PLANET VOICE: Αστόρια

Δύσκολα αποφεύγει ενας Έλληνας κάτοικος της Νέας Υόρκης να καταλήξει περιπλανώμενος στην γειτονιά που φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό Ελλήνων απο οποιαδήποτε άλλη πόλη του εξωτερικού.

Η Αστόρια, απο την δεκαετία του ’60 και ύστερα, υπήρξε τόπος εγκατάστασης χιλιάδων Ελλήνων μεταναστών. Η πλειονότητα λοιπόν των Ελλήνων που συναντά κανείς στην Αστόρια είναι άνθρωποι που έχουν ζήσει στην Αμερική το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους, μα εντός μιας ελληνικής κοινότητας. Μιας κοινότητας που πάλλεται στους ρυθμούς της πιο κοσμοπολίτικης πόλης του κόσμου και ταυτόχρονα προσπαθεί να διατηρήσει κάποια από τα ελληνικά έθιμα και παραδόσεις αναλλοίωτα. Με λίγα λόγια πάρε τον ελληνισμό του ’70 και ανακάτεψε τον με αρκετή δόση Αμερικής. Σε αυτό το περιβάλλον ζεί ο σημερινός Έλληνας της Αστόρια. Σουρεαλισμός!

Τελικός Ευρωπαϊκού κυπέλλου μπάσκετ και ο Στίβ αναλαμβάνει να με πάει να δούμε τον αγώνα. Φτάνουμε σε μια πολυκατοικία με σημαία του Ολυμπιακού να ανεμίζει πάνω από την ελληνική κρεαταγορά. Χτυπάμε το ορφανό κουδούνι και ανεβαίνουμε τις εσωτερικές σκάλες περνώντας το κιτρινισμένο χαρτί κολλημένο στον τοίχο που μας θυμίζει να μην καπνίζουμε. Η πόρτα ανοίγει και ένα χέρι μας αρπάζει μέσα «καλώς τα παιδιά». Ο καπνός άραζε πάνω από τα κεφάλια μας και ο ιδιοκτήτης έπαιζε πρέφα με τους υπόλοιπους παππούδες. Η γυναίκα του έφτιαχνε μανιωδώς τον έναν φραπέ μετά τον άλλον και τους σέρβιρε στον δίσκο πλάι στις μπύρες μύθος. Τα Marlboro, κούτα φερμένη απο Ελλάδα παρακαλώ (τι ειρωνεία!), κάνει την βόλτα από τραπέζι σε τραπέζι. Ο αγώνας αρχίζει και η μουρμούρα δεν σταματά. «Μια ζωή τα ίδια στην Ελλάδα, καμία οργάνωση», «δεν κάνει ο Γιαννάκης για προπονητής». Στην μία οθόνη ο αγώνας μπάσκετ και στην άλλη ασπρόμαυρη ταινία: πράκτορ Θού-Βού. Δεν ήξερα που να πρωτοκοιτάξω! Κατά την διάρκεια του αγώνα να μπαίνουν οι φίλαθλοι με το καπελάκι των NY Yankees, το κασκόλ του Ολυμπιακού και την μπλούζα της Εθνικής Ελλαδάρας. ‘Υο Jimmy, δώκε μου ένα Greek coffee’.

Μεγάλη Παρασκευή και βρισκόμαστε έξω από τον St. Demetrios Greek Orthodox Church. Έχει αρχίσει η περιφορά του επιταφίου και ακολουθούμε ένα περιπολικό (NYPD) με τα κόκκινα και μπλε φώτα να αναβοσβήνουν και την σειρήνα που και πού να τσιρίζει. Ο κόσμος τριγύρω κοιτάει με απορία ένα τσούρμο ανθρώπων να περπατάει με κεράκια ακολουθώντας ένα φέρετρο-υπερπαραγωγή. Ο παπάς επιλέγει την πιο κεντρική διαστάυρωση, σταματάει στην μέση και φωνάζει: “OK guys, let’s go!” “Οhhhh glikiiiii mou eeeeaaaar” ακούγεται ο ύμνος με αμερικάνικη προφορά, και η μπάντα συνοδεύει.

Περπατώ στην Astoria Boulevard και ακούω ελληνικά γύρω μου. Κάθε 2-3 μαγαζιά βλέπεις ελληνικές ταμπέλες. Τα περισσότερα εστιατόρια και μερικά παντωπολεία και λαχαναγορές. Κάτσαμε σε ένα γωνιακό καφέ, στο Omonia. Πανζουρλισμός! Τα ζάρια φεύγουν από δω και από κει και επικρατεί μια βαβούρα. Οι αναλύσεις των φραπεδιάρηδων πολιτικών σχολιαστών τραμπαλίζονται μεταξύ της πρόσφατης καπνοαπαγόρευσης στα δημοτικά πάρκα της Νέας Υόρκης και της ικανότητας του Γιωργάκη να διαχειριστεί την κρίση.

Ο Ν. μου λέει την ιστορία του πατέρα του ο οποίος, ναυτικός σε εμπορικό καράβι, μια μέρα που είχαν αράξει σε κάποιο λιμάνι στην Florida την έκανε σκαστός. Είχε βάλει σκοπό να ξεκινήσει μια καλύτερη ζωή στην Αμερική. Χωρίς να ξέρει καθόλου Αγγλικά, κατάφερε να φτάσει στην Νέα Υόρκη όπου βρήκε τον παπά με τον οποίο διατηρούσε αλληλογραφία κάποια χρόνια. Εκείνος βοήθησε τον ομοεθνή και ομόθρησκο του να βρεί δουλειά και εν τέλει γυναίκα. Αν και κατάφερε, σε αντίθεση με τους περισσότερους, ύστερα από αρκετά χρόνια να γυρίσει στην πατρίδα του με την οικογένεια του, η προσπάθεια του Ν. να βρεί μια σταθερή δουλειά τον οδήγησε πίσω, εκεί οπου ξεκίνησε ο πατέρας του.

Δεν είναι λίγες όμως και οι περιπτώσεις νέων ανθρώπων στις μέρες μας που φτάνουν στην Αμερική με την ελπίδα να κάνουν κάτι καλύτερο με την ζωή τους. Η Μ. για παράδειγμα, η οποία κυνηγάει το όνειρό της στην Νέα Υόρκη παίζοντας σε θεατρικές παραστάσεις, μερικές βασισμένες σε ελληνικά έργα, δουλεύοντας παράλληλα σε κάποιο ελληνικό εστιατόριο για να βγει το προς το ζην. Στο ίδιο εστιατόριο δουλεύει ο Β. Από την Θεσσαλονίκη. Έφτασε στην Αμερική πριν 5 χρόνια και έκτοτε πιάνει δουλειές σε διάφορα εστιατόρια. Η ζωή, λέει, είναι πιο εύκολη εδώ. Μόνο ο ΠΑΟΚ του λείπει.

Αν κρίνουμε από τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ελλάδα, η ελληνική κοινότητα της Αστόρια θα πρέπει να ετοιμάζεται για την υποδοχή ενός νέου κύματος Ελλήνων μεταναστών κατά την διάρκεια της τρέχουσας δεκαετίας. Έλληνες χωρίς χαρτιά, χωρίς δουλειά, δίχως καμία νομιμότητα, μα που θα καταφέρουν εν τέλει να ενταχθούν σε μια εντελώς διαφορετική κοινωνία και να γίνουν παραγωγικό κομμάτι της. Έλληνες που θα ελπίζουν να γυρίσουν στην πατρίδα τους όταν τα πράγματα θα φτιάξουν, μα που πολλοί από αυτούς θα ριζώσουν εδώ.

Την ίδια ώρα στην Ελλάδα αυξάνονται οι κραυγές που προτίνουν περιθωριοποίηση ή και απέλαση των ξένων μεταναστών.