Από παντελόνια τζιν έως ουίσκι μπέρμπον και μοτοσυκλέτες. Ορισμένα μόνο από τα αμερικανικά προϊόντα στα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε τελωνειακούς δασμούς σε απάντηση της πολιτικής προστατευτισμού που εφαρμόζει ο Ντόναλντ Τραμπ.
Οι νέοι δασμοί, που τέθηκαν σε ισχύ στις 00.00 τα μεσάνυχτα της Πέμπτης ώρα Βρυξελλών (01.00 τα ξημερώματα της Παρασκευής, ώρα Ελλάδας) αποτελούν τα αντίποινα των Ευρωπαίων στους δασμούς 25% στον χάλυβα και 10% στο αλουμίνιο που επέβαλε η κυβέρνηση των ΗΠΑ στις περισσότερες χώρες του κόσμου, μη εξαιρουμένων στενών συμμάχων τους.
«Η μονομερής και αδικαιολόγητη απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλλουν αυτούς τους τελωνειακούς δασμούς δεν μας άφησε καμία άλλη επιλογή» είχε αναφέρει σε δήλωσή της νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα η Eυρωπαία επίτροπος Εμπορίου Σεσίλια Μάλμστρεμ.
«Οι κανόνες που διέπουν το διεθνές εμπόριο δεν μπορεί να παραβιάζονται χωρίς να υπάρχει αντίδραση από την πλευρά μας» συνέχισε η Μάλμστρεμ, διευκρινίζοντας ότι «εάν οι ΗΠΑ ακυρώσουν τους δικούς τους τελωνειακούς δασμούς» τότε και τα ευρωπαϊκά μέτρα θα «ακυρωθούν επίσης».
Προηγήθηκε το Μεξικό, έπεται ο Καναδάς
Πριν από την Ε.Ε., το Μεξικό, που επίσης πλήττεται, έθεσε σε εφαρμογή μέτρα αντιποίνων εναντίον της Ουάσινγκτον. Ο Καναδάς αναμένεται να ακολουθήσει στις αρχές Ιουλίου.
Σε αυτό το φόντο, όπου εξάλλου δεσπόζουν οι εντάσεις ανάμεσα στην Κίνα και τις ΗΠΑ, αρχίζει να παίρνει μορφή το φάσμα ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου. Ο κίνδυνος προβάλλει ακόμη μεγαλύτερος, καθώς ο Τραμπ σχεδιάζει να επιβάλλει επιπρόσθετους τελωνειακούς δασμούς στα εισαγόμενα αυτοκίνητα -ιδίως ιαπωνικών και γερμανικών εταιρειών.
Εμπορικός πόλεμος
Ο φόβος περί κλιμάκωσης της σύγκρουσης ήδη θορύβησε τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, που έκλεισαν στο κόκκινο την Πέμπτη.
«Έχουμε (ήδη) έναν εμπορικό πόλεμο, ο οποίος εντείνεται» επεσήμανε ο Ρόμπερτ Μπέργκβιστ, οικονομολόγος της σουηδικής τράπεζας SEB, μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Για τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, η ευρωπαϊκή αντίδραση είναι «ξεκάθαρη και μετρημένη» έναντι μιας αμερικανικής απόφασης που «αψηφά κάθε λογική».
Οι πρόσθετοι τελωνειακοί δασμοί της Ε.Ε. εφαρμόζονται σε έναν ευρύ κατάλογο αγαθών που παράγονται στις ΗΠΑ, από τα αγροδιατροφικά προϊόντα (ρύζι, καλαμπόκι, καπνός, έως τον χάλυβα, τα οχήματα (μοτοσικλέτες, πλεούμενα) και τα υφάσματα.
«Επιλέξαμε προϊόντα όπως οι (μοτοσικλέτες) Harley Davidson, το φυστικοβούτυρο, το μπέρμπον, διότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις στην (ευρωπαϊκή) αγορά. Δεν θέλουμε να κάνουμε κάτι που θα βλάψει τους καταναλωτές» εξήγησε από τη μεριά του ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Γιούρκι Κατάινεν. «Επιπλέον, τα προϊόντα αυτά έχουν από πολιτική άποψη ισχυρό συμβολισμό», πρόσθεσε.
Οι Ευρωπαίοι ήλπιζαν για καιρό ότι θα εξαιρούνταν από τους τιμωρητικούς τελωνειακούς δασμούς που αναγγέλθηκαν τον Μάρτιο από τον Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, έπειτα από δύο προσωρινές εξαιρέσεις και απόπειρες διαπραγματεύσεων με την Ουάσινγκτον για τις διμερείς διαφωνίες ως προς το εμπόριο, η Ε.Ε. είδε εν τέλει τους δασμούς να τίθενται σε εφαρμογή και σε βάρος της την 1η Ιουνίου.
Τα επόμενα βήματα
Οι Ευρωπαίοι αντέδρασαν, καταθέτοντας μια προσφυγή ενώπιον του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).
Σκοπεύουν, επίσης, να εφαρμόσουν μέτρα «προφύλαξης», όπως τα αποκαλούν, για να προστατεύσουν τις αγορές χάλυβα και αλουμινίου από ξένους που μπορεί να επιλέξουν να διοχετεύσουν την πλεονάζουσα παραγωγή τους στην Ε.Ε., αφού δεν θα βρίσκουν πλέον δίοδο προς αυτές των ΗΠΑ.
Τα μέτρα ανταπόδοσης που εφαρμόζονται από σήμερα στα αμερικανικά προϊόντα αντιστοιχούν σε αξία στις ζημίες που υπολογίζεται ότι θα προκαλέσει η αμερικανική απόφαση στις ευρωπαϊκές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου προς τις ΗΠΑ, που ανήλθαν συνολικά σε 6,4 δισεκ. ευρώ το 2017.
Η Ε.Ε. θα εφαρμόσει αρχικά τους επιπρόσθετους δασμούς σε προϊόντα αμερικανικής προέλευσης αξίας 2,8 δισεκ. ευρώ. Η απόφαση για την επιβολή ή μη των τελωνειακών δασμών για το ποσό που απομένει (3,6 δισ. ευρώ) θα γίνει εντός τριών ετών, αφού υπάρξει απόφαση -ενδεχομένως θετική- για την προσφυγή της Ε.Ε. στον ΠΟΕ.
Τα πάνω κάτω με την πολιτική Τραμπ
Οι διατλαντικοί δεσμοί έχουν τρωθεί μετά την εκλογή του Τραμπ, εξαιτίας διαφωνιών για διάφορα ζητήματα, από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα ως την Ιερουσαλήμ και τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, μεταξύ άλλων.
Η ένταση στις διατλαντικές σχέσεις έγινε προφανής στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της Ομάδας των Επτά (G7), όταν ο Aμερικανός πρόεδρος απροσδόκητα απέρριψε το κοινό ανακοινωθέν και προσέβαλε τον οικοδεσπότη, τον Kαναδό πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό.
4°
