Κοσμος

Αρχεία Στάζι: Το μεγαλύτερο παζλ της ιστορίας

Το παζλ του αρχείου της Στάζι στη μνήμη του ePuzzler

4169-207182.JPG
Γιώργος Δημητρακόπουλος
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
25970-60053.jpg

Για μερικές εβδομάδες μετά την πτώση του Τείχους οι πράκτορες της Στάζι παρέμεναν στα γραφεία με σκοπό να καταστρέψουν το αρχείο που διατηρούσαν με καφκική γραφειοκρατική ευλάβεια. Επιχείρησαν να καταστρέψουν κάθε φάκελο που θα μπορούσε να στοιχειοθετήσει κατηγορίες εναντίον τους, να ξεσκεπάσει τους χαφιέδες της, να αποκαλύψουν τους κατασκόπους της. Διέθεταν μερικούς καταστροφείς εγγράφων αμφίβολης ποιότητας που γρήγορα έσπασαν. Χιλιάδες έγγραφα και φάκελοι σκίστηκαν «στο πόδι». Τα χαρτιά γεμίζονταν πρόχειρα σε σάκους με σκοπό να καούν ή να καταστραφούν αργότερα.

  image

Μερικά από αυτά χάθηκαν όταν οι διαδηλωτές εισέβαλαν στο αρχηγείο της Στάζι, στη συνοικία Λίχτεμπεργκ, τον Ιανουάριο του 1990. Εκεί κατασχέθηκαν 16.000 σάκοι με 33 εκατομμύρια κομματιασμένες σελίδες εγγράφων. Οι νέοι αξιωματούχοι της  Στάζι κληρονόμησαν όλα το σκισμένο χαρτοβασίλειο του χαφιεδισμού. Τα μέρη του σχηματίζουν το μεγαλύτερο παζλ του κόσμου με τα  χάρτινα κομμάτια να υπολογίζονται ανάμεσα σε 400 και 600 εκατομμύρια. Μια μικρή ομάδα σχηματίστηκε στη Βαυαρία για τον ανασχηματισμό των σχισμένων αρχείων με το χέρι. Μερικούς αιώνες αργότερα μπορεί και να ολοκλήρωναν το εγχείρημα.

image

Μέχρι που τη δουλειά ανέλαβαν οι υπολογιστές. Γρήγοροι, φτηνότεροι, με τέλεια μνήμη και μαθηματική ακρίβεια. Η ερευνητική ομάδα του Βερολινέζικου Ινστιτούτου Fraunhofer,  με την ανακάλυψη του mp3 player στο ενεργητικό της, ανέλαβε το εγχείρημα αποκατάστασης των κατεστραμμένων εγγράφων. 23 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους o υπολογιστής ePuzzler είναι έτοιμος να αποκωδικοποήσει τα μυστικά της Στάζι. Tα χαρτάκια βγαίνουν από τους σάκους, ισιώνονται και σκανάρονται. Κάθε κομματάκι, όσο μικρό και αν είναι, καταχωρείται σε ξεχωριστό αρχείο με πληροφορίες για το είδος του χαρτιού, αν είναι χειρόγραφο ή τυπωμένο, αν περιέχει κάποια αρχικά που συνδέονται με κάποιο συγκεκριμένη Διεύθυνση ή Γραφείο της Στάζι.

Ένα ηλεκτρονικό πρόγραμμα τρέχει τις πληροφορίες, αντιπαραβάλλει τα σχήματα των χαρτιών από τη βάση των δεδομένων και τα επανενώνει ψηφιακά στην οθόνη.

image

Υπάρχουν 16000 σάκοι γεμάτοι χαρτιά που περιμένουν να επανενωθούν. Το ePuzzler έχει αναλύσει τους 400. Συχνά όλα τα κομμάτια ενός εγγράφου βρίσκονται στον ίδιο σάκο συνεπώς είναι σημαντικό να ομαδοποιούνται τα κομμάτια ανά σάκο. 

Ο καθηγητής Bertram Nickolay, που διευθύνει την αποκωδικοποίηση του τεράστιου αυτού αρχείου εγγράφων έχει ένα επιπλέον κίνητρο για το προτζεκτ. Είδε το φίλο του Juergen Fuchs να πεθαίνει από μια σπάνια μορφή λευχαιμίας όταν εκτέθηκε σε ακτινοβολία στις φυλακές της Στάζι.

Πέρα από το παζλ του χαρτοβασιλείου μια άλλη ομάδα ανθρώπων ψηφιοποιεί χιλιάδες ηχητικά αρχεία που έμειναν από τους χαφιέδες της Στάζι. Σαν σκηνή από την εξαιρετική ταινία «Οι ζωές των άλλων».  Το μόνο που μένει είναι λίγος χρόνος μέχρι να γίνει ταινία  και αυτή η απίστευτη ανασύνθεση του μεγαλύτερου χάρτινου παζλ στη σύγχρονη ιστορία. Η Γερμανική κυβέρνηση πιστεύει πως είναι καθήκον της χώρας να «αναμετρηθεί» με το ολοκληρωτικό της παρελθόν. Όμως σε ατομικό επίπεδο πολλοί ελπίζουν πως τα αρχεία της Στάζι θα ερμηνεύσουν πολλές ανοιχτές υποθέσεις και θα βοηθήσουν πολλούς ανθρώπους με τις  οικογένειές τους να κατανοήσουν και να ξεπεράσουν ότι τους συνέβη.

 image

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.