Κοσμος

Πάσχα στον καιρό του Ολοκαυτώματος (εικόνες, video)

Ένα σπάνιο φωτογραφικό ντοκουμέντο. Εβραίοι πολίτες γιορτάζουν την πολυπόθητη «Έξοδο» από τα στρατόπεδα του θανάτου.

Λένα Χουρμούζη
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κάθε χρόνο ο εβραϊκός λαός γιορτάζει το Πάσχα, την έξοδο του σκλαβωμένου λαού των Ιουδαίων από την Αίγυπτο και τη διάβαση από την Ερυθρά Θάλασσα προς την ελευθερία. «Πεσάχ» σημαίνει πέρασμα, διάβαση, και γιορτάζεται στις 14 του μήνα Νισάν, μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου. Είναι η μεγαλύτερη και πιο σημαντική γιορτή των Εβραίων και διαρκεί μαζί με την Εβδομάδα των Αζύμων οκτώ μέρες.

Το βράδυ του Πεσάχ κάθε οικογένεια προσφέρει ως θυσία στο Θεό ένα αρνί για τη σωτηρία όλου του λαού. Το τρώνε, χωρίς να σπάσουν τα κόκαλά του, μαζί με άζυμο ψωμί και πικρά χόρτα.

Έτσι, σαν σήμερα, το έτος 1947 στο στρατόπεδο εκτοπισμών Εβραίων στη Βιέννη έχουν συγκεντρωθεί πολλές οικογένειες για να τιμήσουν την πιο συναισθηματικά φορτισμένη «Έξοδο» της ζωής τους: το πέρασμα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, από τη φρίκη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και του Ολοκαυτώματος στην ελευθερία. Δειπνούν με άζυμο ψωμί και με ιστορίες τρόμου από τους θαλάμους αερίων, τα καταναγκαστικά έργα και τις φόρμες με το αστέρι του Δαυίδ.  

Κοριτσάκι στο στρατόπεδο εκτοπισμένων του Βερολίνου-Μάριεντορφ με το λοχία Ρόμπινς

Το βίντεο και το σπάνιο φωτογραφικό ντοκουμέντο προέρχονται από τα αρχεία της Αμερικανοεβραϊκής Κοινής Επιτροπής Διανομής (JDC). Οι σπάνιες φωτογραφίες από τον εορτασμό του Πάσχα σε διάφορα σημεία του κόσμου αμέσως μετά το πέρας του Ολοκαυτώματος ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια της προσπάθειας ψηφιοποίησης των αρχείων της μη κυβερνητικής οργάνωσης.

Το Πάσχα στον καιρό του Ολοκαυτώματος γιορταζόταν εν κρυπτώ σε γκέτο, σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, στα υπόγεια κάποιων ανθρώπων που ήλπιζαν να σώσουν τους Εβραίους συμπολίτες τους από το συστηματικό αφανισμό και τη δίωξη του ναζιστικού καθεστώτος.

 Φορτία με φρέσκα φρούτα και άζυμο ψωμί για 4.400 Εβραίους πρόσφυγες

Το Πεσάχ μετά το τέλος του πολέμου είναι το Πάσχα που οι οικογένειες, οι γείτονες, οι φίλοι μετρούν τις απώλειες και τα κενά στο τραπέζι της γιορτής. Είναι επίσης το Πάσχα απάτριδων Εβραίων. Βγήκαν ζωντανοί από τα στρατόπεδα των ναζί, έχασαν τα σπίτια τους για πάντα.

Ορθόδοξοι Εβραίοι ζυμώνουν το ψωμί του Πάσχα

Εβραίοι πρόσφυγες στην Σανγκάη

«Στη βιβλική γλώσσα το Πάσχα είναι η έξοδος από τη σκλαβιά στην εξιλέωση», λέει η Λίντα Λεβί, διευθύντρια της επιτροπής JDC. «Αυτός ο συμβολισμός δεν χάθηκε, ειδικά στον πληθυσμό των εκτοπισμών Εβραίων», συμπληρώνει. Η επιτροπή από τότε φρόντιζε να παρέχει στους επιζήσαντες πρόσφυγες του Ολοκαυτώματος όλα τα απαραίτητα για το πασχαλινό τραπέζι. Φορτία με αυγά, κρασί και άζυμο ψωμί έφταναν στους καταυλισμούς των Εβραίων απάτριδων του πολέμου. Ακόμη και σήμερα η ίδια επιτροπή φροντίζει άπορους Εβραίους στον κόσμο. Φέτος έστειλε 50.000 κουτιά με άζυμο ψωμί για τους ηλικιωμένους Εβραίους της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. 

Ετοιμασίες στο στρατόπεδο «Νέα Παλαιστίνη» στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας

Μαμά και γιος γιορτάζουν το εβραϊκό Πάσχα σε καταυλισμό της Κρακοβίας στην Πολωνία

Καταφύγιο Εβραίων στη Γαλλία

Διανομή κρασιού, ψωμιού, αυγών και κρέατος Κοσέρ στο Βερολίνο το 1946

Πρώτο Πάσχα στο Βερολίνο μετά τη φρίκη των ναζί

Πυρετώδεις προετοιμασίες σε αρτοποιείο του Βερολίνου