του Zaharie, αλλά αντιφάσκει σε σχέση με πολλές ενδείξεις προβλημάτων που υπερβολικά προφανώς είχαν παραβλεφθεί.

Η αστυνομία ανακάλυψε πλευρές τις ζωές του Zaharie που θα έπρεπε να τους οδηγήσουν στο να ψάξουν περισσότερο. Τα επίσημα συμπεράσματα που έβγαλαν ήταν ανεπαρκή. Η επίσημη έκθεση έγραφε:

«Η δυνατότητα του να διαχειριστεί την πίεση στη δουλειά είχε χαρακτηριστεί ως καλή. Δεν υπήρχε γνωστό ιστορικό απάθειας, άγχους ή ευερεθιστότητας. Δεν υπήρχαν σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής του, διαπροσωπικές συγκρούσεις ή οικογενειακά άγχη … Δεν υπήρχαν σημάδια συμπεριφοράς κοινωνικής απομόνωσης, αλλαγή συνηθειών ή ενδιαφερόντων … Μελετώντας τα μοτίβα συμπεριφοράς του στο σύστημα παρακολούθησης του αεροδρομίου την μέρα της πτήσης και σε 3 προηγούμενες πτήσεις, δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές αλλαγές συμπεριφοράς. Σε όλες τις καταγραφές του συστήματος παρακολούθησης η εμφάνισή του ήταν ίδια, πχ καλοξυρισμένος και καλοντυμένος. Το βάδισμα, η στάση, οι εκφράσεις προσώπου και οι τρόπου ήταν όπως συνήθως».

Αυτά ήταν είτε άσχετα ή αντιθετικά με το τι ήταν γνωστό για τον Zaharie. Η αλήθεια, σύμφωνα με ανθρώπους που τον ήξεραν ή γνώριζαν για αυτόν, είναι ότι ο Zaharie ήταν συχνά μοναχικός και θλιμμένος. Η γυναίκα του είχε μετακομίσει και ζούσε στο δεύτερο σπίτι της οικογένειας. Σύμφωνα με παραδοχές του σε φίλους, ξόδευε πολύ χρόνο περπατώντας σε άδεια δωμάτια περιμένοντας να περάσουν οι μέρες ανάμεσα στις πτήσεις. Ήταν επίσης ρομαντικός. Ήταν γνωστό ότι είχε δημιουργήσει μία μελαγχολική σχέση με μία παντρεμένη γυναίκα και τα τρία παιδιά της, ένα από τα οποία ήταν ανάπηρο, και ότι είχε εμμονή με δύο νέα μοντέλα του internet, που είδε στα social media και στα οποία άφηνε σχόλια στο Facebook χωρίς να παίρνει απάντηση. Κάποια ήταν ντροπαλά σεξουαλικά. Ανέφερε σε ένα σχόλιο, για παράδειγμα, ότι ένα από τα κορίτσια, που φόραγε μία ρόμπα σε μία φωτογραφία, έμοιαζε να έχει μόλις βγει από το ντους. Ο Zaharie μοιάζει να είχε κάπως αποσυνδεθεί από την παλιότερη, στέρεη ζωή του. Είχε επαφή με τα παιδιά του, αλλά ήταν μεγάλα και είχαν φύγει. Η αποσύνδεση και η απομόνωση που συνοδεύουν την χρήση των social media – και ο Zaharie χρησιμοποιούσε τα social media πολύ – πιθανώς δεν βοήθησαν. Υπάρχει μία έντονη υποψία μεταξύ των ερευνητών στις επικοινωνίες της αεροπορίας και των πληροφοριών ότι είχε κλινική κατάθλιψη.

Εάν η Μαλαισία ήταν μία χώρα όπου, στους επίσημους κύκλους, η αλήθεια ήταν ευπρόσδεκτη, τότε το αστυνομικό πορτρέτο του Zaharie ως ένας υγιής και χαρούμενος άντρας θα έφερε κάποια βαρύτητα. Η Μαλαισία, όμως, δεν είναι τέτοια χώρα και η επίσημη παράλειψη αποδείξεων έρχεται μόνο να συμπληρώσει όλα τα άλλα στοιχεία που δείχνουν ότι ο Zaharie είχε προβλήματα.

Η εξέταση του προσομοιωτή του Zaharie από το FBI αποκάλυψε ότι είχε πειραματιστεί με ένα προφίλ πτήσης που ταιριάζει σε έναν βαθμό με αυτό του MH370 – μία πτήση βόρεια γύρω από την Ινδονησία που ακολουθήθηκε από μία μακρά πορεία στα νότια, καταλήγοντας στην εξάντληση των καυσίμων πάνω από τον Ινδικό Ωκεανό. Οι Μαλαισιανοί ερευνητές παρέλειψαν αυτό το προφίλ πτήσης ως ακόμα ένα ανάμεσα στις αρκετές εκατοντάδες που είχαν εγγραφεί στον προσομοιωτή. Αυτό είναι αλήθεια σε έναν βαθμό, που δεν είναι πολύ μεγάλος. Ο Victor Iannello, ένας μηχανικός και εργολάβος στο Ρόανοκ της Βιρτζίνια, ο οποίος έχει γίνει διακεκριμένο μέλος της Ανεξάρτητης Ομάδας και έχει κάνει μία εκτενή ανάλυση της προσομοιωτικής πτήσης, υπογραμμίζει αυτό που οι Μαλαισιανοί ερευνητές αγνόησαν. Από όλα τα προφίλ που εξήχθηκαν από τον προσομοιωτή, αυτό που ταιριάζει στην πορεία του MH370 ήταν το μόνο που Zaharie δεν πραγματοποίησε ως μία συνεχόμενη πτήση – με άλλα λόγια, με απογείωση στον προσομοιωτή και με εξέλιξη της πτήσης για ώρες, μέχρι το τελικό αεροδρόμιο. Αντίθετα, προχώρησε την πτήση χειροκίνητα σε πολλαπλά στάδια, ανεβάζοντας κατ’ επανάληψη την πτήση ευθεία και μειώνοντας τα καύσιμα όπως χρειαζόταν μέχρι να ξεμείνει. Ο Iannello πιστεύει ότι ο Zaharie ήταν υπεύθυνος για την εκτροπή. Δεδομένου ότι δεν υπήρχε τίποτα τεχνικό που ο Zaharie μπορούσε να έχει μάθει κάνοντας πρόβες σε ένα καταναλωτικό προϊόν της Microsoft τύπου βιντεοπαιχνιδιού, ο Iannello υποπτεύεται ότι σκοπός της προσομοιωτικής πτήσης ίσως ήταν να αφήσει ένα μονοπάτι από ψίχουλα για να πει αντίο. Αναφερόμενος στο προφίλ πτήσης που το MH370 θα ακολουθούσε, ο Iannello λέει για τον Zaharie, «Ήταν σχεδόν σαν να προσομοιώνει μία προσομοίωση». Χωρίς ένα σημείωμα με εξηγήσεις, η λογική του Zaharie είναι απίθανο να γίνει γνωστή. Αλλά ο προσομοιωτής πτήσης δεν μπορεί εύκολα να παραληφθεί ως σύμπτωση.

Ένας φίλος του Zaharie, επίσης κυβερνήτης 777, πίστευε επίσης ότι ο Zaharie ήταν ένοχος, ένα συμπέρασμα στο οποίο έφτασε απρόθυμα. Περιέγραψε το μυστήριο σαν μία πυραμίδα που είναι πλατιά στη βάση της και έχει έναν τεντωμένο άντρα στην κορυφή της, εννοώντας ότι η έρευνα μπορεί να ξεκίνησε με πολλές διαφορετικές εξηγήσεις, αλλά κατέληξε μόνο σε μία. Είπε, «Δεν βγάζει νόημα. Είναι δύσκολο να το ταιριάξω με τον άντρα που ήξερα. Αλλά είναι το απαραίτητο συμπέρασμα». Πώς θα αντιμετώπιζε ο Zaharie τον Πρώτο Αξιωματικό Fariw Hamid; Απαντάει, «Αυτό είναι εύκολο. Ο Zaharie ήταν εξεταστής. Το μόνο που χρειαζόταν να πει ήταν «Πήγαινε να ελέγξεις κάτι στην καμπίνα» και ο τύπος θα έφευγε». Το κίνητρο; «Ο γάμος του Zaharie δεν πήγαινε καλά. Στο παρελθόν είχε κοιμηθεί με κάποιες αεροσυνοδούς. Και τι με αυτό; Όλοι το κάνουμε. Πετάς σε όλο τον κόσμο με αυτά τα πανέμορφα κορίτσια στο πίσω μέρος. Αλλά η γυναίκα του το ήξερε». Συμφώνησε ότι αυτός δεν ήταν λόγος για να ξεφύγει, αλλά βάσει της συναισθηματικής κατάστασης του Zaharie ίσως ήταν ένας παράγοντας.

Η απουσία όλων αυτών από την επίσημη αναφορά – τα προβλήματα του Zaharie, η ύποπτη φύση του προφίλ πτήσης στον προσομοιωτή -, για να μην αναφέρουμε τις τεχνικές ανεπάρκειες της ίδιας της αναφοράς, αποτελεί συγκάλυψη; Σε αυτό το σημείο, δεν μπορούμε να πούμε. Ξέρουμε μέρος αυτών που οι ερευνητές γνώριζαν, αλλά αποφάσισαν να μην αποκαλύψουν. Υπάρχουν πιθανώς περισσότερα που ανακάλυψαν και δεν γνωρίζουμε ακόμα.

Αυτό μας φέρνει πίσω στον χαμό του MH370. Είναι εύκολο να φανταστούμε τον Zaharie την ώρα του τέλους, δεμένο σε ένα υπερ-αναπαυτικό κάθισμα στο πιλοτήριο, κλεισμένο μέσα στο κουκούλι του στην λάμψη οικείων του οργάνων, γνωρίζοντας ότι δεν μπορούσε να υπάρξει επιστροφή από αυτό που είχε κάνει και χωρίς να νιώθει την ανάγκη να βιαστεί. Θα περίμενε από την στιγμή που επανασυμπίεσε το αεροπλάνο και το ζέστανε στη σωστή θερμοκρασία. Υπήρχε το βουητό της ζωντανής μηχανής, οι όμορφες αφαιρετικές εικόνες στις επίπεδες οθόνες, το διακριτικό μαύρο φως όλων τον διακόπτων και των κουμπιών κυκλώματος. Υπήρχε ο απαλός ήχος του αέρα που πέρναγε από δίπλα. Το πιλοτήριο είναι το πιο βαθύ, το πιο προστατευτικό, το πιο ιδιωτικό είδος σπιτιού. Γύρω στις 7 πμ, ο ήλιος ανέτειλε στον ανατολικό ορίζοντα, στα αριστερά του αεροπλάνου. Λίγα λεπτά αργότερα φώτισε τον ωκεανό από κάτω. Είχε ο Zaharie ήδη πεθάνει στην πτήση; Θα μπορούσε κάποια στιγμή να έχει αποσυμπιέσει ξανά το αεροπλάνο και να έδωσε τέλος στη ζωή του. Αυτό είναι αμφισβητήσιμο και καθόλου βέβαιο. Πράγματι, υπάρχει κάποια υποψία, από τις προσομοιώσεις εξάντλησης καυσίμων που έτρεξαν οι ερευνητές, ότι το αεροπλάνο, εάν είχε απλά αφεθεί, δεν θα είχε βουτήξει τόσο βίαια όσο τα δορυφορικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι έκανε – μία υποψία, με άλλα λόγια, ότι κάποιος είχε τον έλεγχο στο τέλος, βοηθώντας ενεργά το αεροπλάνο να συντριβεί. Όπως και να ’χει, κάπου μέσα στο έβδομο τόξο, αφότου οι μηχανές έκλεισαν λόγω έλλειψης καυσίμων, το αεροπλάνο μπήκε σε μία φαύλη σπειροειδή βουτιά με επίπεδα κατάβασης που τελικά ίσως να έφτασαν 4.572 μέτρα το λεπτό. Γνωρίζουμε από αυτά τα επίπεδα κατάβασης, αλλά και από τα συντρίμμια του Blain Gibson, ότι το αεροπλάνο αποσυντέθηκε σε κομφετί όταν χτύπησε το νερό.

© Kevin Frayer/Getty Images/Ideal Image


7. Η αλήθεια

Για την ώρα, οι επίσημες έρευνες έχουν σταματήσει. Οι Αυστραλιανοί έκαναν ό,τι μπορούσαν. Οι Κινέζοι θέλουν να προχωρήσουν και λογοκρίνουν κάθε είδηση που μπορεί να αναζωπυρώσει το πάθος των οικογενειών. Οι Γάλλοι είναι στην Γαλλία ξαναδιαβάζοντας τα δεδομένα. Οι Μαλαισιανοί απλά εύχονται το όλο θέμα να εξαφανιστεί. Σε μία εκδήλωση στην διοικητική περιοχή της Πουτρατζάγια το περασμένο φθινόπωρο η Grace Nathan και ο Gibson στέκονταν μπροστά από τις κάμερες με τον υπουργό μεταφορών, Anthony Loke. Ο υπουργός δέχτηκε επίσημα πέντε νέα κομμάτια συντριμμιών που συλλέχτηκαν το καλοκαίρι. Ήταν δυστυχισμένος, σχεδόν θυμωμένος. Με το ζόρι μίλησε και δεν δέχτηκε ερωτήσεις από τον Τύπο. Η Nathan έβραζε με την στάση του υπουργού. Επέμεινε ότι η κυβέρνηση δεν θα έπρεπε να την γλιτώσει τόσο εύκολα. Είπε, «Δεν ακολούθησαν το πρωτόκολλο. Δεν ακολούθησαν την διαδικασία. Νομίζω ότι είναι φρικτό. Περισσότερα θα μπορούσαν να έχουν γίνει. Ως αποτέλεσμα της απραξίας της πολεμικής αεροπορίας – από όλα τα μέρη που ενεπλάκησαν από την πρώτη ώρα που δεν ακολουθήθηκε το πρωτόκολλο – τώρα έχουμε κολλήσει έτσι. Κάθε ένας από αυτούς παραβίασε το πρωτόκολλο μία φορά, πολλαπλές φορές. Κάθε άτομο που είχε κάποια μορφή ευθύνης εκείνη τη στιγμή δεν έκανε αυτό που έπρεπε να κάνει. Σε διαφορετικούς βαθμούς σοβαρότητας. Μεμονωμένα ίσως κάποια να μην φαίνονται τόσο κακά, αλλά όταν τα κοιτάξεις σαν όλο, κάθε ένας από αυτούς συνέβαλε 100% στο γεγονός ότι το αεροπλάνο δεν έχει βρεθεί».

Και κάθε ένας από αυτούς ήταν κυβερνητικός υπάλληλος. Η Nathan ήλπιζε ότι η Ocean Infinity, που πρόσφατα βρήκε ένα χαμένο αργεντινό υποβρύχιο, θα επέστρεφε στην αναζήτηση, ξανά σε μία βάση μη πληρωμής, σε περίπτωση με ανακάλυψης. Η εταιρεία είχε αναφερθεί στην πιθανότητα να το κάνει πριν ένα διάστημα. Αλλά η κυβέρνηση της Μαλαισίας θα έπρεπε να υπογράψει το συμβόλαιο. Λόγω της πολιτικής κουλτούρας, η Nathan ανησυχεί ότι ίσως δεν το κάνει – πράγμα που μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί ορθό.

Εάν τα βασικά συντρίμμια βρεθούν ποτέ, θα έχουν ως αποτέλεσμα να παύσουν όλες οι θεωρίες που βασίζονται στην αγνόηση των δορυφορικών δεδομένων ή στο γεγονό ότι το αεροπλάνο πέταξε σε μία πολύπλοκη διαδρομή μετά την αρχική στροφή απομάκρυνσής του από το Πεκίνο και μετά έμεινε στον αέρα για έξι ακόμα ώρες. Όχι, δεν έπιασε φωτιά και παρέμεινε στον αέρα για όλη αυτή την ώρα. Όχι, δεν έγινε μία «πτήση φάντασμα» ικανή να αυτοκυβερνάται και να απενεργοποιεί τα συστήματα και στη συνέχεια να τα επανενεργοποιεί. Όχι, δεν ρίχτηκε μετά από πολλή σκέψη από άνομες δυνάμεις που το ακολουθούσαν πριν πατήσουν τη σκανδάλη. Και όχι, δεν βρίσκεται κάπου στη Θάλασσα της Νότια Κίνας, ούτε κάθεται ανέπαφο με κάποιο καμουφλάζ στην Κεντρική Ασία. Το μόνο κοινό που έχουν όλες αυτές οι εξηγήσεις είναι ότι έρχονται σε αντίθεση με όλες τις αυθεντικές πληροφορίες που οι ερευνητές επεξεργάζονται.

Πέραν αυτού, η ανεύρεση του αεροπλάνου και των δύο μαύρων κουτιών θα καταφέρει λίγα. Το μαγνητόφωνο του πιλοτηρίου αυτό-διαγράφεται ανά δύο ώρες και είναι πιθανόν να περιλαμβάνει μόνο τους ήχους των τελευταίων ειδοποιήσεων να κλείνουν, εκτός αν αυτός που είχε τον έλεγχο ήταν ακόμα ζωντανός και είχε την διάθεση να αφήσει εξηγήσεις για τις επόμενες γενιές. Το άλλο μαύρο κουτί, ο καταγραφέας των δεδομένων πτήσης, θα παράσχει πληροφορίες σχετικά με την λειτουργία του αεροπλάνου στην διάρκεια όλης της πτήσης, αλλά δεν θα αποκαλύψει τίποτα σχετικό με την κατάρρευση των σχετικών συστημάτων, γιατί καμία τέτοια κατάρρευση δεν μπορεί να εξηγήσει τι συνέβη. Στην καλύτερη θα απαντήσει κάποιες σχετικά ασήμαντες ερωτήσεις, όπως το πότε ακριβώς το αεροπλάνο αποσυμπιέστηκε και πόση ώρα έμεινε έτσι, ή πώς ακριβώς απενεργοποιήθηκε το δορυφορικό κουτί και επανενεργοποιήθηκε. Η τρέλα του διαδικτύου θα το λατρέψει, αλλά αυτό δεν είναι κάτι για το οποίο ανυπομονούμε.

Οι σημαντικές απαντήσεις πιθανώς δεν βρίσκονται στον ωκεανό, αλλά στη γη, στη Μαλαισία. Έχοντας αυτό στο επίκεντρο πρέπει να προχωρήσουμε. Εκτός κι αν είναι τόσο ανίκανη όσο η πολεμική αεροπορία και ο έλεγχος εναέριας κυκλοφορίας, η μαλαισιανή αστυνομία ξέρει περισσότερα από όσα έχει τολμήσει να πει. Ο γρίφος ίσως δεν είναι περίπλοκος. Αυτή είναι η σύγχυση σε αυτή την περίπτωση. Οι απαντήσεις ίσως βρίσκονται μέσα στα χέρια μας, αλλά είναι πιο δύσκολο να ανακτηθούν, ακόμα και σε σχέση με τα μαύρα κουτιά. Εάν ο Blaine Gibson θέλει πραγματική περιπέτεια, ίσως πρέπει να ξοδέψει έναν χρόνο ψάχνοντας στην Κουάλα Λουμπούρ.     

Πηγή: The Atlantic