Ποιος είναι ο φυλακισμένος blogger που καταδικάστηκε στην Τζέντα σε 10 χρόνια φυλακή, 1000 βουρδουλιές και 1.000.000 ριαλ και πήρε το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης;
Την Παρασκευή 9 Ιανουαρίου 2015, λίγες μέρες πριν ο Raif Badawi κλείσει τα 31, βρέθηκε δεμένος χειροπόδαρα σε μία κεντρική πλατεία της Τζέντα, έξω από ένα μεγάλο τζαμί όπου μόλις οι πιστοί είχαν ολοκληρώσει την παρασκευιάτικη προσευχή τους. Ανώνυμος μάρτυρας δήλωσε στο Associated Press ότι το πρόσωπό του ήταν ακάλυπτο, κοιτούσε ίσια το πλήθος, ήταν σιωπηλός και δεν έκλαψε ούτε μίλησε κατά τη διάρκεια των 50 χτυπημάτων που δέχτηκε στο σώμα του. Το πλήθος χειροκροτούσε και φώναζε επικροτώντας τους ένστολους βασανιστές ενώ έριχναν βουρδουλιές με απίστευτη ψυχρότητα σε έναν άοπλο, όρθιο νεαρό άντρα. Ένα ερασιτεχνικό βίντεο από κινητό κυκλοφορεί αμέσως στο διαδίκτυο και γίνεται πρώτο θέμα σε διεθνή μέσα ενημέρωσης. Ο Raif, ένας βαθύτατα ειρηνιστής και ανθρωπιστής όπως περιγράφεται από πολλούς, είναι ένοχος γιατί υποστήριξε την ελευθερία της άποψης και –κυρίως– τη θρησκευτική ελευθερία. Έχει καταδικαστεί σε 10 χρόνια φυλακής, 1000 βουρδουλιές και 1.000.000 ριαλ (περίπου 226.000 ευρώ). Στον ιστότοπο που ίδρυσε μαζί με φίλους του Liberal Saudi Network δημοσιεύονταν άρθρα δικά του και άλλων που μιλούσαν για τη δημοκρατία, την ανεξιθρησκεία, τα δικαιώματα και άλλα. Οι ίδιοι το περιέγραφαν σαν ένα «online δίκτυο διαλόγου με στόχο την ενίσχυση των πολιτικών, θρησκευτικών και κοινωνικών συζητήσεων».
Ο Raif, που επανειλημμένα είχε ζητήσει με παρεμβάσεις του την κατάργηση της θρησκευτικής αστυνομίας, σε άρθρο του τον Μάιο του 2012 υποστηρίζει ότι «οι νόμοι που διέπουν μία χώρα δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να εμπνέονται από τη θρησκεία» ενώ συνεχίζει σημειώνοντας ότι «φιλελεύθερο κράτος είναι ένα κράτος χωρίς θρησκεία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι άθεο, αλλά αντίθετα ότι εξασφαλίζει σε όλες τις θρησκείες το δικαίωμα να υπάρχουν».
Σύμφωνα με το δικηγόρο του Waleed Abulkhair (ακτιβιστής των δικαιωμάτων και ο ίδιος, καταδικασμένος σε 15 χρόνια φυλακής για προσβολή της δικαιοσύνης και υπονόμευση του καθεστώτος ως ιδρυτής της ΜΚΟ, Monitor of Human Rights της Σαουδικής Αραβίας) ο Raif κατά την διάρκεια της δίκης του δήλωσε ότι είναι μουσουλμάνος αλλά απευθυνόμενος στον δικαστή είπε ότι ο καθένας πρέπει να έχει την επιλογή να πιστεύει ή όχι και για αυτό μάχεται. Αυτό φυσικά δεν εμπόδισε τον πατέρα και τον αδερφό του να τον αποκληρώσουν σχεδόν, παίρνοντας σαφείς αποστάσεις από τον ίδιο δημόσια και χαρακτηρίζοντάς τον «άπιστο».
Επίσημα η αιτιολογία με βάση την οποία το δικαστήριο καταδίκασε τον Raif είναι άρθρο του νόμου για το ηλεκτρονικό έγκλημα που σχετίζεται με «κάθε αναφορά αντίθετη στη δημόσια τάξη, τις θρησκευτικές αξίες, τα δημόσια ήθη και την ιδιωτική ζωή». Ανεπίσημα πολλοί λένε ότι η καταδίκη του αυτή, ήλπιζαν να λειτουργήσει ανασταλτικά (βλέπε τρομοκρατικά) σε δυνητικούς επόμενους αντιφρονούντες. Η Σαουδική Αραβία έχει σηκώσει πολύ εσωτερικά το θέμα του Raif με κήρυκες που βγάζουν πύρινους λόγους εναντίον του «εχθρού του Ισλάμ», άρθρα νομικά και μη που χρεώνουν ένα κάρο κίνητρα και ύποπτες διασυνδέσεις στον Raif και άλλα πολλά που στοχεύουν να φανατίσουν την κοινή γνώμη.
Όπως ήταν αναμενόμενο, το ζήτημα βγήκε πολύ γρήγορα εκτός συνόρων και κινητοποίησε πλήθος κόσμου σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Καναδά. Ο Καναδάς άλλωστε ήταν αυτός που έδωσε και πολιτικό άσυλο στην γυναίκα του Raif, στην Ensaf Haidar, όταν έφτασε εκεί με τις τρεις κόρες της. Πολλές χώρες καταδίκασαν την απόφαση, οι ΗΠΑ ζήτησαν να ακυρωθεί η «απάνθρωπη τιμωρία», δεκάδες οργανώσεις σχετικές με τα δικαιώματα οργάνωσαν συνεντεύξεις τύπου, petitions και διαμαρτυρίες. Ο ΟΗΕ έχει ζητήσει επίσημα να δοθεί χάρη στον Raif θυμίζοντας ότι το μαστίγωμα απαγορεύεται ρητά από το διεθνές δίκαιο και από τη Σύμβαση ενάντια στα Βασανιστήρια που η και ίδια η Σαουδική Αραβία έχει επικυρώσει. 18 νικητές του βραβείου Νόμπελ έγραψαν ανοιχτή επιστολή προς στους Σαουδάραβες Ακαδημαϊκούς ζητώντας την παρέμβασή τους για την τύχη του Raif. Ο ίδιος αν και φυλακισμένος έχει υπάρξει υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης ενώ έχει κερδίσει πολλά σημαντικά βραβεία όπως των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, το Βραβείο Ελευθερίας του Λόγου της Deutsche Welle, το λογοτεχνικό PEN κ.ά. ενώ έχει γίνει σύμβολο παγκοσμίως. Την Πέμπτη 29 Οκτωβρίου, ο Μάρτιν Σουλτς ανακοίνωσε επίσημα μέσα από το Ευρωκοινοβούλιο ότι ο Raif Badawi είναι ο φετινός νικητής του βραβείου Ζαχάρωφ για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μάλιστα, κάλεσε από το βήμα τον βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας να απελευθερώσει αμέσως τον Raif για να έρθει να παραλάβει το βραβείο του τον Δεκέμβριο στο Στρασβούργο. Η τελετή θα γίνει στις 16 Δεκεμβρίου, μόλις έξι μέρες μετά την Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που έχει θεσπιστεί από το 1948 σε ανάμνηση της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Ensaf Haidar: Ο άντρας μου, η ιστορία μας
Η γυναίκα του Raif και μητέρα των τριών παιδιών του, Ensaf, κυκλοφόρησε πρόσφατα το βιβλίο της με τίτλο «Η φωνή της ελευθερίας: Ο άντρας μου, η ιστορία μας». Κάτοχος πτυχίου Ισλαμικών Σπουδών η ίδια επιμένει σε κάθε ευκαιρία ότι ο Raif ουδέποτε κριτίκαρε το Ισλάμ αφού «ήθελε απλώς η χώρα του να είναι πιο ελεύθερη και ανεκτική με τις άλλες θρησκείες». Το 2012, όταν ο κλοιός άρχισε να σφίγγει επικίνδυνα γύρω από την οικογένεια, έφυγε με τις κόρες της για τον Καναδά, έχοντας συμφωνήσει με τον Raif ότι σε δύο μήνες θα ερχόταν να τους βρει. Σήμερα μένει μαζί με την 14χρονη Najna και τις δύο 7χρονες Tirad και Myriam σε ένα διαμέρισμα σε μία μικρή πόλη του Κεμπέκ, το Sherbrooke, όπου μάλιστα ο Raif αν και δεν έχει έρθει ποτέ, έχει χριστεί επίτιμος δημότης. Η Ensaf δεν έχει σταματήσει στιγμή να ασχολείται με τον άντρα της που όπως καταγγέλλει για χρόνια ολόκληρα δεν έχει δει καθόλου το φως της ημέρας. Ταξιδεύει και κάνει συναντήσεις με πολιτικούς, διανοούμενους και ακτιβιστές, δίνει συνεντεύξεις, συμμετέχει σε διαμαρτυρίες, διατηρεί ένα ίδρυμα με το όνομα του συζύγου της, ενημερώνει συνεχώς τους followers της στο twitter και δίνει την εικόνα μίας αεικίνητης και αστείρευτης γυναίκας. Μιλώντας στον Guardian για τη γνωριμία της με τον Raif είπε ότι η ιστορία τους μοιάζει με αυτή του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας, αφού οι δύο νέοι αγαπήθηκαν στα κρυφά, κόντρα στους αυστηρούς νόμους της χώρας και στους ακόμα πιο αυστηρούς γονείς τους. Τον περιγράφει σαν ένα σύζυγο πολύ διαφορετικό από τους άλλους λέγοντας ότι μαζί του μπορούσε να είμαι ο εαυτός της. Θυμάται ότι της φερόταν με τον ίδιο σεβασμό δημόσια και ιδιωτικά ενώ δεν διστάζει να αναφέρει ότι ο Raif έβαζε μέχρι και ηλεκτρική σκούπα στο σπίτι. Από τη σύλληψη του άντρα της όπου οι γονείς της προσπάθησαν να ξεκινήσουν κρυφά τις διαδικασίες του διαζυγίου, η ίδια δεν τους ξαναμίλησε. Η βασική στιγμή που φέρνει και ξαναφέρνει στο μυαλό της για να παρηγορηθεί όλα αυτά τα χρόνια είναι η συνάντησή της με τον Raif. «Σκέφτομαι τη στιγμή που θα τον ανταμώσω στο αεροδρόμιο του Μόντρεαλ και θα κάνω επιτέλους αυτό που ποτέ δεν μπορούσαμε να κάνουμε στους δρόμους της Τζέντα: Θα του δώσω το μεγαλύτερο φιλί στο στόμα!», λέει με γλύκα στους δημοσιογράφους.
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ:
2000: Γνωρίζονται τυχαία ο Raif και η Ensaf
2002: Παντρεύονται παρά τη διαφωνία των γονιών τους
2006: Ανεβαίνει στον αέρα το blog Liberal Saudi Network του Raif Badawi
2009: Αρχίζουν οι έντονες πιέσεις του καθεστώτος με ποινές, όπως η απαγόρευση εξόδου από τη χώρα
Αρχές 2012: Η Ensaf και τα παιδιά φεύγουν για τον Καναδά
16 Ιουνίου 2012: Συλλαμβάνεται από την αστυνομία
Ιούλιος 2013: Καταδικάζεται σε πρώτο βαθμό: 7 χρόνια φυλάκισης και 600 βουρδουλιές
7 Ιουνίου 2015: Καταδικάζεται από το Ανώτατου Δικαστηρίου: 10 χρόνια φυλάκισης, 1000 βουρδουλιές και 1.000.000 ριάλ (περίπου 226.000 ευρώ)
9 Ιανουαρίου 2015: Έγιναν δημόσια τα πρώτα 50 χτυπήματα με μαστίγιο
«Χίλιες βουρδουλιές γιατί λέω αυτό που πιστεύω» είναι ο τίτλος του βιβλίου του Raif που κυκλοφορεί ήδη στα αγγλικά, τα γερμανικά, τα γαλλικά και τα ιταλικά.
