Κοσμος

Κλάρα Χίτλερ & Αικατερίνη Γκελάντζε (Στάλιν)

Πώς επηρέασαν οι δύο μητέρες τους γιους τους;

Δημήτρης Μαστρογιαννίτης
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Είναι άξιο ψυχαναλυτικής ανάλυσης το γεγονός πως οι δύο αιματοβαμμένοι δικτάτορες της Ευρώπης προέρχονται από οικογένειες με πάνω κάτω τα ίδια χαρακτηριστικά και πως είχαν και οι δύο παθολογική αδυναμία στη μητέρα τους.

Μητέρα του Αδόλφου Χίτλερ

Κλάρα Χίτλερ (12/8/1860-21/12/1907)

Γεννημένη σ’ ένα αυστριακό χωριό (Spital), η Klara Polzl παντρεύτηκε στα 25 της τον 23 χρόνια μεγαλύτερό της Alois Hitler, τελωνειακό υπάλληλο και νόθο παιδί της Maria Anna Schicklguber ― άλλαξε το επώνυμό του όταν υιοθετήθηκε από τον Johann Nepomuk Hiedler (Hitler). O τελευταίος ήταν παππούς της Klara, άρα με τον μετέπειτα σύζυγό της επισήμως ήταν δεύτερα ξαδέλφια. H σχέση τους ξεκίνησε όταν η Klara μπήκε στο σπίτι του Alois ως υπηρέτρια και μάλιστα έμεινε έγκυος όσο ο Alois ήταν παντρεμένος με τη δεύτερη γυναίκα του. Όταν η τελευταία πέθανε χρειάστηκε το ζευγάρι να περιμένει την έγκριση της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας για να παντρευτούν, λόγω της συγγένειάς τους. Από τα 6 παιδιά τους έζησαν μόνο ο Αδόλφος και η Πάουλα.

Στην βιογραφία του Χίτλερ (εκδ. Scripta) o Ian Kershaw γράφει: «…Όσο τρυφερότητα έλειψε στα παιδιά από τον πατέρα τους, τόση και ακόμη παραπάνω τους έδινε η μητέρα τους. Σύμφωνα με την περιγραφή που έδωσε πολύ αργότερα ένας Εβραίος γιατρός, ο Eduard Bloch, μετά την αναγκαστική του μετανάστευση από τη ναζιστική Γερμανία, η Κλάρα ήταν μια απλή, συμπαθητική γυναίκα. Ήταν ψηλή, με καστανόμαυρα μαλλιά που τα χτένιζε με προσοχή προς τα πίσω, και με οβάλ, μακρουλό πρόσωπο με όμορφα και εκφραστικά γκριζογάλανα μάτια. Ως προσωπικότητα ήταν υπάκουη, διακριτική, ήσυχη, ευλαβής, πήγαινε τακτικά στην εκκλησία, φρόντιζε το σπιτικό της και πάνω απ’ όλα ήταν αφοσιωμένη στην ανατροφή των παιδιών της, και των παιδιών του άνδρα της. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι έδινε την εντύπωση μιας θλιμμένης και γεμάτης έγνοιες γυναίκας, αφού είχε χάσει 4 παιδιά και ζούσε μ’ έναν οξύθυμο, αυταρχικό και χωρίς αισθήματα σύζυγο. Και δεν είναι να απορεί κανείς για την τρυφερή, προστατευτική αγάπη και αφοσίωση με την οποία φρόντιζε τα δύο παιδιά της, τον Αδόλφο και την Πάουλα. Από την άλλη η Klara εισέπραττε αγάπη και τρυφερότητα, ιδιαιτέρως από τον Αδόλφο. “Η αγάπη προς τη μητέρα του, όσο την άφηνε να φανεί ήταν το πιο εντυπωσιακό του χαρακτηριστικό” έγραφε αργότερα ο Δρ Bloch. Ο Χίτλερ κρατούσε τη φωτογραφία της επάνω του, μέχρι και τις τελευταίες μέρες κάτω από το καταφύγιο. Το πορτρέτο της βρισκόταν παντού στα δωμάτια όπου έμεινε στο Μόναχο, στο Βερολίνο και στις Άλπεις. Η μητέρα του μπορεί, πράγματι, να υπήρξε το μόνο πρόσωπο που αγάπησε αληθινά στη ζωή του…

...Η αδελφή του Αδόλφου, Πάουλα, μίλησε μετά τον πόλεμο για τη μητέρα της χαρακτηρίζοντάς την ως έναν πολύ μαλακό και τρυφερό άνθρωπο, που ήταν το αντιστάθμισμα μεταξύ ενός πολύ βίαιου πατέρα και των πολύ ζωηρών παιδιών που αυτή με δυσκολία κατάφερνε να πειθαρχήσει. Υπήρχαν καυγάδες και διαφορές απόψεων μεταξύ των γονιών και ο Αδόλφος προκαλούσε τον πατέρα του εξωθώντας τον στα άκρα, και καθημερινά τις έτρωγε, ενώ σε αντιστάθμισμα η μητέρα του τον χάιδευε και προσπαθούσε με την τρυφερότητα να επιτύχει ό,τι ο πατέρας προσπαθούσε με την τραχύτητα. Ο Χίτλερ εξιστορούσε πως η φτωχή αγαπημένη του μητέρα ζούσε μέσα σε μια καθημερινή ανησυχία για το ξύλο που τον περίμενε, και πολλές φορές στεκόταν πίσω από την πόρτα την ώρα που αυτός τις έτρωγε. (Πολύ ιθανόν, η βιαιότητα του Alois να στρεφόταν και εναντίον της γυναίκας του)...»

Όταν το 1907 ανακαλύφθηκε καρκίνος στο στήθος της ήταν πλέον αργά γιατί είχε ήδη αυτός κάνει μετάσταση. Ο Αδόλφος επέστρεψε κοντά της από τη Βιέννη, όπου είχε πάει να δώσει εξετάσεις για την Ακαδημία Καλών Τεχνών, για να παραμείνει δίπλα της στη διάρκεια των επώδυνων χημειοθεραπειών, μέχρι το θάνατό της. Όπως θυμάται ο Δρ. Bloch, μολονότι είχε βρεθεί πολλές φορές σε σκηνές θανάτου, “ποτέ δεν είχα δει κάποιον να τον έχει συντρίψει η θλίψη όσο τον Αδόλφο Χίτλερ”…

Μητέρα του Ιωσήφ Στάλιν

Αικατερίνη (Κέκε) Γκελάντζε (5/2/1858-4/6/1937)

Γεννημένη στο Γκόρι της Γεωργίας σε μια φτωχή οικογένεια δουλοπαροίκων, παντρεύτηκε στα 17 της τον Βυσσαρίονα Τζουγκασβίλι. Όταν έχασε ο τελευταίος τη δουλειά του κατέληξε μέθυσος να χτυπάει τόσο την ίδια (λέγεται πως όταν ο Στάλιν ήταν μικρός είχε προστρέξει σε βοήθεια στην αστυνομία λέγοντας “ελάτε να με βοηθήσετε. Ο πατέρας μου σκοτώνει τη μητέρα μου”), όσο και το μόνο παιδί που τους απέμεινε, τον Ιωσήφ (Σωσώ το χαϊδευτικό του), αφού τα αδέλφια του πέθαναν λίγο μετά τη γέννα τους. Αυτός ήταν ο λόγος που η μητέρα ήταν πολύ προστατευτική με τον γιο της, τον οποίο προόριζε για δεσπότη ― γι’ αυτό και μάζευε χρήματα, δουλεύοντας σκληρά πλένοντας και καθαρίζοντας σπίτια, ώστε να τον σπουδάσει στην εκκλησιαστική σχολή.

Η ίδια διηγήθηκε πως όταν ο Ιωσήφ ήταν μικρός ήταν ένα πολύ ευαίσθητο αγόρι, που όταν άκουγε τα βήματα του πατέρα του στο δρόμο, από τον φόβο του την παρακαλούσε να τον αφήσει να πάει στους γείτονες.

Όταν ο Στάλιν απέκτησε μεγάλη εξουσία στο κόμμα μετέφερε τη μητέρα του σ’ ένα παλάτι στην περιοχή του Καυκάσου, αν και η ίδια προτιμούσε να μένει μόνο μέσα σε ένα δωμάτιο, απ’ όπου λέγεται πως έγραφε επιστολές στον γιό της, πάντα στα γεωργιανά, αφού δεν γνώριζε ρώσικα..Οι βιογράφοι του Στάλιν αναφέρουν την παθολογική αγάπη που της είχε (σε μια απαντητική επιστολή τoυ Στάλιν στη μητέρα του, αυτός γράφει “Μητέρα ζήσε 10.000 χρόνια”), η δε κόρη του Στάλιν ανέφερε χρόνια μετά το θάνατο του πατέρα της, πως τον μόνο άνθρωπο που φοβόταν ο Στάλιν ήταν η μητέρα του. Λέγεται πως όταν την επισκέφτηκε στα βαθιά γεράματά της υπήρξε ο εξής διάλογος μεταξύ τους:

Στάλιν: “Είμαι κάτι σαν τον Τσάρο σήμερα”.

Μητέρα του: “Θα ήταν καλύτερα να γίνεις ιερέας”.

Στην κηδεία της (4/6/1937) ο γιος της έστειλε μόνο ένα στεφάνι, γιατί ήταν απασχολημένος με τις μεγάλες εκκαθαρίσεις στο κόμμα. Αν και πολύ θρησκευόμενη θάφτηκε με κοσμική κηδεία, όπως ταίριαζε στη μητέρα ενός μεγάλου κομμουνιστή.