Κοσμος

Ρομάν Πολάνσκι. Ο βιασμός της μικρής Σάμυ ξανά στο προσκήνιο

Ο  «επικηρυγμένος» της 7ης τέχνης, ζητά να ανοίξει η παλιά υπόθεση του βιασμού  της 13άχρονης Σαμάνθα Γκέιμερ. Να αποσφραγιστεί η «μυστική κατάθεση», που φέρεται να αποδεικνύει δικαστική και εισαγγελική παρεκτροπή

Αθηνά Γκόρου
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η είδηση πέφτει σαν βόμβα τον Μάρτιο του 1977. Ο 43χρονος τότε και διάσημος σκηνοθέτης Ρομάν Πολάνσκι συλλαμβάνεται με την κατηγορία ότι νάρκωσε και βίασε μια ανήλικη κοπέλα, την οποία παρέσυρε στο σπίτι του Τζακ Νίκολσον με πρόσχημα κάποια φωτογράφιση για τη Vogue.

Σε μια από τις πλέον πολύκροτες δικαστικές υποθέσεις στην ιστορία του Χόλιγουντ, ο σκηνοθέτης παραδέχεται ενώπιον των αμερικανικών αρχών την ενοχή του για τέλεση σεξουαλικής πράξης. Κατηγορείται για έξι κακουργήματα, μεταξύ αυτών σεξουαλική επαφή με ανηλίκη, σοδομισμό παιδιού, κατάσταση μέθης, στοματικό έρωτα, και καταφεύγει σε εξωδικαστικό συμβιβασμό σβήνοντας τις 5 από τις έξι βαρύτατες κατηγορίες.

Κατά τη συμφωνία, όπως την επικαλείται ο σκηνοθέτης, θα υποχρεωνόταν σε μια σύντομη ποινή και θα αφηνόταν ελεύθερος, αφού παραδεχόταν την κατηγορία της σεξουαλική επαφής. Πράγματι, του επιβλήθηκε εγκλεισμός 90 ημερών στην ψυχιατρική πτέρυγα των φυλακών Τσίνο στην Καλιφόρνια, όπου παρέμεινε τελικά για 42 ημέρες.

Ο εισαγγελέας ωστόσο που, σύμφωνα με τον Πολάνσκι, χρησιμοποίησε την υπόθεση για την προσωπική του προβολή, αποφασίζει εκ νέου τη δίωξή του. Διατάζει τη φυλάκιση του Ρόμαν Πολάνσκι για 50 χρόνια αναγκάζοντάς τον, υπό το φόβο της φυλάκισης, να «δραπετεύσει» από την Αμερική το 1978 και να μην επιστρέψει ποτέ.

Η ιστορία

Στις αρχές του 1977, ο Πολάνσκι, χαρισματικός σκηνοθέτης και μετρ του ψυχολογικού τρόμου, όπως τον αποκαλούσαν, έχει ολοκληρώσει την ταινία «The Tenant», ένα από τα πιο εμπνευσμένα και προσωπικά φιλμ του, και επιστρέφει από την Ευρώπη στο Λος Άντζελες, όπου διαμένει σε ξενοδοχείο στο Μπέβερλυ Χίλς. 

Προετοιμάζει τη νέα του ταινία βασισμένη στο μπεστ σέλερ του Σάντερς «The First Deadly Sin» και συγχρόνως τραβά μια σειρά από φωτογραφίες με θέμα έφηβα κορίτσια (σέξι, ζωηρούλες και απόλυτα ανθρώπινες, όπως έλεγε ο ίδιος) για το περιοδικό Vogue Hommes.

Σύμφωνα με τα όσα γράφει ο ίδιος ο σκηνοθέτης στην αυτοβιογραφία του, ένας φίλος του σύστησε ένα νεαρό κορίτσι που το έλεγαν Σαμάνθα και ζούσε με τη μητέρα της σε μια κοινότητα του Σαν Φερνάντο. Στην πρώτη τους επαφή ο Πολάνσκι τραβά μερικές φωτογραφίες με τη μικρή γυμνόστηθη στους λόφους του Χόλιγουντ. 

Κατόπιν ταξιδεύει στη Νέα Υόρκη και επιστρέφοντας στο Λος Άντζελες κανονίζει άλλη μια συνάντηση με το κορίτσι, για νέα φωτογράφιση, στο σπίτι της ηθοποιού Ζακλίν Μπισέ. Εν τέλει θεωρεί ότι το σπίτι αυτό δεν είναι κατάλληλο και καταλήγει στην έπαυλη του Τζακ Νίκολσον ενώ εκείνος απουσιάζει για σκι. Oι δυο τους γνωρίζονται άλλωστε καλά από την ταινία «Chinatown», όπου οι σχέσεις τους έφτασαν στα άκρα, αλλά κατάφεραν στη συνέχεια να οικοδομήσουν μια φιλία.

Πριν τη φωτογράφιση, ο Πολάνσκι δίνει στη Σαμάνθα να πιει από την «υπέροχη», όπως λέει, σαμπάνια του Τζακ και την τραβά μερικές ημίγυμνες φωτογραφίες μπροστά σε ένα παράθυρο και δίπλα σε μια λάμπα βιτρό. Ο Πολάνσκι εξομολογείται ότι ένιωσε κάποια ερωτική ένταση, μπήκαν και οι δύο γυμνοί στο τζακούζι  και στη συνέχεια άρχισαν να κάνουν έρωτα, όπως έγραφε, «πολύ απαλά με τη συναίνεση του κοριτσιού».

«Μου έδωσε ηρεμιστικά και με βίασε. Ήταν μια τραυματική εμπειρία. Ήταν βίαιος και εγώ απρόθυμη και άπειρη» διηγείται στον αντίποδα η Σαμάνθα. «Κρατάει τα χέρια μου δίπλα στο σώμα μου και με φιλάει. Κι εγώ λέω "όχι, έλα τώρα" αλλά κάπου μεταξύ σαμπάνιας και χαπιού νιώθω τη φωνή μου να ακούγεται πολύ μακρινή».

Περιγράφοντας τη στιγμή που της έκανε στοματικό έρωτα, αναφέρει: «Δεν το θέλω αυτό, το μυαλό μου οπισθοχωρεί αλλά το σώμα μου με προδίδει».

Στη συνέχεια και παρά τις αντιδράσεις της, ο Πολάνσκι την οδήγησε στην κρεβατοκάμαρα. Η ίδια ισχυρίζεται πως ήταν τόσο ναρκωμένη από το ποτό και το ηρεμιστικό που εκείνος δεν χρειάστηκε καν να χρησιμοποιήσει τη δύναμή του για να την εξαναγκάσει να κάνει σεξ μαζί του, μιας και η Σαμάνθα του ζήτησε δύο φορές να σταματήσει.

Έτσι τουλάχιστον περιγράφει τα γεγονότα η Σαμάνθα τριάντα έξι χρόνια μετά την παράνομη σεξουαλική συνεύρεση, στο βιβλίο της  «Το κορίτσι - μια ζωή στη σκιά του Ρομάν Πολάνσκι».

Σε ένα πάντως συμφώνησαν και οι δύο: Οι περιπτύξεις διακόπηκαν από την είσοδο της Αντζέλικα Χιούστον στην έπαυλη. Στα χωρίσματα τότε ενός θυελλώδους έρωτα με τον Νίκολσον, η ηθοποιός άδραξε την ευκαιρία να τρυπώσει στο σπίτι με τα κλειδιά της που κρατούσε ακόμη.

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός βρήκε την κάμερα και το μπουφάν του σκηνοθέτη, στην κουζίνα. «Λίγο αργότερα ο Ρομάν Πολάνσκι εμφανίζεται με ένα κορίτσι, μου τη σύστησε και μου είπε ότι έκαναν φωτογράφιση» λέει η Χιούστον στους Sunday Times και συνεχίζει: «Ο Ρομάν μάζεψε το μπουφάν του και τις κάμερες και έφυγαν μαζί. Δεν σκέφτηκα κάτι άλλο πέρα από αυτό που μου είπε».

Την επόμενη μέρα η αστυνομία συλλαμβάνει τον Πολάνσκι στο ξενοδοχείο του με την κατηγορία του βιασμού και την Αντζέλικα Χιούστον στο σπίτι του Νίκολσον για κατοχή κοκαΐνης.

Κατά τον σκηνοθέτη, η ηθοποιός έπαιξε σημαντικό ρόλο στη συνέχεια της υπόθεσης ενισχύοντας τις κατηγορίες εναντίον του προκειμένου να πετύχει την άρση της δικής της κατηγορίας. Πράγματι η ηθοποιός υπέδειξε σημεία του σπιτιού όπου υπήρχαν ποσότητες ναρκωτικών, γεγονός που ενίσχυε τους ισχυρισμούς του νεαρού κοριτσιού ότι ναρκώθηκε. Αργότερα γράφει ο ίδιος ο σκηνοθέτης «δεν μπορώ να την κατηγορήσω που δέχτηκε να συνεργαστεί μαζί τους, μολονότι αισθάνομαι βέβαια κάποια πικρία».

Ακολουθούν οι καταθέσεις του Πολάνσκι και της Σαμάνθα, φυσικά εκ διαμέτρου αντίθετες στα θέματα των ναρκωτικών και της συναίνεσης. Παραδέχεται ότι έκανε σεξ μαζί της γνωρίζοντας ότι είναι ανήλικη, αλλά «όλα έγιναν με τη συγκατάθεσή της». Ακολουθώντας τις συμβουλές των δικηγόρων του, δέχεται να προχωρήσει σε εξωδικαστικό συμβιβασμό, αλλά και πάλι δεν επιτυγχάνει να ελαφρύνει τη θέση του. 

Τα ΜΜΕ παραληρούν. Οι ίδιοι που λάτρεψαν τον χαρισματικό σκηνοθέτη, που επέζησε από το Ολοκαύτωμα, που συνέτρεξαν τον συγκλονισμένο και διαλυμένο σύζυγο όταν βρήκε στις 9 Αυγούστου του 1969 σφαγμένη την εννέα μηνών έγκυο γυναίκα του, Σάρον Τέιτ, από τη συμμορία Τσάρλς Μάνσον, τώρα τοποθετούν στη θέση του ένα τέρας, ένα σάτυρο. Καταστροφική και η υπερβολική έκθεση της νεαρής Σαμάνθα στα ΜΜΕ.

Ο Πολάνσκι θα πει αργότερα, στο πλαίσιο του ντοκιμαντέρ «Roman Polanski: Α Film Memoir»: «Είναι διπλό θύμα: θύμα δικό μου και θύμα του Τύπου». Όσο για τη Σαμάνθα, φτάνοντας σε σημείο απόγνωσης, έστρεψε τα βέλη της στα ΜΜΕ λέγοντας ότι ο Πολάνσκι τη βίασε μια φορά, αλλά τα Μέσα αλλεπάλληλα. 

Εν τέλει ο  Πολάνσκι διαφεύγει στη Γαλλία και δεν γυρίζει πίσω ποτέ. Κινείται σε χώρες που τον προφυλάσσουν (Γερμανία, Τσεχία, Πολωνία) και οι ταινίες του βραβεύονται διεθνώς (79 βραβεία). Η περίπτωσή του δεν σταματά να διχάζει την αμερικανική κοινή γνώμη. Το 2002 η Αμερικανική Κινηματογραφική Ακαδημία τού απονέμει Όσκαρ για το φιλμ «Πιανίστας» (2002). Το χρυσό αγαλματάκι τού αποστέλλεται.

Το 2009 ο σκηνοθέτης ταξιδεύει στο φεστιβάλ της Ζυρίχης για να βραβευτεί για την κινηματογραφική του πορεία. Η άφιξή του στο ελβετικό αεροδρόμιο «ξυπνάει» το ένταλμα έκδοσής του και οδηγείται σε ελβετικές φυλακές και μετά από  δύο μήνες μεταφέρεται στο σαλέ του στο Gstaad σε κατ’ οίκον περιορισμό. Τον Ιούνιο του 2010 και μετά από δέκα μήνες οι Ελβετοί αποφασίζουν να μην τον εκδώσουν στην Αμερική.

Στην ίδια δεινή θέση βρίσκεται και το 2014, όταν ταξιδεύει στην Πολωνία για τα εγκαίνια του εβραϊκού μουσείου της Κρακοβίας. Οι πολωνικές αρχές τον συλλαμβάνουν εφαρμόζοντας νέο ένταλμα σύλληψης των ΗΠΑ, που ζητούσε την κράτηση του σκηνοθέτη και την αποστολή του για να δικαστεί στην Καλιφόρνια.

Το 1997 η Σαμάνθα δηλώνει δημόσια ότι τον συγχωρεί «Οχι για εκείνον. Για μένα». Λέει ότι η ίδια κατάφερε να ξεπεράσει το τραύμα που της είχε προκαλέσει και να μεγαλώσει για να γίνει μια υγιής γυναίκα και μητέρα. Μάλιστα το 2003 είχε στείλει επιστολή στις αρχές του Λος Άντζελες να μη σταματήσουν τον σκηνοθέτη σε περίπτωση που ερχόταν για να παραλάβει το Όσκαρ.

Ο Πολάνσκι με τη σειρά του δηλώνει σε συνέντευξή του στην ελβετική τηλεόραση «Λυπάμαι που έκανα σεξ με ανήλικη. Το μετανιώνω εδώ και 33 χρόνια, φυσικά και το μετανιώνω» 

Η Ουάσινγκτον έχει δηλώσει ότι θα συνεχίσει να πιέζει για την έκδοσή του, ενώ πενθυμίζεται ότι η Interpol έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψης το οποίο παραμένει ενεργό σε 188 χώρες.

Κατά καιρούς πολλοί και σημαντικοί καλλιτέχνες έχουν σταθεί στο πλευρό του σκηνοθέτη. Κατά άλλους, με αφορμή και αυτή την τελευταία κίνηση για άνοιγμα της υπόθεσης, ακόμη και αν αποδειχτεί «δικαστική και εισαγγελική παρεκτροπή», το έγκλημα σε βάρος της ανήλικης τότε Σαμάνθα έχει συντελεστεί.