Κοσμος

Η πρόεδρος Μαρίν Λε Πεν: ένα σενάριο πολιτικής φαντασίας σε άσπρο-μαύρο

Το βιβλίο κόμικ με τίτλο «Η Πρόεδρος» κυκλοφόρησε πριν λίγες βδομάδες στη Γαλλία, όταν τα χθεσινά αποτελέσματα των εκλογών ήταν ακόμα σενάρια φαντασίας. Ένα σενάριο φαντασίας και το βιβλίο που οι αναλυτές το ονομάζουν «πολιτική φαντασία» κατά το «επιστημονική φαντασία». Η ιστορία ξεκινά στο μέλλον, συγκεκριμένα τον Μάιο του 2017, τη νύχτα των προεδρικών εκλογών στην Γαλλία. Πρώτη σκηνή: Κυριακή 7/5/2017, δελτίο ειδήσεων των 8, η Μαρίν Λε Πεν στην τηλεοπτική οθόνη και δίπλα της το εκλογικό της σκορ: 50,41%. Ο αντίπαλός της Φρανσουά Ολάντ έχει χάσει. Ο δημοσιογράφος του καναλιού σχολιάζει: «Είναι η 8η αρχηγός της χώρας μας στην 5η Δημοκρατία! Ένας πολιτικός σεισμός χωρίς προηγούμενο!». Η Γαλλία αλλάζει μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα και όσα ξέραμε ανατρέπονται. 

Και αυτή την αλλαγή ανέλαβαν να περιγράψουν στον αναγνώστη μέσα από τις εικόνες του κόμικ δύο ειδικοί: ο ιστορικός και πανεπιστημιακός Francois Durpaire και ο σεναριογράφος, με ειδικότητα στα θέματα μετανάστευσης και ρατσισμού, Farid Boudgellal. Για να κάνουν ακόμα πιο αληθοφανή τη διήγηση, ζήτησαν τη βοήθεια δύο δημοσιογράφων ειδικών στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Σε ένα ξεχωριστό μαύρο πλαίσιο στις πρώτες σελίδες του βιβλίου γράφουν: «Τώρα δεν μπορείτε να πείτε ότι δεν γνωρίζατε».  

Μέρα με τη μέρα φαντάζονται και εικονοποιούν μία χώρα σε κατάσταση σοκ. Οι γνωστοί αρθρογράφοι προσπαθούν να αναλύσουν το φαινόμενο στα τηλεοπτικά πάνελ, ο κόσμος προσπαθεί να συνειδητοποιήσει τι έχει συμβεί και ο πατέρας Jean Marie Le Pen τα βρίσκει μετά από καιρό με την κόρη του και αγκαλιασμένοι και συγκινημένοι φωνάζουν μαζί «Νίκη!». Ο Sarkozy κατηγορεί τον Bayrou και τον Fillon (και οι δύο συνυποψήφιοί του στον πρώτο γύρο των εκλογών) ως υπεύθυνους για την ήττα της δεξιάς παράταξης. Στην πλατεία της Βαστίλης ξεκινούν συγκρούσεις ανάμεσα σε διαδηλωτές και μέλη του ακροδεξιού κόμματος.

Η παρέμβαση της αστυνομίας τα κάνει όλα χειρότερα.  

Στις 20 Μαΐου η νέα πρόεδρος φτιάχνει την κυβέρνησή της. Και εκεί οι δύο δημιουργοί του βιβλίου βάζουν τη φαντασία τους να δουλέψει και προσπαθούν να μαντέψουν πως η Μαρίν Λε Πεν θα στήσει μία κυβέρνηση που θα ισορροπεί ανάμεσα στις εσωκομματικές τις ανάγκες και σε μία εικόνα που θα της εξασφαλίσει σταθερότητα, διάρκεια και αποδοχή. Για πρωθυπουργό λοιπόν καλεί τον Gerard Longuet, κάτι σαν Βορίδη της Γαλλίας, πρώην υπουργό δεξιών κυβερνήσεων από του Σιράκ μέχρι του Σαρκοζί που όμως είχε ένα έντονο πέρασμα από ακροδεξιές οργανώσεις στα νιάτα του, έχει καταδικαστεί για βίαιες επιθέσεις σε μέλη αριστερών οργανώσεων κ.λπ. ενώ τα τελευταία χρόνια είναι πια επίσημο μέλος και ένας εκ των αντιπροέδρων του της μεγάλης δεξιάς παράταξης UMP.  

Η Marion Marechal Lepen (εγγονή του Jean-Maria και ανηψιά της Marine – έχει υπάρξει η νεότερη βουλευτής της Γαλλίας στα 22 της το 2012 και από τις εκλογές της Κυριακής και μετά χαρακτηρίζεται από πολλούς «το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη») διορίζεται υπουργός του Σχολείου και της Γνώσης, η Nadine Morano (ιδιαίτερα συντηρητική, γνωστή για τα τηλεοπτικά της σόου και τις γκάφες στο Τwitter – φαντάσου κάτι σαν τη Ραχήλ Μακρή την εποχή των ΑΝΕΛ, απομακρύνθηκε πολύ πρόσφατα από τον πυρήνα του Σαρκοζί μετά από αναφορές της στη Γαλλία ως «άρια φυλή») υπουργός της Οικογένειας και των Γεννήσεων και ο 40άρης Geoffrey Didier (πρώην στενός συνεργάτης και λογογράφος του Σαρκοζί, φιλόδοξος πολιτικός που έχει φλερτάρει αρκετές φορές με ακροδεξιές και εθνικιστικές απόψεις) υπουργός Δικαιοσύνης.

Σε λίγες βδομάδες η Γαλλία κατακλύζεται από γενικές απεργίες, παράλυση των δημοσίων ΜΜΕ, έκρηξη της παραβατικότητας, συλλήψεις ράπερ για ενίσχυση της τρομοκρατίας, έξοδος από το ευρώ, μεγάλη απώλεια της αγοραστικής δύναμης. Στο μεταξύ τα σύνορα φρακάρουν και η χώρα γεμίζει παράνομους πλέον μετανάστες, αφού για χιλιάδες πολίτες δεν ανανεώνεται η άδεια παραμονής και πρέπει να φύγουν άμεσα.  

Η Λε Πεν σε συνεργασία με τον υπουργό Εσωτερικών Nicolas Bay κάνουν χρήση του νόμου για την παρακολούθηση που ψηφίστηκε μετά την επίθεση στο «Charlie Hebdo» προχωρώντας σε μία γενικευμένη καταγραφή κινήσεων (σεμνός όρος για την παρακολούθηση), αρχής γενομένης από τους δημοσιογράφους.  

Οι δύο δημιουργοί χρησιμοποιούν στοιχεία πραγματικά από το πρόγραμμα του Εθνικού Μετώπου. Στην εισαγωγή μάλιστα γράφουν: «Κάθε ομοιότητα με υπάρχουσες καταστάσεις δεν θα μπορούσε παρά να είναι τυχαία, αν δεν έμοιαζε με απλή εφαρμογή του προγράμματος του Εθνικού Μετώπου». Γι’ αυτό και όταν τους ρωτούν κατά πόσο είναι αληθινά όσα περιγράφουν, απαντούν: «Προφανώς δεν είναι μία αληθινή ιστορία, είναι όμως ένα πιθανό σενάριο. Γιατί τουλάχιστον τα μισά από αυτά που αναφέρουμε έχουν ήδη ανακοινωθεί από το Εθνικό Μέτωπο και την ίδια απλώς περνάνε στο ντούκου». Ακριβώς αυτό προσπάθησε να περιγράψει ένας κριτικός που έγραψε για το βιβλίο ότι οι δύο δημιουργοί «πήραν το πρόγραμμα του Εθνικού Μετώπου και το εικονοποίησαν σε άσπρο-μαύρο».  

Είναι εντυπωσιακό ότι οι δύο δημιουργοί δεν θεωρούν καθόλου απίθανο σενάριο να επικρατήσει πράγματι η Μαρίν Λε Πέν στις επόμενες προεδρικές εκλογές της Γαλλίας. Γι’ αυτό και σε όσα μιντιακά πάνελ και δημόσιες συζητήσεις συμμετείχαν, υποστήριζαν με πάθος το σενάριό τους αυτό και πολλοί διαφωνούσαν έντονα μαζί τους. «Ωραία είναι να συζητάμε γιατί πιστεύουμε ότι δεν θα εκλεγεί η ακροδεξιά στη Γαλλία, στο μεταξύ όμως μένουν μόνο 18 μήνες και το κύριο χρέος κάθε δημοκράτη και προοδευτικού πολίτη είναι να ξεγυμνώσει τη Λεπέν όσο γίνεται περισσότερο. Όσο την αφήνουμε στην απ’έξω και τη σνομπάρουμε, αυτή απλώς δυναμώνει και πείθει και άλλους πολίτες που ακούνε μόνο τη δική της εύκολη αλήθεια».  

Σελίδα με τη σελίδα, το κλίμα της χώρα δυναμιτίζεται και ένας μηχανισμός ριζοσπαστικοποίησης ξεκινά. Μέχρι που φτάνει στη βία και βλέπουμε την Λεπέν να χάνει προς τα δεξιά. Ουσιαστικά η συνέχεια χάνεται αφού η ιστορία του κόμιξ επικεντρώνεται σε μία οικογένεια στην Beleville και στο πως ζει τις έντονες αυτές μέρες. 

Το βιβλίο έχει ξεσηκώσει αρκετές κριτικές με βασική ότι ασχολούμενο με τη Λεπέν την ανυψώνει και την βάζει στο παιχνίδι. Ο Durpaire σε τηλεοπτική του συνέντευξη πριν λίγες μέρες απάντησε ότι «παλιότερα ναι, είχε νόημα να την αγνοούμε όταν ήταν πράγματι στο περιθώριο του 10% π.χ. και άμα της δίναμε σημασία οι δημοσιογράφοι, της κάναμε μέχρι και καλό. Σήμερα όμως που παρουσιάζει αυτή την έντονη δυναμική είναι χρέος μας να την εξετάσουμε, να την αναλύσουμε, να την αποδομήσουμε. Είναι ο μόνος τρόπος να ενημερωθεί ο κόσμος, να καταλάβει περί τίνος πρόκειται. Πρέπει να ξεγυμνώσουμε το πρόγραμμά της. Μιλάμε πολύ για αυτήν αλλά ελάχιστοι γνωρίζουν τις προτάσεις της συγκεκριμένα».  

Το εικαστικό κομμάτι του κόμικ, όλο σε άσπρο και μαύρο, έχει συγκεντρώσει πολλές καλές κριτικές. Μεγάλη εφημερίδα μάλιστα έγραψε ότι «η ομοιότητα με τα πρόσωπα είναι τέλεια, πιο αληθινά από τα φυσικά, σαν είναι ένα κολάζ από φωτογραφίες υψηλής ποιότητας».