Κοσμος

Ötzi, ο πρώτος άντρας με τατουάζ

Ο αρχαιότερος τύπος με τατουάζ έζησε πριν από περίπου 5000 και σήμερα βρίσκεται στο μουσείο

Ο Ötzi έζησε την λεγόμενη «εποχή των πάγων» και είναι η παλιότερη μούμια που έχει βρεθεί με τατουάζ στο σώμα. Βρέθηκε το 1991 σε μία κορυφή των Άλπεων, ανάμεσα από την Ιταλία και την Αυστρία και οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες ήταν αυτές που έκαναν το σώμα του να αντέχει ακόμα. Οι επιστήμονες δεν μπορούν να τοποθετήσουν χρονικά πολύ συγκεκριμένα τα χτυπήματα των τατουάζ αυτών, ούτε ακριβώς την τεχνική τους, γνωρίζουν όμως ότι η τέχνη της γραφής στο σώμα με σχέδια και σύμβολα είναι παλιότερη από την τέχνη της ίδιας της γραφής.

Στο σώμα του μαλλιαρού Ötzi υπάρχουν 61 τατουάζ τα οποία οι ειδικοί έχουν μελετήσει ένα προς ένα αναλυτικά. Είναι βασικά κάποιες γραμμές μαζί που συναντιούνται. Βρίσκονται κυρίως στην πλάτη, στους ώμους, στο στήθος αλλά και οι περισσότερες χαμηλά στις γάμπες.

Tα τατουάζ του Ötzi όπως παρουσιάζονται από τους ειδικούς στο μουσείο

Υπάρχουν και άλλα όμως εκτός των τατουάζ του που διακρίνονται ακόμα στο σώμα του χάρη στη μουμιοποίηση του. Ο Ötzi έπασχε από αρθρίτιδα ενώ όπως είναι αναμενόμενο είχε και πολλές πληγές στο σώμα του. Λέγεται μάλιστα ότι τα τατουάζ του μπορεί να ήταν και στα πλαίσια κάποιας θεραπείας των πληγών ή των πόνων, κάτι αντίστοιχο με τον βελονισμό που γνωρίζουμε. Οι επιστήμονες άλλωστε θυμίζουν ότι ακόμα και σήμερα κάποιες φυλές χρησιμοποιούν τα τατουάζ ως θεραπευτική μέθοδο.

Φυσικά η διαδικασία του να «χτυπήσει» τατουάζ ο Ötzi στο σώμα του, δεν έμοιαζε καθόλου με την σημερινή. Κυρίως ήταν πολύ πιο επίπονη αφού το δέρμα το χάραζαν με αιχμηρά αντικείμενα πρώτα και στη συνέχεια το σημάδευαν με κάρβουνο.

Με βάση τις έρευνες και την εξοντωτική μελέτη του Ötzi, υπολογίζεται ότι πέθανε κάπου ανάμεσα στο 3370 και το 3100 και ήταν περίπου 45 ετών, σχεδόν υπέργηρος για την εποχή του. Μάλιστα φαίνεται να ήταν και ενός υψηλού κοινωνικού στάτους, κάτι που φαίνεται από το τσεκούρι από χαλκό που είχε μαζί του. Οι πληγές στο σώμα του είναι αρκετές, ωστόσο κανείς δεν μπορεί με βεβαιότητα να πει την αιτία θανάτου του.

Το εντυπωσιακό είναι το γενετικό υλικό που μπόρεσαν να βρουν επάνω του οι επιστήμονες και χάρη στο οποίο κατάφεραν να κάνουν συγκρίσεις.

Συγκεκριμένα το 2013, 3.700 κάτοικοι του σημερινού Τιρόλο (κοντά στο σημείο που εντοπίστηκε ο Ötzi) έκαναν τεστ dna και βρέθηκε ότι 19 από αυτούς είχαν κοινά γενετικά στοιχεία με τον «άνθρωπο των πάγων».