Το τρέχον πρόγραμμα προσαρμογής της Ελλάδας εκπνέει στις 20 Αυγούστου. Ωστόσο «η φωτιά επισκιάζει την ολοκλήρωση των προγραμμάτων βοήθειας», παρατηρεί η Handelsblatt, προσθέτοντας ότι «ο Τσίπρας ματαιώνει τη γιορτή».
Όπως σημειώνει σε άρθρο της η οικονομική εφημερίδα του Ντύσελντορφ, «ο έλληνας πρωθυπουργός ήθελε να γιορτάσει το τέλος της δανειακής βοήθειας με μια μεγάλη φιέστα. Όμως μετά την καταστροφική μεγάλη πυρκαγιά δεν θα γίνει τίποτα». Ο αρθρογράφος σχολιάζει ότι «επρόκειτο να γίνει ένα εντυπωσιακό σόου στην Πνύκα. (…) Αστέρας της βραδιάς: ο Αλέξης Τσίπρας. Οι κομπάρσοι: γνωστοί πολιτικοί από όλη την Ευρώπη». Ωστόσο, μετά την πύρινη τραγωδία στην ανατολική Αττική ο έλληνας πρωθυπουργός «ματαίωσε τη σχεδιαζόμενη φιέστα», σχολιάζει η εφημερίδα.
Το άρθρο επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι «η έξοδος από τα προγράμματα βοήθειας (…) επρόκειτο να ανοίξει τον δρόμο για την επανεκλογή του 44χρονου (Τσίπρα) την επόμενη χρονιά. (…) Του χρόνου ο Τσίπρας θα πρέπει να τεθεί στην κρίση των ψηφοφόρων. Όμως για το 2019 σχεδιάζονται νέες περικοπές συντάξεων, ενώ το 2020 ακολουθούν αυξήσεις φόρων. Αυτά επιδεινώνουν την ατμόσφαιρα. Στις δημοσκοπήσεις ο ΣΥΡΙΖΑ υπολείπεται κατά περίπου 13 ποσοστιαίες μονάδες της ΝΔ. Και ο Τσίπρας προσωπικά παίρνει κακή βαθμολογία: 67% εκφράζουν αρνητική γνώμη για τον πρωθυπουργό», αναφέρει ο γερμανός αρθρογράφος.
«Η Ελλάδα απέχει ακόμη πολύ από τις κεφαλαιαγορές»
Τον μακρύ δρόμο που καλείται να διανύσει η Ελλάδα μετά την επικείμενη εκπνοή του τρίτου προγράμματος προσαρμογής προκειμένου να επιστρέψει με επιτυχία στις διεθνείς αγορές, επικαλείται σε σχόλιό της η Handelsblatt. «Η Ελλάδα απέχει ακόμη πολύ από το να επιστρέψει τις κεφαλαιαγορές», εκτιμά η οικονομική εφημερίδα, τονίζοντας ότι παρά το εξαιρετικά σκληρό πρόγραμμα λιτότητας που κλήθηκε να υλοποιήσει η χώρα, «οι μεταρρυθμίσεις δεν επιτρέπεται να ατονήσουν μετά την τελευταία δανειακή δόση από την ΕΕ».
Ο γερμανός αρθρογράφος αμφισβητεί το αφήγημα του Επιτρόπου Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Πιερ Μοσκοβισί περί «επιστροφής στην ομαλότητα» και σχολιάζει: «Ακόμη κι αν ο έλληνας ασθενής πήρε εξιτήριο από την εντατική μετά από 8,5 χρόνια, η χώρα έχει ακόμη μπροστά της μια μακρά περίοδο αποκατάστασης μέχρις ότου μπορέσει να ξανασταθεί με σιγουριά στα δικά της πόδια».
Η εφημερίδα κάνει λόγο για «μέτρια αποτελέσματα» των προγραμμάτων προσαρμογής της Ελλάδας. «Στο πεδίο της δημοσιονομικής εξυγίανσης η Αθήνα είχε μεγαλύτερη επιτυχία από κάθε άλλη χώρα της κρίσης στην ευρωζώνης. Αυτό ήταν όμως απαραίτητο, δεδομένου ότι πουθενά αλλού δεν ήταν τόσο καταστροφικό το σημείο εκκίνησης», επισημαίνει ο αρθρογράφος και συνεχίζει: «Οι όροι λιτότητας ήταν υπερβολικά σκληροί. Οδήγησαν την Ελλάδα στη βαθύτερη και πιο μακρόχρονη ύφεση που έχει περάσει ευρωπαϊκή χώρα σε περίοδο ειρήνης. Μια χαλάρωση της πιεστικής λιτότητας θα μπορούσε να είχε δώσει νωρίς αναπτυξιακή ώθηση στην οικονομία και να είχε μετριάσει την ανθρωπιστική καταστροφή από την οποία υποφέρει η Ελλάδα μέχρι και σήμερα», επισημαίνει το σχόλιο, μοιράζοντας τις ευθύνες για τη μη λήψη αποτρεπτικών μέτρων τόσο στους δανειστές όσο και στις ελληνικές κυβερνήσεις που δεν προέβησαν σε λήψη διαρθρωτικών μέτρων που θα καθιστούσαν την Ελλάδα ανταγωνιστικότερη.
Ο αρθρογράφος δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη για υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ως «κλειδί» για διαρκή ανάπτυξη που θα απελευθερώσει την Ελλάδα από την «παγίδα του χρέους». Σύμφωνα με την Handelsblatt, «ακόμη πιο σημαντικό είναι η Ελλάδα να προσπαθήσει να κερδίσει εμπιστοσύνη παραμένοντας σε τροχιά μεταρρυθμίσεων μετά το τέλος του προγράμματος. Όμως δυστυχώς υπάρχουν ενδείξεις ότι συμβαίνει το αντίθετο». Ο αρθρογράφος εγκαλεί τον έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για δηλώσεις περί λήψης μέτρων στα οποία ο ίδιος δεν πιστεύει, αλλά αναγκάζεται να εφαρμόσει υπό την πίεση των δανειστών, σχολιάζοντας ότι «αυτά είναι λανθασμένα μηνύματα». Όπως τονίζει, ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπορεί να περιμένει «πολιτικές εκπτώσεις στις αγορές. Αυτές δεν δείχνουν έλεος».
Το πρόγραμμα τελειώνει, αλλά…
Για «μάχη επιβίωσης» στην Ελλάδα κάνει λόγο σε ανταπόκρισή της από την Αθήνα η Stuttgarter Nachrichten. «Στις 20 Αυγούστου ολοκληρώνεται το πρόγραμμα βοήθειας για την Ελλάδα. Ωστόσο δεν είναι ορατή μια αποκλιμάκωση της κατάστασης για τους ανθρώπους στη χώρα – αντιθέτως: Πολλοί Έλληνες απειλούνται να βρεθούν στο μέλλον αντιμέτωποι με τη φτώχεια και να μείνουν άστεγοι».
Το ρεπορτάζ που δημοσιεύει η εφημερίδα της Στουτγκάρδης αναφέρει παραδείγματα εξαιρετικά φτωχών νοικοκυριών στην Αθήνα, ανθρώπων που μετά βίας κατορθώνουν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες, ατόμων που έχασαν τις δουλειές τους και φοβούνται για το τι τους περιμένει στη συνέχεια.
Ο αρθρογράφος αναφέρεται στο εξαιρετικά βαρύ τίμημα που είχαν για τη χώρα τα προγράμματα λιτότητας που εφήρμοσε. «Το ΑΕΠ συρρικνώθηκε περισσότερο από ένα τέταρτο. Δεκάδες χιλιάδες εταιρείες χρεοκόπησαν. Τα εισοδήματα μειώθηκαν κατά ένα τρίτο και η ανεργία αυξήθηκε από 7,5% σε 27%. Το επίδομα ανεργίας (…) καταβάλλεται το πολύ για έναν χρόνο. Ένα κατώτατο επίδομα διαβίωσης, όπως το Hartz IV (στη Γερμανία), δεν υπάρχει. Επομένως συχνά από την ανεργία δεν υπολείπεται παρά ένα μικρό βήμα για να μείνει κανείς άστεγος», γράφει η Stuttgarter Nachrichten.
