Κοσμος

Ηχητικά ντοκουμέντα BBC: Το σκληρό πόκερ για το Grexit στους διαδρόμους των Βρυξελλών (video)

Όλα παίζονταν κορώνα-γράμματα πίσω από τις κλειστές πόρτες της «έντιμης διαπραγμάτευσης» του 2015

4168-35217.jpg
Λένα Χουρμούζη
8’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Grexit
Το αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ για το Grexit

«Για περίπου μιάμιση ώρα μας έλεγε ότι ήμασταν ηλίθιοι - και είμαι σίγουρος ότι είχε δίκιο. Γιατί να εντυπωσιαστεί από τους ανθρώπους που ήθελαν να τον βοηθήσουν;» Βόλφγκανγκ Σόιμπλε

Το Inside Europe του BBC ταξίδεψε στις Βρυξέλλες και συνάντησε τους πρωταγωνιστές μιας «έντιμης» διαπραγμάτευσης που θα μπορούσε να είχε οδηγήσει μια χώρα της Ευρώπης στην έξοδο από την ευρωζώνη, ίσως και από την ΕΕ.

Το αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ του BBC δεν αφορά το αδιέξοδο «δράμα» του Brexit, αλλά το πακέτο διάσωσης που διαπραγματευόταν η σχετικά νεοεκλεγείσα τότε ελληνική κυβέρνηση και κινδύνευσε να φέρει την Ελλάδα στα πρόθυρα του Grexit.

Το «στρατόπεδο» των Βρυξελλών μιλά για το «στρατόπεδο» των Αθηνών και συγκεκριμένα για τους διαπραγματευτές Τσίπρα και Βαρουφάκη.

85768.jpg
Grexit / © ΜΠΑΜΠΟΥΚΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ


Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, Ματέο Ρέντσι, ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Μισέλ Σαπέν, ο πρώην πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισλεμπλουμ, ο πρώην πρόεδρος του EuroWorking Group, Τόμας Βίζερ και νυν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, εμφανίζονται στο ντοκιμαντέρ του BBC και σκιαγραφούν το πορτρέτο των ελλήνων συνομιλητών τους και όλα όσα συνέβησαν πίσω από τις κλειστές πόρτες των Βρυξελλών κατά τη διαπραγμάτευση που οδήγησε στο δημοψήφισμα του 2015.

Ηχητικά ντοκουμέντα - Eurogroup



Γερούν Ντάισελμπλουμ για Βαρουφάκη: «Μπήκε στο Eurogroup με έναν αέρα μεγάλης αυτοπεποίθησης. Από την άλλη πρέπει να καταλάβετε ότι οι υπουργοί Οικονομικών είμαστε άνθρωποι προσγειωμένοι… ρεαλιστές».

Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για Βαρουφάκη: «Για περίπου μιάμιση ώρα μας έλεγε ότι ήμασταν ηλίθιοι - και είμαι σίγουρος ότι είχε δίκιο. Γιατί να εντυπωσιαστεί από τους ανθρώπους που ήθελαν να τον βοηθήσουν».

Τόμας Βίζερ για Βαρουφάκη: «Εξηγούσε τα πάντα με τόσο μελοδραματικό ύφος».

Ο ίδιος ο Βαρουφάκης: «Κερδίσαμε τις εκλογές με την εντολή να αμφισβητήσουμε το αποτυχημένο πρόγραμμα που χρεοκόπησε τους πολίτες μας και κατέστρεψε τις προοπτικές μιας ολόκληρης γενιάς. Υποσχεθήκαμε επαναδιαπραγμάτευση στο εκλογικό σώμα».

Μισέλ Σαπέν: «Αυτό που ήθελε η Ελλάδα ήταν να αυξήσουμε τις συντάξεις τους πάνω από το επίπεδο άλλων κρατών μελών. Πώς αντιδράσαμε; Του είπαμε: 'Γιάνη μας ζητάς να πληρώσουμε τις συντάξεις σας και να είναι υψηλότερες από τις δικές μας;»

Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ θυμάται πώς ο Γιάνης Βαρουφάκης έφερε σε δύσκολη θέση όλους στο στρογγυλό τραπέζι του Eurogroup: «Είμαστε όλοι γύρω - γύρω για 90 λεπτά. Και τότε έκανε το τηλεφώνημα στον πρωθυπουργό Τσίπρα. Έμεινε μέσα στο δωμάτιο και μιλούσε για περίπου μία ώρα με τον Τσίπρα ενώ εμείς καθόμασταν και κοιτούσαμε».



Γιάνης Βαρουφάκης: «Ήμουν στο τηλέφωνο με τον Τσίπρα. Ήταν ο Πρωθυπουργός. Ήταν μια κρίσιμη απόφαση που κανένας υπουργός Οικονομικών δεν έχει το δικαίωμα να πάρει μόνος».

Γερούν Ντάισελμπλουμ: «Και τότε ο Σόιμπλε είπε: 'Αρκετά'. Και έφυγε από την αίθουσα».



Βόλφγκανγκ Σόιμπλε: «Ο Βαρουφάκης έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη όλων των συναδέλφων του για την Ελλάδα».

Γερούν Ντάισελμπλουμ: «Πλησίασα τον Βαρουφάκη ενώ ακόμα μιλούσε στο τηλέφωνο και του είπα: 'Θα μπορούσες να το κλείσεις τώρα που όλοι έχουν φύγει. Δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο. Κατάλαβα ότι αυτός ο τύπος δεν είχε καμία εντολή να πάρει μια απόφαση. Ως εκ τούτου συνειδητοποίησα ότι ίσως δεν έπρεπε να συνομιλώ με τον Βαρουφάκη, αλλά με τον Πρωθυπουργό».

Η ώρα του Πρωθυπουργού

Το Eurogroup ναυάγησε. Οι υπουργοί Οικονομικών δίνουν τη σκυτάλη στους ηγέτες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Απέναντι τους έχουν τον Αλέξη Τσίπρα.



Κι ενώ ο έλληνας πρωθυπουργός περίμενε να συναντηθεί με τους ομολόγους του, δέχθηκε μια αιφνιδιαστική επίσκεψη από τον κ. Ντάισελμπλουμ: «Ήταν πολύ λογικός, αναγνώριζε τις 'κόκκινες γραμμές' της ΕΕ και γνώριζε πολύ καλά πως αυτή η συνεργασία θα έπρεπε να συνεχιστεί».

Πέντε ημέρες πριν από τη λήξη του τελεσίγραφου της ΕΕ προς την Ελλάδα οι διαπραγματευτικές ομάδες και των δύο πλευρών πίστεψαν ότι είχαν φτάσει κοντά στο τέλος αυτού του δύσκολου δρόμου.

Γερούν Ντάισελμπλουμ: «Είχαμε καλύψει πολύ έδαφος. Εκκρεμούσαν κάποιες λεπτομέρειες από αυτές που κάποιοι θα χαρακτήριζαν ασήμαντες, αλλά δεν ήταν έτσι. Αφορούσαν τον ΦΠΑ στα νησιά».

Γιάνης Βαρουφάκης: «Ζήτησαν από τον κ. Τσίπρα να συμφωνήσει να αυξηθεί στο 24% ο ΦΠΑ στα ξενοδοχεία. Την ίδια ώρα που στην Τουρκία, ένα βήμα από τη Σάμο, τη Ρόδο και την Κω, είναι μόνο 7%».



Τόμας Βίζερ: «Ο Τσίπρας ήταν μαζί μας συνέχεια και διαπραγματευόμασταν το κείμενο. Είπε κάποια στιγμή: 'πιστεύω ότι αυτό θα μπορούσε να περάσει, αλλά πρέπει να με αφήστε πρώτα να ρωτήσω τους Έλληνες. Σηκώθηκε και δεν τον ξαναείδαμε».

15512539.jpg
Δημοψήφισμα, πλατεία Συντάγματος / © ΑΠΕ-ΜΠΕ/ ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ


Το δημοψήφισμα



Φρανσουά Ολάντ: «Με πληροφόρησαν ότι είχε φτάσει ένα μήνυμα από την Ελλάδα. Εγώ και ο Αλέξης Τσίπρας θα είχαμε μια τηλεφωνική συνδιάσκεψη. Και τότε μας ανακοινώνει ότι θα κάνει δημοψήφισμα. Η Μέρκελ αναρωτήθηκε: 'ποιο θα είναι το ερώτημα'. Της απάντησα ότι το ερώτημα είναι το προσχέδιο συμφωνίας για το πακέτο διάσωσης που πρότεινε η Κομισιόν».

Νίκος Παππάς: «Ρώτησαν τον κ. Τσίπρα ποια θα ήταν η στάση του και τους είπε: 'θα πω στον λαό μου να το καταψηφίσουν'».

Πίσω στον Φρανσουά Ολάντ: «Επικρατεί μια σιγή για λίγα λεπτά. Η κ. Μέρκελ δεν αντέδρασε αμέσως, ούτε κι εγώ. Συνέχισα να μιλώ με την κ. Μέρκελ απουσία του κ. Τσίπρα. Είχαμε συνειδητοποιήσει ότι είχαμε μπροστά μας ένα μεγάλο ρίσκο».



Ο «αποκαλυπτικός» Ντόναλντ Τουσκ: «Θυμάμαι να του λέω: 'Αλέξη, είμαστε όλοι εδώ μαζί και συζητάμε για ώρες πώς να σας βοηθήσουμε. Και την ίδια ώρα εσύ συζητάς με τον λαό πώς να μας εξαπατήσετε. Αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό.

Του επέστησα την προσοχή στο εξής: 'Μπορείς να διανοηθείς τι θα γινόταν αν οι άλλοι πρωθυπουργοί έκαναν τα δικά τους δημοψηφίσματα με το εξής ένα ερώτημα: Θέλετε να συνεχίστε να πληρώνετε τον λογαριασμό των Ελλήνων;
 
Σε παρακαλώ Αλέξη μπορείς να φανταστείς το αποτέλεσμα αυτών των δημοψηφισμάτων; Και τότε θυμάμαι να του λέω: 'με το δημοψήφισμα θα μπλέξεις άσχημα'. Τόσο έντονα ήταν τα συναισθήματα εκείνες τις ώρες».

88351.jpg
Δημοψήφισμα «Ναι» / © ΚΩΤΣΙΑΡΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ


Το «Όχι» που έγινε «Ναι»

Γιάνης Βαρουφάκης: «Όταν μπήκα στο γραφείο του τον είδα να κάθεται. Δεν τον είχα ξαναδεί έτσι. Ήταν σα να τον είχε ρουφήξει η καρέκλα. Τόσο βυθισμένος… Έδειχνε κατεστραμμένος και μου είπε, 'την πατήσαμε'. Του απάντησα: 'Όχι δεν την πατήσαμε. Αυτή είναι μια μεγαλειώδης στιγμή και οφείλουμε να την τιμήσουμε».



Αυτό που δεν ήξερε ο κ. Βαρουφάκης είναι ότι ο κ. Τσίπρας είχε μόλις κλείσει το τηλέφωνο με τον πιο σημαντικό και ισχυρό σύμμαχό του, τον Φρανσουά Ολάντ: «Κέρδισες, αλλά η Ελλάδα έχασε. Υπάρχουν εκείνοι που ποτέ δεν ήθελαν την Ελλάδα στην ευρωζώνη και στην επόμενη σύνοδο της ΕΕ πιθανότατα θα αποφασίσουν να αποβάλουν την Ελλάδα. Μου είπε ‘ δεν το θέλω αυτό’. Του έθεσα λοιπόν το πολύ σημαντικό ερώτημα. Θέλεις να μείνεις στην ευρωζώνη ή όχι;»

Το σχέδιο Σόιμπλε για Grexit με ημερομηνία λήξης 5 ετών

Βόλφγκανγκ Σόιμπλε: «Οι ΥΠΟΙΚ στο Eurogroup αποφασίσαμε ότι αυτό το πράγμα δεν μπορεί να συνεχιστεί. Σχεδόν ομόφωνα αποφασίσαμε ότι θα ήταν καλύτερα να αναστείλουμε για κάποιο διάστημα τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωζώνη».



Ντονάλντ Τουσκ: «Στην επιστολή του Σόιμπλε γινόταν λόγος για ένα προσωρινό Grexit. Αλλά όλοι ξέραμε - σίγουρα και ο Τσίπρας - ότι δεν υπάρχει προσωρινή έξοδος. Όταν φεύγεις, φεύγεις για τα καλά».

Ματέο Ρέντσι: «Έβγαλα τα παπούτσιά μου, έκλεισα την πόρτα, κλείδωσα … και κοιμήθηκα στον καναπέ. Ξαφνικά κάποιος άρχισε να χτυπά δυνατά την πόρτα. Ανοίγω και βλέπω τον Ολάντ. Και μου λέει: 'Ματέο ήρθε η ώρα του συμβιβασμού γιατί η Άνγκελα είναι έτοιμη να αποδεχθεί την έξοδο της Ελλάδας'».

Φρανσουά Ολάντ: «Η κ. Μέρκελ είπε ότι υπάρχουν κάποιες κόκκινες γραμμές και αρχές που δεν μπορεί αθετήσει. Είπε αν πρέπει να ωθήσουμε την Ελλάδα έξω από το ευρώ, θα το κάνουμε».



Ματέο Ρέντσι : «Τα ξημερώματα είχαμε μια έντονη συζήτηση με την Καγκελάριο. Της είπα αρκετά και μου απάντησε: 'Δεν είμαι χαζή'. Τότε ξεκαθάρισα ότι αυτή η απόφαση θα είναι η πιο χαζή για όλη την Ευρώπη'».

Ντόναλντ Τουσκ: «Τους μάζεψα όλους και τους είπα δεν φεύγουνε από εδώ αν δεν καταλήξουμε σε μια απόφαση».

Η συμφωνία υπογράφτηκε από τον Αλέξη Τσίπρα στις 13 Ιουλίου του 2015. Αναφέρεται ως τρίτη δέσμη μέτρων διάσωση ή απλά τρίτο Μνημόνιο. 

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.