Κοσμος

Η βία των όπλων και οι 6,5 εκ. θάνατοι ανθρώπων μέσα σε 26 χρόνια

Όπλα, εγκληματικότητα και αυτοχειρία

Νικολέττα Σταμάτη
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Από το 1990 έως το 2016 τα πυροβόλα όπλα αποτέλεσαν το μέσο για τον θάνατο 6,5 εκατομμυρίων ανθρώπων. Το εντυπωσιακό είναι ότι 3 στους 4 θανάτους συνέβησαν σε 15 μόλις χώρες.

Το γεγονός αυτό έχει άμεση σχέση με τις συνθήκες διαβίωσης και την εγκληματικότητα κάθε χώρας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι τρεις χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά θανάτων από πυροβολισμό αναλογικά με τον πληθυσμό τους είναι το Ελ Σαλβαδόρ, η Βενεζουέλα και η Γουατεμάλα, αφού και οι τρεις μαστίζονται –όπως και το μεγαλύτερο μέρος της Λατινικής Αμερικής- από το οργανωμένο έγκλημα, τη διαφθορά, αλλά και από ένα έντονα δυσλειτουργικό δικαστικό σύστημα.

Ακόμα περισσότερο, όμως, η συσσώρευση των θανάτων από πυροβόλο σε τόσο λίγες χώρες συνδέεται με το πόση χαλαρότητα υπάρχει στην νομοθεσία περί της κατοχής όπλων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ΗΠΑ, όπου η νομοθεσία διευκολύνει τόσο την πρόσβαση στα όπλα –από το 2015 στο Τέξας ορισμένοι μαθητές επιτρέπεται να έχουν όπλο πάνω τους, ενώ βρίσκονται στο χώρο του σχολείου–, ώστε περίπου 200.000 να πωλούνται κάθε χρόνο. Μεγάλο ποσοστό από αυτά περνάνε λαθραία από τα νότια σύνορα στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, ενώ εντός συνόρων οδηγούν σε 30.000 θανάτους ατόμων όλων των κατηγοριών ετησίως.

Στον αντίποδα βρίσκονται χώρες, όπως η Ιαπωνία, όπου για να φτάσεις να έχεις νόμιμα στην κατοχή σου όπλο θα πρέπει πρώτα να περάσεις από μία γραπτή εξέταση, μία εξέταση στην σκοποβολή και έλεγχο του ψυχιατρικού και ποινικού σου ιστορικού, καθώς και από τεστ ναρκωτικών. Αυτό ως αποτέλεσμα έχει τη μείωση των εγκλημάτων με τη χρήση όπλου σε μεγάλα ποσοστά στο πέρασμα του χρόνου.

Ωστόσο, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι στις ΗΠΑ οι θάνατοι από όπλα προκύπτουν στο 60% των περιπτώσεων από αυτοκτονίες και όχι από μαζικές δολοφονίες, απόπειρες ληστείας ή άλλες ενέργειες εγκληματικού τύπου, παρά το γεγονός ότι αυτά προβάλλονται πιο πολύ από τα ΜΜΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 50% περίπου των αυτοχείρων το 2015 χρησιμοποίησε κάποιο πυροβόλο όπλο για να βάλει τέλος στη ζωή του και παρά το γεγονός ότι αυτή δεν είναι η πιο συνήθης επιλογή στις απόπειρες αυτοκτονίας, είναι η πιο θανάσιμη. Αντίθετα, οι μαζικές δολοφονίες αντιστοιχούν μόνο στο 0,2% των περιστατικών που «δολοφόνος» ήταν κάποιο όπλο.