Πρόσωπο- κλειδί ανάμεσα σε Μέρκελ και Μακρόν ο Σάντσεθ

Ποτέ άλλοτε στις Βρυξέλλες η ισπανική αποστολή δεν ήταν τόσο δημοφιλής και με τα μέσα ενημέρωσης να ακολουθούν κατά πόδας τον Ισπανό πρωθυπουργό, Πέδρο Σάντσεθ.

Οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι κι επικεφαλής των κομμάτων της ΕΕ, που συναντήθηκαν προκειμένου να διερευνήσουν τις δυνατότητες και τα πρόσωπα που θα συγκροτήσουν τη νέα εκτελεστική εξουσία των Βρυξελλών, αναζητούσαν διαρκώς τον Σάντσεθ, καθώς ο εκλογικός θρίαμβός του στην Ισπανία τον έχει καταστήσει πλέον ως έναν από τους ισχυρούς ηγέτες της Ευρώπης.

Στις διεργασίες αυτές, οι οποίες θα καθορίσουν τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν τους πέντε κύριους πυλώνες της ΕΕ (πρόεδροι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της ΕΚΤ και ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας), ο Ισπανός πρωθυπουργός έχει εκ των πραγμάτων αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο, σπάνιο για ηγέτη μίας χώρας που συνηθέστερα ακολουθεί τις πλειοψηφούσες θέσεις που κατά κανόνα υπαγορεύει ο Γαλλο-γερμανικός άξονας.

«Είμαι ο επικεφαλής διαπραγματευτής της σοσιαλδημοκρατικής οικογένειας», υπενθύμισε ο Σάντσεθ άμα τη αφίξει του στην ευρωπαϊκή σύνοδο. Τα «γαλόνια» που του απένειμαν οι ευρωπαίοι ομογάλακτοί του σοσιαλιστές πρωθυπουργοί θα είχαν συμβολικό χαρακτήρα απλώς εάν στις 26 Μαΐου οι εκλογές είχαν δώσει μία σαφή πλειοψηφία σε κάποιο από τα μεγάλα ευρωπαϊκά κόμματα (ΕΛΚ, Σοσιαλιστές). Όμως οι κάλπες των ευρωεκλογών έβαλαν τέλος στη ντε φάκτο μεγάλη συμμαχία που κυριαρχούσε στο Ευρωκοινοβούλιο και για πρώτη φορά καθιστά απαραίτητο, σύμφωνα με τα λόγια του Σάντσεθ, «τον διάλογο και με άλλες παρατάξεις».

Ο Σάντσεθ ανέλαβε την αποστολή αυτή και στις Βρυξέλλες συναντήθηκε με τους τρεις προβεβλημένους ηγέτες της φιλελεύθερης πτέρυγας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου: τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, και τον πρωθυπουργό του Βελγίου Σαρλ Μισέλ. Στο γεύμα εργασίας αυτό παρακάθισε και ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα και είχε ως κύριο «μενού» την σύμπηξη ενός κοινού μετώπου για να διεκδικηθεί η διανομή των αξιωμάτων προς όφελος των σοσιαλιστών, φιλελευθέρων-δημοκρατών και φυσικά για να μειωθεί η παρουσία κι επιρροή των συντηρητικών στα τρία κύρια όργανα της ΕΕ (Συμβούλιο, Επιτροπή και Κοινοβούλιο).

«Η σύνθεση αυτών των οργάνων εξουσίας θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τις νέες πολιτικές ισορροπίες που δημιουργήθηκαν και να περιλαμβάνουν τους Σοσιαλιστές και τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες», τόνισαν ισπανικές πηγές. Το γεύμα εργασίας ακολούθησε την κατ'ιδίαν συνάντηση που είχαν οι Σάντσεθ και Μακρόν στο Μέγαρο των Ηλυσίων, κατά την οποία τέθηκαν οι βάσεις για μία νέα στρατηγική συνεργασία.

Μολαταύτα, τόσο ο Μακρόν, όσο και ο Σάντσεθ, γνωρίζουν καλά πως από τη συνεργασία τούτη δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί το ΕΛΚ, το κόμμα με τις περισσότερες ψήφους στην Ευρώπη, στο οποίο ανήκει η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ. Αμφότεροι άλλωστε συναντήθηκαν ξεχωριστά με τη Μέρκελ για να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για την διανομή των αξιωμάτων ανάμεσα στις τρεις μεγάλες ευρωομάδες «και ποιός ξέρει, ίσως και με τη συμμετοχή των Πρασίνων», όπως τόνισαν διπλωματικές πηγές. Άλλωστε ο Σάντσεθ στις δημόσιες τοποθετήσεις του έχει αναφερθεί και συμπεριλάβει τους Πράσινους.

Στις διαβουλεύσεις ο Σάντσεθ μπορεί να διαδραματίσει έναν κομβικό ρόλο, καθώς είναι εκπρόσωπος μίας μεγάλης χώρας ανάμεσα στις «μικρές» και μία μικρή χώρα μεταξύ των «μεγάλων». Η συμβιβαστική θέση της θα είναι σημαντική σε σημεία όπου θα συγκρούονται τα συμφέροντα των δύο «γιγάντων», της Γαλλίας και της Γερμανίας.

Αφ' ότου αναρριχήθηκε στην εξουσία, ο Σάντσεθ θεμελίωσε μία ιδιαίτερα στενή σχέση με το Μακρόν, μολονότι δεν ανήκουν στην ίδια ευρωπαϊκή οικογένεια, ενώ επεδίωξε να οικοδομήσει και μία καλή σχέση με τη Μέρκελ-με την οποία ναι μεν έχουν θεμελιακές διαφορές σε πολλά πολιτικά θέματα, αλλά συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις για το μεταναστευτικό. Ο Σάντσεθ επιδιώκει να επωφεληθεί από το νέο ενισχυμένο ευρωπαϊκό του προφίλ και την καλή του σχέση με τον Μακρόν για ν' ασκήσει πιέσεις στον Άλβερτ Ριβέρα των Ciudadanos εντός των τειχών για να προσεγγίσει τους Σοσιαλιστές του PSOE. Κύριος στόχος της ΕΕ είναι να αποκλεισθεί η ανάμειξη της ακροδεξιάς στα μεγάλα ευρωπαϊκά θέματα και η συνεργασία του Ριβέρα με το ακροδεξιό Vox ανησυχεί τους Φιλελεύθερους.

Ο Σάντσεθ, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, είναι πολύ συμπαθής μεταξύ των φιλελεύθερων πρωθυπουργών για τις φιλοευρωπαϊκές του θέσεις, όμως ο Ριβέρα είναι ο φυσικός τους εταίρος στο ALDE. Για τον λόγο αυτό, οι φιλελεύθεροι κύκλοι προτιμούν μία συμμαχία των δύο ισπανών ηγετών, χωρίς ωστόσο να αναφέρονται ανοικτά στην πιθανότητα αυτή. Ο Ριβέρα, που βρέθηκε κι εκείνος στις Βρυξέλλες για να συναντηθεί με τους εταίρους του ενόψει των διαβουλεύσεων για τα ευρωπαϊκά όργανα, θα συνταχθεί με την γνώμη των φιλελευθέρων ομολόγων του.

«Ο Σάντσεθ έχει μία ευκαιρία, η οποία όμως δεν είναι αλώβητη από κινδύνους», προσθέτει η ίδια πηγή, τονίζοντας πως «η αναγκαία ισορροπία είναι τόσο πολύ εύθραυστη και λεπτή, που μία απαίτηση παραπάνω, ή ένας λάθος υπολογισμός μπορεί να την δυναμιτίσει», και γι' αυτό η ανάγκη για συμβιβασμούς και συμμαχίες προσδίδει ένα νέο ενισχυμένο πολιτικό ανάστημα στον Σάντσεθ, πάνω στον οποίον στρέφονται πλέον όλα τα βλέμματα.