Έκθετος ο Τόνι Μπλερ για «αδικαιολόγητη» εμπλοκή της Βρετανίας στον πόλεμο του Ιράκ (video, εικόνες)

Ο Τόνι Μπλερ έπεισε τον εαυτό του για την ύπαρξη όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ παρόλο που οι εκθέσεις των βρετανικών υπηρεσιών πληροφοριών δεν δικαιολογούσαν σε καμία περίπτωση τη «βεβαιότητα» του πρώην πρωθυπουργού με την οποία ενέπλεξε την Βρετανία σε έναν πόλεμο ως σύμμαχος των ΗΠΑ του Τζορτζ Μπους.

Μετά από επτά χρόνια ερευνών, εκατοντάδων καταθέσεων και μελέτης χιλιάδων εγγράφων η επιτροπή με επικεφαλής τον Σερ Τζον Τσίλκοτ έδωσε στη δημοσιότητα το πόρισμά της για τις συνθήκες εμπλοκής της Βρετανίας στον πόλεμο του Ιράκ το 2003. Το συμπέρασμα-καταπέλτης είναι ότι ο Τόνι Μπλερ ήταν αποφασισμένος να συμμετάσχει σε έναν πόλεμο παρόλο που ακόμα δεν είχαν εξαντληθεί όλα τα περιθώρια για ειρηνική διευθέτηση των διαφορών με το Ιράκ και παρόλο που γνώριζε ότι θα μεγέθυνε την απειλή από την Αλ Κάιντα για τη Βρετανία.

Ο πρόεδρος της επιτροπής Τζον Τσίλκοτ δήλωσε ότι «το Ηνωμένο Βασίλειο εισέβαλε στο Ιράκ πρόωρα το 2003, πριν ο πόλεμος καταστεί ύστατη λύση, χωρίς να έχει αναζητήσει προηγουμένως μία ύστατη λύση». «Φτάσαμε στο συμπέρασμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να συμμετάσχει στην εισβολή στο Ιράκ πριν εξαντληθούν οι ειρηνικές λύσεις για τον αφοπλισμό (της Βαγδάτης). Η στρατιωτική λύση δεν ήταν αναπόφευκτη τότε», πρόσθεσε.

Στα συμπεράσματα της έκθεσης αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι τα βρετανικά σχέδια για την μετά την εισβολή περίοδο στο Ιράκ ήταν «απολύτως ακατάλληλα». «Παρά τις προειδοποιήσεις, οι συνέπειες της εισβολής υποτιμήθηκαν. Ο σχεδιασμός και οι προετοιμασίες για το Ιράκ μετά τον Σαντάμ ήταν απολύτως ακατάλληλοι», συμπληρώνεται. Η απόφαση της Βρετανίας να συμμετάσχει στον πόλεμο στο Ιράκ το 2003 είχε μία νομική βάση «που απέχει πολύ από το να είναι ικανοποιητική» και η υποστήριξη του τότε πρωθυπουργού προς την επιλογή της ανάληψης στρατιωτικής δράσης ήταν υπερβολική, έκρινε η επιτροπή.

Για περισσότερα από 13 χρόνια μετά τον πόλεμο που βύθισε το Ιράκ στο αίμα, την πολιτική και οικονομική αστάθεια το ερώτημα που μένει αναπάντητο και απασχολεί τη βρετανική κοινή γνώμη είναι εάν ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ είπε ψέματα ενώπιον των μελών της Βουλής των Κοινοτήτων για το οπλοστάσιο του Ιράκ για να δικαιολογήσει την απόφασή του να συμπορευθεί στο πλευρό του Τζορτζ Μπους. Τότε ο Τόνι Μπλερ είχε πει ότι το Ιράκ είναι σε θέση να εξαπολύσει επίθεση με όπλα μαζικής καταστροφής μέσα σε διάστημα 45 λεπτών. Ο σερ Τζον Τσίλκοτ απέφυγε να χρησιμοποιήσει τη λέξη «ψέμα» στην έκθεσή του. Επισημαίνει ότι ο πρώην πρωθυπουργός εσκεμμένα θόλωνε τα νερά για το τι πραγματικά ήξερε και το τι πίστευε. «Τον Μάρτιο του 2003 δεν υπήρχε άμεση απειλή από τον Σαντάμ Χουσεΐν και το μετέπειτα χάος στο Ιράκ και την γύρω περιοχή θα έπρεπε να είχαν προβλεφθεί», αναφέρει το πόρισμα της βρετανικής επιτροπής. Ευθύνες μεγάλες καταλογίζονται στους επικεφαλής των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών πληροφοριών που επέτρεψαν στον Πρωθυπουργό να παρερμηνεύσει τις πληροφορίες τους.

Η έκθεση που είναι σε έκταση τρεις φορές μεγαλύτερη από τη Βίβλο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και λεπτομέρειες από τις συνομιλίες που είχε ο Τόνι Μπλερ με τον τότε Αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους σχετικά με την εισβολή Μεταξύ αυτών και η στιχομυθία με τον Μπους οκτώ μήνες πριν από την εισβολή. Όπως τού είχε πει χαρακτηριστικά ο Τόνι Μπλερ προτού καν συμβουλευτεί τα υπόλοιπα μέλη της κυβέρνησής του, «θα είμαι μαζί σου ότι κι αν γίνει». Επιπλέον αποκαλύπτεται το μέιλ που έστειλε ο Μπλερ στον Μπους μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου: «Δράσε τώρα. Εξηγήσου αργότερα».

Το BBC εξηγεί σε ένα βίντεο δύο λεπτών τι είναι και τι σημαίνει η έρευνα της επιτροπής Τσίλκοτ και γιατί ο κ. Μπλερ επέστρεψε στην επικαιρότητα

Η Daily Mail παρουσιάζει πώς έφτασε η Βρετανία από την εισβολή στο Ιράκ το 2003 στην έκθεση Τσίλκοτ

Φωτογραφίες: EPA/SEAN DEMPSEY, EPA/JEFF J MITCHELL, EPA/WILL OLIVER